Βγάζουν τη γλώσσα τους περίπατο…
Του Αλέκου Μιχαηλίδη από τον Φιλελεύθερο
Εξ αφορμής της φαρσοκωμωδίας -όπως εξελίχθηκε- με τον καθηγητή Γαβριήλ και τη δίωξη που δεν προχώρησε μετά τις αντιδράσεις, συζητήθηκε έντονα, στα κανάλια και στο διαδίκτυο, η ελευθερία έκφρασης και πώς αυτή πρέπει να προστατευτεί. Όλοι (ανεξαιρέτως) οι κομματικοί εκπρόσωποι αυτοπροτάθηκαν ως πιο διαλλακτικοί από τους αντιπάλους τους και, όπως όλα σε αυτό το φαντασιακό ξερονήσι, υποβιβάζονται σε επίπεδο μικροκομματικό και οι λέξεις χάνουν εντελώς το νόημά τους.
Όπως και πέρσι με τη δημοσίευση των σκίτσων του Γαβριήλ και την έναρξη έρευνας εναντίον του (ούτε τότε είχαν καταλάβει τη ματσαράγκα τους στο υπουργείο), έτσι και φέτος, συζητήθηκε, εντός και εκτός Βουλής, η εφημερίδα «Ένωσις», μια σατιρική εφημερίδα που κουβαλά ιστορία 30 χρόνων. Αρχικά ως περιοδικό και έπειτα ως εφημερίδα, η «Ένωσις» ήταν μια χαρακιά στη λογική της «ρεάλ πολιτίκ» και δεν απέφυγε ποτέ να σχολιάσει καυστικά τα κακώς κείμενα όλων ανεξαιρέτως των προέδρων, των κομμάτων και πολλών άλλων που βασάνιζαν τον τόπο.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, λοιπόν, σε μια προσπάθειά του να «πουλήσει» το κόμμα του και την Κυβέρνηση Χριστόφια ως πιο προοδευτική από τη σημερινή και όχι ως αυτό που ήταν, δηλαδή έναν προθάλαμο της Κυβέρνησης Αναστασιάδη, έμπλεξε την προπαγάνδα με την αλήθεια, χωρίς φυσικά να γνωρίζει επακριβώς τι πέρασε η «Ένωσις» και ο εκδότης της, Βάσος Φτωχόπουλος. Στην προσπάθειά του αυτή, ο Γιώργος Κουκουμάς συνέχισε την ιεροεξεταστική εκστρατεία εναντίον της εφημερίδας και όσων διακυμαίνονταν σε αυτή τη φιλοσοφία, αυθαιρετώντας: Έλεγε σε ένα κανάλι τις προάλλες πως αυτή η «ακροδεξιά φυλλάδα» δεν ήταν σατιρική, αλλά το ΑΚΕΛ δεν προσπάθησε να τη διώξει -σάμπως και η σάτιρα είναι όρος που εφηύραν στην Κεντρική Επιτροπή.
Αλλά η εφημερίδα «Ένωσις» τραβολογήθηκε αρκετές φορές στα Δικαστήρια ή λίγο πριν την πόρτα τους και φυσικά κανένα κόμμα -ούτε οι πολλά διαλλακτικοί του ΑΚΕΛ- δεν έβγαλε άχνα για να υπερασπιστεί την ελευθερία έκφρασης. Τις εποχές, λοιπόν, που η ελευθερία έκφρασης δεν ήταν και πολύ διαδεδομένη στην Κύπρο -επί διακυβέρνησης Γιώργου Βασιλείου- το περιοδικό «Ένωσις» διώχθηκε από μια συστάδα πολιτικών μυαλών που θεώρησαν λίβελλο τη φράση «Ανοίξτε τα παράθυρα να βγουν οι Τούρκοι έξω». Επρόκειτο για μια σατιρική έκφραση εναντίον της ενδοτικής πολιτικής στο Κυπριακό και επειδή η δικαιοσύνη δεν σκέφτεται σαν τους τότε «φωστήρες» ή τους επιγόνους τους που βγάζουν τη γλώσσα τους περίπατο, η δίκη «έπεσε». Βλέπετε, η ελευθερία της έκφρασης δεν βρισκόταν υπό την αίρεση του όποιου κόμματος.
Έκτοτε, η εφημερίδα αποκάλεσε πάρα πολλούς «Τούρκους», άμεσα ή έμμεσα. Κάτι τέτοιο δεν θεωρείται και δεν θεωρήθηκε λίβελλος ή ποινικό αδίκημα, ούτε όταν η εφημερίδα «Πολίτης» κινήθηκε νομικά εναντίον του εκδότη της εφημερίδας «Ένωσις». Το σατιρικό «Yeni Politis», κατά το παράδειγμα της «Yeni Duzen», ενόχλησε τους ιδιοκτήτες, τους νομικούς συμβούλους, ακόμα και τον Μακάριο Δρουσιώτη που ήταν πρωταγωνιστής στην προσπάθεια δίωξης της ελευθερίας έκφρασης. Τελικά, δεν ξεκίνησαν καν οι δικαστικές διαδικασίες γιατί δεν υπήρχε αντικείμενο.
Επί διακυβέρνησης Χριστόφια (γιατί χρειάζονται πολλές σελίδες καταγραφής κλητεύσεων εναντίον της εφημερίδας), η Νομική Υπηρεσία έγινε ρεζίλι, με όλη τη σημασία της λέξης. Η Κύπρος απεικονιζόταν -στο εξώφυλλο της «Ένωσις»- ως γυμνή γυναίκα, με επίδοξους εραστές τους Χριστόφια και Κασουλίδη. Η υπόθεση οδηγήθηκε στα Δικαστήρια και η Κατηγορούσα Αρχή απέσυρε τη δίωξη, περίπου με την ουρά στα σκέλια. Δεν ήταν παράνομο, τουλάχιστον βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου, να απεικονίζεται γυμνόστηθη γυναίκα, ούτε φυσικά ήταν ποτέ παράνομη η σάτιρα της εφημερίδας «Ένωσις» με την οποία ενοχλούνται ακόμα οι επίδοξοι ιεροεξεταστές. Ας κρατήσουμε, λοιπόν, πως οι κάθε λογής υποκριτές, που ύψωσαν τοίχο προστασίας μπροστά στον Γαβριήλ, δεν έγραψαν ούτε αράδα για τις διώξεις εναντίον της «Ένωσις». Ή έγραψαν κάμποσα «εύγε» στους διώκτες της;
