Αρχική » Μπάιντεν – Ερντογάν: Μια αδιέξοδη συνάντηση;

Μπάιντεν – Ερντογάν: Μια αδιέξοδη συνάντηση;

από Γιώργος Καραμπελιάς
(Photo by Olivier Matthys / POOL / AFP) (Photo by OLIVIER MATTHYS/POOL/AFP via Getty Images)

Του Γιώργου Καραμπελιά, από τη Ρήξη που κυκλοφόρησε το Σάββατο 12/06/2021

Ενόψει της συνάντησης Μπάιντεν-Ερντογάν την ερχόμενη Δευτέρα στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, πολλοί πιστεύουν ότι η Τουρκία θα αλλάξει πολιτική και θα επαναπροσεγγίσει τη Δύση. Όμως, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, η Τουρκία ακολουθεί την αντίθετη πορεία. Φάνηκε πρώτα απ’ όλα στην υπόθεση των πυραύλων S-400, όπου, παρά τις πιέσεις, επέλεξε να εμβαθύνει τη στρατηγική της σχέση με την Ρωσία. Η σχέση αυτή, κάτι που παραγνωρίζεται συστηματικά στην Ελλάδα, συνδέεται φυσικά και με τα τρία υπό κατασκευή νέα πυρηνικά εργοστάσια και τη φιλοδοξία του Ερντογάν να καταστήσει την Τουρκία πυρηνική δύναμη.

Άλλωστε η αμερικανική πλευρά, σύμφωνα με τη Χουριέτ, φέρεται να ζητά από την Τουρκία να δεσμευτεί γραπτώς ότι δεν πρόκειται ούτε τώρα ούτε στο μέλλον να ενεργοποιήσει τους S-400, δέσμευση μάλιστα η τήρηση της οποίας θα ελέγχεται τακτικά από Αμερικανούς αξιωματικούς! Το αμερικανικό τελεσίγραφο είναι μια ακόμα απόδειξη ότι για τους περισσότερους Δυτικούς ηγέτες έχει γίνει καθαρό ότι η επάνοδος της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο με την παρούσα ηγεσία δεν μπορεί να συντελεστεί.

Αυτό σπρώχνει τον Ερντογάν να συνεχίσει στον ευρασιατικό μονόδρομο καθώς στο διαγραφόμενο σχήμα της γεωπολιτικής συσπείρωσης των ευρασιατικών δυνάμεων, με οικονομικό κέντρο την Κίνα και στρατιωτικό τη Ρωσία, βλέπει όλο και περισσότερο το μέλλον της Τουρκίας προσδεμένο με αυτές τις δυνάμεις, ή τουλάχιστον σε μια θέση, για την ώρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης και όχι ως οργανικό στοιχείο της Δύσης, όπως θα ήθελαν οι Αμερικανοί. Τούτο συνδέεται άλλωστε και με την ηγεμονική θέση που διεκδικεί η Τουρκία στον ισλαμικό κόσμο. Ο Ερντογάν έχει φθάσει στο σημείο να παρουσιάζεται ως ο προστάτης και σύμμαχος των απανταχού καταπιεσμένων, των όπου γης θυμάτων του δυτικού ιμπεριαλισμού!

Χαρακτηριστικές είναι και οι ιδεολογικές και πολιτικές κατευθύνσεις στις οποίες ωθεί την Τουρκία. Σε πρόσφατη τελετή στην Αγία Σοφία, ενώπιον του Ερντογάν και σε προσυνεννόηση μαζί του, ο ιμάμης αποκάλεσε τον Μουσταφά Κεμάλ τύραννο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η δήλωση του Ερντογάν πως «ο λαός έχει αφήσει πίσω τις αβέβαιες μέρες του κοινοβουλευτικού συστήματος», τότε που την κοσμική πορεία της χώρας «διόρθωνε» ο στρατός με πραξικοπήματα. Κατηγόρησε την κοινοβουλευτική δημοκρατία ως υπεύθυνη για όλα αυτά και υποστήριξε ότι το υπάρχον πολίτευμα της «εκτελεστικής προεδρίας» λειτουργεί αναζωογονητικά για την Τουρκία. Ουσιαστικά δηλαδή απειλεί αντιπολίτευση και δυτικούς ότι θα προχωρήσει σε περαιτέρω αντιδημοκρατικά και αυταρχικά βήματα και ότι, αν απειληθεί εκλογικά, πολύ δύσκολα θα παραδώσει την εξουσία. Τέλος, την ίδια στιγμή μέσω της εισαγγελίας προχωράει σε οριστική και ολοκληρωτική απαγόρευση του κουρδικού HDP.

Δηλαδή, η τρέχουσα τουρκική κρίση έχει αρχίσει να προσλαμβάνει εμφυλιοπολεμικά χαρακτηριστικά και αυτό θα οξυνθεί με τη διαφαινόμενη αναζωπύρωση του κουρδικού ζητήματος, τώρα μάλιστα που ο κουρδικός παράγοντας ευελπιστεί για σημαντικότερη στήριξη από ΗΠΑ, λόγω Μπάιντεν, αλλά και από το Ισραήλ, ως «ανταπόδωση» για την στήριξη του Ερντογάν στην Χαμάς. Ο κύκλος των πρόσφατων επιτυχιών του Ερντογάν στη Συρία, στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ κλείνει, εν μέρει και λόγω της αντιφατικής και αλλοπρόσαλλης στάσης του.

Η Δύση και η Τουρκία

Στην Ευρώπη πλέον η αντιπαράθεση με την Τουρκία βαθαίνει. Και όχι μόνο εξαιτίας της επεκτατικής πολιτικής της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, στο Κέρας της Αφρικής. Αλλά, από τη στιγμή που το ισλάμ έχει μεταβληθεί σε πρόβλημα για τη διατήρηση της ειρήνης σε πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες και η Τουρκία θέλει να παρουσιάζεται ως ο ηγέτης του ισλαμικού κόσμου, η Τουρκία αποτελεί πια και εσωτερική απειλή για τις ευρωπαϊκές χώρες. Με μόνη εξαίρεση τη Γερμανία, όπου εξακολουθεί να πρυτανεύει η λογική της στήριξης της Τουρκίας, οι υπόλοιποι με επικεφαλής τη Γαλλία, αλλά και την Ιταλία, πλέον αντιλαμβάνονται την Τουρκία ως απειλή.

Πρόκειται για δομική αλλαγή που δεν περιορίζεται σε πρόσωπα: ο Ερντογάν δεν έχει να ελπίσει τίποτε αν π.χ. στις γαλλικές εκλογές κερδίσει η Λεπέν γιατί και αυτής η στάση έναντι της Τουρκίας είναι ταυτόσημη με του Μακρόν και ακόμα πιο αρνητική. Η στάση του Μάνφρεντ Βέμπερ, που ηγείται του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος όπως και των Γερμανών Πρασίνων, δείχνει αλλαγές ακόμα και στον βασικό ευρωπαϊκό σύμμαχο της Τουρκίας. Άλλωστε η πλειοψηφία των Γερμανών πολιτών σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση θεωρεί την Τουρκία ως τη σημαντικότερη απειλή για την Ευρώπη.

Συναφώς η Τουρκία βρίσκεται για πρώτη φορά σε αντίθεση με το σημαντικότερο κομμάτι του δυτικού κόσμου – τηρουμένων των αναλογιών όπως έχει συμβεί και στη δεκαετία του 1910-1920. Τότε, επειδή η Τουρκία είχε συνταχθεί με το γερμανικό στρατόπεδο, η Γαλλία και η Αγγλία, που μέχρι τότε την προστάτευαν, επέτρεψαν στους Έλληνες και τους άλλους βαλκανικούς λαούς καθώς και στους Άραβες να αποσχιστούν από την οθωμανική αυτοκρατορία.

Σήμερα για πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία ακόμα και οι ΗΠΑ, αλλά κυρίως ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Γαλλία, αρχίζουν να βλέπουν την Τουρκία ως αντίπαλη δύναμη, που απειλεί όχι μόνο τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα, αλλά και την ίδια τη συνοχή των κοινωνιών τους.

Για την Ελλάδα ανοίγεται λοιπόν μετά από δεκαετίες μια ιστορική ευκαιρία, όχι βέβαια για να ανακτήσει τις «χαμένες πατρίδες», αλλά για να μη χάσει και άλλες πατρίδες. Δηλαδή της δίνεται ο χρόνος και οι συμμαχίες για να ανασυγκροτηθεί σε όλα τα πεδία – παραγωγικό, δημογραφικό, αμυντικό– και να ανασχέσει σε βάθος χρόνου την τουρκική επιθετικότητα. Αν δεν εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία θα υποστούμε δραματικές συνέπειες, τόσο η ημικατεχόμενη Κύπρος, όσο και στο Αιγαίο αλλά και στη Θράκη.

Η Θράκη στο επίκεντρο

Και η επίσκεψη Τσαβούσογλου στη Θράκη δείχνει ότι η Τουρκία επιθυμεί να ανοίξει νέα μέτωπα. Το παιχνίδι που έχει ανοίξει η Τουρκία με τις δήθεν ιδιωτικές επισκέψεις αξιωματούχων της, τους τελευταίους μήνες στην Θράκη, κορυφώθηκε με την επίσκεψη Τσαβούσογλου. Πιο ανησυχητική είναι η υπόσχεση Τσαβούσογλου ότι, από τον Σεπτέμβριο, αυτού του είδους οι επισκέψεις θα πληθύνουν και θα επιδιώξουν να «αλώσουν» και τα Πομακοχώρια που σε αυτή την επίσκεψη ο Τσαβούσογλου δεν επισκέφτηκε λόγω αντίδρασης των συλλόγων των Πομάκων. Η Ελλάδα οφείλει να εμποδίσει τέτοιες δήθεν «ιδιωτικές επισκέψεις» που δρουν αποσταθεροποιητικά και βεβαίως να καταργήσει επιτέλους τη λειτουργία του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής. Το σύστημα που έχει δημιουργήσει το τουρκικό προξενείο μισθοδοτεί περισσότερα από 6.000 άτομα και λειτουργεί ως ωρολογιακή βόμβα.

Η ελληνική Πολιτεία και κοινωνία πρέπει να αντιληφθούν πόσο βάσιμη ήταν η προειδοποίησε που είχε κάνει πριν από χρόνια ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Σπύρος Κυπριανού, ότι η Θράκη απειλείται με κυπροποίηση.

Η προειδοποίηση Κυπριανού δεν είναι πια ένας μελλοντικός μακρινός φόβος, αλλά άμεσος κίνδυνος. Η
επιδίωξη της Τουρκίας είναι να θέσει ζήτημα δημιουργίας κοινότητας στη Θράκη, προοίμιο για μελλοντική
αυτονόμησή της και γι’ αυτό η ελληνική κυβέρνηση όφειλε να αποσοβήσει την επίσκεψη Τσαβούσογλου
στη Θράκη. Η Τουρκία θεωρεί ότι έχει βρει μια ακόμα «αχίλλειο πτέρνα» στα εθνικά μας θέματα μέσω της
Θράκης, για να βρίσκει ευήκοα δικαιωματιστικά ώτα στην Ευρώπη ότι η μουσουλμανική μειονότητα
καταπιέζεται.

Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021

ΣΧΕΤΙΚΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ