Η Τουρκία στριμώχνεται, καθώς οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας ανεβαίνουν στο Συριακό
της Αμπερίν Ζαμάν, ιστοσελίδα al-monitor.com
μετάφραση: Γ.Ρ.
Τα όρια των εξισορροπητικών κινήσεων της Τουρκίας στην Συρία αρχίζουν και διαφαίνονται, καθώς η προοπτική μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας πλησιάζει.
Από το προηγούμενο Σάββατο, όταν πραγματοποιήθηκε η φερόμενη επίθεση του καθεστώτος με χημικά στην Ντούμα, οι Τούρκοι ηγέτες προχώρησαν σε μια σειρά αλληλοσυγκρουόμενων δηλώσεων που αντικατόπτριζαν την ένταση μεταξύ των στρατηγικών συμφερόντων της Άγκυρας στην Συρία, και των θεμελιακών της δεσμών με το ΝΑΤΟ και τη Δύση.
Ο εκπρόσωπος τύπου της Προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν δήλωσε την Δευτέρα ότι «το συριακό καθεστώς θα πληρώσει για αυτήν του την ενέργεια». Ο δε εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μπεκίρ Μποστάγ, δημοσιοποίησε στο τουΐτερ εκκλήσεις για αντίποινα: «Ελπίζουμε ότι αυτήν την φορά δεν θα μείνει αναπάντητη η επίθεση του συριακού καθεστώτος με χημικά», ενώ πρόσθεσε και έναν φαρμακερό υπαινιγμό για την Ρωσία και το Ιράν: «Εκείνοι που συγκαλύπτουν αυτήν την βαρβαρότητα, αυτές τις επιθέσεις, είναι το ίδιο υπεύθυνοι με το καθεστώς».
Ωστόσο, έπειτα από μια δήλωση του Ρώσου υπουργού εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, και μια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Τούρκου ομολόγου του Ταγίπ Ερντογάν, η Άγκυρα άλλαξε απότομα τους τόνους. Μερικές ώρες μετά τα σχόλια του Καλίν, ο Λαβρόφ δήλωσε ότι η ανοχή της Ρωσίας προς την τουρκική κατοχή του Αφρίν, του κουρδικού προπύργιου της βορειοδυτικής Συρίας, έχει εξαντληθεί. Ο Λαβρόφ είπε ότι περιμένει από την Τουρκία να παραδώσει το Αφρίν στο καθεστώς. Οι λεπτομέρειες της συνομιλίας Πούτιν-Ερντογάν δεν έχουν ακόμα αποκαλυφθεί, αλλά τα αποτελέσματά της υπήρξαν άμεσα: Ο Μποζντάγ δήλωσε ότι οι κατηγορίες για την διεξαγωγή χημικής επίθεσης πρέπει «να επαληθευθούν από ειδικούς». Ενώ ο ίδιος ο Ερντογάν είπε στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος του, χθες (10/04) ότι «καταγγέλλω όσους πραγματοποίησαν τα εγκλήματα στην ανατολική Γκούτα και στην Ντούμα. Όποιος είναι υπεύθυνος θα πληρώσει βαρύ τίμημα». Ωστόσο ο Ερντογάν δεν θέλησε να υποδείξει τους υπαίτιους, και όταν οι δημοσιογράφοι τον πίεσαν να τοποθετηθεί σε ένα πιθανό αμερικάνικο χτύπημα εναντίον του καθεστώτος στην Συρία, απάντησε δυο φορές ότι «παρακολουθεί τα γεγονότα».
Χθες, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ κάλεσε τις ΗΠΑ και Συρία να εργαστούν από κοινού ώστε να ‘γιατρέψουν τις πληγές της χώρας’. «Μαλώνουν σαν τις συμμορίες του δρόμου… δεν είναι η ώρα για τσακωμούς, είναι η ώρα να γιατρέψουμε τις πληγές της περιοχής», είπε.
Ωστόσο, αν και η Άγκυρα πραγματοποίησε αυτήν την στροφή 180ο μοιρών, οι διπλωμάτες της στον ΟΗΕ υποστήριξαν ένα ψήφισμα που προέρχονταν από τις ΗΠΑ για την διερεύνηση των κατηγοριών περί χημικών επιθέσεων, προτού αυτό απορριφθεί με το ρώσικο βέτο.
Εν τω μεταξύ σε μια έκρηξη ανυπακοής ο Ερντογάν δήλωσε: «Ξέρουμε πολύ καλά σε ποιόν θα παραδώσουμε το Αφρίν… Αυτό θα το αποφασίσουμε εμείς, και όχι ο κύριος Λαβρόφ».
Ο Μεχμέτ Ατσέτ, αρθρογράφος της φιλοκυβερνητικής –και σφόδρα αντιαμερικάνικης– εφημερίδας Γιενί Σαφάκ, περιέγραψε το δίλημμα της τουρκικής πολιτικής ως εξής: «Αυτή η νέα περίοδος αντιπροσωπεύει μια δύσκολη φάση για την Άγκυρα. Από την μια πλευρά, είναι οι ΗΠΑ, που έχτισαν την πολιτική τους στην Συρία τα τελευταία πέντε χρόνια πάνω στην ήττα της Τουρκίας, και είναι και η Ρωσία, η σκληρότητα της οποίας δοκιμάστηκε και επιβεβαιώθηκε, αν και η συνεργασία μαζί της στο πεδίο των μαχών έχει επιτρέψει μια κάποια πρόοδο».
[…]
Οι ολοένα και θερμότεροι δεσμοί με την Ρωσία, που περιλαμβάνουν μια αμφιλεγόμενη συμφωνία αγοράς ενός αντιπυραυλικού συστήματος πολλών δισεκατομμυρίων χτύπησε το καμπανάκι στην Ουάσινγκτον, όπου και εκεί οι διαμορφωτές της εξωτερικής πολιτικής έχουν διχαστεί για το εάν θα πρέπει να καλοπιάσουν την Τουρκία εγκαταλείποντας τους Κούρδους του YPG, ή να τιμωρήσουν, μεταξύ άλλων με την επιβολή κυρώσεων. Μέχρι στιγμής η Τουρκία έχει καταφέρει να διαμορφώσει κάτι που θυμίζει σε ισορροπία, εκμεταλλευόμενη τις διακυμάνσεις των παγκόσμιων και των περιφερειακών δυνάμεων καθώς και τις εθνικές και θρησκευτικές αντιπαλότητες της Συρίας, κερδίζοντας το πλεονέκτημα στα πεδία των μαχών. Έτσι για παράδειγμα, τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ιράν κάθησαν με τα χέρια τους σταυρωμένα καθώς τα τουρκικά στρατεύματα και οι ακόλουθοί τους του Ελεύθερου Συριακού Στρατού κατέλαβαν το Αφρίν, εκτοπίζοντας δεκάδες χιλιάδες άμαχου πληθυσμού στις 18 Μαρτίου, και εξαναγκάζοντας το YPG να οπισθοχωρήσει δίχως να δώσει μάχη.
Στις 16 Απριλίου, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ πρόκειται να ταξιδέψει στην Άγκυρα όπου θα συναντήσει τον Ερντογάν και άλλους κορυφαίους Τούρκους αξιωματικούς. Αναμένεται να συζητήσει μεταξύ άλλων το ζήτημα της Συρίας, κι επίσης να πείσει την Τουρκία να εγκαταλείψει τη συμφωνία για τους S-400.
Ωστόσο, καθώς η ένταση μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ κλιμακώνονται γύρω από το συριακό, η Τουρκία μπορεί να βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να επιλέξει πλευρά. Ο Ατσέτ, προτείνει μια διέξοδο: «Όταν οι ΗΠΑ επέμβουν στην Συρία» υποστηρίζει, η Τουρκία θα πρέπει να κινηθεί «υποστηρικτικά… δίχως όμως να ανταγωνίζεται άμεσα την Ρωσία». Και «εφόσον η στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στην Συρία δεν καλλιεργήσει το έδαφος για μια αλλαγή καθεστώτος, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να δημιουργήσει μια σφήνα μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας». Αυτό το «ανεκτίμητο κέρδος από την άποψη των αμερικάνικων συμφερόντων», συνεχίζει ο Ατσέτ με έναν συνωμοσιολογικό οίστρο, μπορεί να είναι και το ζητούμενο της όλης επιχείρησης.
