«Οι δισεκατομμυριούχοι της τεχνολογίας επενδύουν το 10% έως 20% της περιουσίας τους σε ένα «σχέδιο Β»
Από την Claudia Cohen* από το Άρδην τ. 132
Περισσότερο από 3.900 χιλιόμετρα μακριά από τη Silicon Valley, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ετοιμάζεται για την Αποκάλυψη. Κάθε μέρα, δώδεκα φρουροί εναλλάσσονται στο νησί Καουάι για να διασφαλίσουν την ασφάλεια της τεράστιας έπαυλής του, η οποία περιβάλλεται από τείχη. Αλλά, κάτω από τον κλασικό χώρο της πισίνας και τη σάουνα της βίλας του, βρίσκεται ένα τεράστιο πολυτελές καταφύγιο 500 τ.μ., που σκάφτηκε κάτω από τη γη του αρχιπελάγους της Χαβάης κατόπιν εντολής του ιδρυτή της Meta. Ικανό να αντέξει σε εκρήξεις, προστατευμένο από μια θωρακισμένη πόρτα και γεμάτο μυστικά περάσματα, το κτήμα είναι αύταρκες. Μια τεράστια δεξαμενή και ένα σύστημα αντλιών εγγυώνται την παροχή νερού, ενώ μέρος του χώρου είναι αφιερωμένο στη γεωργία.
«Οι δισεκατομμυριούχοι της τεχνολογίας επενδύουν το 10% έως 20% της περιουσίας τους σε ένα «σχέδιο Β»: ένα απομονωμένο, αύταρκες νησί, για να καλύψουν όλα τα ενδεχόμενα, ή σημαντικούς πόρους για να επιχειρήσουν να αποικίσουν το διάστημα σε περίπτωση καταστροφής της Γης», δήλωσε στη Le Figaro ο Αμερικανός καθηγητής και δοκιμιογράφος Ντάγκλας Ράσκοφ (Douglas Rushkoff), συγγραφέας του βιβλίου Survival of the Richest: Escape Fantasies of the Tech Billionaires (Επιβίωση των υπερπλουσίων. Φαντασιώσεις διαφυγής των δισεκατομμυριούχων της τεχνολογίας). Αυτοί οι νέοι βασιλιάδες του 21ου αιώνα, οι οποίοι περνούν τις μέρες τους προσπαθώντας να αλλάξουν τον κόσμο ξεπερνώντας τα όρια του εφικτού, έχουν αρχίσει να φαντασιώνουν δυστοπικά σενάρια τα τελευταία χρόνια.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη και η λαϊκή εξέγερση
Σε περίπτωση κατάρρευσης του δυτικού πολιτισμού, η φυσική επιλογή των επιζώντων θα βασιστεί σε ένα καλά γεμάτο πορτοφόλι. Αμειβόμενοι με πριμ, οι εργαζόμενοι στον ιστότοπο του Μαρκ Ζούκερμπεργκ υπόκεινται σε πολύ αυστηρές συμφωνίες εχεμύθειας, σύμφωνα με έρευνα του αμερικανικού μέσου ενημέρωσης Wired. «Αντί να υιοθετούν τις παραδοσιακές τεχνικές επιβίωσης, οι προσωπικότητες αυτές ακολουθούν μια προσέγγιση επιβίωσης εμπνευσμένη από τα βιντεοπαιχνίδια, προσπαθώντας να χτίσουν έναν εντελώς νέο κόσμο», λέει ο Ντάγκλας Ράσκοφ. «Στόχος τους είναι –σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά– να μετατρέψουν την πραγματικότητα σε μια απλή εξωτερικότητα».
Η δυνατότητα επιβίωσης, η οποία συνίσταται στην προετοιμασία για την κατάρρευση του πολιτισμού, περιορίζεται συχνά στα κλισέ του «ψεκασμένου» που αποθηκεύει κονσέρβες και στα κηρύγματα των καταστροφολόγων. Ωστόσο, η τάση αυτή έχει εξαπλωθεί στις εύπορες γειτονιές, ριζώνοντας στη Silicon Valley και τη Νέα Υόρκη, μεταξύ των στελεχών της τεχνολογίας και των διαχειριστών επενδυτικών κεφαλαίων. Γι’ αυτούς τους δισεκατομμυριούχους δεν τίθεται θέμα να εναποθέσουν τη μοίρα τους στα χέρια των κυβερνήσεων, αν τα πράγματα στραβώσουν. «Ιδεολογικά, οι επιχειρηματίες της Silicon Valley ανήκουν στο λιμπερταριανό κίνημα, το οποίο εδράζεται στην πρωτοκαθεδρία των ατομικών συμφερόντων. Πρόκειται για μια ηθική του εγωισμού, σύμφωνα με την οποία το κράτος περιορίζεται στις ρυθμιστικές του λειτουργίες», εξηγεί η Σεσίλια Καλέιρος (Cécilia Calheiros), διδάκτωρ κοινωνιολογίας και συγγραφέας μιας διατριβής για τον μετανθρωπισμό.
Οι συνωμοσίες των εγκεφάλων της Silicon Valley διακινούνται σε μυστικές ομάδες στο Facebook και το WhatsApp, όπου ανταλλάσσουν συμβουλές για μάσκες αερίου, καταφύγια, και ποια μέρη στον κόσμο είναι πιο ασφαλή από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η σαρωτική πανδημία του Covid-19, που αιφνιδίασε τους ιθύνοντες του κόσμου το 2020, απλώς ενίσχυσε τον φόβο τους για το χειρότερο. Πιο πρόσφατα, η δίψα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για πόλεμο αναζωπύρωσε τους φόβους για έναν πιθανό πυρηνικό πόλεμο. «Πιθανές μεγάλες κοινωνικές αναταραχές ή ακόμη και μια εξέγερση του λαού κατά των οικονομικών ελίτ αποτελούν επίσης πηγές ανησυχίας», υπογραμμίζει η Σεσίλια Καλέιρος.
Χάνοντας τον έλεγχο
Πριν από τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο ιδρυτής της Oracle, Λάρυ Έλισον (Larry Ellison) έχτισε και αυτός ένα σχεδόν απρόσιτο καταφύγιο στο νησί Λανάι της Χαβάης. Ο ισχυρός συνιδρυτής της PayPal, Πήτερ Θιλ (Peter Thiel), ένθερμος υποστηρικτής του πρώην προέδρου και υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών, Ντόναλντ Τραμπ, στις αμερικανικές εκλογές, στράφηκε στη Νέα Ζηλανδία για το κτηριακό του έργο. Όπως και ο Ράιντ Χόφμαν (Reid Hoffman), ένας από τους ιδρυτές του Linkedin, και ο επιχειρηματίας της Silicon Valley Τζον Ράμεϊ (John Ramey), οι οποίοι έχουν γοητευτεί από αυτό το μέρος που θεωρείται μία από τις πιο προστατευμένες περιοχές στον κόσμο. Ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας OpenAI, Σαμ Άλτμαν, είναι επίσης έτοιμος να πετάξει για τον Νότιο Ειρηνικό αν ποτέ χάσει τον έλεγχο της τεχνητής νοημοσύνης του…
Ο Στηβ Χάφμαν (Steve Huffman), συνιδρυτής του κοινωνικού δικτύου Reddit, δήλωσε στο περιοδικό New Yorker ότι «οι μισοί και πλέον» δισεκατομμυριούχοι της Silicon Valley έχουν βάλει χέρι σε «αποκαλυψιακά κτήρια». Σε αμερικανικό έδαφος, ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, ξόδεψε μια περιουσία για να εγκατασταθεί στο νησί Ίντιαν Κρικ της Φλόριντας, όπου έχτισε τα οχυρά του. Εν τω μεταξύ, ο πρώην διευθυντής του Facebook και αναλυτής της Goldman Sachs Αντόνιο Γκαρσία Μαρτίνεζ απέκτησε είκοσι στρέμματα δασικής γης στο αρχιπέλαγος των νήσων Σαν Χουάν, μεταξύ Βανκούβερ και Σιάτλ, για να αποθηκεύσει γεννήτριες και ηλιακούς συλλέκτες.
Μπροστά σε αυτήν τη φρενίτιδα, ιδιωτικές εταιρείες έχουν αρχίσει να δραστηριοποιούνται σε αυτή την εξειδικευμένη αγορά, απευθυνόμενες αυτή τη φορά σε πιο απλούς, αλλά όχι λιγότερο πλούσιους πολίτες. Παραδείγματα αποτελούν οι αμερικανικές εταιρείες Vivos και Rising S Bunkers, καθώς και η ελβετική εταιρεία Oppidum, η οποία έχει αναπτύξει το μεγαλύτερο πολυτελές καταφύγιο στον κόσμο, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Πράγα. Για να αγοράσετε μία από αυτές τις οχυρωμένες υπόγειες κατοικίες, πρέπει να κόψετε μια επιταγή ύψους 8 έως 15 εκατομμυρίων ευρώ.
*πηγή: Le Figaro 21 Αυγούστου 2024 Μετάφραση Χριστίνα Σταματοπούλου
