Του Νικόλαου Α. Μπινιάρη*
Το ερώτημα αυτό για κάθε ορθολογιστή αναλυτή των διεθνών σχέσεων αλλά και της ιστορίας ως μια πορεία του ανθρωπίνου πνεύματος προς την ελευθερία, ό,τι και αν σημαίνει αυτό, είναι ένας παραλογισμός. Είναι μια ερώτηση για το πως να αποφύγουμε μια ομαδική αυτοκτονία. Και όμως μέρα με τη μέρα οι πιθανότητες για έναν τέτοιο παραλογισμό αυξάνονται.
Τα θεμέλια της υφέρπουσας κρίσης μεταξύ «Δυτικής Συμμαχίας» και Ρωσίας
Από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης οι σχέσεις του «Δυτικού Κόσμου» και της Ρωσικής Ομοσπονδίας υπήρξαν από φιλικές έως εχθρικές. Η άρνηση της Ρωσίας να δεχτεί μια μονοπολική διεθνή τάξη πραγμάτων με τελικό διαιτητή τις ΗΠΑ συνεπικουρούμενες από την ΕΕ (την ίδια άρνηση έχει προβάλει και η Κίνα) κυρίως επί προεδρίας Πούτιν έχει οδηγήσει τις σχέσεις από φιλικές, επί Γέλτσιν, σε έναν ανοιχτό οικονομικό πόλεμο, προς το παρόν.
Στις 26 Φεβρουαρίου 2018 η Ρωσία έθεσε βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επί της προτάσεως του Ηνωμένου Βασιλείου για καταδίκη του Ιράν ως προμηθευτή πυραύλων στους Χούθις της Υεμένης οι οποίοι κατ’ ουσία μάχονται τη Σαουδαραβία και τις ΗΠΑ, ΗΒ, και Γαλλία. Το βέτο αυτό ήταν καθαρά μια καινούργια παράγραφος στην αντιπαράθεση Ρωσίας και «Δυτικής Συμμαχίας» η οποία απέκτησε ένα δυναμικό μομέντουμ με την παρέμβαση των ΗΠΑ, Γερμανίας και ΕΕ στο ζήτημα της Ουκρανικής «επανάστασης» από το 2015 και στην εν συνεχεία προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία.
Ο νυν Πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ εξελέγη με διακηρύξεις για μια συνεννόηση με τη Ρωσία και για το τέλος των πολέμων των ΗΠΑ στη Μ. Ανατολή. Η μαζική, στην πραγματικότητα, υστερική επίθεση του Δημοκρατικού Κόμματος και του Βαθέως Κράτους της Ουάσιγκτον κατά της ρωσικής παρέμβασης υπέρ του Τράμπ στις εκλογές του 2016 έφερε τον ίδιο τον Τραμπ σε τόσο δύσκολη θέση ώστε να προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποστασιοποιηθεί από κάθε προσπάθεια προσέγγισης με τη Ρωσία.
Η άμεση αντίδραση της Δύσης στις κινήσεις της Ρωσίας στο Ουκρανικό υπήρξε η επιβολή οικονομικών κυρώσεων εναντίον της, κυρώσεις οι οποίες παραμένουν σε ισχύ μέχρι σήμερα. Το πρόβλημα όμως μεγιστοποιείται κυρίως διότι επεκτείνονται συνεχώς είτε κατά της Ρωσίας, είτε κατά ρωσικών επιχειρήσεων ή Ρώσων επιχειρηματιών, ολιγαρχών όπως ονομάζονται, φίλων κυρίως του Προέδρου Πούτιν.
Με λίγα λόγια η «Δυτική Συμμαχία» έχει κηρύξει έναν εμφανή και βίαιο οικονομικό πόλεμο κατά της Ρωσίας. Κάτι τέτοιο σε άλλες εποχές και με άλλες τεχνολογίες θα ήταν ο προάγγελος ενός πραγματικού πολέμου. Παραδείγματα ο εμπορικός αποκλεισμός της Αγγλίας από το Ναπολέοντα, ο οικονομικός αποκλεισμός της Ιαπωνίας από τις ΗΠΑ.
Η Ρωσία ως αντίδραση στις κυρώσεις για την Ουκρανία και της επέκτασης του ΝΑΤΟ ανατολικά και κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα επενέβη στον Συριακό εμφύλιο υπερασπίζοντας τις μόνες στρατιωτικές βάσεις της εκτός Ρωσίας, στη Λατάκια και την Ταρτούς. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα ο Εμφύλιος της Συρίας μετετράπη σε μια γιγαντιαία προσπάθεια της Ρωσίας να προσεταιρισθεί την Τουρκία, η οποία με την εσωτερική και εξωτερική πολιτική Ερντογάν έδειχνε και συνεχώς δείχνει προς μια αυτόνομη μεγαλοϊδεατική εξωτερική πολιτική στη Μ. Ανατολή, τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ασία.
Οι πρόσφατες εξελίξεις
Οι τελευταίες εξελίξεις δηλαδή οι κατηγορίες της Μ. Βρετανίας πως η Ρωσία προσπάθησε να δολοφονήσει με χημικά ένα διπλό πράκτορα και την κόρη του (οι οποίοι παρεμπιπτόντως είναι υγιείς) επέφεραν την απόσυρση δυτικών διπλωματών από τη Ρωσία. Η δε κατηγορία πως το καθεστώς Άσαντ χρησιμοποίησε χημικά όπλα κατά αμάχων (κατηγορίες οι οποίες έχουν επαναληφθεί στο παρελθόν χωρίς ξεκάθαρα στοιχεία) επέφερε έναν αρχικό βομβαρδισμό από Ισραηλινά αεροπλάνα σε συριακό πολεμικό αεροδρόμιο και την απειλή από τον Τραμπ πως «το ζώο ο Άσαντ και όσοι των βοήθησαν, πιθανώς Ρώσοι και Ιρανοί θα πληρώσουν πολύ βαριά.»
Αυτή η δήλωση ανατρέπει την πολύ πρόσφατη δήλωση του ίδιου ο οποίος είπε πως είναι καιρός «αφού το ΙΚ νικήθηκε οι ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη Συρία.» Ταυτόχρονα ακύρωσε το ταξίδι του στη Λατινική Αμερική για να επιβλέψει τις κυρώσεις στη Συρία. Είναι προφανές πως η «Δυτική Συμμαχία» θα χτυπήσει τις προσεχείς μέρες ή ώρες συριακούς στόχους και αυτό συνεπάγεται ένα πιθανό λάθος, δηλαδή πλήγμα κατά ρωσικών στόχων. Πως μπορεί να αποφευχθεί αυτό με κάθε ασφάλεια; Η απάντηση είναι: «δεν είναι δυνατή μια απολύτως ασφαλής επίθεση μόνον σε συριακούς στόχους.»
Το μέλλον
Κάτω από αυτές τις συνθήκες πως μπορεί να αντιδράσει η Ρωσία. Μία επιλογή θα ήταν η πλήρης παράδοση: επιστροφή της Κριμαίας στην Ουκρανία και διάλυση των Ρώσων της ανατολικής Ουκρανίας. Δεύτερον, η εγκατάλειψη των βάσεων τους στη Συρία και βέβαια η εγκατάλειψη της προσπάθειας προσεταιρισμού της Τουρκίας.
Οι συνέπειες αυτής της παράδοσης θα ήταν η πτώση του Πούτιν και η άνοδος άλλων πολιτικών δυνάμεων οι οποίες θα είχαν δύο επιλογές, να παραμείνουν σε αυτήν την τροχιά ή να αντιδράσουν βίαια και με στρατιωτικά μέσα κατά στόχων στη Μ. Ανατολή, ή ακόμα και στην Ανατολική Ευρώπη, κατά βάσεων του ΝΑΤΟ. Αυτό που φαίνεται να έχουν ξεχάσει οι «Δυτικοί Σύμμαχοι» είναι πως στη Ρωσία υπήρξε ένα αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα από μεθυσμένους στρατηγούς. Στη σημερινή κατάσταση πραγμάτων οι στρατηγοί μπορούν κάλλιστα να επικαλεστούν πως η Ρωσία διαλύεται και οι Ρώσοι πατριώτες πρέπει να σταθούν πίσω από τη μητέρα πατρίδα.
Μια άλλη επιλογή του Πούτιν θα ήταν να αντιδράσει βίαια στη Συρία πιέζοντας τους αντάρτες με μαζικές επιθέσεις. Ταυτόχρονα θα μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια του Ιράν σε περίπτωση που ο Τραμπ καταργήσει την Συνθήκη για την Αποπυρηνικοποίηση της χώρας αυτής. Ταυτόχρονα θα μπορούσε να πέσει ακόμη πιο βαθιά στην αγκαλιά του Προέδρου Ξι.
Η επιλογή να πλήξει κατ’ ευθείαν στόχους των ΗΠΑ στη Συρία θα ήταν για τον Πούτιν μια πράξη απελπισίας η οποία θα οδηγούσε σε έναν (με προσπάθειες από πολλά μέρη) περιορισμένο πυρηνικό πόλεμο, ο οποίος βέβαια θα περιοριζόταν στην περιοχή μας και θα την έριχνε εκατό χρόνια πίσω. Δυστυχώς, αυτό θα σήμαινε και την μερική καταστροφή του Ισραήλ, οπότε οι πιθανότητες για έναν περιορισμένο πυρηνικό πόλεμο είναι ελάχιστες. Πλήγματα στην ηπειρωτική Ρωσία ή τις ΗΠΑ θα ήταν η αρχή μιας παγκόσμιας καταστροφής του ανθρωπίνου γένους.
Είναι δυστυχώς προφανές πως η «Δυτική Συμμαχία» μη θέλοντας να διδαχθεί από τα βαριά πρόσφατα λάθη της και μεθυσμένη από την προφανή της οικονομική υπεροχή και οπλισμό είναι έτοιμη να διαβεί τον Ρουβίκωνα της λογικής προς την πλευρά του παραλόγου. Το ίδιο βέβαια θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος για τη Ρωσία μια και «δεν κάθεται στα αυγά της» και θέλει να τα βάλει με τους ισχυρούς του κόσμου τούτου. Η ιστορία, ελπίζω, θα γραφεί από τους ορθολογιστές κάθε είδους και από όλες τις πλευρές. Αυτό όμως είναι τόσο βέβαιο, όσο η λογική και ο ανθρωπισμός έπαιξαν ρόλο στο παρελθόν, δηλαδή πολύ λίγο.
10/4/2018
* συγγραφέας
