του Θ. Στοφορόπουλου, από το Άρδην τ. 5 Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1996
Είναι άκρως ανησυχητική η πρόταση του Υφυπουργού Εξωτερικών Ροζάκη να επεκταθεί χρονικά το µορατόριουµ των ελληνικών και τουρκικών στρατιωτικών ασκήσεων στο Αιγαίο. ᾿Πάγωμα᾽ ασκήσεων για τις τουριστικές και εορταστικές περιόδους προέβλεπε το μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ, που είχε υπογραφεί στη Βουλιαγμένη, το 1987, στο πλαίσιο της διαδικασίας Νταβός. Αυτή η “επ᾽ αµοιβαιότητι αυτοσυγκράτηση” ενισχύει τις επεκτατικές επιδιώξεις της Τουρκίας στο Αιγαίο. Αλλά το Ἀιγαίο είναι θάλασσα ελληνική σε πολύ µεγάλο θαθµό, λόγω του ελληνικού αρχιπελάγους, του οποίου νομική συνέπεια ελάχιστη, αφού για λόγους σκοπιμότητας το Διεθνές Δίκαιο µας αποκλείει από το αρχιπελαγικό καθεστώς, είναι η ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη των δώδεκα μιλίων. Η οποία ασφαλώς θα περιορίζει τη δυνατότητα διεξαγωγής τουρκικών στρατιωτικών ασκήσεων (όχι όµως και τις ελευθερίες αβλαβούς κυκλοφορίας τουρκικών πλοίων και αεροσκαφών: το Αιγαίο δεν θα γίνει ελληνική λίμνη), όπως γενικά περιορίζονται τέτοιες δυνατότητες από την ύπαρξη άλλων επικρατειών. Τις επικράτειες, ακριβώς, των γειτόνων τους δεν σέβονται οι Τούρκοι φασίστες, εξ ου και η συμπεριφορά τοὺς εναντίον της Κύπρου και του ελληνικού αρχιπελάγους την οποία προσπαθούν να εμφανίσουν ως αναγκαία για την ασφάλεια της Τουρκίας. Μόνον η δηµιουργία συνθηκών στοιχειώδους, έστω, δημοκρατίας στην γείτονα χώρα και, συνακόλουθα, η θεμελίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στους οικείους Κωδικοποιηµένους διεθνείς κανόνες Και η, κατόπιν αυτού, ανάπτυξη φιλίας και συνεργασίας µεταξύ των δύο λαών µπορούν να εξασφαλίσουν την ασφάλεια που επικαλούνται οἱ πασάδες για να παρανομούν.
Με µορατόριουµ στρατιωτικών ασκήσεων, που συνιστά πολιτικήδιαµετρικά αντίθετη από εκείνη της αντίστασης στον τουρκικό γκανγκστερισµό, ενθαρρύνουµε και ενισχύουµε το φασιστικό καθεστώς της Άγκυρας ενεργώντας σε βάρος της δικαιοσύνης και της ειρήνης, υπονομεύοντας την ελληνικότητα του Αιγαίου (η οποία αναγνωρίστηκε εμμέσως αλλά σαφώς στη Λωζάννη το 1923) και αποδυναμώνοντας τα δικαιώματά µας, αφού το µορατόριουµ αφορά και περιοχές που σήµερα µεν αποτελούν (κάκιστα) διεθνή εναέριο Και θαλάσσιο χώρο, όπου διεξάγονται τουρκικές ασκήσεις, αλλά που θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στα ελληνικά δώδεκα μίλια, οπότε, όπως είπαμε, δεν θα μπορούσαν να πραγµατοποιούν εκεί τις ασκήσεις τοὺς οι Τούρκοι. Με το επ᾿ αµοιβαιότητι µορατόριουµ. Ενδέχεται να δημιουργήσουμε την εντύπωση πως η Τουρκία έχει κάποιου είδους δικαιώµατα στις περιοχές αυτές και πως άρα νομιµοποιείται ν΄ αντιτάσσεται στην εφαρµογή του Κανόνα των δώδεκα μιλίων. Οπότε θα έχουµε διευκολύνει εμείς οι ίδιοι την επίτευξη των στόχων της Άγκυρας ν᾿ αποκτήσει συγκυριαρχία στο Αιγαίο και να καταστήσει την Ελλάδα δορυφόρο της. Δεν είναι λοιπόν περίεργο ότι το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών έσπευσε ν᾿ αντιδράσει ευνοϊκά στην πρόταση για επέκταση του µορατόριουµ, παρατηρώντας, συγχρόνως, ότι, πάντως, “πρέπει κανείς ν᾿ αποδεχθεί την αναγκαιότητα πραγµατοποίησης τέτοιων ασκήσεων και για τις δύο χώρες’. Μόνον τότε φοβήθηκε η Κυβέρνηση την κατακραυγή και αποστασιοποιήθηκε από την πρόταση Ροζάκη, την οποία είχε αρχικά υιοθετήσει.