Η συζήτηση έλαβε χώρα ένα καυτό Λευκωσιάτικο πρωϊνό στο βιβλιοκαφενείο “Γιαλούσα”. Πήραν μέρος κυρίως φοιτητές από την αυτόνομη φοιτητική παράταξη “Εθνική Παλιγγενεσία” (ΕΠΑΛ) αλλά και μαθητές λυκείου και σπουδαστές του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου (ΑΤΙ). Όπως ήταν και αναμενόμενο και επιθυμητό η συζήτηση άρχισε τυπικά και κατέληξε εντελώς άναρχα με τον Τάσο Φιλανιώτη από το ΑΡΔΗΝ να προσπαθεί αλλά να αποτυγχάνει παταγωδώς να παίξει το ρόλο του συντονιστή. Η καταγραφή της ζωντανής αυτής συζήτησης
δεν μπορεί να την αποδώσει πραγματικά. Κατ’ ανάγκην λοιπόν θα μεταφέρουμε εδώ
όσα θα μπορούσαν να μεταδοθούν με τον γραπτό λόγο!
Ας μας πουν κατ’αρχήν τα παιδιά της ΕΠΑΛ λίγα λόγια για την ομάδα τους. Πρόκειται για παρέα, για οργάνωση ή για κάτι πιο οργανωμένο όπως μία παράταξη;
ΜΑΡΙΝΟΣ: Η ΕΠΑΛ (έτος ιδρύσεως: 1995) είναι ουσιαστικά και τυπικά παράταξη, η μόνη αυτόνομη παράταξη στον φοιτητικό χώρο αφού δεν ανήκουμε ούτε στον Ενιαίο Φορέα των Αυτόνομων Φοιτητικών Παρατάξεων (ΕΦΑΕΦΠ) που έχουν ιδρύσει το Δράσις-ΚΕΣ της Αθήνας, η ΠΕΟΦ της Θεσσαλονίκης κ.α. Υπάρχει στο ΑΤΙ η ΟΠΕΚ που ανήκει στον ΕΦΑΕΦΠ με την οποία συνεργαζόμαστε σε κάποια θέματα. Εμείς όμως προτιμούμε να μείνουμε αυτόνομοι κι έτσι δεν έχουμε να απολογούμαστε για το τί κάνει πχ το Δράσις ή αυτοί για εμάς κλπ.
Δώστε μου μία εικόνα του κυπριακού φοιητικού χώρου. Ο κόσμος συμμετέχει στα κοινά, οργανώνεται σε παρατάξεις και ψηφίζει;
ΑΝΤΩΝΗΣ: Εδώ ψηφίζει το 90% περίπου. Οι μαθητές είναι ήδη κομματικοποιημένοι απο το σχολείο. Συνήθως βέβαια εντάσσονται στις κομματικές νεολαίες των κομμάτων των γονιών τους. Σπάνια κάνουν δικές τους επιλογές.
ΧΡΗΣΤΟΣ (μαθητής λυκείου): Από το σχολείο μπαίνουν όλοι σε παρατάξεις. Εγώ και κάποιοι φίλοι μου δεν συμφωνούμε με αυτό που γίνεται. Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε πώς δεν είναι σωστό να τους εκφράζουν άλλοι αλλά δεν μας ακούν. Στα κόμματα πηγαίνουν, ένας τους λέει τί θα πουν τί θα κάνουν και δεν μπορείς να διαφωνήσεις.
Πείτε μου πώς λειτουργεί η ΕΠΑΛ και πώς την αντιμετωπίζει ο κόσμος και οι άλλες παρατάξεις.
ΜΑΡΙΝΟΣ: Εμείς στις εκλογές παίρνουμε το 6% των ψήφων και έχουμε μία έδρα στο 21μελές Δ.Σ.. Δεν είμαστε σίγουροι για τη συμμετοχή μας στις εκλογές, εάν πρέπει να κατεβαίνουμε ή όχι, πάντως συμμετέχουμε. Η ΕΠΑΛ λειτουργεί χωρίς προεδρείο, έχουμε ένα 7μελές συμβούλιο στο οποίο προεδρεύουμε όλοι εκ περιτροπής αλλά στις ολομέλειες συμμετέχουμε όλοι. Οι ολομέλειες μας είναι ανοικτές σε όλους, όποιος θέλει μπορεί να έρχεται να συμμετέχει. Δεν έχουμε εγγραφές μελών και τέτοια. Οι άλλες παρατάξεις μας αντιμετωπίζουν εχθρικά. Δε θέλουν μία αυτόνομη παράταξη γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να τους στερήσει κάποιους ψήφους.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Και οι εκδηλώσεις μας είναι ανοικτές και φιλοξενούμε όλες τις απόψεις. Αυτό το χρόνο κάναμε μία εκδήλωση για τα γεγονότας της Δερύνειας με τους μοτοσυκλετιστές, μία εκδήλωση για την άμυνα της Κύπρου, για τις βρετανικές βάσεις και για την Βόρειο Ήπειρο όπου καλέσαμε μία βορειοηπειρώτισα μαθήτρια που συμμετείχε στη Βουλή των Εφήβων.
ΜΑΡΙΝΟΣ: Στην επέτειο της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, στις 15 Νοέμβρη κάναμε δική μας εκδήλωση γιατί διαφωνήσαμε με το πλαίσιο των κομματικών παρατάξεων. Κάναμε και αρκετές λαμπαδοφορίες για διάφορα θέματα. Μία άλλη εκδήλωση έκαναν οι γυναίκες της οργάνωσης για τους αγνοούμενους.
Θα ήθελα να μου πείτε περισσότερα για τη δική σας γενιά. Βλέπουμε πως η σημερινή νεολαία της Κύπρου διαφέρει από τις προηγούμενες γενιές, είναι πιο μαχητική και δεν διστάζει να θυσιαστεί για τη υπόθεση της απελευθέρωσης της Κύπρου. Τί έχει αλλάξει;
ΓΙΩΡΓΟΣ: Εμείς δε ζήσαμε το διχασμό.
ΓΙΑΝΝΟΣ: Εμείς δεν έχουμε το φόβο των Τούρκων που έχουν οι παλιότεροι, αυτό το σύμπλεγμα της ήττας.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Με την πορεία των μοτοσυκλετιστών διαφάνηκε το χάσμα μεταξύ λαού και ηγεσίας. Ας πούμε δημοσιεύτηκε μία δημοσκόπηση για την άμυνα και φάνηκε πως ο κόσμος σε μεγάλα ποσοστά είναι υπέρ της αύξησης της εισφοράς για την άμυνα, υπέρ της ολοκλήρωσης του δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου. Οι αντικατοχικές πορείες ήταν ένα δείγμα της διάθεσης του κόσμου. Τα κόμματα που ο κόσμος τα ψηφίζει είναι όλα υπέρ της λύσης της Ομοσπονδίας ενώ η πορεία είχε για σύνθημα την απελευθέρωση.
ΠΟΛΗΣ: Γενικά ο κόσμος άρχισε να δρα και να σκέφτεται περισσότερο αυτόνομα έστω και αν δε φεύγει από το κόμμα του.
Σε σχέση με τα γεγονότα στη συναυλία του Ρουβά. Έχει αλλάξει το κλίμα μετά από τα επεισόδια με την αστυνομία; Είναι γνωστό ότι απαγορεύτηκαν οι πορείες των μοτοσυκλετιστών.
ΜΑΡΙΝΟΣ: Κοίταξε τα επεισόδια ήταν προσχεδιασμένα. Εμείς πήγαμε συγκροτημένοι στην αντικατοχική εκδήλωση της Πλατείας Ελευθερίας, και τα επεισόδια άρχισαν μετά τη λήξη της εκδήλωσης. Αυτοί που άρχισαν τα επεισόδια ήταν άσχετοι με την εκδήλωση. Ήταν οι φανατικοί οπαδοί του ΑΠΟΕΛ, οι παραπάνω 16-17 χρονών.
ΓΙΩΡΓΟΣ: Να σκεφτείς η αστυνομικοί κάθονταν ακίνητοι, έτρωγαν τις πέτρες και όταν είδαν ότι έπεφταν ένας ένας και πήγαιναν στο νοσοκομείο, λύσσαξαν και άρχισαν και αυτοί να ρίχνουν δακρυγόνα, πέτρες και να δέρνουν. Έδειραν και κόσμο που κάθονταν στις καφετέριες και χάζευε τα επεισόδια.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Η εκδήλωση ήταν πολύ καλή, είχε κόσμο και τώρα όλοι μιλούν για τα επεισόδια, για αναρχικούς και χούλιγκανς.
ΠΟΛΗΣ: Το να στρεφόμαστε εναντίον της κυπριακής αστυνομίας δεν είναι σωστό.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Εμένα με φοβίζει το ότι όλα αυτά είναι σημάδια εμφυλίου πολέμου, αν συνεχίσουμε έτσι συγκρούσεις μεταξύ μας.
Απ’ ό,τι βλέπω υπάρχει μία ηθική που δεν επιτρέπει να θεωρηθούν οι μπάτσοι εχθροί επειδή είναι ομοεθνείς μας. Ας ρωτήσουμε όμως και τον Χρήστο που ως μαθητής είναι πιο κοντά στην ηλικία αυτών που συμμετείχαν στα επεισόδια. Ποιά είναι η δική σου γνώμη;
ΧΡΗΣΤΟΣ: Εγώ συμμετείχα με τους φίλους μου στα επεισόδια και με συνέλαβαν. Τα επεισόδια δεν τά έκαναν δυο τρία άτομα αλλά περίπου χίλια. Εμείς θέλαμε να πάμε με τους μοτοσυκλετιστές και κάναμε μαζί τους ένα γύρο διαδηλώνοντας κατά μήκος των τειχών. Ηταν ωραία γιατί μας είδε πολύς κόσμος, όταν ξαφνικά καταλάβαμε ότι άρχισαν επεισόδια με την αστυνομία και όλοι μαζί κατευθυνθήκαμε προς τα εκεί και πήραμε μέρος. Αυτοί που τα έκαναν αυτά δεν ήταν μη συνειδητοποιημένα άτομα, όπως είπώθηκε, αφού συγκρούστηκαν με την αστυνομία που αντιπροσωπεύει την κυβέρνηση κι εμείς διαμαρτυρόμαστε εναντίον της κυβέρνησης. Ούτε ήταν μόνο 16-17χρονοι. Υπήρχαν και μεγάλοι και σαραντάρηδες. Η αστυνομία απέκλεισε κόσμο στα στενά και όσους έπιανε τους μαύριζε στο ξύλο και σχετικούς και άσχετους. Έδειραν και έναν 12 χρονών.
ΕΝΑΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Εν τάξει και εγώ που διαφωνούσα και διαφωνώ με τα επεισόδια, όταν είδαν να χτυπούν τον κόσμο οι μπάτσοι άρχισα να ρίχνω και εγώ πέτρες.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Η κυπριακή αστυνομία είναι πάντα το πρώτο οδόφραγμα. Πρώτα είναι οι δικοί μας, μετά είναι οι ΟΗέδες και μετά οι Τούρκοι. Έτσι αντιμετωπίζονται σαν το πρώτο φράγμα σε κάθε αντικατοχική εκδήλωση που εμποδίζει τους διαδηλωτές.
Τώρα λοιπόν που έχει διαμορφωθεί ένα αρνητικό κλίμα για τους μοτοσυκλετιστές, πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση; Η κυβέρνηση ήδη έδειξε πως είναι αποφασισμένη να καταστείλει κάθε αντικατοχική εκδήλωση.
ΓΙΑΝΝΟΣ: Η κυβέρνηση θα πάρει μέτρα αλλά και το αντικατοχικό κίνημα δε θα σταματήσει.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Αυτό που λείπει είναι ο συντονισμός. Δεν υπάρχει ένας φορέας να οργανώνει τον κόσμο. Έτσι ό,τι ξεκινάει σκοντάφτει στο ότι τα κόμματα στέλνουν τους εγκάθετους τους και το ελέγχουν.
ΠΟΛΗΣ: Λείπει η στρατηγική.
ΜΑΡΙΝΟΣ: Είναι και ο τρόπος που λειτουργεί ο κόσμος. Η εκπαίδευση μας διαμορφώνει παθητικούς χαρακτήρες που τους χαρακτηρίζει η ηττοπάθεια. Χρειάζεται να δουλέψει ο καθένας στον τομέα του έτσι ώστε να διαμορφωθούν διαφορετικοί αυτόνομοι χαρακτήρες. Ας πούμε οι περισσότεροι στην ΕΠΑΛ είμαστε δάσκαλοι, να δουλέψουμε σ’αυτόν τον χώρο.
ΓΙΑΝΝΟΣ: Αλλά και εμείς δεν είμαστε συγκροτημένοι, δεν έχουμε ξεκαθαρίσει τί ακριβώς θέλουμε. Εγώ – και φαντάζομαι οι περισσότεροι εδώ – είμαι ενωτικός. Αλλά εάν μας μιλήσει ο καθένας και μας πει γιατί θέλει την ένωση, θα ακουστούν δέκα διαφορετικές γνώμες.
ΑΝΤΩΝΗΣ: Είναι γεγονος πως κάθε κομμάτι ελληνισμού που έμεινε έξω από το ελληνικό κράτος έχει εξαφανιστεί. Αυτή θα είναι και η μοίρα της Κύπρου αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Γι ‘αυτό είμαστε ενωτικοί.
ΠΟΛΗΣ: Όταν όμως τεθεί το ζήτημα της λύσης της ομοσπονδίας σε δημοψήφισμα ο κόσμος δεν θα έχει άλλη στρατηγική και θα ψηφίσει θετικά.
[Η συζήτηση ήδη άρχισε να γίνεται άναρχη και στη συνέχεια έγινε τόσο ασυντόνιστη που ήταν αδύνατον να αποδοθεί με κάποια τάξη στον γραπτό λόγο καθώς ξέσπασαν τρεις ταυτόχρονες συζητήσεις, ανά δύο, ανά τρία άτομα, μία για το θέμα που τέθηκε για την εκπαίδευση, μία για το θέμα της εθνικής στρατηγικής ενώ ξέσπασε και “καυγάς” για τα επεισόδια της συναυλίας του Ρουβά. Και κάποια στιγμή οι συζητήσεις σταμάτησαν, όταν ένας ένας παραιτούνταν για να συνεχίσουν τις διαφωνίες τους σε άλλο χώρο και ίσως για να τις λύσουν με ένα παιχνίδι τάβλι.]
Λευκωσία, 30 Μαϊου 1997