* Στη μνήμη του Γεωπόνου Κώστα Δήμου
του Αντώνη Βενέτη
Το κείμενο -μια επιστολή του Σίμωνος Σίνα (1810-1876) και η ευχαριστήριος απάντηση του Κυβερνήτη του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους Ιωάννη Καποδίστρια (†27-9-1831)- το βρήκα στην εφημερίδα «Γενική Εφημερίς της Ελλάδος» της 28-5-1830.
Ο πατέρας του, Γεώργιος Σίνας (1783 – 1856), επιχειρηματίας, τραπεζίτης και Εθνικός Ευεργέτης, με καταγωγή από την Μοσχόπολη της Β. Ηπείρου, υπήρξε ο ιδρυτής του Αστεροσκοπείου Αθηνών και προσέφερε αστρονομικά ποσά σε φιλανθρωπικά και πνευματικά ιδρύματα του Ελληνικού Κράτους. Ο μοναδικός γυιός του, Βαρώνος Σίμων Σίνας, υπήρξε ο μαικήνας του Αυστροουγγρικού πολιτισμού και ιδρυτής της Σιναίας Ακαδημίας Αθηνών.
Με την επιστολή του ο Σίμων Σίνας, ως πρόεδρος «των εντοπίων ορθοδόξων Γραικοβλάχων της Αυστρίας», προσφέρει σημαντικό χρηματικό ποσό στον Κυβερνήτη της Ελλάδος, για να το χρησιμοποιήσει, τελικά, όπου αυτός κρίνει πιο αναγκαίο. Ακολουθεί η ευχαριστήριος επιστολή του Κυβερνήτη.
Παρατίθενται οι δύο επιστολές, όπως αυτές δημοσιεύθηκαν στην «ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ» της 28-5-1830.
***
Εξοχώτατε Κυβερνήτα,
Προ αρκετού καιρού ήδη, η ημετέρα κοινότης των εν Βιέννη κατοίκων ορθοδόξων Χριστιανών και υπηκόων της Αουστρίας, ελέει κινουμένη προς τους δεινά παθόντας ομοπίστους εν Ελλάδι συναδελφούς, και λαβούσα προς τούτο και της διοικήσεώς μας άδειαν, εσύναξε παρά των φιλευσπλάγχων εδώ ομοθρήσκων μίαν ποσότητα Φιορινίων, ήτις μεταβληθείσα εις Τάλληρα 2.007:99/100 εστάλθη δι’ εμού προς τον εν Κερκύρα Κύριον Αναστάσιον Ι. Κόνιαρην, κατά τας αρχάς του παρελθόντος χειμώνος, διά να μεταχειρισθή προς βοήθειαν των εις την Επτάνησον καταφυγόντων ενδεών Γραικών γερόντων, γυναικών και ορφανών.
Αργά, πλην έφθασεν εκεί η μικρά τούτη συνδρομή μας⋅ επειδή η θεία πρόνοια είχε βοηθήσει πλέον τους ομοπίστους διά της προς αυτούς αποστολής της Εξοχότητός της, ως ετέρου σωτήρος, εις την οποίαν εποχήν οι οπουδήποτε διεσπαρμένοι φυγάδες επέστρεψαν εις τα ίδια, και ζώσιν υπό την πατρικήν αυτής αιγίδα, εις τρόπον όπου, κατά το γράφειν του Κυρίου Κόνιαρη, ούτε εις εξ αυτών ευρίσκεται πλέον εν τη Επτανήσω διά να λάβη αυτής μέρος.
Ούτως ούν εχόντων των πραγμάτων, κοινή απάντων των συνεισφερόντων γνώμη, και συναινέσει της ημών Διοικήσεως, απεφασίσθη αυτά τα προς βοήθειαν των ενδεών του γένους μετρητά να περάσωσιν εις χείρας της Εξοχότητός της, ήτις εν ονόματι πάντων παρακαλείται ταπεινώς δι’ εμού, να ήθελε να καταθέσει ως πρώτον λίθον θεμελίων, προς σύστασιν τινός κοινωφελούς, και διά της ετησίου των τόκων διανομής διηνεκώς χρησίμου τοις εν Ελλάδι ομογενέσιν, ινστιτούτου, οίον ορφανοτροφείου, νοσοκομείου, κτλ.
Τούτη είναι μεν η εδική μας επιθυμία⋅ αρκεί δε βέβαια άνευ της ημετέρας οδηγίας η φιλόπατρις και φιλανθρωποτάτη φρόνησις της Εξοχότητός της, διά να εκλέξη το συμφερώτερον προς επίτευξιν του παρ’ ημών ποθουμένου, ενώ ουδείς γνωρίζει, ως αυτή, τας ανάγκας και ελλείψεις του έθνους.
Παρακαλείται δε μόνον η Εξοχότης της, το μέλλον τούτο σύστημα να γένη εν ονόματι της εδώ κοινότης των εντοπίων ορθοδόξων Γραικο-βλάχων, και να μοι δοθή του αποβάντος είδησις και απόδειξις προς πληροφορίαν και απολογίων μου ενώπιον των μετεχόντων απάντων.
Διορίζω συγχρόνως τω εν Κερκύρα Κ. Aναστασίω Ι. Κόνιαρη, να ήθελε περάσει τα αυτά τάλληρα 2007:99/100 ακωλύτως και κατά τον ασφαλέστερον τρόπον, τη Εξοχότητί της.
Εν ονόματι δε πάντων ημών, εύχομαι αυτή θεόθεν υγείαν και μακροημερίαν. Με μεγάλην μου ευχαρίστησιν λαβών εις τοιαύτην ευκαιρίαν την χάριν και τιμήν να τη προσφέρω το παρόν ταπεινόν μου, δεν λείπω του να την βεβαιώσω και μερικώς το βαθύτατον σέβας μου, και ότι είαι και έσομαι πάντοτε διόλου αφιερωμένος εις τας προσταγάς, ων ήθελε καταδεχθή να μ’ αξιώση.
Μένω δε εις αείποτε
της Εξοχότητός της
Βιέννα, την 15-27 Μαρτίου 1830
Υποκλινέστατος δούλος
Σίμων Γρ. Σίνας
***
Αρ. 766
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Προς τον κύριον Σίμωνα Γ. Σίναν
Εδέχθημεν μετά πολλής ευγνωμοσύνης την ποσότητα των 2007:99/100 διστήλων, τα οποία μετά των εν Βιέννη συμπολιτών σας Γραικο-Βλάχων προσφέρετε δωρεάν εις τα δημόσια της Ελλάδος καταστήματα.
Νομίζοντες δε και συμφερώτερον και προ πάντων ευάρεστον εις τους δωρητάς ν’ αφιερωθώσιν εις όφελος του Ορφανοτροφείου οι ετήσιοι τόκοι των κεφαλαίων τούτων, ασφαλισθέντων εις την Εθνικήν Τράπεζαν, διετάξαμεν την επί ταύτης Επιτροπήν να συνεννοηθή με τον εν Κερκύρα Κύριον Αναστάσιον Ι. Κόνιαρην⋅ άμα δε λάβη παρ’ αυτού την διαληφθείσαν ποσότητα, θέλει σας ειδοποιήσει.
Εις το Ορφανοτροφείον παιδεύονται ήδη 500 ορφανά, και οι εξελθόντες μέχρι τούδε από το κατάστημα τούτο, κατά την ιδιαιτέραν κλίσιν και ικανότητα έκαστος ενασχολούνται εις την ναυτικήν υπηρεσίαν, και τας τέχνας, και εργόχειρα, ή διδάσκονται εις τα εν Αιγίνη δύο Τυπικά σχολεία της αλληλοδιδακτικής και των ανωτέρων μαθημάτων.
Εάν και άλλοι ομογενείς συνδράμωσι με την αυτήν προθυμίαν εις βοήθειαν των Ελληνοπαίδων, των οποίων γέμουσιν οι Ελληνικοί τόποι, και μάλιστα αι επαρχίαι, όπου υπήρχoν ποτε πόλεις, τότε και τα διδακτικά καταστήματα θέλουν στερεωθή, και η επομένη γενεά θέλει λάβει αγωγήν αξίαν της μελλούσης τύχης, εις την οποίαν προσεκλήθη παρά της θείας προνοίας.
Είθε το ιδικόν σας παράδειγμα και των εν αλλοδαπή Ελλήνων, όσοι συνεισέφερον φιλοτίμως υπέρ της εκπαιδεύσεως της Ελληνικής νεολαίας, να εγείρη και τους άλλους ομογενείς έχοντες τα αυτά προς την πατρίδα αισθήματα δεν έδειξαν εισέτι διά των έργων τους οποίους τρέφουσιν υπέρ αυτής αγαθούς σκοπούς.
Εκφράζομεν προς σε, Κύριε, και διά σου προς τους συμπολίτας μου Γραικο-βλάχους πολλήν ευγνωμοσύνην εκ μέρους των ορφανών, και παρ’ ημών την εξαίρετον υπόληψιν και τιμήν.
Εν Ναυπλίω, την 16 Μαΐου 1830
Ο Κυβερνήτης
Ι. Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ο επί των Εκκλησιαστικών και της
Δημοσίου Παιδεύσεως Γραμματεύς
Ν. ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΣ
και για την αντιγραφή,
Αντώνης Ν. Βενέτης,Μοναστηράκι Δωρίδος
