του Θρ. Κονταξή
Οι τουρκικές αιτιάσεις για τον δήθεν τρομοκράτη Α. Οτσαλάν είναι νομικά ανεπέρειστες, ουσιαστικά αβάσιμες και ηθικά απαράδεκτες. Ως γνωστόν ο Α. Οτσαλάν είναι ο ηγέτης του αγώνα των Κούρδων απέναντι στον αφανισμό τους, που επιχειρεί η Τουρκία.
Πρόκειται σαφώς περί εθνικού απελευθερωτικού αγώνα, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με τρομοκρατικό κίνημα. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι η έννοια της τρομοκρατίας δεν έχει αποσαφηνισθεί ούτε θεωρητικά ούτε νομολογιακά σε καμία έννομη τάξη. Παραμένει μια θολή και νομικά ασαφής έννοια, η οποία αποτελεί πρόκληση για την αρχή της ασφάλειας του Δικαίου. Δεν είναι, όμως, μόνον η αδυναμία οριοθέτησης της έννοιας, λόγω του ότι κάθε δράση, η οποία χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική, ενσωματώνει (προς δυστυχία των εκάστοτε κρατούντων) στοιχεία πολιτικής και κοινωνικής μορφής αλλά και η αυτή η ίδια η τακτική των δικαιϊκών συστημάτων να αποφεύγουν για λόγους σκοπιμότητας ένα ακριβή ορισμό της έννοιας τρομοκρατία. Σκοπιμότητα που συναρτάται με την επιδίωξη των κρατικών αρχών να εντάσσουν κατά βούληση στην έννοια της τρομοκρατίας κάθε τι που δεν μπορεί να ενταχθεί στα πλαίσια του κοινού ποινικού Δικαίου ή κάθε τι που μπορεί να διεκδικήσει τον χαρακτηρισμό του πολιτικού εγκλήματος.
Πρόκειται δηλ. για τον αγώνα ενός λαού να αποκτήσει κρατική οντότητα, πράγμα το οποίο συνιστά στοιχειώδες δικαίωμα σύμφωνα τόσο με τον καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, όσο και με τις επιμέρους διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες. Και αυτό διότι ο Κουρδικός λαός έχει και κοινωνική και πολιτιστική και πολιτική ταυτότητα. Διαθέτει δηλ. όλα τα χαρακτηριστικά ενός έθνους. Ακόμη, μάλιστα, έχει και σχετική εδαφική περιχαράκωση.
Αρνείται όμως να δεχθεί τον βίαιο αφανισμό του, με μεθόδους γενοκτονίας, από το Τουρκικό κράτος. Σε μια εποχή που μικρότερα έθνη αλλά και μικρές πολιτισμικές ομάδες έχουν αποκτήσει κρατική οντότητα, είναι αδιανόητο ένα ομοιογενές έθνος 40 εκ. ανθρώπων να υπόκειται διώξεις, σφαγές, διωγμούς, διασυρμούς. Ποια λοιπόν θα έπρεπε να είναι η ελάχιστη νόμιμη, ηθικά και ουσιαστικά, αντίδραση του Κουρδικού Έθνους στον ανηλεή πόλεμο φυσικής του εξόντωσης και εξαφάνισης του από την Τουρκία; Η παθητική αποδοχή των σφαγών; Η συναίνεση στην νέα γενοκτονία, που επιχειρούν οι Τούρκοι; Άλλωστε, ας μη μας διαφεύγει ότι το δικαίωμα άμυνας είναι επίσης κατοχυρωμένο στις διεθνείς συνθήκες. Όλα αυτά, όμως, «διαφεύγουν» όλων όσων ομιλούν περί τρομοκρατίας κ.λπ.
Είναι προφανές ότι ο απελευθερωτικός, αμυντικός αγώνας του Κουρδικού Έθνους δεν έχει καμία σχέση με τρομοκρατικό κίνημα, (ακόμη και με την συνηθισμένη σημασία της, όπως αυτή έχει καταγραφεί στην συνείδηση του κόσμου). Η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, το 1947, ήταν απότοκη ενός ανάλογου κινήματος. Η δημιουργία του κράτους των Παλαιστινίων, είναι αποτέλεσμα ενός αντίστοιχου αγώνα. Θα υπήρχε, έστω ως ελάχιστη, κρατική οντότητα η Παλαιστίνη χωρίς τους αγώνες της εναντίον του Ισραήλ που ασκεί κατοχή και βία; Η Ελληνική Επανάσταση εναντίον των τούρκων το 1821 ήταν τρομοκρατικό κίνημα; Αν είναι ποτέ δυνατόν να θεωρηθεί τρομοκρατικό κίνημα η επιθυμία κρατικής, πολιτειακής αυτονομίας ενός ομοιογενούς (από κάθε άποψη νομικών και ουσιαστικών προϋποθέσεων) και πολυπληθούς έθνους, όπως αυτού των Κούρδων.
Κατά συνέπεια δεν μπορεί να ευσταθήσει καμία κατηγορία σε βάρος του Α. Οτσαλάν, για δήθεν συμμετοχή του σε τρομοκρατικές ενέργειες. Άλλωστε αυτή είναι και η έννοια του πολιτικού ασύλου. Δέχεσαι στο έδαφος σου κάποιον ο οποίος κατηγορείται για πολιτική δράση μη ανεκτή σε άλλη, μη δημοκρατική μάλιστα χώρα. Η έννοια του πολιτικού πρόσφυγα αναφέρεται ακριβώς σε δράση συνείδησης, η οποία ερείδεται σε αναγνωρισμένα παγκόσμια έννομα αγαθά, αυτά της ζωής και της αξιοπρέπειας. Όλες οι νομικές προϋποθέσεις απονομής πολιτικού ασύλου συντρέχουν στην περίπτωση του Α. Οτσαλάν.
Όποιος διεκδικεί αμυνόμενος την φυσική του επιβίωση και την αξιοπρέπεια του είναι τρομοκράτης; Απέναντι σε μια Τουρκία, η οποία είναι εκτεθειμένη στα όμματα όλων για κατάφωρη, συνεχή και ειδεχθή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κατηγορία της τρομοκρατίας αποκαλύπτει απλώς τις μύχιες (και όχι μόνον) προθέσεις της Δύσης, η οποία (υποτίθεται) ότι κόπτεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τρομοκράτης είναι το επίσημο Τουρκικό κράτος. Αυτό που συνεχίζει την εισβολή στην Κύπρο, αυτό που εξόντωσε το έθνος των Ποντίων και των Αρμενίων, αυτό που απειλεί και εκβιάζει όμορα κράτη και εθνότητες.
Το ζήτημα του Α. Οτσαλάν σε καμία περίπτωση δεν είναι νομικό θέμα αλλά πολιτικό. Σε επίπεδο νομικών επιχειρημάτων προσπαθεί να το υποβιβάσει η Τουρκία, για να αποσιωπηθούν τα εγκλήματά της κατά του Κουρδικού λαού, για να παρακάμψει τις, υποκριτικά, αρνητικές προς το θέμα θέσεις των Ευρωπαϊκών χωρών αλλά και για να φανεί τυπικά νομιμόφρων. Σε κάθε περίπτωση ο Α. Οτσαλάν είναι πολιτικός πρόσφυγας, που δικαιούται πολιτικού ασύλου από κάθε ευνομούμενη χώρα. Ούτε λοιπόν τα πλαίσια της περίφημης συνθήκης του Σέγκεν αφορούν την περίπτωση του Α. Οτσαλάν.
Δυστυχώς, σε επίπεδο νομικής αντιπαράθεσης επιχειρεί να υποβαθμίσει το θέμα και η Δύση, προσπαθώντας να βρεί ένα εύσχημο τρόπο είτε για να εκδόσει τον Οτσαλάν στην Τουρκία, είτε για να απαλλαγεί (γενικώς) από το πρόβλημα. Το ζήτημα είναι αποκλειστικά πολιτικό και η νομική επιστήμη δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για παρασκηνιακές πολιτικές συναλλαγές της Δύσης με το Τουρκικό καθεστώς. Από νομικής άποψης όλα είναι απλά και δεδομένα.
Το ποινικό Δίκαιο δεν έχει διεθνή χαρακτήρα. Κάθε κώδικας ποινικού Δικαίου αναφέρεται και αφορά στον γεωγραφικό χώρο που ορίζει το κράτος το οποίο τον έθεσε σε ισχύ. Στα όρια αυτού έχει εξουσία του «λύειν και δεσμείν». Επέκταση των τοπικών ορίων ενός ποινικού Δικαίου υπάρχει στην περίπτωση των λεγόμενων πανανθρώπινων δικαιωμάτων, (αρχή της παγκόσμιας Δικαιοσύνης) όπως πχ. στην περίπτωση της γενοκτονίας. Που ήταν, όμως, η Ευρώπη τον χρόνο της γενοκτονίας των Αρμενίων και των Ποντίων; Που ήταν η Ευρωπαϊκή δικαιϊκή έννομη τάξη (αν ήθελε υποτεθεί ότι υφίσταται) όταν οι Αγγλικές εφημερίδες δημοσίευαν φωτογραφίες Κούρδων αγωνιστών, οι οποίοι είχαν αποκεφαλιστεί από Τούρκους στρατιώτες; Που ήταν το διεθνές νομικό ενδιαφέρον όταν 4.000 Κουρδικά χωριά κυριολεκτικά ισοπεδώθηκαν από την Τουρκική στρατοχωροφυλακή;
Πώς λοιπόν θα οδηγηθεί ο Α. Οτσαλάν ενώπιον δικαστηρίου όταν αυτό θα συσταθεί δίκην εκτάκτου στρατοδικείου και μόνον για την ικανοποίηση ευτελούς πολιτικής σκοπιμότητας; Και ποία θα ήταν η τυπική νομιμοποίησή του; Δικαστήριο «εχθρών της Τουρκίας»;
Δεν υφίσταται διεθνές δικαστήριο, στην αρμοδιότητα του οποίου μπορεί να υπαχθεί ο Οτσαλάν. Ούτε μπορεί να νομιμοποιηθεί συνταγματικά και βάσει διεθνών συνθηκών η ad hoc ίδρυση ανάλογου δικαστηρίου. Τα περί διεθνούς ποινικής δικαιϊκής τάξης στερούνται απλώς σοβαρότητας. Αλλά, πέραν του (έτσι και αλλιώς) τυπικού δικονομικού κωλύματος, η περίπτωση του Οτσαλάν δεν μπορεί (από άποψη ουσίας) να εισαχθεί ενώπιον δικαστηρίου.
Ο αγώνας του Κουρδικού Έθνους βρίσκει την ηθική του κάλυψη και την νομική του δικαιολόγηση στις διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις, και όσοι το αγνοούν απλώς υποκρίνονται. Το επαναλαμβάνουμε: η νομική επιστήμη δεν μπορεί να προσφέρει άλλοθι και καταφύγιο σε κανένα πολιτικό και εμπορικό παιχνίδι. Κάθε αντίθετη άποψη διατυπώνεται εκ του πονηρού.