Κίνηση της Τουρκίας “από τις πιο σοβαρές, επικίνδυνες και προκλητικές”

467

Του Κώστα Ράπτη από το capital.gr

Υπάρχουν οι πιστωτές, υπάρχουν και οι γεωπολιτικοί ταραξίες. Η πλήρης απορρόφηση του ενδιαφέροντος από τους πρώτους, είχε βγάλει τους δεύτερους από την πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Η Αθήνα μόλις διαπιστώνει ότι θα πρέπει να  διαχειριστεί τις πιέσεις αμφοτέρων ταυτοχρόνως….

Αποτελεί “έθιμο” της μεσογειακής γειτονιάς μας, κατοχυρωμένο τουλάχιστον από την εποχή των Ιμίων, να “ζυγίζει” η Άγκυρα κάθε νέα ελληνική κυβέρνηση, όσο ακόμη είναι νέα στα πράγματα. Και με την κυβέρνηση Τσίπρα εμφανίζεται αποφασισμένη να “παίξει” σκληρά και σε βάθος χρόνου.

(H φωτογραφία είναι από το Πρώτο Θέμα)

Η Notam η οποία εκδόθηκε την Παρασκευή από την τουρκική πλευρά και δεσμεύει από 2ας Μαρτίου μέχρι… 31ης Δεκεμβρίου μια τεράστια έκταση μεταξύ Σκύρου και Λήμνου για την πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά, έθεσε σε συναγερμό την ελληνική διπλωματία. Και δικαίως –εφόσον με την τουρκική αγγελία δεσμεύεται, κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, περιοχή ελληνικής δικαιοδοσίας, ήτοι του FIR Αθηνών αλλά και τμημάτων του εθνικού εναέριου χώρου, για πρωτοφανώς μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να αποκόπτεται το βόρειο από το νότιο Αιγαίο και να διαταράσσεται η εναέρια κυκλοφορία σε δύο αεροδιαδρόμους (G33 και N130). Και το κυριότερο: δεσμεύεται ακόμη και εναέριος χώρος υπεράνω τμήματος του εδάφους της Λήμνου – πάντοτε για στρατιωτικές βολές.

Προτού καν απευθύνει στην Άγκυρα την απόρριψη της αγγελίας, η Αθήνα επέλεξε, μετά από συνεργασία του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με τον Πρωθυπουργό, την διεθνοποίηση του θέματος προβαίνοντας σε έντονα διαβήματα στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τον ICAO (Διεθνή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας) και τον ΟΗΕ, ενώ πηγές του υπουργείου Εξωτερικών κάνουν λόγο για μια από τις πλέον σοβαρές, επικίνδυνες και προκλητικές κινήσεις της γείτονος.

Η κλιμάκωση από τουρκικής πλευράς είναι προφανώς μελετημένη: απέχουμε άλλωστε μόνο λίγα 24ωρα από την απαίτηση της Άγκυρας να ζητήσει την άδειά της το ιταλικό πλοίο Explora προκειμένου να εκτελέσει έργο πόντισης οπτικών ινών νότια της Κρήτης, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενώ και η δραστηριότητας της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στον εναέριο χώρο του Αιγαίου έχει το τελευταίο διάστημα ενταθεί – λ.χ. με την υπέρπτηση που πραγματοποίησαν το πρωϊ της περασμένης Πέμπτης έξι τουρκικά μαχητικά F-16, χωρισμένα σε δύο σχηματισμούς, αφενός πάνω από το Μακρονήσι και τους Ανθρωποφάγους του συμπλέγματος των Φούρνων (και μάλιστα σε ύψος, μόλις 5.000 ποδών) και αφετέρου πάνω από το Αγαθονήσι της Δωδεκανήσου. Από την προηγούμενη έμμεση αντιπαράθεση στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, όπως αυτή σημαδεύτηκε από την παρουσία του σκάφους Barbaros στην κυρπιακή ΑΟΖ, οι εντάσεις δείχνουν να μεταφέρονται απευθείας και πάλι στον χώρο του Αιγαίου.

Προφανώς, η τουρκική κυβέρνηση (η οποία με ποικίλες δηλώσεις επισήμων έχει εκφρασθεί υπεροπτικά για τη νέα ελληνική κυβέρνηση) εκτιμά ότι η συγκυρία προσφέρεται για ανέβασμα του πήχυ των προκλήσεων έναντι της Αθήνας – πόσω μάλλον που η Άγκυρα αισθάνεται μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση μετά την επαναδρομολόγηση του διαλόγου με το ΡΚΚ για το Κουρδικό ζήτημα, τη σύναψη συμφωνίας με τις ΗΠΑ για την εκπαίδευση ένοπλων Σύρων αντικαθεστωτικών από Αμερικανούς στρατιωτικούς επί τουρκικού εδάφους, αλλά και την αναβάθμιση των σχέσεων με τη Ρωσία, μετά την διατύπωση της πρότασης κατασκευής του αγωγού South Stream.

Η τουρκική παρεμβολή, άλλωστε, αναμένεται να περιπλέξει εκ νέου τις όποιες ιδέες εκμετάλλευσης του ελληνικού υποθαλάσσιου πλούτου, σε συνθήκες επίμονης αναζήτησης εσόδων, αλλά, εξ αντανακλάσεως, και το τοπίο πέριξ της Κύπρου (αφότου μάλιστα ο Νίκος Αναστασιάδης επισκέφθηκε τη Μόσχα, κατά παρέκκλιση από την ευρωπαϊκή “πολιτική ορθότητα” των ημερών). Ενδεχομένως, την τουρκική επιθετικότητα να τρέφει και η κλιμάκωση του ανταγωνισμού με την Αίγυπτο, καθώς οι σχέσεις Αθηνών-Καϊρου δεν δείχνουν να ατονούν με την παρούσα κυβέρνηση.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη για το 2015 συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας έλαβε μέρος και ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων και συζητήθηκαν, κατά τη σχετική ανακοίνωση, “οι κίνδυνοι, οι ευκαιρίες και οι πολιτικές αναφορικά με το θέμα της ασφάλειας της ενέργειας και αξιολογήθηκαν τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν΄΄.

Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία προσφέρει με τον τρόπο της μεγάλες υπηρεσίες στους πιστωτές των Αθηνών, καθώς η αντίδραση του διεθνούς παράγοντα, στον οποίο ήδη απευθύνεται επειγόντως η ελληνική διπλωματία, θα είναι καθοριστικός για την κατοχύρωση ή μη των διεκδικήσεων που καταγράφει η NOTAM της Παρασκευής.

Όμως οι ξένες πρωτεύουσες, των οποίων αναδεικνύεται εκ νέου ο ρόλος για την ελληνική ασφάλεια, δεν διέπονται στην παρούσα φάση από πνεύμα ιδιαίτερης συμπάθειας για την Αθήνα. Από την εξάντληση της υπομονής του Βερολίνου μέχρι τον φραστικό πόλεμο με Ισπανία-Πορτογαλία και από την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων (που στηλιτεύθηκε από τις τέσσερις μεγαλύτερες ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου ως μια μορφή επιστροφής στον εθνικισμό) μέχρι την καχυποψία των περισσότερο ατλαντιστών (αρχής γενομένης από τις ίδιες τις ΗΠΑ) για τις ελληνικές “παρεκκλίσεις” στην ουκρανική κρίση, το κλίμα είναι βαρύ – και η Τουρκία δείχνει να το έχει σταθμίσει αναλόγως.

Το “δόγμα” του Νίκου Κοτζιά ότι η “εποχή της σφαλιάρας παρήλθε” και ότι η υπερχρέωση της Ελλάδας δεν σημαίνει χαμήλωμα των φιλοδοξιών στην εξωτερική πολιτική, μπαίνει στη φάση της μεγάλης δοκιμασίας του…