από το Άρδην τ. 55, Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2005
Ποιος είναι ο πρώτος στόχος των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που συγκλονίζουν την Κίνα εδώ και δεκαπέντε χρόνια; Το να φτάσει ο πληθυσμός, στο σύνολό του, στη «μικρή ευημερία», διακήρυξε αποφασιστικά ο πρόεδρος Ζιανγκ Ζεμίν (Jiang Zemin), στα τέλη της δεκαετίας του ’90.
Ο στόχος αυτός, που είχε ήδη θέσει το 1979 ο Ντεγκ Σιάο Πινγκ, στην αυγή των μεταρρυθμίσεων, για το τέλος του 20ού αιώνα, επικυρώθηκε στη συνέχεια από το 16ο Συνέδριο του κινέζικου κομμουνιστικού κόμματος, το 2002: Ο κάθε ένας ατομικά θα πρέπει να εισπράττει τα μερίσματα μιας φιλελευθεροποίησης που αποβλέπει στην καταστροφή των αρτηριοσκληρωτικών στελεχών. Όχι τον πλούτο, αλλά τουλάχιστον την ικανοποίηση των βασικών αναγκών, υπό τη μορφή φαγητού στο πιάτο του, τρεχούμενου νερού, εκπαίδευσης και υγείας.
Όμορφος στόχος, που επιδιώκει να κρύψει το γεγονός ότι οι διαφορές πλούτου και συνθηκών διαβίωσης έγιναν πιο βαθιές και η μικρή ευημερία είναι σχετική. Ωστόσο, θα βρεθούν κάποιοι Κινέζοι εμπειρογνώμονες πρόθυμοι να ισχυριστούν πως η «μικρή ευημερία» επιτυγχάνεται στο διατροφικό πεδίο, όταν ο καθένας μπορεί να λαμβάνει 75 γραμμάρια πρωτεϊνών την ημέρα. Ούτως ή άλλως, μεταξύ 1978 και 2005, η Κίνα κατόρθωσε να ελαττώσει από 250 σε 26 εκατομμύρια τον αριθμό των ανθρώπων που ζουν υπό συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Ένα επίτευγμα εντυπωσιακό, λοιπόν, και με βαθιά απήχηση στον κινέζικο πολιτισμό, υπογραμμίζει ο Τύπος. Αυτή η πολιτική αντίληψη διέτρεξε τους αιώνες, ήδη από την εποχή των δυτικών Χαν (205 π. Χ. – 23 μ. Χ), και ήταν μάλιστα άμεσα συνδεδεμένη με το κλασικό ιδεώδες της «μεγάλης ενότητας» του κινεζικού έθνους. Η «μικρή ευημερία» αντικατέστησε την πιο γραφειοκρατική έννοια του «υλικού και πνευματικού πολιτισμού» και δεν είναι παρά ένα σκαλοπάτι προς την «αρμονική κοινωνία».
Μετάφραση: Στράτος Ιωαννίδης