“Διπλή τακτική” από τη Μόσχα στην ανατολική Ουκρανία

706

Του Κώστα Ράπτη από την ιστοσελίδα capital.gr

Από τις συγκεχυμένες πληροφορίες που είναι διαθέσιμες για όσα διαδραματίστηκαν στην ανατολική Ουκρανία το ταραγμένο Σαββατοκύριακο, είναι δυνατό να προκύψουν μερικά αρχικά συμπεράσματα σχετικά με την συνολική εικόνα της ουκρανικής κρίσης.

Το πρώτο είναι ότι η αναταραχή αποκτά γεωγραφικό εύρος και κοινωνικό βάθος. Πέρα από τις μεγαλουπόλεις του Χαρκόβου, του Λουχάνσκ και του Ντανιέτσκ, που αποτέλεσαν τις αρχικές εστίες αμφισβήτησης της εξουσίας του Κιέβου, καταλήψεις δημοσίων κτηρίων (δημαρχείων ή αστυνομικών διευθύνσεων) μαρτυρούνται στο Σλαβιάνσκ, το Κραματόρσκ , την Ντρούζκοφκα, το Γιενακίγιβε, το Κρασναρμέισκ και την Μαριούπολη – κέντρο της ελληνόφωνης κοινότητας της Ουκρανίας. Επίσης διαδηλώσεις, ενίοτε βίαιες, σημειώθηκαν στη Ζαπορόζιγια, στη Μακίγιφκα, στη Καστριαντίνιφκα, το Ιλοβάισκ, το Αρτιέμιφσκ, τη Χαρλίφκα και τη Νταμπραπίλια. Στο Χάρκοβο, δύο ογκώδεις αντίπαλες διαδηλώσεις (μία “φιλο-Μαϊντάν” και μία “αντι-Μαϊντάν”, με τη δεύτερη να διεκδικεί έξω από την αστυνομική διεύθυνση την απελευθέρωση 70 συλληφθέντων προηγούμενης διαδήλωσης), έφτασαν στο τέλος να συγκρούονται μεταξύ τους, παρά τις προσπάθειες των αρχών ασφαλείας να τις διαχωρίσουν.

Το ενδιαφέρον όμως επικεντρώνεται κατεξοχήν στο Σλαβιάνσκ, το οποίο οχυρώθηκε για να αποκρούσει προαναγγελθείσα επιχείρηση ανανακατάληψής του από τις ουκρανικές δυνάμεις. Αναφέρεται τουλάχιστον ένας νεκρός – σε οδόφραγμα στα περίχωρα της πόλης.

Ιθύνοντες δυτικών χωρών (με ηχηρότερους τον γ.γ. του ΟΗΕ Anders Fogh Rasmussen, την εκπρόσωπο των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Samantha Power και, κατά πάγια πρακτική του, τον Σουηδό υπουργό Εξωτερικών Karl Bild) κατηγόρησαν ευθέως για τις καταλήψεις δημοσίων κτηρίων τις ρωσικές ειδικές δυνάμεις, υποστηρίζοντας ότι επαναλαμβάνεται το σενάριο της Κριμαίας και ότι η Μόσχα έχει ήδη εισβάλλει στην Ουκρανία, έστω και αν τα τακτικά της στρατεύματα δεν έχουν διασχίσει τα σύνορα.

Τα διαθέσιμα βιντεοσκοπημένα τεκμήρια (π.χ. από το πρακτορείο Itar-Tass) πράγματι εμφανίζουν μικρές ομάδες ένστολων να καταλαμβάνουν λ.χ. την αστυνομική διεύθυνση του Σλαβιάνσκ με “επαγγελματικής εκτέλεσης” καταδρομική επιχείρηση. Ωστόσο, αν αυτό ισχύει για τους στόχους-κλειδιά δεν επαρκεί να εξηγήσει την αναταραχή σε μικρότερες πόλεις, ούτε την όλο και πιο έντονη το τελευταίο 24ωρο αποφασιστικότητα των εντοπίων να περιφρουρήσουν τις πόλεις τους με οδοφράγματα. Προφανώς υλοποιείται κάποιου είδους διπλή τακτική, σε εφαρμογή του ρωσικού μηνύματος που έστειλε η Κριμαία: “βοηθάμε μόνο όσους ήδη κινητοποιούνται”.

Η παρουσία άοπλου πλήθους (συμπεριλαμβανομένων και γυναικών) ως “ασπίδας” έξω από τα κατειλημμένα κτήρια, όπως μπορεί κανείς να την διακρίνει στο υλικό του BBC, σχετικοποιεί τους ισχυρισμούς του Ουκρανού δημοσιογράφου Dmitry Tymchu, που επίσης μετέδωσε το βρετανικό δίκτυο, ότι την αστυνομική διεύθυνση του Σλαβιάνσκ υπερασπίζονται 600 άτομα – εκ των οποίων οι 100 είναι άνδρες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών και οι λοιποί ανήκουν στον περίγυρο ενός γνωστού τοπικού ολιγάρχη και ενός νονού του οργανωμένου εγκλήματος.

Αδιευκρίνιστο παραμένει αν έχουν καταφθάσει οι Κοζάκοι και λοιποί εθελοντές οι οποίοι έχουν δηλώσει ότι θα μεταβούν στην ανατολική Ουκρανία. Καλού κακού, ο προβεβλημένος βουλευτής της Ρωσικής Δούμας Vyacheslav Nikonov, δήλωσε ότι πολλοί ρωσόφωνοι της ανατολικής Ουκρανίας διαθέτουν και ρωσικά διαβατήρια…

Άλλωστε, και η Ρωσία ανταποδίδει τις κατηγορίες περί ανάμιξης “ξένων στοιχείων” στην ουκρανική κρίση. Το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο Rossiya 1 υποστήριξε ότι η μεγάλη “αντιτρομοκρατική επιχείρηση” που έχει προαναγγείλει το Κίεβο αποτέλεσε αντικείμενο μυστικών διαβουλεύσεων του Ουκρανού υπουργού Εσωτερικών Avakov με τον επικεφαλής της CIA, John Brennan. Επιπλέον η Μόσχα έχει ήδη διατυπώσει την βαριά κατηγορία ότι στην Ουκρανία δρουν ήδη 150 άνδρες της αμερικανικής εταιρείας μισθοφόρων Greystone.

Το δεύτερο συμπέρασμα που προκύπτει από τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου είναι ότι η κυβέρνηση του Κιέβου δυσκολεύεται να βρει ερείσματα στην αστυνομία και ιδίως τον στρατό (που μένουν χαρακτηριστικά απαθείς απέναντι στις ταραχές της ανατολικής Ουκρανίας) και στηρίζεται για το έργο της καταστολής αποκλειστικά στην μυστική υπηρεσία SBU (και βέβαια τους ακροδεξιούς του “Δεξιού Τομέα” που έχουν κηρύξει γενική κινητοποίηση”). Ο μεταβατικός πρόεδρος της Ουκρανίας Oleksandr Turchinov δήλωσε ότι στην “μεγάλη αντιτρομοκρατική επιχείρηση” η οποία θα εξαπολυθεί εάν τη Δευτέρα οι καταληψίες δεν έχουν εγκαταλείψει τα δημόσια κτήρια θα συμμετέχει και ο στρατός. Μέχρι στιγμής, πάντως, το βέβαιο είναι ότι η προαναγγελθείσα ανακατάληψη του Σλαβιάνσκ δεν πραγματοποιήθηκε διότι οι δυνάμεις της SBU ζητούσαν κάλυψη τεθωρακισμένων οχημάτων (την οποία ο στρατός αρνήθηκε να προσφέρει εφόσον δεν έχει κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης), ότι ο αστυνομικός διευθυντής του Ντανιέτσκ παραιτήθηκε, κατ΄ επιταγήν των διαδηλωτών και ότι στο Αρτιέμοφσκ, το απόσπασμα κληρωτών της Εθνοφρουράς που όδευε προς το Σλαβιάνσκ εγκατέλειψε την αποστολή του παραδίδοντας τον οπλισμό του στους φιλορώσους διαδηλωτές που του έκλεισαν τον δρόμο.

Και, πολύ χαρακτηριστικά, για πρώτη φορά, τόσο ο Turchinov όσο και ο μεταβατικός πρωθυπουργός Yatsenyuk έκαναν λόγο για την προοπτική διεξαγωγής δημοψηφίσματος για το μέλλον της Ουκρανίας.