Το προεδρικό ντιμπέιτ στις ΗΠΑ και οι πρόωρες εκλογές της Κυριακής στη Γαλλία ενθάρρυναν τις δυνάμεις που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν το ΝΑΤΟ και να ακυρώσουν την υπεράσπιση της Ουκρανίας.
Από τον Ρότζερ Κοέν
Αυτόν τον μήνα, ο πρόεδρος Μπάιντεν, πλαισιωμένος από τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, στάθηκε στους βράχους της Νορμανδίας για να τιμήσει τους νεαρούς άνδρες που σκαρφάλωσαν στην ξηρά πριν από 80 χρόνια μέσα σε ένα χαλάζι ναζιστικών πυρών επειδή “ήξεραν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι υπάρχουν πράγματα για τα οποία αξίζει να πολεμάς και να πεθαίνεις”.
Μεταξύ αυτών των πραγμάτων, είπε ο κ. Μπάιντεν, ήταν η ελευθερία, η δημοκρατία, η Αμερική και ο κόσμος, “τότε, τώρα και πάντα”. Ήταν μια συγκινητική στιγμή καθώς ο κ. Μακρόν μίλησε για τον “δεσμό αίματος” μεταξύ Γαλλίας και Αμερικής, αλλά μόλις λίγες εβδομάδες αργότερα, η ικανότητα των δύο ηγετών να κρατήσουν τη γραμμή υπεράσπισης των αξιών τους φαίνεται πολύ πιο μειωμένη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία – πυλώνες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, της υπεράσπισης της ελευθερίας της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας και της μεταπολεμικής οικοδόμησης μιας ενωμένης Ευρώπης – αντιμετωπίζουν δυνάμεις που θα μπορούσαν να αναιρέσουν αυτές τις διεθνείς δεσμεύσεις και να ρίξουν τον κόσμο σε αχαρτογράφητο έδαφος.
Μια παραπαίουσα, ασταθής παρουσία του Μπάιντεν στο ντιμπέιτ, στην οποία πάσχισε να αντιμετωπίσει την ανέντιμη φλυαρία του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σκόρπισε πανικό στους Δημοκρατικούς και δημιούργησε αμφιβολίες για το αν θα έπρεπε καν να είναι υποψήφιος για τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Η αβεβαιότητα βρίσκεται σε νέα υψηλά επίπεδα στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και σε μια κλονισμένη και τρομαγμένη Γαλλία.
Η χώρα ψηφίζει την Κυριακή στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών που προκήρυξε ο κ. Μακρόν προς γενική κατάπληξη των συμπατριωτών του. Δεν είχε καμία υποχρέωση να το πράξει, τη στιγμή που ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός, που θριάμβευσε στις πρόσφατες ευρωεκλογές, μοιάζει πιθανό να επαναλάβει αυτή την επίδοση και έτσι ίσως να επιτύχει το κάποτε αδιανόητο: τον έλεγχο του γραφείου του Γάλλου πρωθυπουργού και μαζί του των υπουργικών εδρών.
“Από τη Νορμανδία και μετά, το ντιμπέιτ του Μπάιντεν και το σκορ του Εθνικού Συναγερμού ήταν σοβαρά πλήγματα”, δήλωσε ο Αλέν Ντυαμέλ, ένας διακεκριμένος Γάλλος συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής. “Η απόφαση του κ. Μακρόν ήταν ένα μη βιώσιμο στοίχημα, και άρα ένα επικίνδυνο στοίχημα, που τώρα οδεύει, όπως φαίνεται, προς την αποτυχία”.
Ο κ. Μακρόν θα παραμείνει, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, πρόεδρος μετά τις εκλογές και έχει προειδοποιήσει επανειλημμένα για το διεθνές ενδεχόμενο που τώρα φαίνεται πιο πιθανό. Στην ουσία, έχει υποστηρίξει ότι μια αναξιόπιστη Αμερική, όπου η επιστροφή του κ. Τραμπ θα ήτανπιθανή, επέβαλε τη δημιουργία μιας “ευρωπαϊκής δύναμης”.
Ήταν αξιοσημείωτο στη συζήτηση ότι ο Τραμπ δεν αρνήθηκε ότι, αν εκλεγεί για δεύτερη θητεία, θα μπορούσε να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το ΝΑΤΟ. Τον περασμένο μήνα στη Δρέσδη, ο Μακρόν δήλωσε ότι μια “πιο ανεξάρτητη, πιο κυρίαρχη Ευρώπη, ικανή να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να επιβιώσει έναντι όλων των απειλών” ήταν πλέον ύψιστη ανάγκη, δεδομένου ότι “οι προτεραιότητες της Αμερικής είναι μερικές φορές αλλού”.
Το πρόβλημα για τον Μακρόν τώρα είναι ότι η ικανότητά του να σφυρηλατήσει μια Ευρώπη ολοκληρωμένων βιομηχανιών, μεγαλύτερης αμυντικής ικανότητας και στρατιωτικής ολοκλήρωσης μπορεί κάλλιστα να περιοριστεί, ή ακόμη και να εξαλειφθεί, εάν πρέπει να κυβερνήσει με τον ευρωσκεπτικιστικό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν.
Ένα αποτυχημένο στοίχημα στις εκλογές δύο γύρων που ολοκληρώνονται στις 7 Ιουλίου θα τον αφήσει πιθανότατα μια συρρικνωμένη φιγούρα, ανίκανο να υλοποιήσει τα τολμηρά διεθνή σχέδιά του. Η τελευταία δημοσκόπηση της Ifop-Fiducial αυτή την εβδομάδα έδινε στο κόμμα του κ. Μακρόν και στους συμμάχους του μόλις το 21% των ψήφων. Ο Εθνικός Συναγερμός είχε άνετο προβάδισμα με 36%, και η ομάδα του Νέου Λαϊκού Μετώπου των κομμάτων που κυμαίνονται από τους σοσιαλιστές έως την άκρα αριστερά στο 28,5%.
Μια ομάδα 170 ανώνυμων Γάλλων διπλωματών προειδοποίησε στην εφημερίδα Le Monde την περασμένη Κυριακή ότι “οι αντίπαλοί μας θα εκλάβουν τη νίκη της ακροδεξιάς ως αποδυνάμωση της Γαλλίας” και ως πρόσκληση “για επίθεση εναντίον της Ευρώπης, μεταξύ άλλων και στρατιωτικά”.
Δεν ανέφεραν ονομαστικά τη Ρωσία, αλλά το μήνυμά τους ήταν αρκετά σαφές. Το Κρεμλίνο, το οποίο διατηρούσε επί μακρόν στενούς δεσμούς με την κ. Λεπέν, την αιώνια ακροδεξιά υποψήφια για την προεδρία, και το κόμμα της, δήλωσε ότι “παρακολουθεί με προσοχή την εξέλιξη των δυνάμεων της Δεξιάς”.
