του Δημήτρη Ναπ. Γιαννάτου από την Ρήξη φ. 155
Σχεδόν ένας μήνας πέρασε από τότε που η κυβέρνηση μέσω του υπουργού Υγείας, με μια αιφνιδιαστική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, δρομολόγησε την εκ βάθρων αλλαγή της διοίκησης και της οργάνωσης του ΚΕΘΕΑ, καταργώντας το αυτοδιοίκητο του Οργανισμού, με την αντικατάσταση του εκλεγμένου από τη Γ.Σ του και άμισθου Διοικητικού Συμβουλίου, από ένα διορισμένο και έμμισθο!
Από το αρχικό σοκ μέχρι σήμερα, πολλές είναι οι εξελίξεις. Η αρχική τεκμηρίωση της απόφασης ως μια «εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη για τη θέσπιση κανόνων χρηστής διαχείρισης και διοίκησης…», φαίνεται ξεκάθαρα πως δεν ισχύει. Ήταν η πρώτη αναδίπλωση του υπουργού Β.Κικίλια, και η πρώτη ήττα του, καθώς δεν καταλόγισε φαινόμενα κακοδιαχείρισης σε περασμένες και νυν διοικήσεις.
Αλήθεια, πώς μπορούσε να το επικαλεστεί όταν το ΚΕΘΕΑ – το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Υγείας- ουδέποτε από το 1986 απασχόλησε τις κυβερνήσεις για πολιτικά ή οικονομικά σκάνδαλα; Άλλωστε, ένας από τους λόγους υπεράσπισης του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ, ήταν ότι λειτουργούσε ως ζώνη ασφαλείας για την αποφυγή πολιτικής εξάρτησης, ενώ τα οικονομικά στοιχεία του προϋπολογίζονται, εγκρίνονται και ελέγχονται ανά μήνα από το υπουργείο.
Μόλις ανακοινώθηκε η ΠΝΠ, η αντίδραση του ΚΕΘΕΑ και του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας ήταν ακαριαία και μαζική. Εργαζόμενοι, θεραπευόμενοι, γονείς, όλο το ΚΕΘΕΑ βγήκε στον δρόμο με πλήθος δράσεων και εκδηλώσεων (συνεντεύξεις τύπου, κραυγή-διαμαρτυρίας, συναυλία, κ.α). Χιλιάδες επιστολές και ψηφίσματα συμπαράστασης έχουν δημοσιευτεί. Ενώσεις γονέων, συνδικαλιστικοί φορείς, Δήμοι, Πανεπιστήμια, διεθνείς θεραπευτικοί οργανισμοί, δομές υγείας, απλοί πολίτες, διαφωνούν και διαμαρτύρονται με την απόφαση της κυβέρνησης. Αποκορύφωμα η επιστολή προς τον πρωθυπουργό, από τη «γαλάζια» Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, με την οποία ζητούν να αποσυρθεί η ΠΝΠ! Στο ενδιάμεσο, ο Νικήτας Κακλαμάνης σε συζήτηση στη Βουλή, τοποθετείται μέσα σε συμβιβαστικό πνεύμα για ανεύρεση μέσης λύσης και αμοιβαίων υποχωρήσεων για το ζήτημα του ΚΕΘΕΑ.
Το αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ δεν ήταν απλώς μια μέθοδος διοίκησης. Στην ουσία μεταφέρει και διαχέει σε όλο τον Οργανισμό την φιλοσοφία της θεραπευτικής απεξάρτησης. Αυτοβοήθεια, αλληλοβοήθεια, κοινότητα, ανάληψη ευθύνης, άρχειν και άρχεσθαι, μύηση σε δημοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες, σε συνδυασμό με τις δράσεις ψυχικής απεξάρτησης, αντιμετωπίζουν τον πρώην εξαρτημένο ως μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα που εμβαθύνει σε ατομικές και συλλογικές αλλαγές και όχι που απλώς κόβει τη χρήση. Γι’αυτό και τα μέλη της κοινωνικής επανένταξης όπως και οι γονείς συμμετείχαν στην εκλογή του Δ.Σ του ΚΕΘΕΑ. Φαίνεται η «κανονικότητα» της κυβέρνησης πάει κόντρα στη δημοκρατία.
Σε μια χώρα που βολοδέρνει τα τελευταία χρόνια ανάμεσα σε αποικιοκρατικά μνημόνια, εθνικές απειλές και κοινωνική αποδόμηση, η κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ συμβολίζει ίσως και μια Ελλάδα που σβήνει, επειδή οι αριστερές και δεξιές εξουσίες θέλουν να διαγράψουν το κοινοτικό και δημοκρατικό ιδεώδες από τον χάρτη. Γι’ αυτό οι αντιστάσεις και οι αντιδράσεις της κοινωνίας πληθαίνουν και είναι η πρώτη ρωγμή στην εύθραυστη κοινωνική ισορροπία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ενώ ταυτόχρονα αποκτούν και ιδιαίτερη συμβολική σημασία.
Είναι, θα έλεγε κανείς, η αντίδραση για τη γειτονιά που γκρέμισαν, για την παρέα που διέλυσαν οι σειρήνες του ατομικισμού, για το χωριό που μπορούσε να αυτοδιοικείται δημοκρατικά ακόμα και σε δύσκολα χρόνια. Ίσως ασυνείδητα πολλοί να βλέπουν στη διάλυση του αυτοδιοίκητου τη διάλυση της συλλογικής μας κοινότητας που έδινε την αίσθηση κάποτε ότι μπορούμε να ορίζουμε τον εαυτό μας και τον τόπο μας χωρίς εξαρτήσεις!
Πέρα από τους συμβολισμούς ποιοι είναι οι πρακτικοί λόγοι που οδήγησαν την κυβέρνηση στη βάναυση αυτή πράξη;
Η θρυαλλίδα που πυροδότησε το βιαστικό και αιφνιδιαστικό σκέλος της απόφασης ήταν η ανάγκη να προλάβει το υπουργείο την εκλογή στη θέση του προέδρου του Δ.Σ του ΚΕΘΕΑ, της τ. προϊσταμένης της εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, Ξένης Δημητρίου. Η οποία ήταν για χρόνια δίπλα στο έργο του ΚΕΘΕΑ και εσχάτως, ένα από τα πρόσωπα που βρίσκονται στο κέντρο της πολιτικής διαμάχης κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ, για τη Δικαιοσύνη.
Το βασικό επιχείρημα του υπουργού, ότι θέλει να έχει την ευθύνη έναντι του ελληνικού λαού για ό,τι χρηματοδοτεί, μοιάζει μια πολιτικάντικη καραμέλα από τη στιγμή που η λογοδοσία του ΚΕΘΕΑ ήταν υποδειγματική. Η ευθύνη απέναντι στον εξαρτημένο που δύσκολα εμπιστεύεται διαπέρασε όλο τον οικονομικό οργανισμό του ΚΕΘΕΑ, που φρόντιζε να επιδεικνύει εχέγγυα φερεγγυότητας και απέναντι στον πολίτη.
Η μόνη ευθύνη που δείχνει να θέλει η κυβέρνηση είναι η αναδιάρθρωση των οργανισμών πρόληψης και θεραπείας, ενταγμένους σε ένα νομοσχέδιο που θα αλλάξει το τοπίο της υγείας και της απεξάρτησης.
Εδώ και αρκετά χρόνια, ο αριστερίστικος «δικαιωματισμός» και ο δεξιός οικονομικός νεοφιλελευθερισμός στην ουσία συνέπλεαν σε μια κεντρική πολιτική όπου το κέντρο βάρους, μεταφέρεται από την θεραπεία στην ατομική πρόσβαση σε υπηρεσίες. Μια ..δεξιά κεντροαριστερή λογική οδηγεί στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα, τη συγχώνευση υπηρεσιών με αποκλειστικό γνώμονα τη μείωση κόστους και όχι τον πλουραλισμό στη θεραπεία. Επιπλέον, η εγκαθίδρυση της εξάρτησης «ως χρόνιας υποτροπιάζουσας νόσου του εγκεφάλου» θα ανοίξει τη …χρόνια όρεξη των φαρμακευτικών εταιρειών σε έναν τομέα που μπορεί να συσσωρευτεί το κέρδος, ενώ η διαρκής προσωπική-συλλογική αλλαγή του εξαρτημένου ανθρώπου…χαλούσε την πιάτσα της χώρας-επιχείρησης και της στυγνής επένδυσης.
Μέχρις στιγμής το Φ.Ε.Κ που ορίζει το νέο Δ.Σ του ΚΕΘΕΑ δεν έχει δημοσιευθεί , αλλά όλο το οικοδόμημα του Οργανισμού θεωρεί ότι ο αγώνας συνεχίζεται και θα συνεχιστεί σε πολλά επίπεδα και μετά από τον διορισμό!
