Του C. Keith Hansley. Πηγή: thehistorianshut.com (3-8-2019) | Μετάφραση: Γ.Τ.
και οι δυο από την Δούρα Ευρωπό, 3ος αιώνας, [Creative Commons].
Τα ερείπια της Δούρας Ευρωπού είναι μια από τις εκπληκτικές τοποθεσίες τις οποίες οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί δεν μπορούν παρά να λατρέψουν. Η αυτοκρατορία των Σελευκιδών –μια από τις αυτοκρατορίες που προέκυψαν μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου– ίδρυσε την πόλη γύρω στο 300 π.Χ. Μια σειρά από διάφορες αυτοκρατορίες κατέλαβε την πόλη. Πρώτα, οι Πάρθοι κατέλαβαν την Δούρα Ευρωπό κατά τον 2ο αι. π.Χ. Κυβέρνησαν την περιοχή ώσπου η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία πήρε από αυτούς την πόλη το 165 μ.Χ. Σε λιγότερο από εκατό χρόνια ωστόσο, η πόλη βρέθηκε ξανά υπό απειλή. Τη φορά εκείνη, ο στρατός που εισέβαλε ήταν εκείνος της Σασσανιδικής Περσικής αυτοκρατορίας. Την πολιόρκησε και κατέλαβε τις ρωμαϊκές οχυρώσεις κάπου γύρω στο 256 μ.Χ., και ακόμη και σήμερα οι ενδείξεις για τη μάχη βρίσκονται στην πόλη.
Ενώ ο χώρος των αρχαιολογικών ανασκαφών στη Δούρα Ευρωπό έχει να επιδείξει μια εκπληκτική ποικιλία έργων τέχνης και κτηρίων της πόλης (Ιουδαϊκή συναγωγή, μια χριστιανική εκκλησία-οικία, και ένα Μιθραίο), οι σωζόμενες ενδείξεις για την πολιορκία της πόλης από τους Σασσανίδες είναι εξίσου σημαντικές. Ο πύργος 19, ένα από τα σημεία όπου οι Σασσανίδες επιτέθηκαν κατά την πολιορκία της Δούρας Ευρωπού, παρέχει χειροπιαστές ενδείξεις για μια από τις λιγότερο συζητημένες τακτικές του πολέμου κατά την αρχαιότητα, το σκάψιμο υπόγειων στοών κάτω από τα τείχη με σκοπό την εξασθένισή τους. Οι λοφίσκοι επίθεσης και οι στοές για την υπονόμευση των τειχών στην Δούρα Ευρωπό επιτρέπουν μια σπάνια χειροπιαστή αναπαράσταση των αρχαίων μεθόδων πολέμου.
Ο αρχαιολογικός χώρος στη Δούρα Ευρωπό δεν δίνει μαρτυρίες μόνο για ένα υπονομευτικό τούνελ που έφτιαξαν οι Σασσανίδες. Επίσης, βρέθηκε ένα ρωμαϊκό «αντι-τούνελ», που οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν για να αντιμετωπίσουν τους πολιορκητές που έσκαβαν στοές υπονομευτικές των τειχών. Οι στοές υπονόμευσης και οι αντι-στοές των πολιορκημένων συναντήθηκαν, και έλαβε χώρα μια υπόγεια συμπλοκή. Αυτό που συνέβη μετά είναι άγνωστο, και το μόνο δεδομένο είναι ότι ένας σκελετός Πέρση και είκοσι ρωμαϊκοί σκελετοί βρέθηκαν μέσα στις υπόγειές τους στοές. Η υπόθεση του Robert du Mesnil du Buisson για τα γεγονότα είναι ότι οι Σασσανίδες Πέρσες έβαλαν φωτιά στην ρωμαϊκή αντι-στοά, κάνοντας έτσι τους φοβισμένους υπερασπιστές της πόλης να κλείσουν την έξοδο και να παγιδεύσουν τους είκοσι Ρωμαίους στρατιώτες στη στοά. Ο δρ. Simon James έχει μια εναλλακτική υπόθεση που παραπέμπει σε μια πρώιμη εκδοχή χημικού πολέμου. Ισχυρίζεται ότι οι Σασσανίδες Πέρσες έφτιαξαν ένα δηλητηριώδες αέριο που σκότωσε τους Ρωμαίους μέσα στο τούνελ. Επειδή η ρωμαϊκή αντι-στοά ήταν ψηλότερα από την περσική, ο δηλητηριώδης καπνός θα ανέβηκε εκεί που βρίσκονταν οι Ρωμαίοι. Και στις δυο περιπτώσεις, κάτι έγινε που είχε ως αποτέλεσμα να αφεθούν οι νεκροί άνδρες στις στοές της Δούρας Ευρωπού έως τις πρόσφατες ανασκαφές.
Εάν τα απομεινάρια από την υπόγεια μάχη δεν είναι αρκετά συναρπαστικά, πολυάριθμες ωραίες ζωγραφιές επίσης έχουν βρεθεί στην Δούρα Ευρωπό:
[Public Domain] από Creative Commons
1 ΣΧΟΛΙΟ
Το καταπληκτικό με τα ευρήματα αυτά είναι ότι, για την περίπτωση της συναγωγής, βλέπουμε την μοναδική χρήση αναπαράστασης ανθρώπων στον ναό μιας θρησκείας αυστηρά ανεικονικής (ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ου παντός ομοίωμα κλπ). Η δύναμη της αλληλεπίδρασης σε όλο της το μεγαλείο, σε έναν τόπο που τα αποτυπώματα των πολιτισμών διαπλέκονται στον χωροχρόνο!