του Η. Νικολόπουλου, από το Άρδην τ. 19-20, Απρίλιος-Ιούνιος 1999
Η διαμορφούμενη στρατιωτικοπολιτική κατάσταση στον χώρο της Βαλκανικής εξαιτίας της συνεχιζόμενης επίθεσης του NATO κατά της Γιουγκοσλαβίας θέτει ορισμένα ζωτικής σημασίας ζητήματα όχι μόνο για το μέλλον των λαών που ζουν στην περιοχή αυτή αλλά και για το μέλλον ολόκληρης της παγκόσμιας κοινότητας.
Ειδικότερα, η σημερινή κρίση στα Βαλκάνια, με επίκεντρο το πρόβλημα του Κόσο6ο και τη στρατιωτική εμπλοκή των Η.Π.Α., της Ε.Ε. και του NATO, αναδεικνύουν δύο μείζονος σημασίας ζητήματα τα οποία, εξεταζόμενα προσεκτικά, μπορούν να φωτίσουν σε ικανοποιητικό βαθμό τόσο την ουσία της κρίσης όσο και τις διεθνείς της διαστάσεις.
Το πρώτο ζήτημα αφορά την υποκατάσταση του ΟΗΕ από το NATO. Η υποκατάσταση από μια περιφερειακή οργάνωση ενός οργανισμού, ο οποίος εκφράζει τη βούληση της παγκόσμιας κοινότητας, δεν συνιστά μόνο σαφή παραβίαση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου, με τις σχετικές συνέπειες, αλλά σηματοδοτεί και τις απαρχές ενός νέου διπολισμού στα πλαίσια του οποίου μια ομάδα πλουσίων και ισχυρών χωρών θα επιβάλλει τη θέλησή της στις υπόλοιπες χώρες της υδρογείου.
Υπενθυμίζεται σχετικά, ότι το NATO, στις παραμονές της επανίδρυσής του, πράγμα το οποίο δεν ήταν καθόλου τυχαίο, επιτέθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του εναντίον τρίτης ανεξάρτητης χώρας η οποία δεν διέπραξε καμία απολύτως επίθεση κατά κράτους-μέλους του. Συνεπώς, οι βομβαρδισμοί του NATO κατά της Γιουγκοσλαβίας δεν στερούνται μόνο κάθε νομιμοποιητικής βάσης αλλά, ταυτόχρονα, αποσαφηνίζουν και το χαρακτήρα της οικοδο-μούμενης νέας τάξης πραγμάτων, η οποία θα κυριαρχείται, πλέον, από το νέο δόγμα του NATO το οποίο στηρίζεται στην αρχή της παρεμβατικότητας. Με τον τρόπο αυτό, μια περιφερειακή οργάνωση αυτοεξουσιοδοτείται να επεμβαίνει σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη όταν κρίνεται ότι απειλούνται ζωτικά συμφέροντα της Συμμαχίας, δηλαδή, όπως έχει καταδειχτεί ιστορικά, των δυνάμεων που την ηγεμονεύουν.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά την πλήρη, σχεδόν, ταύτιση της Ε.Ε. με τις στρατιωτικοπολιτικές επιλογές των ΗΠΑ. Το τραγικό, όσο και επικίνδυνο, στην περίπτωση αυτή είναι ότι, για
πρώτη φορά μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ευρωπαϊκές χώρες επιτίθενται κατά ανεξαρτήτου ευρωπαϊκού κράτους. Ενέργεια η οποία θέτει κρίσιμα ερωτήματα τόσο για το που βαδίζει η Ε.Ε. όσο και για τους βαθύτερους λόγους που προσδιορίζουν τη στάση της. Ερωτήματα τα οποία προβάλλουν σε μια στιγμή, μάλιστα, κατά την οποία θα ανέμενε κανείς, ότι η Ε.Ε, λόγω της νομισματικής της ενοποίησης, θα προχωρούσε με γρήγορους ρυθμούς, αφενός, στην πολιτική της συγκρότηση και, αφετέρου, στην αυτόνομη παρουσία της στη διεθνή σκηνή και ειδικότερα στην ευρωπαϊκή.
Η εξήγηση, για τα αντιφατικά, από πρώτη άποψη, αυτά φαινόμενα, πρέπει να αναζητηθεί κυρίως στο χαρακτήρα που έχει προσλάβει η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση στα πλαίσια της οποίας σημειώνονται μεγάλης κλίμακας διαπλοκές οικονομικών συμφερόντων. Οι διαπλοκές αυτές είναι αποτέλεσμα μιας δίχως ιστορικό προηγούμενο συγκέντρωσης και συγκεντρρποίησης του κεφαλαίου, η οποία, με τη μορφή κατά κύριο λόγο των εξαγορών και συγχωνεύσεων, πραγματοποιείται στη 6άση του νέου προτύπου συσσώρευσης του κεφαλαίου, της ευέλικτης συσσώρευσης, που οδηγεί σημαντικές μερίδες κεφαλαίου, διαφορετικής εθνικής ή περιφερειακής προέλευσης, σε σύμφυση. Η σΰμφυση αυτή, στην οποία επικρατούν περισσότερο κεφάλαια αμερικανικής προέλευσης, έχει ως αποτέλεσμα την ανάδυση γιγαντιαίων διεθνών επιχειρήσεων οι οποίες με τη δράση τους συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός νέου διεθνούς καταμερισμού της εργασίας με άμεσες, πέρα από τις γεωοικονομικές, γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές, επιπτώσεις.
Εάν δε, τώρα, ληφθεί υπόψη ότι ως ιδεολογικό προκάλυμμα των επεμβάσεων χρησιμοποιείται, από τις κυρίαρχες δυνάμεις, το επιχείρημα της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γίνεται φανερό, σε συνθήκες παραπληροφόρησης από τα μεγάλα Μ.Μ.Ε. και επιβολής, στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, της μονοδιάστατης σκέψης, πως η θεμελιώδης κατασκευή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκφυλίζεται σε ιδεολόγημα και μετατρέπεται σε μέσο χειραγώγησης της κοινής γνώμης των κυρίαρχων χωρών. Ταυτόχρονα, οι εκπρόσωποι των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αποσιωπούν συστηματικά ότι η αρχή της προάσπισης των, πάσης φύσεως και μορφής, ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ενιαία και
αδιαίρετη και ότι μπορεί να διασφαλίζεται μόνον από αντιπροσωπευτικούς διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι λειτουργώντας δημοκρατικά θα αντιμετωπίζουν, σε ειρηνική βάση, με κατάλληλες ρυθμίσεις και χειρισμούς τα σχετικά προβλήματα δίχως διακρίσεις και περιορισμούς που υπαγορεύονται από μονομερή και ιδιοτελή συμφέροντα.
Έτσι, είναι απαράδεκτο να μην επιδεικνύονται οι ανάλογες ευαισθησίες για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεκάδων άλλων εθνοτήτων όπως, λ.χ., των Ελληνοκυπρίων, των Κούρδων, των Βάσκων, των Βορειοϊρλανδών, των Κορσικανών, των κατοίκων του Ζαχράουϊ ή των Τιμοριανών, των οποίων τα δικαιώματα περιφρονούνται και καταπατούνται από τις κυρίαρχες δυνάμεις, μικρές και μεγάλες. Αναφέρεται ενδεικτικά η προκλητική περίπτωση της Ινδονησίας, μιας από τις χώρες-πρότυπα των νεοφιλελεύθερων και νεοϊμπεριαλιστικών κύκλων, η οποία από το 1976 έχει προσαρτήσει το Ανατολικό Τιμόρ και εξακολουθεί να αρνείται πάντοτε την παρουσία μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης ενώ καταστέλλει με αιματηρό τρόπο τον αγώνα των κατοίκων του ανατολικού Τιμόρ για εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική πρόοδο.
Από τα δεδομένα αυτά προκύπτει ότι η επιλεκτική επίκληση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν συνιστά τίποτε άλλο από προφάσεις οι οποίες παραπέμπουν κατευθείαν στην προσχηματική εκμετάλλευση των προβλημάτων των διαφόρων εθνοτήτων από τις κυρίαρχες δυνάμεις.
Άλλωστε, δεν είναι και πολύ μακρινή η περίοδος κατά την οποία οι αποικιοκρατικές δυνάμεις δικαιολογούσαν τις επεμβάσεις τους ΒΒ σε διάφορες περιοχές του κόσμου και τη 9 λεηλασία τους επικαλούμενες τον εκπολιτιστικό τους χαρακτήρα. Στους λαούς, όμως, όλου του κόσμου εναπόκειται, με την αντίσταση και πάλη τους, να παρεμποδίσουν την επιβολή της νέας βαρβαρότητας που επιδιώκουν να επιβάλουν οι νεοϊμπεριαλιστικές δυνάμεις με επικεφαλής τις ΗΠΑ. Ο ελληνικός λαός με αξιοσημείωτη ομοψυχία εκτελεί με συνέπεια το καθήκον του.
Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Χαλκίδας
