Αρχική » Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική

Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική

από Άρδην - Ρήξη

Τα βήματα για την χάραξή της

Του Αλέξανδρου Οικονομίδη* από τη Ρήξη φ. 111

Σκοπός της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής (ΕΑΒΣ) είναι να καθορίσει συγκεκριμένες δράσεις, μέτρα και πολιτικές, προκειμένου να ενισχυθεί η εγχώρια αμυντική βιομηχανία, η οποία αναμφισβήτητα αποτελεί πολλαπλασιαστή εθνικής ισχύος για τη χώρα μας.
Συνακόλουθα, είναι στρατηγική επιλογή για το ΥΠΕΘΑ, όχι μόνο να δημιουργήσει εκείνο το θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέψει τη διατήρηση της αμυντικής βιομηχανίας, αλλά και αυτό που θα την ενισχύσει, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να την καταστήσει ανταγωνιστική και αποτελεσματική.

Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της στρατηγικής αποτελούν:
• Η αμοιβαία δέσμευση των ΕΔ της χώρας με τους φορείς της αμυντικής βιομηχανίας, ιδιωτικής και κρατικής, για έναν κοινό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό με στόχο τη βελτίωση των βιομηχανικών δυνατοτήτων οι οποίες θα ικανοποιούν τις επιχειρησιακές προτεραιότητες των ΕΔ.
• Ο προσδιορισμός του επίπεδου αμυντικής τεχνολογίας το οποίο είναι ρεαλιστικά εφικτό.
• Η συγκέντρωση των εγχώριων δεξιοτήτων σε καθορισμένους τομείς ανάπτυξης βιομηχανικών δυνατοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθός τους και την αποκτηθείσα πείρα των ελληνικών εταιρειών της αμυντικής βιομηχανίας.
• Ο προσανατολισμός στην εξωστρέφεια.
• Η άμεση κατάρτιση του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Προμηθειών Αμυντικού Υλικού και του Τριετούς – Πενταετούς Κυλιόμενου Προγράμματος Προμηθειών Παραλαβών Αμυντικού Υλικού, προκειμένου να αποτυπωθούν με ακρίβεια, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι απαιτήσεις των ΕΔ.

Μέσα για την εφαρμογή αυτής της στρατηγικής

Την επαναδημιουργία της Υπηρεσίας Πολεμικής Βιομηχανίας (ΥΠΟΒΙ) με μόνο προϊστάμενο τον εκάστοτε υπουργό Άμυνας.
Όταν λειτουργούσε η ΥΠΟΒΙ συμμετείχαν σε αυτήν:
• Τα 3 σώματα στρατού, Αεροπορία, Πεζικό, Ναυτικό.
• Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων ΣΕΒ.
• Ο Σύνδεσμος Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού ΣΕΚΠΥ.
• Ο τότε ΕΟΜΜΕΧ.
• Το υπουργείο Βιομηχανίας

Η ΥΠΟΒΙ σκοπό είχε:
• Να συγκεντρώνει – καταγράφει τις επιχειρησιακές ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.
• Να εξετάζει, μαζί με τους φορείς που συμμετείχαν σε αυτή, τις δυνατότητες κατασκευής στην Ελλάδα.
• Να προτείνει από τους ξένους κατασκευαστικούς οίκους, αυτόν που δίνει το μεγαλύτερο μέρος για ελληνική κατασκευή.
• Να καταγράφει και μετά να πιστοποιεί τις ελληνικές εταιρείες στο σύστημα ποιοτικής εξασφάλισης σύμφωνα με τα κατά ΝΑΤΟ στάνταρ.
• Να ελέγχει και πιστοποιεί την ελληνική προστιθέμενη αξία που επιτυγχάνεται για κάθε παραγγελία του ελληνικού στρατού.
Τότε ο Ελληνικός στρατός βασιζόταν σε δύο πολύ απλά, αλλά και απολύτως ουσιαστικά πράγματα:
• Υπήρχε κανονισμός προμηθειών με σαφής όρους και βασική επιδίωξη την μεγένθυνση της Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας (ΕΠΑ). Δεν σήμαινε ότι ήταν τέλειος και πάντα προσπαθούσαμε να τον βελτιώσουμε, αλλά ήταν ίδιος για όλους και για τον κάθε συμμετέχοντα.
• Υπήρχε Πρωτόκολλο Αλληλογραφίας. Δεν υπήρχε περίπτωση να στείλεις επιστολή και να μην λάβεις σύντομα τεκμηριωμένη απάντηση, δεν υπήρχε περίπτωση η επιστολή να καταχωνιαστεί, να χαθεί, ενώ αυτός που σου απαντούσε έφερε και την ευθύνη και δέσμευε την υπηρεσία του.
Η ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, μετά τη δικτατορία έως την ουσιαστική διάλυσή της στα μέσα της δεκαετίας του ’90, συνέβηκε διότι υπήρχε ένα συλλογικό όραμα για το μέλλον αυτού του τόπου, ένα όραμα που ξεπερνούσε τις όποιες προσωπικές φιλοδοξίες και επέβαλε την συνεργασία του καθενός με ένα κοινό τελικό σκοπό: την κατασκευή και παράδοση του τελικού προϊόντος.
Μιας προσπάθειας που ενώ αρχικά υπερνίκησε κατά κράτος τον σκληρό και αθέμιτο ανταγωνισμό των «αντιπροσώπων-μεσαζόντων», τελικά όμως υποχώρησε κάτω από την συμμαχία αυτών με τον κρατικό μηχανισμό και τους εκάστοτε «πολιτειακούς» εκπροσώπους του.
Η ανασύσταση μιας νέας αμυντικής βιομηχανίας μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιηθεί σαν αιχμή του δόρατος για την ενδογενή ανασυγκρότηση της εθνικής παραγωγής, και μάλιστα σε τομείς υψηλής τεχνολογίας με σαφείς εξαγωγικούς στόχους.
Αυτή η ανασύσταση δεν μπορεί να γίνει με μόνο της κρατικές αμυντικές βιομηχανίες αλλά αντίθετα με την ισότιμη συνεργασία με τις μικρομεσαίες ιδιωτικές βιομηχανίες.
Η συναίσθηση της ζωτικής για τη χώρα μας σήμερα κρισιμότητας μιας τέτοιας παραγωγικής κατεύθυνσης, οδηγεί στην εξίσου ζωτική ανάγκη προστασίας των υλικών όρων που θα την στηρίξουν, δηλαδή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των αυτοαπασχολούμενων παραγωγών, των μαστόρων και του επιστημονικού δυναμικού της χώρας.
Αν αυτοί δεν διασωθούν, τότε δεν θα υπάρχει κανένα άλογο για να σύρει το κάρο.

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/81/ΕΚ. και η ζημιά που προκαλεί στην εγχώρια βιομηχανία

Η υλοποίηση των ενιαίων αμυντικών πολιτικών μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και ειδικότερα όσο αφορά στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας, στηρίζεται στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/81/ΕΚ.
Σύμφωνα με την ανωτέρω Οδηγία, η σταδιακή διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής αγοράς αμυντικού εξοπλισμού είναι αναγκαία προκειμένου να ενισχυθεί η αμυντική βιομηχανική και τεχνολογική βάση στην Ευρώπη και να αναπτυχθούν οι στρατιωτικές δυνατότητες που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας.
Από ελληνικής πλευράς τα ανωτέρω ενσωματώθηκαν στην ελληνική νομοθεσία με το άρθρο 3 του ν. 3978/11 σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται η εγκαθίδρυση και διατήρηση μίας εγχώριας τεχνολογικής βιομηχανικής βάσης.
Αυτή η οδηγία κατάργησε την Εγχώρια Βιομηχανική Συμμετοχή (ΕΒΣ), και τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα (ΑΩ) από τα οποία στηρίζονταν κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις γεγονός το οποίο αποτελεί απειλή για τη συρρίκνωση των εθνικών αμυντικών βιομηχανιών των μικρότερων κρατών, η βιομηχανική βάση των οποίων αποτελείται από τέτοιου είδους επιχειρήσεις, όπως η χώρα μας.
Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 2009/81/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο περί προμηθειών στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας δυσχεραίνει περεταίρω την ήδη βεβαρημένη κατάσταση καθόσον απαγορεύει οποιαδήποτε προνομιακή ανάθεση έργου στην εγχώρια βιομηχανία.
Η κατάργηση της Εγχώριας Βιομηχανικής Συμμετοχής (ΕΒΣ), της Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας (ΕΠΑ) και των Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων (ΑΩ) που αποτελούσαν σημαντική παράμετρο για τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την εισαγωγή τεχνογνωσίας στη χώρα μας, δημιουργεί πλέον ένα αβέβαιο περιβάλλον για τη βιομηχανική δραστηριότητα αυτών των επιχειρήσεων.
Ωστόσο η εφαρμογή της οδηγίας 2009/81 κατά το διάστημα Αύγουστος 2011-Μάρτιος 2013 στην Ε.Ε είχε σαν αποτέλεσμα: το 92% το συμβάσεων που υπογράφηκαν από τα κράτη μέλη να ανατεθεί στην εγχώρια βιομηχανία τους ενώ σε αξία συμβάσεων το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 97%.
Είναι προφανές ότι στη πράξη οι χώρες της Ε.Ε με στοχευμένες κινήσεις κατορθώνουν να αναθέτουν σχεδόν το σύνολο των αμυντικών τους δαπανών στη εγχώρια βιομηχανία τους.
Είναι δυνατή η επίκληση του άρθρου 346 της ΣΛΕΕ για την εξαίρεση μέρους ή του συνόλου της προμήθειας από την Οδηγία, για λόγους που η παροχή πληροφοριών είναι αντίθετη με τα ουσιώδη συμφέροντα εθνικής ασφάλειας. Σύμφωνα με το άρθρο 346 της ΣΛΕΕ: «Κανένα κράτος μέλος δεν υποχρεούται να παρέχει πληροφορίες, τη διάδοση των οποίων θεωρεί αντίθετη προς ουσιώδη συμφέροντα ασφαλείας του.
Κάθε κράτος μέλος δύναται να λαμβάνει τα μέτρα που θεωρεί αναγκαία για την προστασία ουσιωδών συμφερόντων της ασφαλείας του, που αφορούν την παραγωγή ή εμπορία όπλων, πυρομαχικών και πολεμικού υλικού. τα μέτρα αυτά δεν πρέπει να αλλοιώνουν τους όρους του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς σχετικά με τα προϊόντα που δεν προορίζονται για στρατιωτικούς ειδικά σκοπούς»
Η απαίτηση των δανειστών της χώρας μας για συρρίκνωση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί απειλή για τα ζωτικά συμφέροντα της πατρίδα μας και των απαιτήσεων των ΕΔ.
Η εγχώρια αμυντική βιομηχανίας απαιτείται πλέον να ακολουθήσει ένα σαφή και αυστηρό πλάνο δράσης προκείμενου να μετασχηματιστεί και να ευδοκιμήσει αφενός στην ελληνική επικράτεια ικανοποιώντας τις απαιτήσεις των ΕΔ και αφετέρου σε ένα κυρίως διεθνοποιημένο περιβάλλον. Επομένως, απαιτείται συγκεκριμένη λήψη μέτρων και η στόχευση στην εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών.
* Μαθηματικός – Μηχανουργός, μέλος της τότε ECON ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΑΒΕ, μέλος σήμερα του τμήματος Βιομηχανίας του Σύριζα σε συνεργασία με τον Αναστάσιο Μπαράκο, πρωην Διευθυντή της ΕΒΟ.

ΣΧΕΤΙΚΑ

1 ΣΧΟΛΙΟ

Οπούντιος Λοκρός 11 Φεβρουαρίου 2015 - 22:03

Πονεμένη ιστορία η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, αλλά ας μην λαικίζουμε πάνω στο πτώμα της.
Δεν έχουν σημασία “τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα” με τα οποία ιδρύθηκε και δούλεψε μέχρι τις μέρες μας.
Σημασία έχουν τα χαμένα απίθανα και δανεικά ποσά τα οποία κατανάλωσε η ίδια και οι ψωμιζόμενοι απο αυτήν, χωρίς δυστυχώς αντίκρισμα για τον Ελληνα φορολογούμενο.
Σημασία έχουν επίσης οι χαμένες ευκαιρίες αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας, θυσία στο βωμό της εξυπηρέτησης των “δικών μας παιδιών” αλλά και του κάθε “νταβατζή” αντιπροσώπου ή εισαγωγέα, Ελληνα ή και μη “δανειστή ή χρηματοδότη” προθυπουργών, υπουργών, κομμάτων, αποκομμάτων και παρατρεχάμενων.
Και όπως θα έλεγε και ο θαυμάσιος Κωσταντάρας – Μαυρογιαλούρος “καλά ρε παιδιά, φάγανε,φάγανε,φάγανε,αλλά το φτιάξανε το μαιευτήριο”.
Δυστυχώς ούτε το μαιευτήριο δε φτιάξανε.Και αυτό τελικά το φάγανε.
Όποιος πήγε φαντάρος ξέρει…
Σαν χώρα χρειαζόμαστε όντως Αμυντική Βιομηχανία αλλά περισόττερο
χρειαζόμαστε κουλτούρα αποτελεσματικής Διοίκησης και κουλτούρα παραγωγής.
Το made in Hellas δεν πραγματοποιείτε με ωραία πασοκτζήδικα κειμενάκια, όπως οι ιδρυτικοί νόμοι,αλλά με γνώση και αποφασιστικότητα.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

ΑΦΗΣΤΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ