Η Νουράι Σαντζάρ είναι αρθρογράφος του Evrensel (οικουμενικός), της καθημερινής εφημερίδας που εκδίδει το αριστερό Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας. Στις 29 Μαΐου 2021, και ως απάντηση στους πανηγυρικούς που έδωσε ο Ερντογάν για την επέτειο της κατάκτησης, έγραψε ένα άρθρο, εκτεταμένα αποσπάσματα του οποίου παρατίθενται κάτωθι.
Τα όσα γράφει η Σαντζάρ, είναι ενδεικτικά υπαρκτών προβληματισμών που αναπτύσσονται δειλά στην περιφέρεια της ερντογανικής αντιπολίτευσης. Σίγουρα όχι στον σκληρό εθνικισμό της Μεράτ Ασκενέρ, και του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), μιας και η κριτική τους στον Ερντογάν είναι ότι η διαφθορά και ο καθεστωτισμός του δεν μπορούν να υπηρετήσουν αποτελεσματικά τον τουρκικό επεκτατισμό.
Ωστόσο, έστω και στην μικρότερη απήχηση των αριστερών οργανώσεων, μαζί με τους Αλεβίτες και τους Κούρδους, θάλλουν προβληματισμοί όπως ο παρακάτω. Που επί της ουσίας εξηγεί ότι η εμμονή του Ερντογάν με την Αγία Σοφία και την ημέρα της κατάκτησης, δείχνει την τεράστια ανασφάλεια που ελλοχεύει στον τουρκικό ψυχισμό, καθώς βαθιά μέσα του ξέρει ότι το κλέος που επικαλείται είναι αποτέλεσμα διαρπαγής και λεηλασίας.
Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η διασύνδεση που κάνει ανάμεσα στην «ταξική πάλη» με την βυζαντινή παράδοση της Πόλης. Δείχνει ότι οι εθνικές αντιθέσεις μιας καταπιεσμένης πολυεθνικής πραγματικότητας, και οι κοινωνικές διαπλέκονται στενά στην γειτονική χώρα:
«Η κατάκτηση μιας πόλης δεν είναι απλώς το να αλλάξει αυτή χέρια μεταξύ των προηγούμενων ιδιοκτητών και των νέων κυριευτών της. Παρ’ όλο που ο χώρος μπορεί να κατακτηθεί, το πνεύμα της πόλης που παρέμεινε δίχως να υποταχθεί καθιστά το ίδιο το γεγονός της κατάκτησης ανολοκλήρωτο.
Η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης είναι επίσης ένα γεγονός που δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί ποτέ. Ακόμα και αν οι δρόμοι της ξανακατασκευαστούν ώστε να μην αφεθεί κανένα ίχνος των παλιών κατοίκων της, το νόημα των συμβόλων της αλλάξει, παρ όλο που η δημογραφία της έχει αναποδογυρίσει, και η εκκλησία της Αγίας Σοφίας έχει μετατραπεί σε τζαμί, η ίδια η Πόλη κατά κάποιο τρόπο κρατάει ζωντανούς τους παλιούς ιδιοκτήτες της: Οι βυζαντινοί τόνοι που εντοπίζονται εντός της τουρκικής μουσικής, τα κεραμικά θραύσματα που αποκαλύπτονται με την κατασκευή ενός σταθμού του μετρό, και τα τελετουργικά η καταγωγή των οποίων δεν μπορεί να ξεχαστεί ακόμα και αν ο κατακτητής δοκιμάσει να τα προσαρτήσει στην δική του κουλτούρα, υπομνηματίζουν το παρελθόν που είχε η Πόλη πριν κατακτηθεί. Η απόρθητη πλευρά της Κωνσταντινούπολης μας κλείνει το μάτι.
Μιας και το παρελθόν, το οποίο δεν μπορεί να διαγραφεί ολοκληρωτικά, δεν επιτρέπει στην ολοκλήρωση της κατάκτησης, η Κωνσταντινούπολη πρέπει να κατακτιέται από το Βυζάντιο κάθε χρόνο την 29η Μαΐου· Και η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να καταστρέφεται εκ νέου.
Ωστόσο, δεν είναι μόνον οι κατακερματισμένες μνήμες του παρελθόντος που προκαλούν αμηχανία στον κατακτητή. Το μήνυμα ότι η πόλη πρέπει να κατακτείται ξανά και ξανά κάθε μέρα, ότι ο θρίαμβος του παρελθόντος δεν μπορεί να αποτελέσει εγγύηση για το μέλλον, δεν προέρχεται μόνο από την απειλητική σιωπή των αναμνήσεων που μας κοιτάζουν με τα μάτια τους ορθάνοιχτα. Όσο η Πόλη είναι ένα πεδίο ταξικής αντιπαράθεσης, άλλο τόσο ο κατακτητής θα αισθάνεται την ανάγκη να την κατακτά ξανά και ξανά. Αν και έχουν περάσει εκατοντάδες χρόνια, υπάρχει ένας ανοικτός λογαριασμός και κάθε επανήληψη της μυθοποιημένης στιγμής της κατάκτησης, το μόνο που καταφέρνει είναι να υπενθυμίζει την ύπαρξη του Βυζαντίου σε χρόνο μη ανακτήσιμο. Η έμφαση που δίνεται στην αδιάκοπη κατάκτηση δεν δείχνει επικράτηση, αλλά αντίθετα το πόσο η νίκη αυτή δεν έχει κερδηθεί καθώς η πόλη βρίσκεται σε μια μόνιμη ταξική αντίσταση».
Πηγές: Τουρκικά Νέα, Evrensel
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube
