του Γ. Παλαιολόγου, από το Άρδην τ. 18, Μάρτιος-Απρίλιος 1999
Από το 1974 και μετά, την ελληνική κοινωνία, και κατ’ εξοχήν την Αριστερά, την ταλανίζει μια φενάκη. Η φενάκη της δημιουργίας ενός ισχυρού κοινωνικού και οικολογικού κινήματος κατ’ αντιπαράθεση προς την πατριωτική και εθνικο-απελευθερωτική διάσταση ή και το αντίστροφο. Λένε ή έλεγαν αυτοί οι Αριστεροί: Να αναπτύξουμε τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά κινήματα σε αντιπαράθεση με τα λεγόμενα “εθνικά ζητήματα” τα οποία αποπροσανατολίζουν από τον εσωτερικό στόχο. Και μερικοί, το λένε χωρίς ιδιοτέλεια και συμφέρον.
Η ζωή ήρθε να απαντήσει μεγαλοπρεπώς σε αυτές τις ανιστόρητες προσδοκίες. Σε χώρες που έχουν εθνικά προβλήματα, προβλήματα ανεξαρτησίας, που αντιμετωπίζουν την ξένη επιβουλή, δεν μπορεί να υπάρχουν ισχυρά κοινωνικά κινήματα, κάθε είδους, χωρίς την ταυτόχρονη ανάπτυξη εθνικο-απελευθερωτικών αγώνων. Η περίοδος 1940-1949, όπου τα ζητήματα της επιβίωσης διεπλάκησαν στον ακρότατο βαθμό με τον αγώνα κατά του κατακτητή, είναι η πλέον χαρακτηριστική. Αλλά και στη συνέχεια, σε άλλη κλίμακα, το ίδιο θα συμβεί. Οι μεγάλοι αγώνες της περιόδου 1956-1965 συνδύαζαν τους αγώνες για το Κυπριακό με την άνθηση των εργατικών κινητοποιήσεων και των αγώνων για πολιτικές ελευθερίες. Στη δικτατορία, το κίνημα ήταν ταυτόχρονα κίνημα ενάντια στην στρατιωτική δικτατορία και την ξένη εξάρτηση. Τέλος, η πλέον πρόσφατη περίοδος μεγάλων λαϊκών κινητοποιήσεων, η δεκαετία του ’70, είδε ταυτόχρονα την έκρηξη των αγώνων για πολιτικές, συνδικαλιστικές, φεμινιστικές διεκδικήσεις, παράλληλα με τις πορείες για την Κύπρο και ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.
Αντιθέτως στην δεκαετία του ’90 συνέβη το ακριβώς αντίστροφο: Η κυριολεκτική έκλειψη των κοινωνικών κινημάτων, η μεταβολή των Ελλήνων σε καταναλωτές τηλεοπτικού θεάματος, συνδυάστηκε με την μεγαλύτερη συρρίκνωση του πατριωτικού αισθήματος και την εγκατάλειψη των θεμάτων της εθνικής ανεξαρτησίας στα χέρια των Αμερικανών πρέσβεων και των Τούρκων στρατηγών. Και είναι προφανές, μια κοινωνία ατομικοποιημένη, αδιάφορη για την ίδια της την τύχη, παραδομένη στα χέρια των μεγάλων δυνάμεων και των Τούρκων στρατοκρατών, δεν μπορεί να δημιουργήσει αυθεντικά κοινωνικά κινήματα και μεταβάλλεται σε μια κοινωνία ευνούχων, όπου η κοινωνική διαμαρτυρία στρέφεται μάλλον προς την γενικευμένη παραβατικότητα και την εγκληματικότητα, παρά προς την πολιτική και κοινωνική διαμαρτυρία. Και αντίστροφα, σε μια κοινωνία όπου τα πιο ριζοσπαστικά κοινωνικά υποκείμενα -εργάτες, αγρότες και νέοι-που δημιούργησαν την άνθηση των κινητοποιήσεων της δεκαετίας του ’70, έχουν αποσυντεθεί κοινωνικά (οι εργάτες μέσω της διάλυσης των εργοστασίων και της αντικατάστασής τους από μετανάστες, οι αγρότες μέσω της παραγωγικής συρρίκνωσης, της υποκατάστασης της παραγωγής από επιδόματα και της μεταφοράς της εργασίας στους ξένους εργάτες και οι φοιτητές μέσα απο την ατομικοποίηση και τον καριερισμό)· και οι πολιτικά ενεργοί πολίτες που διαμόρφωσαν το μεταπολιτευτικό κλίμα έχουν βάλει τις παντούφλες τους, χωρίς να αντικατασταθούν από κάποιους άλλους- σε μια τέτοια κοινωνία δεν μπορούν να υπάρξουν και αυθεντικοί εθνικο-απελευθερωτικοί αγώνες και κινητοποιήσεις.
Γι’ αυτό και οι εκπρόσωποι της σημιτικής “αριστεράς”, οι διαπλεκόμενοι, και οι κινδυνολόγοι είναι ταυτοχρόνως υπέρ της κοινωνικής ευταξίας της λιτότητας, για να “πετύχουμε την ΟΝΕ”, και υπέρ της… παράδοσης του Οτσαλάν και υπέρ της υποταγής μας στην τουρκική επιθετικότητα.
Η φενάκη του “διαχωρισμού” κοινωνικής και εθνικής διάστασης στη χώρα μας, έχει ήδη καταδειχθεί εμπράκτως και αδιαμφισβήτητα. Όσο δε για το περιβόητο οικολογικό “κίνημα”, που ορισμένοι “προγραμματικοί” οικολόγοι (εννοούμε των κυβερνητικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων) θέλησαν να αντιπαραθέσουν στην ανάγκη υπεράσπισης της εθνικής μας ταυτότητας, είχε μια καταπληκτική πορεία συρρίκνωσης και απαξίωσης στη συνείδηση των πολιτών, ως παράρτημα του ΥΠΕΧΩΔΕ και διεθνών οικολογικών οργανισμών. Εσχάτως δε και των Ευρωπαίων πρασίνων.
Στην Ελλάδα ό,τι είναι εθνικό μπορεί να είναι και κοινωνικά δίκαιο, περιβαλλοντικά και οικολογικά σημαντικό γιατί εδώ, και όχι στο Λουξεμβούργο, όλες οι διαστάσεις της αυτοδιάθεσης, κοινωνικής, ατομικής, φύλου, σεβασμού στο περιβάλλον, είναι αξεδιάλυτα δεμένες με την εθνική ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση. Δεν μπορούν να υπάρχουν κινήματα … ραγιάδων. Θα είναι ψευδοκινήματα, υποκατάστατα κινημάτων.
