Γ. Καραμπελιάς, Στα σκοτεινά βαδίζουμε

758

από το Άρδην τ. 48-49, Αύγουστος 2004

ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΑΜΕ το Ευρωπαϊκό. Όλη η Ελλάδα, η Κύπρος και οι Έλληνες όπου γης, ξεχύθηκαν στους δρόμους ντυμένοι με τα γαλανόλευκα. Για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση, τόσο αυθόρμητα και τόσο καθολικά, όσο ίσως μετά την απελευθέρωση του 1945, οι Έλληνες ανασυνδέθηκαν με την εθνική τους ταυτότητα και σύμβολα, απ’ ευθείας σε γιορτή, εθνική, διονυσιακή, παιγνιώδη.

Όλοι, πλην ελαχίστων Λακεδαιμονίων – νεοφιλελεύθερων, εκσυγχρονιστών, ορισμένων αριστεριστών και αναρχικών. Αυτή η καθολική αποδοχή, αντίθετα, τα μάλα τους εστενοχώρησε. Διότι ένιωσαν την απειλή. Νοιώθουν πως στα 2004 κάτι αλλάζει στην Ελλάδα: Πρώτα “έπεσε” το κάστρο του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ. Ακολούθησε το ηχηρό χαστούκι στις μεγάλες δυνάμεις από τον κυπριακό ελληνισμό. Και το επιστέγασμα υπήρξε μια εθνική γιορτή. Όλα μαζί είναι πολλά. Και η δόση από ελληνικές σημαίες ιδιαίτερα υψηλή. Νοιώθουν πως ένα υπόγειο κύμα φουσκώνει και απειλεί ότι έκτισαν με τόσην επιμονή τα τελευταία χρόνια. Απειλεί την προσαρμογή/υποταγή της χώρας στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση’ απειλεί την αποεθνικοποίηση που απεργάζονται το μορφωτικό τμήμα της Αμερικανικής Πρεσβείας και οι “προοδευτικοί” λυμεώνες των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, οι λούμπεν διανοούμενοι και λοιποί συγγραφείς των πολιτιστικών εν-θέτων των εφημερίδων. Απειλεί την αίσθηση της ανημπόριας και του παρασιτισμού που έχουν με τόσες προσπάθειες εξαπλώσει σε όλη την Ελλάδα. Ήθελαν να κάνουν τους Έλληνες Νενέκους με το σχέδιο Ανάν και αυτοί αντιστάθηκαν πέρα από κάθε προσδοκία’ τους ήθελαν σαν χάνους με ανοικτό το στόμα απέναντι στα επιτεύγματα της “Ευρώπης”, και αυτοί τους κέρδισαν στο ίδιο το γήπεδο τους, τον εμπορευματοποιημένο μαζικό αθλητισμό.

Βέβαια, υπάρχουν και μερικά σοβαρά αντεπιχειρηματα. Οι αθλητικές συνανπίσεις είναι στις μέρες μας μια τεράστια εμπορική επιχείρηση, οι αθλητές πολυεκατομμυριούχοι, το ντόπινγκ βασιλεύει και οι εταιρείες αθλητικών ειδών καραδοκούν. Και τη γιορτή στο Καλλιμάρμαρο τη χάλασαν η Ντόρα και ο Χριστόδουλος. Ναι, όλα αυτά ισχύουν. Ωστόσο αν τα βάλουμε στη ζυγαριά με το ίδιο το γεγονός της συλλογικής ανάτασης των Ελλήνων είναι παρωνυχίδες’ είναι εντελώς δευτερεύοντα και δεν μπορούν να αμαυρώσουν τη χαρά μας. Ωστόσο δεν θα πρέπει και να τα αποσιωπούμε. Όχι για λόγους ισορροπιών, όπως κάνουν διάφοροι ψευδοπροοδευτικοί δημοσιογράφοι “σοβαρών” εφημερίδων, αλλά για να μας υπενθυμίζουν τα “βουνά” που έχουμε μπροστά μας.

Ναι, στις 7 Μαρτίου ο βασικότερος πυλώνας του ευρωατλαντισμού και της εξάρτησης, το ΠΑΣΟΚ των Σημίτη-Παπανδρέου, κατέρρευσε, και αυπί η πτώση δυσκόλεψε τους καλολαδωμένους μηχανισμούς της υποταγής και του “εκσυγχρονισμού”. Και φάνηκε στην Κύπρο: όλοι γνωρίζουμε πως αν το ΠΑΣΟΚ είχε παραμείνει στην εξουσία, το Σχέδιο Ανάν θα είχε ψηφιστεί. Όλοι γνωρίζουμε πως αν το ΠΑΣΟΚ είχε παραμείνει στην εξουσία οι “Νέες χώρες” θα είχαν περάσει πιθανόν στη δικαιοδοσία της Κωνσταντινούπολης, κ.λπ. Ωστόσο δεν αρκεί μια κυβερνητική αλλαγή για να μεταβληθούν βαθύτερες δομές. Το ανοσιούργημα της Ολυμπιάδας είναι εδώ, η ΟΝΕ συνεχίζει να εφαρμόζεται, από τα ζεϊμπέκικο του Γιώργου περάσαμε στις κουμπαριές του Κ. Καραμανλή και η Ελλάδα συνεχίζει να υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας (πην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και προφανώς δεν μας εμπνέουν καμία εμπιστοσύνη άνθρωποι όπως η Μπακογιάννη, η Κουτσίκου, ο Τατούλης ή ο Αλογοσκούφης. Οι μηχανισμοί της εξάρτησης έχουν πλέον αναπροσανατολιστεί προς την κατεύθυνση της “Νέας Δημοκρατίας”, και χωρίς λαϊκή εγρήγορση και κινητοποίηση κινδυνεύουμε να ξαναπέσουμε σε μια Νεοδημοκρατική εκδοχή του εκσυγχρονισμού.

Στην Κύπρο ο λαός κατεψηφισε το Σχέδιο Ανάν. Και διεσώθη την έσχατη στιγμή από την οριστική καταστροφή. Ήταν μια μεγάλη νίκη και μας έδωσε άφατη χαρά. Ωστόσο δεν μπορούμε να ξεχνάμε πως ήταν μια νίκη πριν από τον γκρεμό, μια νίκη γιατί βρεθήκαμε στριμωγμένοι στον τοίχο, χωρίς καμιά δυνατότητα διαφυγής. Και βέβαια βρισκόμαστε, παρά αυτή τη νίκη, σε δύσκολη θέση, σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΟΗΕ, γιατί όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε υπάρξει καμία αντίσταση στη διαδικασία της εκχώρησης και του αφελληνισμού της Κύπρου. Διασωθήκαμε και κοιτάξαμε κατάματα τις υπερδυνάμεις, αλλά ξέρουμε ταυτόχρονα πως το μονοπάτι είναι δύσβατο και “οι σφαίρες οι τυλιγμένες με ζάχαρη” -του παρασιτισμού και της εξάρτησης που μας οδήγησαν στο Σχέδιο Ανάν- απειλούν την Κύπρο, τουλάχιστον όσο και τα τουρκικά τανκς. Κατά συνέπεια δεν μπορούμε να επαναπαυόμαστε. Μας περιμένει ένα πολύ δύσκολο Φθινόπωρο και οι δυνάμεις της υποταγής είναι εδώ, καραδοκούν, να επιβάλουν κάποιο νέο δημοψήφισμα, κάποια νέα συνθηκολόγηση.

Ναι, αυτό που συνέβη με το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ήταν υπέροχο, πρωτοφανές. Μια καταπιεσμένη ταυτότητα ξεπήδησε καθολικότερα απ’ ότι στην περίπτωση των βομβαρδισμών κατά της Γιουγκοσλαβίας, της παράδοσης του Οτσαλάν ή της επιβολής των νέων ταυτοτήτων. Αυτό το γενικευμένο πανηγύρι ήταν η αφορμή για να πανηγυρίσουν οι Κύπριοι για την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν’ οι Μακεδόνες και οι Βορειοελλαδίτες για την υψηλή συμμετοχή των “Βορείων” στην Εθνική, που προσφέρει έστω και μια συμβολική ρεβάνς απέναντι στην Αθηναϊκή ηγεμονία’ οι Έλληνες μετανάστες στο εξωτερικό γιατί παίρνουν μια ρεβάνς απέναντι στους Αυστραλούς ή τους Γερμανούς που τους υποτιμούν καθημερινά’ οι ξένοι μετανάστες στην Ελλάδα πανηγύρισαν γιατί το Κύπελλο συνιστά μια ευκαιρία να ταυτιστούν με τη χώρα στην οποία ζουν’ οι Σέρβοι, οι Βούλγαροι και το… Αλ Τζαζίρα πανηγύρισαν γιατί τα underdogs της παγκόσμιας τάξης κέρδισαν μαζί με τους Έλληνες τους δυτικούς κυρίους’ τέλος όλοι οι Έλληνες γιατί ξαναβρίσκουν μια χαμένη υπερηφάνεια απέναντι στους δυτικο-Ευρωπαίους.

Ωστόσο όλοι γνωρίζουμε ποια εξακολουθούν να είναι τα αφεντικά του πλανήτη. Κερδίσαμε τελεσίδικα στο Euro και όχι στην Κύπρο. Κερδίσαμε μέσα στα πλαίσια του εμπορευματοποιημένου-αλλοτριωμένου αθλητισμού. Κερδίσαμε μια συμβολική εθνική νίκη. Είναι ήδη σημαντικό, αλλά είναι μόλις η αρχή. Και τα βουνά είναι μπροστά μας. Έχουμε μόλις αρχίσει μια πορεία αναστροφής, από έναν δρόμο υποχωρήσεων που κράτησε πολλά χρόνια. Και κουραστήκαμε, φθαρήκαμε να πολεμάμε σε μάχες οπισθοφυλακών, “μέσα σε βάλτους γεμάτους από τυφλά συντάγματα”, να προχωράμε “στα σκοτεινά”, και ξαφνιαστήκαμε τούτο το χρόνο, γιατί μετά από χρόνια δεν δίνουμε μόνο μάχες, αλλά μάχες κερδισμένες. Και αναλογιζόμαστε, πως οι δρόμοι είναι ακόμα σκολιοί, αλλά εκείνο το μονοπάτι αρχίζει κι όλας νάναι ανηφορικό, προς τα πάνω, υποπτευόμαστε πως τέλειωσε η μεγάλη κατηφόρα.