Κυπριακό, επιβάλλεται αλλαγή στρατηγικής

577

του Σ. Μαστραππά, από το Άρδην τ. 50, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2004

Η μεχρι τωρα στρα­τη­γι­κή μας στο Κυ­πρια­κό πρό­βλη­μα, η ο­ποί­α κα­τά την τε­λευ­ταί­α 25ε­τί­α μάς ο­δή­γη­σε α­πό υ­πο­χώ­ρη­ση σε υ­πο­χώ­ρη­ση, α­πο­δεί­χτη­κε α­διέ­ξο­δη και α­πορ­ρί­φθη­κε α­πό την πλειο­ψη­φί­α του κυ­πρια­κού λα­ού στο δη­μο­ψή­φι­σμα της 24ης Α­πρι­λί­ου.
Για­τί θα πρέ­πει ν’ αλ­λά­ξου­με ε­θνι­κή στρα­τη­γι­κή; Για να φω­τί­σου­με τους λό­γους που ε­πι­βάλ­λε­ται να το πρά­ξου­με ά­με­σα, θα α­να­τρέ­ξου­με στο κο­ντι­νό ι­στο­ρι­κό-πο­λι­τι­κό μας πα­ρελ­θόν προκειμένου ν’ α­να­λύ­σου­με τις συ­νι­στώ­σες που μας ο­δή­γη­σαν σ’ αυ­τήν τη χρε­ο­κο­πη­μέ­νη πο­ρεί­α…

ΟΙ ΣΥ­ΝΕ­ΧΕΙΣ ΔΙΟ­ΛΙ­ΣΘΗ­ΣΕΙΣ Α­ΠΟ ΤΙΣ ΘΕ­ΣΕΙΣ ΜΑΣ ΜΕ­ΤΑ ΤΟ 1974
Το η­θι­κο­πο­λι­τι­κό υ­πό­βα­θρο
α­μέ­σως με­τά το 1974
Η προ­δο­σί­α και η στρα­τιω­τι­κή κα­τά­λη­ψη ε­νός ση­μα­ντι­κού τμή­μα­τος του ε­δά­φους της Κύ­πρου, το αρ­νη­τι­κό ι­σο­ζύ­γιο στρα­τιω­τι­κών δυ­νά­με­ων πά­νω στο ί­διο το νη­σί, ο ε­ξαν­δρα­πο­δι­σμός και το χα­μη­λό η­θι­κό των προ­σφυ­γι­κών στρω­μά­των, η α­να­σφά­λεια που νιώ­θουν οι προ­σφυ­γο­ποι­η­θέ­ντες κυ­πρια­κοί πλη­θυ­σμοί, η Ελ­λά­δα το μο­να­δι­κό στή­ριγ­μα των Κυ­πρί­ων “που ή­ταν μα­κριά”, η Τουρ­κί­α “που ή­ταν πο­λύ κο­ντά”, ή­ταν οι πρω­ταρ­χι­κοί πα­ρά­γο­ντες που κα­ταρ­ρά­κω­σαν το η­θι­κό των Κυ­πρί­ων με­τά τη στρα­τιω­τι­κή ήτ­τα του 1974.
Η “ι­δέ­α της Ελ­λά­δας και της Έ­νω­σης”, το με­γά­λο προ­ω­θη­τι­κό α­γω­νι­στι­κό ό­ρα­μα που γο­νά­τι­σε την κρα­ταιά Βρε­τα­νι­κή Αυ­το­κρα­το­ρί­α, ε­νο­χο­ποι­ή­θη­κε με­τά το 1974. Οι δυ­νά­μεις που συ­νέ­χι­ζαν α­νέν­δο­τες τον α­γώ­να αυ­τόν, με­τά το 1970, φά­νη­καν α­νί­κα­νες να ε­κτι­μή­σουν τη νέ­α διε­θνή και πε­ρι­φε­ρεια­κή κα­τά­στα­ση. Ε­ξω­κυ­πρια­κοί πα­ρά­γο­ντες, κα­θώς και η ελ­λα­δι­κή χού­ντα, χρη­σι­μο­ποί­η­σαν για τα συμ­φέ­ρο­ντά τους τις συγκεκριμένες δυ­νά­μεις, με α­πο­τέ­λε­σμα να τις ε­νο­χο­ποι­ή­σουν.
Το χα­μη­λό πο­λι­τι­κό τους κρι­τή­ριο και το μί­σος κα­τά του Αρ­χιε­πι­σκό­που Μα­κα­ρί­ου τούς ο­δή­γη­σε στο ε­γκλη­μα­τι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα.
Ή­ταν η α­φορ­μή που ζη­τού­σαν οι Τούρ­κοι για να εισβάλουν στο νησί. Οι δυ­νά­μεις αυ­τές ε­νο­χο­ποι­ή­θη­καν και πα­ρο­πλί­στη­καν α­πό τό­τε και, ε­νώ εί­χαν στους κόλ­πους τους α­γω­νι­στι­κά α­πο­θέ­μα­τα, οι ε­νο­χές που έ­νιω­θαν τους έ­κα­ναν να αυ­το-πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­θούν. Το υ­ψη­λό ι­δα­νι­κό που πρέ­σβευαν ό­λοι οι Κύ­πριοι, αλ­λά τα συ­γκε­κρι­μέ­να στρώ­μα­τα προ­έ­τασ­σαν δυ­να­μι­κά, κα­τά­ντη­σε τα­μπού και “προ­δο­τι­κό σύν­θη­μα”. Έ­τσι, έ­να δυ­να­μι­κό κομ­μά­τι του κυ­πρια­κού λα­ού, με α­γω­νι­στι­κές κα­τα­βο­λές που α­νά­γο­νταν στην πε­ρί­ο­δο του α­ντι-α­ποι­κια­κού ε­νω­τι­κού α­γώ­να λού­φα­ξε, ε­νώ υ­πό άλ­λες συν­θή­κες θα α­πο­τε­λού­σε, πι­θα­νόν, τον πυ­ρή­να του α­ντι-κα­το­χι­κού δυ­να­μι­κού α­γώ­να.
Το ό­ρα­μα της δυ­να­μι­κής α­πε­λευ­θέ­ρω­σης ί­σως έ­χα­σε με αυ­τόν τον τρό­πο τους βα­σι­κούς του πι­θα­νούς φο­ρείς. Ό­λοι ε­να­πο­θέ­σα­νε τις ελ­πί­δες τους στη χα­ρι­σμα­τι­κή μορ­φή του Αρ­χιε­πι­σκό­που Μα­κα­ρί­ου. Η μέ­χρι τό­τε πο­λι­τι­κή του στα­διο­δρο­μί­α στη διε­θνή πο­λι­τι­κή σκη­νή αλ­λά και η ά­κρως α­πα­ξιω­τι­κή στά­ση που κρά­τη­σε η συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φί­α του Κυ­πρια­κού λα­ού στους φέ­ρο­ντες τις ε­νο­χές του δι­πλού ε­γκλή­μα­τος, τον κα­τέ­στη­σαν μο­να­δι­κό η­γε­τι­κό πα­ρά­γο­ντα της κυ­πρια­κής πο­λι­τι­κής ζω­ής με­τά το 1974, με α­πο­τέ­λε­σμα ό­λοι να ε­να­πο­θέ­τουν σ’ αυ­τόν ό­λες τους τις ελ­πί­δες. Πί­στε­ψαν ει­λι­κρι­νά ό­τι με τις τα­χυ­δα­κτυ­λουρ­γι­κές πο­λι­τι­κές του ι­κα­νό­τη­τες θα έ­πει­θε τη διε­θνή κοι­νό­τη­τα να πιέ­σει την Τουρ­κί­α να α­πο­σύ­ρεια­πό τη με­γα­λό­νη­σο τις δυ­νά­μεις που έ­κα­ναν την ει­σβο­λή.

Η πρώ­τη με­γά­λη υ­πο­χώ­ρη­ση
Έ­χο­ντας αυ­τά τα δε­δο­μέ­να στο ε­σω­τε­ρι­κό της α­κρω­τη­ρια­σμέ­νης κυ­πρια­κής Δημο­κρα­τί­ας και νιώ­θο­ντας τον α­σφυ­κτι­κό στρα­τιω­τι­κό κλοιό της Ά­γκυ­ρας, ο Μα­κά­ριος άρ­χι­σε να βο­λι­δο­σκο­πεί τις τουρ­κι­κές δια­θέ­σεις. Οι Η­ΠΑ έ­δω­σαν δια­βε­βαιώ­σεις ό­τι αν η κυ­πρια­κή πλευ­ρά προ­έ­βαι­νε σε κά­ποιες υ­πο­χω­ρή­σεις, τα τουρ­κι­κά στρα­τεύ­μα­τα θα α­πο­χω­ρού­σαν, θα ε­πι­στρε­φό­ταν με­γά­λο πο­σο­στό κα­τε­χό­με­νων ε­δα­φών, θα δια­σφα­λι­ζό­ταν το δι­καί­ω­μα ε­πι­στρο­φής των προ­σφύ­γων και, το ση­μα­ντι­κό­τε­ρο για τον Αρ­χιε­πί­σκο­πο, θα ε­ξα­σφα­λι­ζό­ταν η ε­νό­τη­τα της Κυ­πρια­κής Δη­μο­κρα­τί­ας.
Α­πε­δεί­χθη τό­τε με τη γνω­στή συμ­φω­νί­α που έ­κα­νε με τον Ντεν­κτάς το 1977, τη Δι­ζω­νι­κή Δι­κοι­νο­τι­κή Ο­μο­σπον­δί­α ως πλαί­σιο λύ­σης του κυ­πρια­κού προ­βλή­μα­τος.
Ή­ταν ό­ντως μια ο­δυ­νη­ρή πα­ρα­χώ­ρη­ση, την προ­έ­βαλ­λε ως την ύ­στα­τη υποχώρηση της ελληνικής πλευράς. Ήταν όμως, στην ουσία, μια υποχώρηση μο­νό­πλευ­ρη, η ο­ποί­α δεν βρή­κε α­ντα­πό­κρι­ση α­πό την άλ­λη πλευ­ρά η ο­ποί­α, βέ­βαια, δεν έ­δω­σε κα­νέ­να α­ντάλ­λαγ­μα. Οι Η­ΠΑ φά­νη­κε ό­τι ε­ξα­πά­τη­σαν τον Μα­κά­ριο και η τουρ­κι­κή πλευ­ρά κέρ­δι­σε τους πρώ­τους πό­ντους υ­πέρ μιας, προ­α­πο­φα­σι­σμέ­νης α­πό το 1974, στρα­τη­γι­κής, την ο­ποί­α α­κο­λου­θεί, ό­πως θα δού­με στη συ­νέ­χεια, με εμ­μο­νή και συ­νέ­πεια.

Το πο­λι­τι­κο-κοι­νω­νι­κό
υ­πό­βα­θρο
Χω­ρίς ό­ρα­μα α­πε­λευ­θέ­ρω­σης πα­ρά μό­νο θρη­νώ­ντας τους χι­λιά­δες νε­κρούς του και τους χα­μέ­νους του τό­πους, και πε­ρι­φέ­ρο­ντας το πλη­γω­μέ­νο του σώ­μα, με τον Αρ­χιε­πί­σκο­πο να προ­βαί­νει σε μια ζω­τι­κής ση­μα­σί­ας υ­πο­χώ­ρη­ση, ο Κυ­πρια­κός Ελ­λη­νι­σμός ζη­τού­σε κά­που να πια­στεί…
Τό­τε ήρ­θε η οι­κο­νο­μι­κή ε­νί­σχυ­ση, κυ­ρί­ως α­πό τις Η­ΠΑ, για την α­πο­κα­τά­στα­ση των προ­σφύ­γων και των άλ­λων πλη­γέ­ντων α­πό την τουρ­κι­κή ει­σβο­λή. Άρ­χι­σαν να τί­θε­νται οι βά­σεις αυ­τού που στη συ­νέ­χεια α­πο­κά­λε­σαν “οι­κο­νο­μι­κό θαύ­μα”. Μέ­σα σε ε­λά­χι­στα χρό­νια, οι πρό­σφυ­γες α­πο­κα­τα­στά­θη­καν α­πό πλευ­ράς στέ­γης και άρ­χι­σε η πρώ­τη με­τα-ει­σβο­λι­κή γε­νιά να ει­σέρ­χε­ται στις α­γκά­λες του κα­τα­να­λω­τι­σμού. Χω­ρίς να με­σο­λα­βή­σει κα­νέ­να εν­διά­με­σο κοι­νω­νι­κό στά­διο, τα παι­διά των ξε­ρι­ζω­μέ­νων α­γρο­τι­κών πλη­θυ­σμών μπή­καν σε μια με­τα­βιο­μη­χα­νι­κή κοι­νω­νί­α υ­πη­ρε­σιών. Οι κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κές συ­νι­στώ­σες με­τά το 1977, αλ­λά κυ­ρί­ως τις δε­κα­ε­τί­ες του 1980 και 1990, ευ­νό­η­σαν την τό­τε πο­λι­τι­κή η­γε­σί­α να δια­χει­ρι­στεί, στην ου­σί­α εν λευ­κώ, το ε­θνι­κό πρό­βλη­μα της Κύ­πρου, χω­ρίς τρι­βές και πιέ­σεις α­πό την α­πο­προ­σα­να­το­λι­σμέ­νη κοι­νω­νι­κή βά­ση, η ο­ποί­α ζού­σε και συ­μπε­ρι­φε­ρό­ταν σαν να ή­ταν σε άλ­λο γε­ω­γρα­φι­κό μή­κος και πλά­τος.

Πώς φτά­σα­με στο μη­δέν
Τον Μά­ιο του 1979, ο τό­τε πρό­ε­δρος της Κύ­πρου, Σ. Κυ­πρια­νού, κα­τέ­λη­ξε σε μια νέ­α συμ­φω­νί­α υ­ψη­λού ε­πι­πέ­δου με τον Ντεν­κτάς, ε­πα­να­βε­βαιώ­νο­ντας ου­σια­στι­κά τη συμ­φω­νί­α που έ­κα­νε ο Μα­κά­ριος το 1977.
Τη δε­κα­ε­τί­α του 1980 έ­χου­με την πρω­το­βου­λί­α του Πε­ρές Ντε Κουε­γιάρ να κα­τα­λή­γει σε ναυά­γιο. Το Κυ­πρια­κό, με τη δι­κιά μας διο­λί­σθη­ση α­πό τις θέ­σεις μας, άρ­χι­σε να μην θε­ω­ρεί­ται πια πρό­βλη­μα στρα­τιω­τι­κής κα­το­χής αλ­λά μια δια­κοι­νο­τι­κή δια­μά­χη.
Το 1988 ε­κλέ­γε­ται πρό­ε­δρος ο Γιώρ­γος Βα­σι­λεί­ου, ο ο­ποί­ος α­κο­λου­θεί μια δια­φο­ρε­τι­κή τα­κτι­κή, η ο­ποί­α μπο­ρεί να έ­κα­νε το διε­θνές κλί­μα να αλ­λά­ξει υ­πέρ μας, με α­πο­τέ­λε­σμα οι Τούρ­κοι να θε­ω­ρού­νται υ­πεύ­θυ­νοι για το α­διέ­ξο­δο, στην ου­σί­α ό­μως διο­λι­σθαί­νου­με α­κό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό τις θέ­σεις μας. Ο Βα­σι­λεί­ου α­πο­φεύ­γει να δια­πραγ­μα­τευ­θεί πά­νω σε “ζω­τι­κά θέ­μα­τα αρ­χής”, χω­ρίς πά­λι να λά­βει το πα­ρα­μι­κρό α­ντάλ­λαγ­μα, και κα­τα­φεύ­γει σε μια α­τέρ­μο­νη, μη ου­σια­στι­κή συ­ζή­τη­ση για “τρι­τεύ­ο­ντα θέ­μα­τα”. Η βα­σι­κή στρα­τη­γι­κή υ­πο­χώ­ρη­ση, τέ­λος, της κυ­βέρ­νη­σης Βα­σι­λεί­ου ή­ταν η α­πο­δο­χή των “ι­δε­ών Γκά­λι”, οι ο­ποί­ες ή­ταν έ­να μείγ­μα ο­μο­σπον­δια­κών και συ­νο­μο­σπον­δια­κών στοι­χεί­ων.
Φτά­νου­με στο 1989 ό­που κω­δι­κο­ποιού­νται οι ελ­λη­νο­κυ­πρια­κές θέ­σεις. Οι θέ­σεις αυ­τές γί­νο­νται ο­μό­φω­να α­πο­δε­κτές α­πό το σύ­νο­λο των κυ­πρια­κών πο­λι­τι­κών δυ­νά­με­ων.
Εί­ναι στην ου­σί­α αυ­τές που ε­πι­κα­θο­ρί­ζουν ό­λα τα σχέ­δια που προ­τά­θη­καν α­πό τό­τε μέ­χρι σή­με­ρα, α­να­φέ­ρο­νται στην ο­μο­σπον­δια­κή πτυ­χή του Κυ­πρια­κού με τρό­πο νε­φε­λώ­δη, γε­γο­νός που προ­δια­θέ­τει την άλ­λη πλευ­ρά και τους συ­ντά­κτες των σχε­δί­ων, ό­τι η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά εί­ναι έ­τοι­μη α­νά πά­σα στιγ­μή να υ­πο­χω­ρή­σει α­κό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο.
Οι ι­δέ­ες Γκά­λι, πα­ρά το γε­γο­νός ό­τι α­πο­τέ­λε­σαν α­ντι­κεί­με­νο δια­μά­χης στο ελληνο-κυπριακό εσωτερικό πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα στις ε­κλο­γές του 1993 και πα­ρά το γε­γο­νός ό­τι ο Γλαύ­κος Κλη­ρί­δης ε­ξε­λέ­γη πρό­ε­δρος συν­θη­κο­λο­γώ­ντας υ­πέρ της α­πόρ­ρι­ψης των ι­δε­ών, στην ου­σί­α οι ι­δέ­ες ουδέποτε α­πο­σύρ­θη­καν α­πό το τρα­πέ­ζι των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων.
Φτά­σα­με λοι­πόν, σή­με­ρα, να προ­τα­θεί στην πλευ­ρά μας το σχέ­διο “Α­νάν 5” για το ο­ποί­ο έ­χουν γρα­φτεί αρ­κε­τά, έ­χει α­να­λυ­θεί εν­δε­λε­χώς α­πό ε­μπει­ρο­γνώ­μο­νες και μη και έ­χει τε­θεί σε δη­μό­σια συ­ζή­τη­ση και ο κυ­πρια­κός Ελ­λη­νι­σμός α­πο­φά­σι­σε ό­τι δεν μπο­ρεί αυ­τό να α­πο­τε­λέ­σει σχέ­διο που θα έ­λυ­νε το πρό­βλη­μά του.
Στην ου­σί­α, το σχέ­διο “Α­νάν” ή­ταν η κω­δι­κο­ποί­η­ση των θέ­σε­ων της τουρ­κι­κής πλευ­ράς και των δι­κών μας υ­πο­χω­ρή­σε­ων και η προ­σπά­θεια του Γ. Γ., και των άλ­λων διε­θνών πα­ρα­γό­ντων που το προ­ω­θού­σαν, να βρε­θεί μια μέ­ση λύ­ση στην δια­κοι­νοτι­κή αυ­τή δια­μά­χη, ό­πως αυ­τοί την α­ντι­λαμ­βά­νο­νται πια, λαμ­βά­νο­ντας βέ­βαια ως γνώ­μο­να τη με­σα­να­το­λι­κή πο­λι­τι­κή που η αμε­ρι­κα­νι­κή υ­περ­δύ­να­μη και οι Βρε­τα­νοί έ­χουν σχε­διά­σει, κα­θώς και τους πε­ρι­φε­ρεια­κούς γε­ω­πο­λι­τι­κούς σχε­δια­σμούς της Τουρ­κί­ας και του Ισ­ρα­ήλ.

Οι βα­σι­κές τουρ­κο­κυ­πρια­κές το­πο­θε­τή­σεις
Α­πό την άλ­λη πλευ­ρά, η τουρ­κι­κή πο­λι­τι­κή ή­ταν προ­α­πο­φα­σι­σμέ­νη και έ­γκει­το στη δη­μιουρ­γί­α Συ­νο­μο­σπον­δί­ας.
Ε­νώ η δι­κή μας πλευ­ρά συ­ρό­ταν α­πό υ­πο­χώ­ρη­ση σε υ­πο­χώ­ρη­ση προ­σπα­θώ­ντας να δια­φυ­λά­ξει την ε­νό­τη­τα του κρά­τους και τη βιω­σι­μό­τη­τα της λύ­σης, η τουρ­κι­κή πλευ­ρά α­να­κή­ρυ­ξε το 1975 το “Τουρ­κο-κυ­πρια­κό Ο­μό­σπον­δο Κρά­τος της Βό­ρειας Κύ­πρου”.
Το 1983, προ­χώ­ρη­σε σε αυ­τό που ε­μείς α­πο­κα­λού­με ψευ­δο­κρά­τος, την “Τουρ­κι­κή Δη­μο­κρα­τί­α της Βό­ρειας Κύ­πρου”. (Η δι­κή μας πλευ­ρά κα­τέ­στη­σε τό­τε σα­φές ό­τι δεν θα συ­νο­μι­λού­σε, ε­άν προ­η­γου­μέ­νως δεν α­νε­κα­λεί­το η α­να­κή­ρυ­ξη. εν τού­τοις πά­λι ε­πέ­στρε­φε στο τρα­πέ­ζι ά­νευ ό­ρων).
Τέ­λος, το κα­λο­καί­ρι του 1998, πα­ρό­ντος του τό­τε υ­πουρ­γού Ε­ξω­τε­ρι­κών Ι­σμα­ήλ Τζεμ, ο Ρ. Ντεν­κτάς ξε­κα­θά­ρι­σε τις τουρ­κι­κές θέ­σεις κα­τα­θέ­το­ντας πρό­τα­ση Συ­νο­μο­σπον­δί­ας (στην κα­τε­χό­με­νη Λευ­κω­σί­α!).
Πα­ρό­λα αυ­τά, την προ­α­πο­φα­σι­σμέ­νη τουρ­κι­κή θέ­ση για την ε­πι­βο­λή της, με­τά το 1974, “νέ­ας πραγ­μα­τι­κό­τη­τας στο νη­σί”, τον γε­ω­γρα­φι­κό δια­με­λι­σμό της Κύ­πρου, τον δια­χω­ρι­σμό των κοι­νο­τή­των και τη δη­μιουρ­γί­α δύ­ο νέ­ων πο­λι­τι­κο-συ­νταγ­μα­τι­κών ρυθ­μί­σε­ων που στην ου­σί­α ή­ταν μια πο­ρεί­α ο­λο­κλή­ρω­σης και ε­πι­ση­μο­ποί­η­σης του γε­ω­στρα­τη­γι­κού ε­λέγ­χου της Κύ­πρου α­πό την Τουρ­κί­α, εν τού­τοις η τουρ­κι­κή πλευ­ρά ρο­κά­νι­ζε τον χρό­νο, προ­σερ­χό­με­νη στις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις και συ­ζη­τώ­ντας (μέ­χρι το 1998 που α­πο­κα­λύ­φθη­κε).
Η τα­κτι­κή της α) α­πο­σκο­πού­σε στο να δο­θεί το μή­νυ­μα διε­θνώς, ό­τι υ­πήρ­χε α­πό την πλευ­ρά της εν­δια­φέ­ρον για ει­ρη­νι­κή ε­πί­λυ­ση του κυ­πρια­κού, β) ο­δη­γού­σε την ελ­λη­νο­κυ­πρια­κή η­γε­σί­α σε μια πο­ρεί­α συ­νε­χών υ­πο­χω­ρή­σε­ων και, γ) κα­τά­φε­ρε με τη δια­δι­κα­σί­α του δια­κοι­νο­τι­κού δια­λό­γου, στα­δια­κά, να αλ­λά­ξει τη φύ­ση του κυ­πρια­κού, α­πό πρό­βλη­μα ει­σβο­λής και κα­το­χής σε μια δια­κοι­νο­τι­κή δια­μά­χη, α­πε­νο­χο­ποιώ­ντας ταυ­τό­χρο­να την Τουρ­κί­α ως κα­το­χι­κή δύ­να­μη.

Η χρε­ο­κο­πί­α
της πα­λιάς στρα­τη­γι­κής
Το “σχέ­διο Α­νάν” δεν ή­ταν βέ­βαια μια ου­ρα­νο­κα­τέ­βα­τη έ­μπνευ­ση της στιγ­μής. Βα­σί­στη­κε στις υ­πο­χω­ρή­σεις που έ­κα­ναν οι πο­λι­τι­κοί μας η­γέ­τες ό­λα αυ­τά τα χρό­νια. Φέ­ρουν βέ­βαια με­γά­λο μέ­ρος της ευ­θύ­νης για την κα­τά­στα­ση του ε­θνι­κού μας θέ­μα­τος, ό­χι ό­μως την α­πό­λυ­τη ευ­θύ­νη. Δια­χει­ρί­στη­καν το κυ­πρια­κό πρό­βλη­μα σχε­δόν εν λευ­κώ για­τί η κυ­πρια­κή κοι­νω­νί­α, α­πο­νευ­ρω­μέ­νη α­πό τα στοι­χειώ­δη α­ντα­να­κλα­στι­κά που ε­πι­βάλ­λουν οι νό­μοι της φυ­σι­κής ε­πι­βί­ω­σης του αν­θρώ­πι­νου εί­δους, έ­μει­νε για χρό­νια βου­λιαγ­μέ­νη στη χει­με­ρί­α νάρ­κη της οι­κο­νο­μι­κής αυ­τάρ­κειας.
Η α­φύ­πνι­ση, ό­μως, του κυ­πρια­κού λα­ού, έ­στει­λε έ­να μή­νυ­μα προς πολ­λα­πλούς α­πο­δέ­κτες. Έ­στει­λε πρώ­τα α­πό ό­λα έ­να μή­νυ­μα στην κομ­μα­τι­κή κυ­πρια­κή Νο­μεν­κλα­τού­ρα, ό­τι η στρα­τη­γι­κή της των τε­λευ­ταί­ων 25 ε­τών ή­ταν α­διέ­ξο­δη. Το μή­νυ­μα ε­λή­φθη, γι’ αυ­τό και οι πο­λι­τι­κές η­γε­σί­ες των κομ­μά­των, μπρο­στά στο εν­δε­χό­με­νο της διά­σπα­σης και της συρ­ρί­κνω­σης των πο­σο­στών τους, τρο­πο­ποί­η­σαν την τε­λευ­ταί­α στιγ­μή, με βα­ριά καρ­διά, τις αρ­χι­κές τους ε­πι­λο­γές.
Α­πο­δέ­κτες ή­ταν βέ­βαια και ό­λοι οι πα­ρα­κά­τω εξω­κυ­πρια­κοί πα­ρά­γο­ντες: οι Αγ­γλο­α­με­ρι­κά­νοι και ο Ο­Η­Ε, που ε­πι­θυ­μού­σαν δια­κα­ώς να με­τα­τρα­πεί η Κύ­προς σε προ­τε­κτο­ρά­το τύ­που Κόσ­σο­βο, χω­ρίς αυ­τό­νο­μη πο­λι­τι­κή βού­λη­ση, ού­τως ώ­στε να διευ­κο­λύ­νει τη διείσ­δυ­σή τους στην πε­τρε­λαιο­φό­ρο Μέ­ση Α­να­το­λή. Η Τουρ­κί­α που δεν κα­τά­φε­ρε να νο­μι­μο­ποι­ή­σει με την υ­πο­γρα­φή μας τη γε­ω­στρα­τη­γι­κή της η­γε­μο­νί­α στην Κύ­προ και οι “α­δελ­φοί μας” Τουρ­κο­κύ­πριοι (ας μου ε­πι­τρα­πεί, σε α­ντί­θε­ση με το “α­γα­πη­τι­κό κλί­μα” της ε­πο­χής, να τους θε­ω­ρώ ε­ξω­κυ­πρια­κό πα­ρά­γο­ντα, α­φού α­πό την πο­λι­τι­κή τους βρε­φι­κή η­λι­κί­α, στα τέ­λη του 19ου αιώ­να, α­πο­τέ­λε­σαν στρα­τη­γι­κή μειο­νό­τη­τα που α­ντι­στρα­τεύ­ε­ται τα δι­καιώ­μα­τα της συ­ντρι­πτι­κής πλειο­ψη­φί­ας του Λα­ού της Κύ­πρου).
Οι Τουρ­κο­κύ­πριοι λοι­πόν, οι ο­ποί­οι εί­δαν να χά­νε­ται η ευ­και­ρί­α να α­πο­γειω­θεί το κα­τά κε­φα­λήν ει­σό­δη­μά τους και ταυ­τό­χρο­να να νο­μι­μο­ποι­η­θούν ως κά­το­χοι των πα­τρο­γο­νι­κών πε­ριου­σιών των προ­σφύ­γων, και, τέ­λος, κά­ποιοι α­πό τους Ελ­λα­δί­τες α­δελ­φούς μας, οι ο­ποί­οι θα ή­θε­λαν να ξε­μπερ­δεύ­ουν με το Κυ­πρια­κό διό­τι τους κού­ρα­σε ή ε­πει­δή δεν γνω­ρί­ζουν γε­ω­γρα­φί­α και ι­στο­ρί­α, με α­πο­τέ­λε­σμα να μην ξέ­ρουν που εί­ναι η Κύ­προς, ή πι­στεύ­ουν ό­τι μια δια­κοι­νο­τι­κή ε­θνο­τι­κή δια­φο­ρά σε μια αν­θρω­πό­τη­τα που βα­δί­ζει προς την πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση δεν έ­χει ου­σί­α, ή α­κό­μα διό­τι πι­στεύ­ουν στα δι­καιώ­μα­τα των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων! Ή εί­ναι ξέ­νοι υ­πή­κο­οι και πι­στεύ­ουν ό­τι, μ’ έ­να ζε­ϊ­μπέ­κι­κο στις πλα­τεί­ες των κα­τε­χό­με­νων κυ­πρια­κών χω­ριών ό­που Ελ­λη­νο­κύ­πριοι και Τουρ­κο­κύ­πριοι θα χο­ρέ­ψουν μα­ζί, ό­λα θα λυ­θούν!

Ο α­πε­γκλω­βι­σμός μας
Το “σχέ­διο Α­νάν” ό­μως, ό­πως και οι “δεί­χτες Γκά­λι” πα­λαιό­τε­ρα, πα­ρα­μέ­νει στο δια­πραγ­μα­τευ­τι­κό τρα­πέ­ζι πα­ρά την α­πόρ­ρι­ψή του α­πό το 76% του κυ­πρια­κού λα­ού. Αυ­τό εί­ναι το δυ­σά­ρε­στο. Ζη­τά­με λοι­πόν να κατανοήσει ο διεθνής παράγοντας τους λόγους για τους οποίους το απορρίψαμε. Ζητάμε να το ω­ραιο­ποι­ή­σουν λί­γο για να το α­πο­δε­χτού­με!
Ζη­τή­σα­με συγ­γνώ­μη που το α­πορ­ρί­ψα­με και πα­ρα­κα­λέ­σα­με Ο­Η­Ε και Η­ΠΑ να μας συγ­χω­ρέ­σουν και να μην μας “τι­μω­ρή­σουν πο­λύ…”.
Ε­νώ προ­βή­κα­με, ό­ταν εί­δα­με τα σκού­ρα, σε μια εκ­στρα­τεί­α η ο­ποί­α, κα­κά τα ψέ­μα­τα, εί­χε πά­ρει ε­πί­ση­μη μορ­φή, με τον Πρό­ε­δρο της Κυ­πρια­κής Δη­μο­κρα­τί­ας να “ζη­τά­ει έ­να ΒΡΟ­ΝΤΕ­ΡΟ ΟΧΙ”, πέ­σα­με πά­λι στην πα­γί­δα να αμ­βλύ­νου­με τις “αρ­νη­τι­κές διε­θνείς ε­ντυ­πώ­σεις” και α­να­γκα­στή­κα­με να πά­ρου­με μια α­πο­λο­γη­τι­κή α­διέ­ξο­δη και πά­λι στά­ση, βα­δί­ζο­ντας ξα­νά στ’ α­χνά­ρια της α­πο­τυ­χη­μέ­νης στρα­τη­γι­κής της προ­η­γού­με­νης 25ε­τί­ας.
Η εί­σο­δός μας στην Ε­.Ε. μας πα­ρέ­χει έ­να στρα­τη­γι­κό ε­χέγ­γυο για να ε­πι­διώ­ξου­με μια πο­ρεί­α α­πε­γκλω­βι­σμού μας α­πό τον στρα­τη­γι­κό έ­λεγ­χο της “Τουρ­κι­κής Δη­μο­κρα­τί­ας”.
Τώ­ρα, ί­σως έ­χου­με α­κό­μα χρό­νο να βρού­με έ­ναν εύ­σχη­μο τρό­πο να “ευ­χα­ρι­στή­σου­με ό­λους τους ά­με­σα ε­μπλε­κό­με­νους στο κυ­πρια­κό πρό­βλη­μα” μέ­χρι σή­με­ρα, να ευ­χα­ρι­στή­σου­με τον Γ. Γ. του Ο­Η­Ε για τις κα­λές του υ­πη­ρε­σί­ες, τις Η­ΠΑ και τους ει­δι­κούς δια­με­σο­λα­βη­τές, και φυ­σι­κά τη με­γά­λη μας σύμ­μα­χο και ε­ταί­ρο στην Ε­.Ε., Βρε­τα­νί­α, η ο­ποί­α ή­ταν και ο βα­σι­κός ε­μπνευ­στής του σχε­δί­ου!
Το Κυ­πρια­κό πρέ­πει να αρ­χί­σει (σε λί­γο θα εί­ναι πά­λι πο­λύ αρ­γά) να τί­θε­ται κα­θη­με­ρι­νά μέ­σα στα πο­λυ­πλη­θή όρ­γα­να της Ε­.Ε. ως θέ­μα ει­σβο­λής και κα­το­χής και να δί­νο­νται κα­θη­με­ρι­νές τε­χνο­κρα­τι­κές μά­χες πριν πα­γιω­θεί η α­ντί­λη­ψη (αν δεν έ­χει ή­δη γί­νει) ό­τι το Κυ­πρια­κό εί­ναι μια δια­κοι­νο­τι­κή δια­μά­χη. Πρέ­πει α­κό­μα να πε­ρά­σει το μή­νυ­μα ό­τι οι ό­ποιες υ­πο­χω­ρή­σεις κά­να­με μέ­χρι σή­με­ρα α­πορ­ρί­πτο­νται διό­τι εί­ναι κατ’ αρ­χάς οι πε­ρισ­σό­τε­ρες σε δυ­σαρ­μο­νί­α με το κοι­νοτι­κό κε­κτη­μέ­νο και τα αν­θρώ­πι­να δι­καιώ­μα­τα.

Πώς πρέ­πει να α­ξιο­ποι­η­θεί το “Ο­ΧΙ”
Πα­ρά την αρ­χι­κή διά­χυ­τη αι­σιο­δο­ξί­α που α­κο­λού­θη­σε την α­πόρ­ρι­ψη του “σχε­δί­ου Α­νάν”, ό­τι θα α­να­τεί­λει μια και­νούρ­για πε­ρί­ο­δος ε­πα­να­το­πο­θέ­τη­σης του ε­θνι­κού μας θέ­μα­τος σε νέ­ες βά­σεις που προ­κύ­πτουν α­πό τα νέ­α δε­δο­μέ­να, αυ­τό, δυ­στυ­χώς, α­κό­μα δεν έ­γι­νε.
Ο κυ­πρια­κός λα­ός ξα­να­γύ­ρι­σε στην κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα α­φή­νο­ντας και πά­λι τους πα­ρα­δο­σια­κούς πο­λι­τι­κούς σχη­μα­τι­σμούς και τους κομ­μα­τι­κούς του η­γέ­τες να δια­χει­ρι­στούν το Κυ­πρια­κό εν λευ­κώ.
Υ­πάρ­χουν πα­ρό­λα αυ­τά δύ­ο βα­σι­κές δια­πι­στώ­σεις που, αν πα­ρα­μεί­νουν ως έ­χουν, θα γεν­νή­σουν στο ά­με­σο μέλ­λον μύ­ρια κα­κά:
α) το “σχέ­διο Α­νάν”, ό­χι μό­νο πα­ρα­μέ­νει στο τρα­πέ­ζι των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων, αλ­λά α­πο­τε­λεί α­ντι­κεί­με­νο δια­βου­λεύ­σε­ων,
β) οι πα­ρα­δο­σια­κοί κομ­μα­τι­κοί η­γέ­τες, αυ­τοί των ο­ποί­ων οι στρα­τη­γι­κοί σχε­δια­σμοί α­πορ­ρί­φθη­καν με το δη­μο­ψή­φι­σμα, ε­πι­μέ­νουν, ό­πως εί­δα­με, να το δια­χει­ρί­ζο­νται υ­πο­το­νι­κά, α­κο­λου­θώ­ντας την ί­δια χρε­ο­κο­πη­μέ­νη τα­κτι­κή, αρ­νού­με­νοι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα να πρά­ξουν τα αυ­το­νό­η­τα α­πό τη στιγ­μή της έ­ντα­ξής μας στην Ε­.Ε. και να το θέ­σουν ως ευ­ρω­πα­ϊ­κό πλέ­ον πρό­βλη­μα.
Αν λοι­πόν τα πράγ­μα­τα συ­νε­χί­σουν έ­τσι, το πι­θα­νό­τε­ρο σε­νά­ριο θα εί­ναι να μας ξα­να­σερ­βί­ρουν μια ξα­να­ζε­στα­μέ­νη χει­ρό­τε­ρη εκ­δο­χή του “σχε­δί­ου” και να α­να­θέ­σουν στο συ­ντη­ρη­τι­κό Κυ­βερ­νεί­ο των Βρυ­ξελ­λών να μας το ε­πι­βά­λει.
Στο ε­σω­τε­ρι­κό μέ­τω­πο, υ­πάρ­χουν οι εν­δο­τι­κές δυ­νά­μεις που α­να­γκά­στη­καν να το κα­τα­ψη­φί­σουν αλ­λά κα­νέ­νας δεν εγ­γυά­ται ό­τι θα πρά­ξουν ξα­νά το ί­διο στο ά­με­σο μέλ­λον.
Χρειά­ζε­ται ο λα­ός να πα­ρα­μεί­νει στο πο­λι­τι­κό προ­σκή­νιο για να α­πο­τρέ­ψει το “Ο­ΧΙ” του να κα­τα­γρα­φεί στο ά­με­σο μέλ­λον ως μια α­μυ­ντι­κή φο­βι­κή α­ντί­δρα­ση και να μεί­νει στην Ι­στο­ρί­α ως μια γρα­φι­κή λε­κτι­κή ε­πι­σή­μαν­ση.
Το “Ο­ΧΙ” του Κυ­πρια­κού Ελ­λη­νι­σμού θα πρέ­πει να ση­μα­το­δο­τή­σει την α­παρ­χή μιας νέ­ας στρα­τη­γι­κής πο­ρεί­ας και να με­του­σιω­θεί σε α­ντικα­το­χι­κό ό­ρα­μα δυ­να­μι­κής α­πε­λευ­θέ­ρω­σης των