Ντάρεν Μπάτλερ | από το reuters.com
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε το Σάββατο ότι έδωσε εντολές στο Υπουργείο Εξωτερικών να απελάσει τους πρέσβεις των ΗΠΑ και 9 άλλων δυτικών χωρών, επειδή παρενέβησαν και ζήτησαν την απελευθέρωση του φιλανθρώπου Οσμάν Καβαλά.
7 από τους συγκεκριμένους πρέσβεις αντιπροσωπεύουν συμμάχους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, και οι απελάσεις, αν εν τέλει πραγματοποιηθούν θα σηματοδοτήσουν ένα ρήγμα στις σχέσεις του Ερντογάν με τη Δύση, βαθύτερο όσο κανένα άλλο στα 19 χρόνια της θητείας του.
Ο Καβαλά, χορηγός διαφόρων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, βρίσκεται στη φυλακή εδώ και 4 χρόνια κατηγορούμενος ότι χρηματοδότησε τις πανεθνικές κινητοποιήσεις του 2013, αλλά και για την εμπλοκή του στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Σήμερα, παραμένει σε απομόνωση, καθώς η τελευταία από τις δίκες του βρίσκεται σε εξέλιξη με τον ίδιον να αρνείται τις κατηγορίες που του αποδίδονται.
Σε μια κοινή δήλωση της 18ης Οκτωβρίου, οι πρέσβεις του Καναδά, της Δανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φιλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας και των ΗΠΑ, απηύθυναν έκκληση ώστε να επιταχυνθεί η εξέταση της υπόθεσή του, ζητώντας μάλιστα την «άμεση απελευθέρωσή» του. Το Υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε την κίνηση αυτή ως ‘ανεύθυνη πράξη’.
«Έδωσα τις απαραίτητες οδηγίες στον υπουργό των εξωτερικών μας, και του είπε τι πρέπει να γίνει: Αυτοί οι 10 πρέσβεις θα πρέπει να κηρυχθούν ανεπιθύμητοι αμέσως…», είπε ο Ερντογάν σε μια ομιλία που πραγματοποίησε στην πόλη του Εσκισεχίρ.
«Πρέπει να μάθουν την Τουρκία, να την κατανοήσουν. Την ημέρα που θα δείξουν ότι δεν το κάνουν αυτό, θα φεύγουν», δήλωσε εισπράττοντας τους πανηγυρισμούς του πλήθους.
Οι πρεσβείες της Αμερικής και της Γαλλίας, καθώς και ο Λευκός Οίκος δεν ανταποκρίθηκαν όταν ρωτήθηκαν για κάποιο σχόλιο. Ένας εκπρόσωπος του Αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι το υπουργείο γνωρίζει για το περιστατικό και ζήτησε από το Τουρκικό Υπουργείο να το επιβεβαιώσει.
Σύμφωνα με προηγούμενες δηλώσεις του Ερντογάν, επρόκειτο να συναντήσει τον Αμερικάνο πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, κατά την σύνοδο των χωρών του G20 που θα πραγματοποιηθεί στη Ρώμη την άλλη βδομάδα.
Μια διπλωματική πηγή ανέφερε ότι η αποκλιμάκωση είναι πιθανή, μιας και ο διπλωματικός αντίκτυπος από την στάση της Τουρκίας ενόψει της συνόδου του G20 στη Ρώμη και της παγκόσμιας συνδιάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στην Γλασκόβη, είναι μεγάλος.
«Ακόμα δεν έχει δοθεί καμία οδηγία στις πρεσβείες», ανέφερε η πηγή, προσθέτοντας ότι είναι πιθανό η απόφαση να παρθεί κατά το υπουργικό συμβούλιο της Τουρκικής κυβέρνησης, το οποίο θα πραγματοιηθεί την Δευτέρα.
Η Νορβηγία απάντησε ότι η πρεσβεία της δεν έλαβε καμία εντολή από τις τουρκικές αρχές.
«Ο πρέσβης μας δεν έκανε τίποτα που να δικαιολογεί την απέλασή του», είπε ο εκπρόσωπος τύπου του Υπουργείου, προσθέτοντας ότι η Τουρκία γνωρίζει καλά τις θέσεις της Νορβηγίας για το ζήτημα.
«Θα συνεχίσουμε να απευθύνουμε έκκληση ώστε χώρα να ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου […]», συνέχισε
[ ]
‘Αυταρχική στροφή’
Ο Καβάλα θα αθωωθεί πέρυσι από τις κατηγορίες που σχετίζονται με τις κινητοποιήσεις του 2013, με την απόφαση να ανατρέπεται φέτος, και τις κατηγορίες να επανέρχονται σε συνδυασμό με τις άλλες περί εμπλοκής στο πραξικόπημα του 2016.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνουν δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι η υπόθεση είναι χαρακτηριστική των διωγμών έναντι κάθε διαφωνούντα που έχει εξαπολύσει ο Ερντογάν.
Έξι από τις χώρες που απειλούνται με απέλαση των πρεσβευτών τους, ανήκουν στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ντέιβηντ Σάσσολι ανέφερε σε μια ανάρτηση στο τουΐτερ: «Η απέλαση των 10 πρεσβευτών αποτελεί δείγμα της στροφής της τουρκικής κυβέρνησης προς τον αυταρχισμό. Δεν πρόκειται να εκβιαστούμε από κανέναν. Λευτεριά στον Οσμάν Καβαλά».
[ ]
Μια πηγή από το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών είπε ότι οι 10 χώρες διαβουλεύονται μεταξύ τους για να διαμορφώσουν μια κοινή στάση.
Ο ίδιος ο Καβαλά είπε την Παρασκευή ότι δεν επιθυμεί πλέον να παρευρεθεί στην διαδικασία της δίκης του, καθώς έπειτα από τα σχόλια του Ερντογάν είναι απίθανο να έχει δίκαιη αντιμετώπιση η υπόθεσή του.
Ο Ερντογάν φέρεται επίσης να δήλωσε την Πέμπτη, ότι οι 10 πρέσβεις δεν θα ζητούσαν ποτέ την απελευθέρωση «ληστών, δολοφόνων και τρομοκρατών» στις δικές τους χώρες.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει ζητήσει εδώ και δύο χρόνια την απελευθέρωση του Καβαλά, λέγοντας ότι δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία ότι διέπραξε αυτά για τα οποία κατηγορείται, ενώ κατήγγειλε ότι το τουρκικό κράτος τον έχει σε απομόνωση για να τον φιμώσει.
Αντίστοιχη θέση πήρε και στην υπόθεση του Σελαχεντίν Ντεμιρτάς, πρώην πρόεδρου του φιλοκουρδικού HDP, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή εδώ και 5 χρόνια.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, που επιβλέπει την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δήλωσε ότι θα ξεκινήσει διαδικασίες εναντίον της Τουρκίας, αν ο Καβαλά δεν απελευθερωθεί.
Η επόμενη ακρόαση του Καβαλά για το δικαστήριο έχει προγραμματιστεί για τις 26 Νοεμβρίου.
