Από το Άρδην τ. 95, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2014
Το περιοδικό Solidaire πήρε συνέντευξη από τον Jean-Marie Chauvier με σκοπό να κατανοήσουμε καλύτερα τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία. Από την ιστοσελίδα www.legrandsoir.info
S: Ποια οικονομικά προβλήματα αντιμετωπίζει ο λαός της Ουκρανίας, κυρίως οι εργαζόμενοι, οι μικροί αγρότες και οι άνεργοι;
Jean-Marie Chauvier: Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1991, ο πληθυσμός της Ουκρανίας πέρασε από τα 51,4 στα 45 εκατομμύρια κατοίκους. Η μείωση αυτή εξηγείται από την πτώση του ποσοστού των γεννήσεων, την αύξηση της θνησιμότητας, η οποία οφείλεται εν μέρει στη διάλυση των υπηρεσιών υγείας. Η μετανάστευση είναι πολύ μεγάλη – 6,6 εκατομμύρια Ουκρανοί ζουν σήμερα στο εξωτερικό. Πολλοί άνθρωποι από την ανατολική Ουκρανία πήγαν να εργαστούν στη Ρωσία, όπου οι μισθοί είναι αισθητά υψηλότεροι, ενώ οι κάτοικοι της δυτικής Ουκρανίας κατευθύνονται κυρίως προς τη Δυτική Ευρώπη, για παράδειγμα, στα θερμοκήπια της Ανδαλουσίας ή στον κατασκευαστικό τομέα της Πορτογαλίας. Οι μετανάστευση αποφέρει ετησίως στην Ουκρανία 3 δισ. δολάρια.
Ενώ η ανεργία είναι επισήμως 8%, ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας: 25%, σύμφωνα με την κυβέρνηση, μέχρι και 80% σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις. Η ακραία φτώχεια, που συνοδεύεται από υποσιτισμό, υπολογίζεται από 2-3% έως 16%. Ο μέσος μισθός είναι 332 δολάρια τον μήνα, ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Οι φτωχότερες περιφέρειες είναι οι αγροτικές περιοχές στα δυτικά της χώρας. Το επίδομα ανεργίας είναι μικρό και χρονικά περιορισμένο.
Τα πιεστικά προβλήματα οξύνονται μπροστά στον κίνδυνο να υπογραφεί μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση και να εφαρμοστούν τα μέτρα που προτείνει το ΔΝΤ. Υπάρχει, δηλαδή, η προοπτική να κλείσουν βιομηχανικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στην ανατολική Ουκρανία, ή να τις πάρουν, να τις αναδιαρθρώσουν και τις διαλύσουν οι πολυεθνικές. Σε ό,τι αφορά τα εύφορα εδάφη και την αγροτική παραγωγή, διαγράφεται στον ορίζοντα η καταστροφή της τοπικής παραγωγής –η οποία, σήμερα, διασφαλίζεται από τους μικρούς αγρότες και τις συμμετοχικές εταιρείες, που κληρονόμησαν τα κολχόζ– από τη μαζική άφιξη των πολυεθνικών του αγροτο-διατροφικού κλάδου. Η μαζική αγορά των εύφορων εδαφών θα επιταχυνθεί. Έτσι η Landkom, μια βρετανική εταιρεία, αγόρασε 100.000 εκτάρια και το ρωσικό hedge fund, Αναγέννηση, αγόρασε 300.000 εκτάρια. (Ο τελευταίος αριθμός αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο των αγροτικών εδαφών του Βελγίου, σ. τ. Σ.). Οι πολυεθνικές, λοιπόν, μπορούν να κερδίσουν μερικά πολύ καλά κομμάτια: βιομηχανίες, αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, εύφορα εδάφη, εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
S: Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα μιας προσέγγισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση;
J-M.C: Οι Ουκρανοί –ιδιαίτερα η νεολαία– ονειρεύονται την Ε.Ε., την ελευθερία να ταξιδεύουν, τις αυταπάτες για οικονομική άνεση, καλές αμοιβές, ευημερία κ.λπ. Όνειρα στα οποία υπολογίζουν οι δυτικές κυβερνήσεις. Αλλά, στην πραγματικότητα, δεν τίθεται ζήτημα ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν τίθεται ζήτημα ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων. Η Ε.Ε. προτείνει ελάχιστα πράγματα: ανάπτυξη του ελεύθερου εμπορίου, μαζική εισαγωγή των δυτικών προϊόντων, επιβολή ευρωπαϊκών προδιαγραφών στα προϊόντα που πρόκειται να εξαχθούν προς την Ε.Ε., πράγμα που δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια στις ουκρανικές εξαγωγές. Η Ρωσία, από την πλευρά της, απειλεί –σε περίπτωση συμφωνίας με την Ε.Ε.– να κλείσει την αγορά της στα ουκρανικά προϊόντα. Η Μόσχα πρόσφερε ανταλλάγματα, όπως μείωση κατά ένα τρίτο της τιμής του πετρελαίου, ενίσχυση ύψους 15 δισ. δολαρίων, τελωνειακή ένωση με την ίδια, με το Καζακστάν, την Αρμενία… Ο Πούτιν έχει ένα ευρασιατικό σχέδιο που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του πρώην σοβιετικού χώρου (εκτός από τις χώρες της Βαλτικής), με ενίσχυση των δεσμών, μέσω ενός σχεδίου βιομηχανικής συνεργασίας με την Ουκρανία, ενσωμάτωσης των τεχνολογιών στις οποίες υπερείχε η Ουκρανία στην περίοδο της ΕΣΣΔ: αεροναυπηγική, δορυφόροι, όπλα, ναυπηγική βιομηχανία κ.λπ., εκσυγχρονισμού των βιομηχανικών συγκροτημάτων. Προφανώς, αυτή που ενδιαφέρεται περισσότερο γι’ αυτή την προοπτική είναι η ανατολική Ουκρανία.
S: Μπορείτε να μας εξηγήσετε τις διαφορές ανάμεσα στις διάφορες περιφέρειες
της Ουκρανίας;
J-M.C: Δεν υπάρχει ομοιογενές έθνος-κράτος στην Ουκρανία. Υπάρχουν αντιθέσεις ανάμεσα στις περιφέρειες. Υπάρχουν ιστορικές διαφορές. Η Ρωσία, η Λευκορωσία και η Ουκρανία έχουν ένα κοινό λίκνο: το κράτος των Ανατολικών Σλάβων (9ος-11ος αιώνας), την πρωτεύουσα Κίεβο, που ονομαζόταν «Ρως», «Ρωσία» ή «Ρουθηνία». Στη συνέχεια, οι δρόμοι τους διαφοροποιήθηκαν: γλώσσα, θρησκεία, κρατική υπόσταση. Η δυτική Ουκρανία, για μεγάλο διάστημα, είχε συνδεθεί με το Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας, με τα βασίλεια της Πολωνίας, την αυστρο-ουγγρική Αυτοκρατορία. Μετά την Επανάσταση του 1917 και τον εμφύλιο πόλεμο, γεννήθηκε το πρώτο εθνικό μόρφωμα που ονομάστηκε «Ουκρανία», συνιδρυτής της ΕΣΣΔ, το 1922. Το δυτικό τμήμα, που είχε προσαρτηθεί από την Πολωνία, «ανακτήθηκε» το 1939 και το 1945, και, στη συνέχεια, η σημερινή επικράτεια της Ουκρανίας διευρύνθηκε με την Κριμαία, το 1954.
Η ανατολική Ουκρανία είναι πιο βιομηχανοποιημένη, με μεγαλύτερο εργατικό πληθυσμό, περισσότερο ρωσόφωνη, ενώ η δυτική είναι πιο αγροτική, με περισσότερο αγροτικό πληθυσμό, ουκραϊνόφωνη. Η ανατολική Ουκρανία είναι ορθόδοξη, συνδεδεμένη με το πατριαρχείο της Μόσχας, ενώ η Δύση είναι ταυτόχρονα ελληνο-καθολική («ουνίτες») και ορθόδοξη, συνδεδεμένη με το Πατριαρχείο του Κιέβου, μετά την ανεξαρτησία, το 1991. Η ουνιτική καθολική Εκκλησία, ιδιαίτερα στα δυτικά, στη Γαλικία, υπήρξε παραδοσιακά γερμανόφιλη, συχνά σε σύγκρουση με την καθολική Εκκλησία της Πολωνίας. Το κέντρο της Ουκρανίας, με το Κίεβο, αποτελεί μια ανάμειξη ρευμάτων από Ανατολή και Δύση. Το Κίεβο είναι στην πλειοψηφία του ρωσόφωνο, ενώ οι ελίτ του είναι οπαδοί της αντιπολίτευσης και στενά δεμένοι με τους υπερ-φιλελεύθερους κύκλους της Μόσχας.
Η Ουκρανία είναι, λοιπόν, διχασμένη –ιστορικά, πολιτιστικά, πολιτικά– ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, και δεν έχει κανένα νόημα να ωθεί κανείς τον έναν εναντίον του άλλου, εκτός εάν αποσκοπεί σε μια ρήξη, ακόμα και σε εμφύλιο πόλεμο, πράγμα στο οποίο κάποιοι σίγουρα υπολογίζουν. Εάν συνεχίσουν να ωθούν στη διάσπαση, όπως κάνουν οι Δυτικοί, και τα στρατιωτάκια τους που δρουν επί τόπου, θα μπορούσε να έρθει μια στιγμή κατά την οποία η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ θα πάρουν το «κομμάτι» τους, αλλά και η Ρωσία θα πάρει το δικό της! Άλλωστε, δεν θα είναι η πρώτη χώρα που διαλύεται σκόπιμα. Και ούτε θα πρέπει κανείς να αγνοήσει ότι η ευρωπαϊκή επιλογή θα είναι και στρατιωτική: θα ακολουθήσει το ΝΑΤΟ και, σύντομα, θα τεθεί το ζήτημα της ρωσικής βάσης της Σεβαστούπολης, στην Κριμαία, η οποία έχει πλειοψηφία ρωσικού πληθυσμού και στρατηγικά ζωτική σημασία για την όποια στρατιωτική παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι η Μόσχα δεν θα επιτρέψει την εγκατάσταση μιας αμερικανικής βάσης σε αυτή την περιοχή!
S: Πώς κρίνετε τον τρόπο με τον οποίο η σημερινή σύγκρουση παρουσιάζεται από τα δικά μας ΜΜΕ;
J-M.C: Πρόκειται για μια καουμπόικη ταινία! Από τη μια, οι καλοί «φιλοευρωπαίοι», από την άλλη, οι κακοί «φιλορώσοι». Είναι αντίληψη μανιχαϊκή, μονομερής, και φανερώνει άγνοια της ουκρανικής πραγματικότητας. Τις περισσότερες φορές, οι δημοσιογράφοι πάνε να συναντήσουν ανθρώπους που σκέφτονται σαν κι αυτούς, που λένε αυτά που θέλουν να ακούσουν οι Δυτικοί, που μιλούν αγγλικά ή άλλες δυτικές γλώσσες. Και έπειτα, υπάρχουν και τα ψεύδη από απόκρυψη.
Κατ’ αρχάς, υπάρχει ένας μεγάλος απών: ο ουκρανικός λαός, οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι οποίοι υφίστανται έναν άγριο καπιταλισμό, τη συστηματική καταστροφή όλων των κοινωνικών κεκτημένων τους, τις κάθε είδους μαφιόζικες εξουσίες.
Στη συνέχεια, υπάρχει η συσκότιση ή η ελαχιστοποίηση ενός φαινομένου που αναφέρεται ως «εθνικιστικό» αλλά, στην πραγματικότητα, είναι νεοφασιστικό, και μάλιστα ανοιχτά ναζιστικό. Εκφράζεται κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) από το κόμμα Σβόμποντα, τον ηγέτη του Όλεγκ Τιαχνίμπογκ, και έχει την κύρια δύναμή του στη δυτική περιοχή που αντιστοιχεί στην πολωνική πρώην «ανατολική Γαλικία». Πόσες φορές δεν έχω δει, ακούσει, διαβάσει, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, να αναφέρονται, το κόμμα και ο ηγέτης του, ως «αντιπολιτευόμενοι», χωρίς άλλη διευκρίνιση;
Ακούμε να μιλούν για συμπαθητικούς νέους, «εθελοντές της αυτοάμυνας», που έχουν έρθει από το Λβιβ (Λβοβ, Λέμπεργκ) στο Κίεβο, ενώ πρόκειται για κομάντος, εκπαιδευμένους από την ακροδεξιά στην περιοχή αυτή (Γαλικία), η οποία είναι και προπύργιό της. Αναλαμβάνουν πολύ μεγάλη ευθύνη όσοι –πολιτικοί, δημοσιογράφοι– παίζουν αυτό το παιχνίδι, ευνοώντας δυνάμεις ξενόφοβες, αντι-ρωσικές, αντισημιτικές, ρατσιστικές, οι οποίες γιορτάζουν τη μνήμη των ναζί δοσιλόγων και των Βάφεν Ες Ες, που είχαν ως βάση τους τη Γαλικία (και όχι όλη την Ουκρανία!).
Τέλος, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αποσιωπούν την ύπαρξη πολλαπλών δικτύων, που χρηματοδοτούνται από τη Δύση (ΗΠΑ, Ε.Ε., Γερμανία), με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας, καθώς και τις άμεσες παρεμβάσεις δυτικών πολιτικών. Φανταστείτε την ουδέτερη ζώνη των Βρυξελλών να έχει καταληφθεί επί δύο μήνες από δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, οι οποίοι να απαιτούν την παραίτηση του Βασιλιά και της κυβέρνησης, να καταλαμβάνουν εξ εφόδου το Παλάτι και να επευφημούν Ρώσους, Κινέζους ή Ιρανούς υπουργούς, που έχουν ανέβει στο βήμα! Μπορεί κανείς να διανοηθεί κάτι τέτοιο στο Παρίσι ή στην Ουάσινγκτον; Αυτό είναι που συμβαίνει στο Κίεβο.
Η έκπληξή μου μεγαλώνει μέρα με τη μέρα καθώς παρατηρώ την απόσταση ανάμεσα στις «πληροφορίες» που μας δίνουν τα δικά μας μέσα ενημέρωσης και εκείνες που μπορώ να συλλέξω από τα ουκρανικά και ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Βία των νεοναζί, αντισημιτικές επιθέσεις, έφοδοι και καταλήψεις των περιφερειακών διοικήσεων: ούτε λέξη από όλα αυτά, στα μεγάλα μέσα ενημέρωσής μας! Δεν ακούμε παρά μόνο για τους αντιπολιτευόμενους του Μαϊντάν (πλατεία του Κιέβου, όπου έχουν συγκεντρωθεί οι φιλο-ευρωπαίοι, Σ.τ.Σ.). Στα μήντια, η υπόλοιπη Ουκρανία δεν υπάρχει!
S: Ποιοι είναι οι κυριότεροι πρωταγωνιστές;
J-M.C: Η βιομηχανική και χρηματιστική ολιγαρχία, που ωφελήθηκε από τις ιδιωτικοποιήσεις, είναι διασπασμένη σε ομάδες που έλκονται τόσο από την Ρωσία όσο και από τη Δύση. Ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς και το Κόμμα των Περιφερειών αντιπροσωπεύουν τις φάρες (και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού) στην Ανατολή και τον Νότο. Το Κόμμα των Περιφερειών κέρδισε τόσο τις προεδρικές εκλογές όσο και τις βουλευτικές, το Φθινόπωρο του 2013. Επίσης, έχει ισχυρά θεμέλια στη Δύση, στην Τρανσκαρπαθία (επίσης γνωστή ως Ουκρανία της Κάτω Καρπαθίας), μια πολυεθνική περιοχή που αντιστέκεται στον εθνικισμό. Αλλά η τρέχουσα κρίση, οι δισταγμοί και οι αδυναμίες του προέδρου κινδυνεύουν να του κοστίσουν πολύ ακριβά και να δυσφημίσουν το κόμμα του …
Η σημερινή εξουσία ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κοινωνική κρίση που ωφελεί την ακροδεξιά και τις απατηλές σειρήνες της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ. Η σημερινή εξουσία είναι ανίσχυρη, στην πραγματικότητα, και υπερασπίζεται ένα τμήμα της ολιγαρχίας. Ευνόησε την εξάπλωση της διαφθοράς και τις μαφιόζικες πρακτικές.
Απέναντι σε αυτήν, υπάρχουν τρεις πολιτικοί σχηματισμοί που έχουν τη βάση τους κυρίως στη Δύση αλλά και στο κέντρο της Ουκρανίας. Υπάρχει κατ’ αρχάς το κόμμα Μπατκιβσίνα («Πατρίδα»), του οποίου ηγέτης είναι ο Αρσένι Γιατσενιούκ. Αυτός διαδέχθηκε την ηγερία Γιούλια Τιμοσένκο, που είναι άρρωστη και φυλακισμένη. Στη συνέχεια, το κόμμα Ουντάρ (Δημοκρατικό μεταρρυθμιστικό Κόμμα), του οποίου ηγέτης και ιδρυτής είναι ο πρώην πυγμάχος, Βιτάλι Κλίτσκο. Αυτός είναι ο αγαπημένος της Άνγκελα Μέρκελ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα στελέχη του κόμματός του έχουν εκπαιδευτεί από το Ίδρυμα Αντενάουερ. Τέλος, το νεοφασιστικό κόμμα Σβόμποντα («Ελευθερία»), με επικεφαλής τον Όλεγκ Τιαχνίμπογκ.
Το κόμμα Σβόμποντα είναι κατ’ ευθείαν απόγονος της Οργάνωσης των Ουκρανών Εθνικιστών (OUN) –φασιστική οργάνωση, στα πρότυπα του Μουσολίνι– που ιδρύθηκε το 1929, στην Ανατολική Γαλικία, επί πολωνικού καθεστώτος. Με την άφιξη του Αδόλφου Χίτλερ το 1933, ήρθε σε επαφή μαζί του με το σύνθημα «θα χρησιμοποιήσουμε τη Γερμανία για να προωθήσουμε τις διεκδικήσεις μας». Οι σχέσεις με τους Ναζί είναι ενίοτε ταραχώδεις –γιατί ο Χίτλερ δεν ήθελε μια ανεξάρτητη Ουκρανία– αλλά όλοι είναι ενωμένοι στον κοινό στόχο τους να εξοντώσουν τους κομμουνιστές και τους Εβραίους και να υποδουλώσουν τους Ρώσους. Οι Ουκρανοί φασίστες αντιπαραθέτουν τον «ευρωπαϊκό» χαρακτήρα της Ουκρανίας στον «ασιατικό» της Ρωσίας. Το 1939, ο Αντρέι Μέλνικ τίθεται επικεφαλής της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών, με την υποστήριξη του Αντρέι Τσεπτίτσκι, μητροπολίτη της ελληνο-καθολικής Εκκλησίας (ουνιτικής), γερμανόφιλο, «πνευματικό ηγέτη» της Γαλικίας, η οποία, το 1939, πέρασε στο σοβιετικό καθεστώς. Το 1940, ο ριζοσπάστης Στεπάν Μπαντέρα προκαλεί διάσπαση: η οργάνωσή του, OUN-b, σχηματίζει δύο τάγματα της Βέρμαχτ, τα Nachtigall και Roland, για να λάβουν μέρος στην επίθεση της Γερμανίας και των συμμάχων της ενάντια στη Σοβιετική Ένωση, στις 22 Ιουνίου 1941. Αμέσως εξαπολύθηκαν μαζικά πογκρόμ .
Κατά τις επανειλημμένες εκλογικές αναμετρήσεις, μετά την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004, η επιρροή του Σβόμποντα μεγαλώνει στη Γαλικία και σε όλη τη δυτική Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πόλεων, φτάνοντας το 20 με 30% των ψήφων. Στο σύνολο της Ουκρανίας, το Σβόμποντα αντιπροσωπεύει το 10% των ψήφων. Το κόμμα «ξεπερνιέται» από ακόμα πιο ριζοσπαστικές νεοναζιστικές ομάδες.
Οι τρεις πολιτικοί σχηματισμοί Μπατκιβσίνα, Ουντάρ και Σβόμποντα, που υποστηρίζονται από τη Δύση, απαιτούν, εδώ και δύο μήνες, την ανατροπή της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Απαιτούν νέες εκλογές. Το Σβόμποντα τους παρασύρει ακόμα πιο μακριά οργανώνοντας ένα πραξικόπημα σε τοπικό επίπεδο. Όπου κυριαρχεί το Σβόμποντα, επιβάλλει ένα καθεστώς τρομοκρατίας και απαγορεύει το Κόμμα των Περιφερειών και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας.
Εδώ και κάποιες εβδομάδες, το Ουκρανικό Κομμουνιστικό Κόμμα προσπαθεί να κατευνάσει τα πνεύματα. Έχει συγκεντρώσει πάνω από 3 εκατομμύρια υπογραφές ζητώντας δημοψήφισμα για να αποφασιστεί αν η Ουκρανία επιθυμεί μία συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε. ή μια τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία. Για την κατάσταση γενικευμένης εξέγερσης δεν ευθύνονται μόνο τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά και η εξουσία, η οποία πρόσφερε τη χώρα και τον λαό, «στο πιάτο», στους ηγέτες της ψευδο-αντιπολίτευσης, στις νεοναζιστικές ακροδεξιές ομάδες, στις βίαιες εθνικιστικές οργανώσεις, στους ξένους πολιτικούς, που καλούν τον κόσμο να «ριζοσπαστικοποιήσει τις διαμαρτυρίες» και «πολεμήσει μέχρι τέλους». Το Κ.Κ. αναδεικνύει τα κοινωνικά προβλήματα. Έχει την πιο δημοκρατική θέση από όλα τα πολιτικά κόμματα. Αλλά η επιρροή του περιορίζεται στην ανατολική και τη νότια Ουκρανία.
S: Τι παιχνίδι παίζουν οι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία) στην τρέχουσα αντιπαράθεση;
J-M.C: Ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, Αμερικανός πολωνικής καταγωγής, ειδικός στη γεωστρατηγική και με μεγάλη επιρροή, όταν διαμόρφωσε, στη δεκαετία του ’90, τη στρατηγική των ΗΠΑ για τον έλεγχο της Ευρασίας και τη μόνιμη εδραίωση της ηγεμονίας τους, θεώρησε την Ουκρανία ουσιαστικό κρίκο της αλυσίδας. Κατά την άποψή του, υπάρχουν τα «παγκόσμια Βαλκάνια»: από τη μία πλευρά η Ευρασία, από την άλλη η ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η στρατηγική αυτή έδωσε τους καρπούς της στην Ουκρανία με την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004. Εγκατέστησε ένα εκτεταμένο δίκτυο αμερικανικών ιδρυμάτων –όπως του Σόρος και το ρηγκανικό National Endowment for Democracy (NED) [Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία, σ.τ.μ.]– που πληρώνουν χιλιάδες ανθρώπους, με σκοπό την «προώθηση της δημοκρατίας». Την περίοδο 2013-2014, η στρατηγική αλλάζει. Τα ηνία αναλαμβάνουν κυρίως η Γερμανία της Άνγκελα Μέρκελ και η Ε.Ε., συνεπικουρούμενοι από Αμερικανούς πολιτικούς όπως ο Τζων Μακ Καίην. Αγορεύουν μπροστά στα πλήθη της πλατείας Μαϊντάν και αλλού με μεγάλη ανευθυνότητα: για να πετύχουν εύκολα τον στόχο τους και να προσελκύσουν την Ουκρανία στο ευρω-ατλαντικό στρατόπεδο, συνεπώς και στο ΝΑΤΟ, στηρίζονται στα πιο αντιδημοκρατικά στοιχεία της ουκρανικής κοινωνίας. Αλλά αυτός ο στόχος δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο αν χωριστεί η Ουκρανία σε ανατολικό και δυτικό κομμάτι, με την Κριμαία να εντάσσεται στη Ρωσία, όπως το επιθυμούν οι κάτοικοί της. Το κοινοβούλιο της Κριμαίας δήλωσε: «Εμείς δεν θα ζήσουμε ποτέ κάτω από ένα μπαντερικό (φασιστικό) καθεστώς». Όσο για το Σβόμποντα και τους υπόλοιπους φασίστες, παίρνουν τη ρεβάνς για το 1945. Παρόλα αυτά, εγώ πιστεύω πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών δεν θέλει αυτόν τον νέο εμφύλιο πόλεμο ούτε τη διάλυση της χώρας. Αλλά η κοινωνία θα πρέπει να οικοδομηθεί εξ αρχής…
Jean Pestieau 27 Ιανουαρίου 2014
Μετάφραση: Χριστίνα Σταματοπούλου
*Jean-Marie Chauvier: Βέλγος δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα της πρώην ΕΣΣΔ και των χωρών που προέκυψαν μετά τη κατάρρευσή της. Έχει συνεργαστεί κατά καιρούς με πολλές εφημερίδες και περιοδικά, στο Βέλγιο και τη Γαλλία. Υπήρξε ειδικός απεσταλμένος της εφημερίδας Monde Diplomatique στην ΕΣΣΔ μετά το 1982. Κατά τις δεκαετίες 70 και 80, συμμετείχε ενεργά, με αγωνιστές της βελγικής αριστεράς, στα κινήματα υπεράσπισης των δημοκρατικών ελευθεριών και αλληλεγγύης προς τους αντιφρονούντες, στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Σήμερα, συνεργάζεται με τη Monde Diplomatique και πολλές ιστοσελίδες στο διαδίκτυο.
