Αρχική » Εναλλακτικός και πολυμορφικός χώρος του Άρδην στη Θεσσαλονίκη

Εναλλακτικός και πολυμορφικός χώρος του Άρδην στη Θεσσαλονίκη

από admin

 Από την 6η Πανελλήνια Συνδιάσκεψη του Άρδην (Οκτώβριος 2010)

Άρδην Θεσσαλονίκης

Εδώ και 9 μήνες, στη Θεσσαλονίκη, σε έναν χώρο 200 τ.μ., λειτουργεί ο εναλλακτικός χώρος πολιτικής και πολιτισμού του περιοδικού Άρδην και της εφημερίδας Ρήξη. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2009 από τα μέλη της ομάδας της Θεσσαλονίκης, τη διαρκή υποστήριξη της ομάδας της Αθήνας και έναν κύκλο ανθρώπων των εκδηλώσεων και των σεμιναρίων οι οποίοι δέχτηκαν να συμβάλουν σε αυτή τη νέα δομή. Έτσι, σε μια διευρυμένη συνέλευση, με τη συμμετοχή όλων των προαναφερθέντων, αποφασίστηκε η ενοικίαση του συγκεκριμένου χώρου, που βρισκόταν στην πολυκατοικία όπου στεγάζονταν ήδη τα γραφεία της ομάδας στη Θεσσαλονίκη.
Σε ένα πρώτο επίπεδο, στόχος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας ήταν να συμβάλει η ομάδα του Άρδην στη Θεσσαλονίκη ενεργότερα στην πολιτική, πνευματική και πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης, μέσα από έναν δραστήριο πολυμορφικό κοινωνικό χώρο.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, κρίθηκε πως ο χώρος θα μπορούσε να φιλοξενήσει παράλληλες ομάδες ή πρωτοβουλίες, διευρύνοντας τον χαρακτήρα του και την πολυθεματικότητά του.
Τέλος, ο χαρακτήρας του «στεκιού» αντιστοιχούσε στον νεανικό χαρακτήρα της ομάδας, και οι εμπειρίες από τις αντίστοιχες δομές στα Πανεπιστήμια διασφάλιζαν, σε έναν βαθμό, τη λειτουργία και την ενεργητικότητα του νέου εγχειρήματος.
Έτσι, με την ενοικίαση του χώρου, ξεκινήσαμε τη διαμόρφωση του νέου χώρου συλλογικά, κάτι που ολοκληρώθηκε στα μέσα Ιανουαρίου. Από εκείνο το σημείο ξεκινήσαμε μια σειρά δραστηριοτήτων με βάση τον αρχικό σχεδιασμό.
Για αρχή, θα κάνουμε έναν πρώτο απολογισμό των δραστηριοτήτων· στη συνέχεια, θα αναφερθούμε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, και τέλος, στις προοπτικές μας για τον νέο χρόνο.
Στο στέκι της Θεσσαλονίκης έχουν πραγματοποιηθεί ήδη τρεις κεντρικές εκδηλώσεις. Στα εγκαίνια του χώρου, έγινε η παρουσίαση του βιβλίου Νεο-Οθωμανισμός, ενώ τον Μάιο πραγματοποιήθηκε διήμερο εκδηλώσεων με την παρουσίαση του βιβλίου Οι Ανύπαρκτοι και συζήτηση για την οικονομική κρίση. Τέλος, τον Ιούνη, μετά την προσπάθεια του «Στόλου της Ελευθερίας» να σπάσει τον θαλάσσιο αποκλεισμό της Παλαιστίνης, έγινε κεντρική εκδήλωση στην οποία παρουσιάστηκε το εγχείρημα από τον Θανάση Τζιούμπα, που συμμετείχε σ’ αυτό. Σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις συμμετείχαν πολλοί άνθρωποι όλων των ηλικιών, χαιρετίζοντας τη νέα μας προσπάθεια.
Από εκεί και πέρα, έχουν γίνει πολιτικές συζητήσεις μικρότερης κλίμακας στα πλαίσια της ομάδας με αφορμή την οικονομική κρίση, τη μνήμη της Ποντιακής Γενοκτονίας, τα χαρακτηριστικά των πασοκογενών σχηματισμών, και άλλες. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως πραγματοποιήθηκε μία συζήτηση νέων με θέμα τη μετανάστευση, και δύο ιδεολογικά σεμινάρια για τον ρόλο της εθνικής ιδεολογίας στην ιστορία. Παράλληλα, όλο αυτό το διάστημα, πραγματοποιήθηκαν αρκετές προβολές ταινιών και πολιτικών ντοκιμαντέρ, ενώ κάθε μήνα κάναμε πάρτυ και συντροφικές κουζίνες. Παράλληλα με αυτό τον κύκλο δραστηριοτήτων, αξίζει να σημειώσουμε την εβδομαδιαία λειτουργία της ομάδας χειροτεχνίας και κουκλοθέατρου, η οποία για την οικονομική ενίσχυση του χώρου διέθεσε κεριά και πασχαλινές λαμπάδες, ενώ για το εναλλακτικό κάμπινγκ των Ιθαγενών ετοίμασε και παρουσίασε παράσταση κουκλοθέατρου. Τέλος, αξίζει να προσθέσουμε στη γενικότερη παρουσία του χώρου, την ομαδική επίσκεψή μας στο Φεστιβάλ της Κοινότητας Πελίτι, την τακτική μας επίσκεψη σε λαϊκές της πόλης, με διανομή υλικού και εφημερίδων, την παρουσία μας σε ορισμένες από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με διακριτό μπλοκ, τα αντικυβερνητικά αεροπανό σε γέφυρες της πόλης, και τον συντονισμό των πορειών για την Παλαιστίνη.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε τη δομή μέσα από την οποία καταλήγουμε σε αυτές τις δραστηριότητες, τις εκδηλώσεις και τις παρεμβάσεις. Κάθε μήνα, πραγματοποιούνται 3 με 4 συνελεύσεις. Από αυτές, δύο είναι πολιτικές, με εισηγήσεις γύρω από την επικαιρότητα ή με ερεθίσματα που προκύπτουν από την ύλη του περιοδικού και της εφημερίδας. Μία συνέλευση αφιερώνεται στον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων του χώρου, καθώς και του υλικού που από τη μεριά μας μπορούμε να συντάξουμε για την εφημερίδα. Τέλος, μία συνέλευση αφιερώνεται για τη διαχείριση του στεκιού, τα οικονομικά και τα διάφορα προβλήματα που προκύπτουν. Παράλληλα, στις συνελεύσεις αυτές, γίνεται ενημέρωση των υπολοίπων για τις παράλληλες δραστηριότητες ανθρώπων της ομάδας σε άλλες πρωτοβουλίες και χώρους, όπως για την Επιτροπή για το Σέιχ Σου, το Πανεπιστήμιο και τις αυτόνομες ομάδες, τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων, την πρωτοβουλία για τη Γάζα. Αξίζει να αναφέρουμε πως έχουν πραγματοποιηθεί συνελεύσεις νέων για τις δράσεις σε επίπεδο νεολαίας στην πόλη, για την προετοιμασία του Κάμπινγκ και τον συντονισμό των δύο νεανικών ιστολογίων Ιθαγενείς και Αντίσταση Τώρα.
Προφανώς, σε ένα τέτοιο εγχείρημα, δεν λείπουν και τα προβλήματα. Κατ’ αρχάς, τα μικρά μεγέθη της ομάδας δεν μας επιτρέπουν τη σταθερή λειτουργία του στεκιού τις απογευματινές ώρες, κάτι που θα συνέβαλλε καθοριστικά στη διεύρυνση της κοινωνικότητας του χώρου. Από την άλλη, το κοινό των κεντρικών εκδηλώσεων, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν θα βρεθεί στις συνελεύσεις της ομάδας ή σε μικρότερες εκδηλώσεις ή κουβέντες, στις οποίες ο κύκλος είναι σαφώς περιορισμένος. Επιπλέον, μέχρι και αυτό το διάστημα, δεν έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε ευρύτερες σχέσεις με τη γειτονιά μας, ώστε να έρχεται σε άμεση αλληλεπίδραση με τις δραστηριότητές μας. Μια κριτική που ασκούμε και οι ίδιοι στη δράστηριότητητά μας είναι το γεγονός πως στο σύνολό της είναι πολιτικού προσανατολισμού, χωρίς να έχουμε αφιερώσει χρόνο στη διεύρυνση του πολιτιστικού προσανατολισμού του στεκιού, και άλλων θεμάτων ικανών να διευρύνουν τους κύκλους της απεύθυνσής μας. Τέλος, δεν έχουμε καταφέρει την ενεργή αξιοποίηση ανθρώπων του ευρύτερου πνευματικού κύκλου του Άρδην και την ενσωμάτωσή τους στο φάσμα των δραστηριοτήτων του χώρου. Από εκεί και πέρα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια σειρά διαχειριστικών προβλημάτων, όπως είναι τα έξοδα, η παλαιότητα της οικοδομής και η σχετική έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής.
Εδώ πρέπει να κάνουμε μια παρένθεση για τη λειτουργία του στεκιού αναφορικά με τα οικονομικά του. Τα έξοδα του στεκιού (νοίκι, λογαριασμοί, αφίσες, προκηρύξεις) καλύπτονται από τις εισφορές των μελών (20-30 ευρώ για τους φοιτητές και 50-70 ευρώ για τους εργαζόμενους), ενώ συμπληρώνονται με τα έσοδα από το μπαρ, τη διακίνηση της εφημερίδας και εισφορές από ανθρώπους της Αθήνας ή άλλων πόλεων. Επιπλέον, αρκετές φορές ζητάμε τη συνδρομή ανθρώπων που βρίσκονται στις μεγάλες εκδηλώσεις, ενώ έχουμε ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό για οικονομική ενίσχυση. Να σημειώσουμε εδώ πως στο μπαρ υπάρχουν προϊόντα ελληνικής παραγωγής και προσπαθούμε να διατηρήσουμε τον οικολογικό προσανατολισμό του στεκιού με ανακύκλωση χαρτιού και συσκευασιών.
Εάν αυτά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, έχει ιδιαίτερη σημασία να αναφερθούμε στις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές του στεκιού, που, σε έναν βαθμό, εκπορεύονται από τη θέλησή μας να περιοριστούν αυτά τα προβλήματα στο ελάχιστο.
Για τη φετινή χρονιά, το στοίχημα είναι η εμπέδωση του χαρακτήρα και των λειτουργιών του στεκιού. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα προσπαθήσουμε να κινηθούμε σε δύο επίπεδα: Από τη μία, οι επιτυχημένες εκδηλώσεις να αποκτήσουν συστηματικότερο χαρακτήρα, όπως τα θεματικά διήμερα συζητήσεων, οι ανοιχτές προβολές, οι συζητήσεις νεολαίας, οι συντροφικές κουζίνες, οι συνελεύσεις βασισμένες σε θεματικές εισηγήσεις και οι μεγάλες κεντρικές εκδηλώσεις. Στην ίδια λογική θα προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τον ρόλο μας στην έκδοση των φύλλων της Ρήξης, μια διάσταση που ενισχύει την πολιτική μας ενεργοποίηση και τη στήριξη της πανελλαδικής προσπάθειας του χώρου μας.
Από την άλλη πλευρά, θα προσπαθήσουμε να πειραματιστούμε με εκδηλώσεις και δραστηριότητες βασισμένες σε άλλες θεματικές, όπως οι εναλλακτικές καλλιέργειες, τα τοπικά προβλήματα, σεμινάρια για ιστορικά ζητήματα, σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθεί ο ευρύτερος κύκλος του Άρδην στην πόλη και να διευρυνθεί το κοινό μας. Θα προσπαθήσουμε να πραγματοποιήσουμε εβδομάδα κινηματογραφικών προβολών και ντοκιμαντέρ, εκθέσεις φωτογραφίας και παρουσιάσεις βιβλίων, ενώ η ομάδα χειροτεχνίας και κουκλοθέατρου θα προσπαθήσει να συνεχίσει την εβδομαδιαία λειτουργία της. Επιπλέον, στα γραφεία υπάρχει πλούσιο υλικό της ομάδας από τη δεκαετία του ’80 και θέλουμε να αρχειοθετηθεί και να λειτουργεί μόνιμα ως αναγνωστήριο.
Τέλος, προσπαθούμε να λειτουργήσει η ιστοσελίδα του χώρου και ως χώρος εναλλακτικής ενημέρωσης για τη Θεσσαλονίκη, με άρθρα ανθρώπων της ομάδας που να αφορούν την πόλη, παράλληλα με την προβολή διαφόρων πολιτιστικών προτάσεων, διαμορφώνοντας έτσι και μια διαδικτυακή κοινότητα ικανή να στηρίζει τις δραστηριότητες μας. Παράλληλα, μέσα από την καθιέρωση σειράς δραστηριοτήτων, θα συστηματοποιηθεί και η καμπάνια προβολής του χώρου, μέσα από φυλλάδια παρουσίασης του χώρου και του χαρακτήρα του και με αφίσα με το μηνιαίο πρόγραμμα.
Αν αυτές είναι οι άμεσες προοπτικές, αξίζει να αναφερθούμε και στις μελλοντικές. Για εμάς, ένα στοίχημα είναι να αποκτήσει το στέκι μια δυναμική ώστε το 2012, στα 100 χρόνια της απελευθέρωσης της πόλης, να διαδραματίσει έναν ευρύτερο πολιτικό και πολιτιστικό ρόλο. Να αποτελέσει, κατά μια έννοια, τον κεντρικό χώρο πολιτικής και πολιτιστικής αντιπαράθεσης με τους κύκλους εκείνους που θα προσπαθήσουν να υπονομεύσουν τον χαρακτήρα της επετείου ή να τον μεταλλάξουν. Παράλληλα, θέλησή μας είναι να λειτουργήσει ο χώρος ως προμηθευτικός συνεταιρισμός βιολογικών και άλλων προϊόντων, και να αξιοποιηθεί η ταράτσα προς μια «πράσινη» κατεύθυνση. Επιπλέον, μέσα από τις παρουσιάσεις λογοτεχνικών βιβλίων ή ποιημάτων, θέλουμε να διαμορφωθεί και μια ομάδα λογοτεχνικού προσανατολισμού, που θα συμβάλει καθοριστικά στο να καλύψουμε  το πολιτιστικό κενό των δραστηριοτήτων μας. Από εκεί και πέρα, θα προσπαθήσουμε σταδιακά να αναλάβουμε και ενεργότερο ρόλο στη διακίνηση των βιβλίων και του περιοδικού στην πόλη, ενώ τελική επιδίωξή μας είναι να λειτουργεί ο χώρος σε εβδομαδιαία βάση, πρωί και απόγευμα, ώστε, παράλληλα με τη σειρά δραστηριοτήτων, να αξιοποιείται ως χώρος αυθόρμητης συνάντησης.
Και ένας ευρύτερος απολογισμός
Η χρονιά που μας πέρασε ήταν εξόχως πολιτική και ιδιαίτερη. Τα ζητήματα που προέκυψαν τόσο στα εθνικά θέματα όσο και στα κοινωνικά είχε ως αποτέλεσμα να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα στις αναλύσεις και τις συζητήσεις μας, και είναι κοινός τόπος όλων μας πως, στα πλαίσια της ομάδας, υπάρχει μια εμβάθυνση των πολιτικών μας οριζόντων. Σε αυτό συμβάλλει καθοριστικά η ευρύτερη ανάπτυξη των ιδεών στα πλαίσια του χώρου μας, και των κεντρικών μας παρεμβάσεων.
Ο υπερδιπλασιασμός των τετραγωνικών συνέβαλε καθοριστικά και στην αύξηση των ενεργών μελών της ομάδας και τον διπλασιασμό τους, με ανθρώπους όλων των ηλικιών. Τα αδιέξοδα της πολλαπλής κρίσης ωρίμασαν την πολιτική αντίληψη των νεαρότερων μελών της ομάδας, και μέσα από το στέκι τούς δόθηκε η δυνατότητα να χειραφετηθούν από την πανεπιστημιοκεντρική θεώρηση της πολιτικής. Από εκεί και πέρα, προσπαθούμε να είμαστε συνεπείς στην υποστήριξη της δράστηριότητας ολόκληρης της ομάδας και να ανταποκρινόμαστε κατά το δυνατόν στις ευθύνες που αναλαμβάνουμε, όπως η συμμετοχή στην έκδοση της εφημερίδας. Τέλος, το στέκι έχει λειτουργήσει καθοριστικά στην εμπέδωση της συντροφικότητας της ομάδας, συντονίζοντας πλέον μια πολιτική καθημερινότητα που δεν είχε η ομάδα τα τελευταία χρόνια. Χαρακτηριστικό αυτής της διάστασης είναι πως το παρόν κείμενο ουσιαστικά διαμορφώθηκε μετά από μια εκτενή συζήτηση όλων των μελών της ομάδας για τα μέχρι τώρα πεπραγμένα μας και τις προοπτικές του χώρου, συνυπολογίζοντας τις ιδέες και τις αγωνίες όλων.
Σας ευχαριστούμε

ΑΦΗΣΤΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ