Για τη διαδικασία καταστροφής των χημικών

Της Έφης Κωτσάκη*

Τα χημικά όπλα της Συρίας θα οδηγηθούν άμεσα προς καταστροφή με ευθύνη του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, μεταξύ Κρήτης, Σικελίας και Λιβύης. Θα διαλυθούν με υδρόλυση που κατά τους ειδικούς είναι μεν δοκιμασμένη αλλά όχι εν πλω, γεγονός που προσθέτει αμφιβολίες στις ήδη υπάρχουσες. Μέσω αυτής 700 τόνοι(!) χημικών και 10πλάσια(!) τοξικά απόβλητα, θα καταστραφούν ή/και θα μεταφερθούν σε ασφαλείς προορισμούς χωρίς, λέγεται, να υπάρξει περιβαλλοντικό πρόβλημα.
Η τυφλή εμπιστοσύνη δεν στάθηκε χρήσιμη ποτέ και σε κανένα. Τα τελευταία 150-200 χρόνια, τους Θεούς και την μοίρα υποκατέστησε η τυφλή συχνά πίστη σε επιστήμη και τεχνολογική πρόοδο. Δυστυχώς, πάνω από μισό αιώνα έχουμε σειρά αποσταθεροποιητικών ενδείξεων για την αξιοπιστία των νεώτερων «Θεών»: η πυρηνική τεχνολογία, τα μεταλλαγμένα, η κλιματική μεταβολή κτλ., αποτελούν την σημερινή αιχμή της αμφιβολίας. Οι παραπάνω αμφιβολίες μπορούν ίσως να παρακαμφτούν με μια κίνηση δυσπιστίας: όταν όμως η επιτυχής επιστημονική δράση συνοδεύεται, όπως στην περίπτωση αυτή με την εγγύηση του απολύτως …αξιόπιστου αμερικανικού κράτους, η έλλειψη αντίδρασης από μέρους μας καθίσταται βλακωδώς εγκληματική.
Κατά πρώτο λόγο: γιατί η περιοχή μεταξύ Κρήτης, Σικελίας, Λιβύης; Γιατί όχι μεταξύ Προβηγκίας και Αλγερίας; Με δεδομένο το «αντιασαντικό πάθος» των Γάλλων τι πιο φυσικό από μια τέτοια επιλογή; Γιατί όχι μια πιο απομακρυσμένη, ακατοίκητη θάλασσα του νοτίου ημισφαιρίου; Διότι, αν τα πράγματα είναι τόσο ακίνδυνα όσο υποστηρίζουν οι αμερικανοί, τότε η επιλογή της Δυτικής Μεσογείου είναι εξ ίσου ασφαλής με την κεντροανατολική, αλλά και με τις ακτές μεταξύ Ντόβερ και Καλαί, Φλόριντας, κτλ. Αν όχι, πως επιχειρούμε σε μια περίκλειστη πυκνοκατοικημένη θάλασσα; Η ερμηνεία που ο υφυπουργός Εξωτερικών Κούρκουλας προσφέρει είναι αστεία: πρόκειται για ασφαλές σημείο ελάχιστης έκθεσης σε τρομοκρατικές ενέργειες. Ασφαλές, όταν στην πλησιέστερη στεριά δρουν ανεξέλεγκτα τζιχαντιστικές οργανώσεις; Η πραγματική ερμηνεία σχετίζεται με τις συνορεύουσες χώρες και τις δυνατότητες να ακουστεί η φωνή τους, αν υποτεθεί ότι διαθέτουν κάποια… Η Λιβύη, μετά την τελευταία «εκπολιτιστική» σταυροφορία Γαλλίας, ΗΠΑ κτλ., είναι μια κουρελού αντιμαχομένων φέουδων και σε καμία περίπτωση κράτος με την κυριολεκτική έννοια. Αν η Λιβύη κατέληξε έτσι μέσα από πολεμικές επιχειρήσεις, η Ελλάδα που αποτελεί τον ορισμό ενός μεταμοντέρνου κράτους «περιορισμένης ευθύνης», κατέληξε μέσω «οικονομικών επιχειρήσεων». Τα δύο αυτά «μη κράτη», είναι ιδανικοί υποψήφιοι για να επωμισθούν καταστροφικά αποτελέσματα, αν κάτι πάει άσχημα. Εξίσου η Ιταλία, η χώρα που οι πολιτικοί της ανέχονταν την παράνομη καταπόντιση επικίνδυνων τοξικών αποβλήτων μεταξύ Σικελίας-Ελλάδας από την Μαφία. Συνάγουμε επομένως ότι, η επιλογή της περιοχής δείχνει πως η μέθοδος κάθε άλλο παρά είναι απαλλαγμένη από κινδύνους, για αυτό και επιχειρείται στου «κασίδη το κεφάλι».
Γιατί να πάρουμε τοις μετρητοίς τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις; Ακόμα και αν δίνονται με απόλυτη αξιοπιστία, γεγονός αμφισβητήσιμο λόγω του πρωτόγνωρου του εγχειρήματος εν πλω υδρόλυσης, δεν μας καθησυχάζουν. Πόσο συχνά άλλωστε καλούνται να καταστρέψουν ποσότητες χημικών αυτού του μεγέθους; Από το Θρι Μάιλς Άιλαντ, ως την Φουκοσίμα, το Σεβέζο, την Μποπάλ, ειδικοί και λιγότερο ‘ειδικοί’ μας διαβεβαίωναν για την έλλειψη κινδύνων. Τι εμπιστοσύνη να έχουμε σε μια χώρα που πραγματοποίησε το project 4.1 ( την εν κρυπτώ και παραβύστω έρευνα των αποτελεσμάτων των πυρηνικών δοκιμών στα νησιά Μπικίνι το 1954), που η μυστική υπηρεσία της πραγματοποιούσε χρόνια έρευνες ελέγχου του νου με χρήση απαγορευμένων ουσιών εις βάρος των ίδιων των πολιτών της, που ολόκληρες περιοχές της είναι πυρηνικά μολυσμένες, που μέσω της υποτιθέμενης ασφαλούς χρήσης απεμπλουτισμένου ουρανίου και λοιπών χημικών ουσιών στην Φαλούτζα στο Ιράκ οδήγησε σε αλματώδη άνοδο καρκίνους, παιδική θνησιμότητα, γενετικές ανωμαλίες κτλ. Είναι εκατοντάδες τα περιστατικά που αμφισβητούν την καλοπιστία και αξιοπιστία των ΗΠΑ. Ποιός να πιστέψει ότι χιλιάδες τόνοι τοξικών θα συλλεχθούν με μαθηματική ακρίβεια, ότι δεν θα διαρρεύσουν στο περιβάλλον; Ποιο αντίστοιχο project 4.1, θα καταγράψει την αυξημένη συχνότητα θανάτων στην Κρήτη, στη Δυτική Ελλάδα από κατανάλωση ψαριών, από έκθεση σε «διαρρεύσασα» τοξική ουσία; Οι ΗΠΑ που θέτουν σε κίνδυνο την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Ευρώπη για να εξυπηρετήσουν πολιτικούς στόχους, θα διστάσουν σε μερικές εκατοντάδες, ή χιλιάδες έμμεσους, αβέβαιους θανάτους από τα «collateral damages» των διαρροών; Θυμίζουμε την υπουργό Ολμπράιτ, να υποστηρίζει ότι ο θάνατος 500.000 παιδιών λόγω αποκλεισμού του Ιράκ «άξιζε τα λεφτά» (‘We think the price is worth it’). Τι θα εμποδίσει τον επόμενο υπουργό Eξωτερικών να πει για μερικούς εκατοντάδες ή χιλιάδες θανάτους από παρενέργειες της υδρόλυσης, ότι η τιμή «is worth it», γιατί κατέστη δυνατή η αποδυνάμωση του (δέκατου; εκατοστού;) νέου Χίτλερ, του Άσαντ;
Ο κ. Κούρκουλας μιλάει για τέσσερεις παρατηρητές του ΟΗΕ στο σκάφος που θα επιχειρήσει την υδρόλυση. Αν κάτι πάει άσχημα πόσο πιθανό είναι να κοντράρουν ΗΠΑ και ΕΕ; Κρίνοντας από τους εκάστοτε προϊσταμένων τους (Ανάν, Μπαν Κιν Μουν), περίπου μηδαμινές. Ακόμα, πως ένα ελληνικό πολεμικό πλοίο θα επιβλέπει. Θα επιβλέπει τι; Η υπόθεση εδώ είναι ανάξια σχολιασμού.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι για αυτές τις «διευκολύνσεις» που αφειδώς παρέχει η πολιτική ελίτ της χώρας, δεν εισπράττουμε αντάλλαγμα, αλλά μόνο καταστροφές και μνημονιακά ερείπια. Πόσο είμαστε διατεθειμένοι να παραμένουμε παθητικοί; Ακόμα και αν κατά 99,9%, όσα μας λένε είναι όντως έτσι, τι κέρδος έχουμε αναλαμβάνοντας τον τρομακτικό κίνδυνο του 0,1%; Να αποδείξουμε για χιλιοστή φορά πως είμαστε δεδομένοι και καλά παιδιά; Πόσο μακριά πήγαμε με όλα αυτά εν τέλει;

*Έφη Κωτσάκη, Μέλος γραμματείας εξωτερικής πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ, μέλος πρωτοβουλίας «Ελεύθερη Μεσόγειος»