του Α. Παναγόπουλου, από το Άρδην τ. 32, Νοέμβριος 2001
Οί λέξεις έχουν ορισμένη σημασία σε άρκετές άποχρώσεις. Σε ακραίες καταστάσεις, όπως είναι ό πολεμος άλλάζουν όχι μόνο οί συνήθεις πρακτικές τοϋ καθημέραν βιου (Ήροδοτος L 88: «Ούδείς γάρ ούτω άνόητος εστι. όστις πόλεμον πρό ειρήνης αιρεεται γιατί στήν ειρήνη τά παιδιά θάβουν τους γονείς τους, ένώ στόν πόλεμο οί γονείς τά παιδιά τους), αλλά και αλλοιώνεται η καθιερωμένη σημασία των λεξεων.
Ό Θουκυδίδης περιγράφει την κατάσταση ώς προς αύτό τό φαινομενο σά να μιλούσε γιά τή σημερινη καπηλεία καί παραχάραξη της γλώσσας (3.82.4 «Καί τήν είωθεΐα άξίωσιν των όνοματαη ές τά έργα άντήλλαξαν τή δικαίωσε. «’Ακόμη καί τή συνηθισμένη σημασία των λέξεων γιά τά πραγματα την άλλαξαν, όπως τούς συνέφερε»). Δινε. καί παραδείγματα: Ή άλόγιστη τόλμη ό -νομάστηκε φιλέταιρος άνδρεια, ή σωφροσύνη πρόφαση δειλίας και ή σύνεση, γιά τό καθετί, άδράνεια: αντίθετα, ό τυφλός φανατισμός ονομάστηκε παληκαριά κ.λπ.
Τι άκοϋμε καί βλέπουμε σήμερα: Ό Έτσεβίτ στό BBC, τό 1974, ονόμασε τον “Αττίλα I «ειρηνική έπιχείρηση» για άνθρωπιστικούς λόγους. Έτσι ό Χενρυ Κίσινγκερ, Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκυ Ρόμπερτ Τζέϊ “Αρτ, Σάμιουελ Χάντινγκτον καί άλλοι βαπτίζουν τήν έπίθεση «άμυνα» πρός τά έμπρός («defense-forward»!), τήν έπιλεκτική έπέμβαση σχέδιο «διαρκούς ελευθερίας » και τον βομβαρδισμό νοσοκομείων και γυναικόπαιδων «προάσπιση τού πολιτισμού··
Επιβεβαιώνεται έτσι όχι μονο ο Θουκυδίδης άλλά καί ό, έξίσου όξύνους Αλμπέρ Καμύ, ό οποίος προειδοποιούσε στά μισά περίπου τοϋ περασμένου αιώνα: «άπό φιλοχρηματία καί λατρεία τοϋ δολλαρίου έμεις οί Εύρωπαιοι έχουμε άναθέσει τή μοίρα μας σέ λαούς ιστορικά άνώριμους καί πολιτισμικά κατώτερους από τους Εύρωπαίους, έλπίζοντας ό,τι θά τήν άνακτήσουμε κάποτε στό μέλλον (άπό διάλεξή του στο Γαλλικό ‘Ινστιτούτο Αθηνών, με τίτλο σημειωτικά μεστό, «Ή έξορια της έλπίδας»).
