Από την 6η Πανελλήνια Συνάντηση του Άρδην που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2010
του Νίκου Ντάσιου από το Άρδην τ. 82
Οι βασικές τομές του Καλλικράτη
Στις 7 Νοέμβριου διεξάγονται στη χώρα οι δημοτικές εκλογές σύμφωνα με τη νέα νομοθετική ρύθμιση του Καλλικράτη.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, που αφορούν στο σύνολο των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων ΟΤΑ της χώρας είναι οι εξής:
• Οι 1.034 δήμοι και κοινότητες θα μειωθούν κατά 65% περίπου,
• οι 54 νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις σε 13 περιφέρειες, χωρίς να συνυπολογίζονται τα επαρχεία και
• οι 13 κρατικές περιφέρειες σε 7 αποκεντρωμένες διοικήσεις.
Τι θα υποστηρίξω με την εισήγησή μου;
Η εφαρμογή του Καλλικράτη ενέχει δύο βασικούς κινδύνους:
Α) την οριστική διάλυση των κοινοτήτων–χωριών
Β) την αποδιάρθρωση του έθνους-κράτους με ό,τι αυτό συνεπάγεται
Αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού
Με την πρώτη διαπίστωση συνηγορεί το γεγονός της ενοποίησης των μικρών δήμων της χώρας –συνέχεια του Καποδίστρια. Με την εφαρμογή του Καλλικράτη, θα έχουμε 333 δήμους με μέσο όρο 33 χιλ. κατοίκους/δήμο, τη στιγμή που ο μέσος όρος στη Γαλλία είναι 1.600 άτομα, στη Γερμανία 5.900, ενώ η Λιθουανία φτάνει τους 60 χιλ., η Ιρλανδία τους 50 χιλ., η Πορτογαλία τους 36 χιλ. και η Αγγλία τους 135 χιλ. κατοίκους κατά μέσο όρο ανά δήμο.
Κάνοντας μια σύγκριση με την κατανομή στον Καποδίστρια, βλέπουμε ότι με τις συνενώσεις περάσαμε, από το 53% των δήμων, που είχαν πληθυσμό από 0-5.000 κατοίκους, στο 59% των δήμων που θα έχουν από 10- 50.000 ανθρώπους και μόλις το 14% από 0-5.000 άτομα. Στη Γαλλία, το 95% των δήμων έχει πληθυσμό κάτω των 5.000, ενώ στην Αυστρία το 90%, με πολύ εύρυθμη λειτουργία.
Γιατί προβαίνει η κυβέρνηση στις συνενώσεις, που είναι και η βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου;
Στην εισηγητική έκθεση αναφέρεται η ευρωπαϊκή επιταγή για ανάγκη δημιουργίας λειτουργικών ενοτήτων, καθώς η ενοποίηση δημιουργεί οικονομίες κλίμακας, αλλά και δυνατότητα στελέχωσης με ανθρώπινο δυναμικό ικανό να ανταποκρίνεται στη χάραξη, παρακολούθηση και διαχείριση των αναπτυξιακών στρατηγικών κάθε περιοχής.
Πρώτη ένσταση: Δεν υπήρξε αξιολόγηση του Καποδίστρια, από την οποία θα φαινόταν ότι με την προηγούμενη μεταρρύθμιση-ενοποίηση των κοινοτήτων οι δήμοι στελεχώθηκαν με ικανά στελέχη.
Η απάντηση κατά την άποψή μου βρίσκεται στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο, στο οποίο χαιρετίζεται η μεταρρύθμιση του Καλλικράτη με το σκεπτικό ότι από το μέτρο αυτό και μόνο θα υπάρξει περιστολή δαπανών 500 εκατ. €. Επισημαίνεται δε ότι το αντίστοιχο κέρδος από τη λειτουργία των νέων ΟΤΑ, δηλαδή 500 εκατ. €, θα έχουμε το 2012 και το 2013. Στο πλαίσιο του ίδιου κειμένου αναφέρεται ρητά η μείωση των κρατικών δαπανών κατά επιπλέον 1,5 δισ. € με την ευρύτερη μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση η οποία θα ακολουθήσει.
Άρα, πίσω από τις εξαγγελίες περί διαχειριστικής επάρκειας κρύβεται μια πολύ καθαρή εισπρακτική λογική, η οποία χαρακτηρίζει επί της ουσίας το νέο οικοδόμημα και τη σχέση κεντρικού κράτους και αυτοδιοίκησης. Ποιο είναι αυτό; Κράτος ελεγκτής και εισπράκτορας, αφού ο ρόλος της κεντρικής διοίκησης θα είναι ο έλεγχος του δανεισμού και των μεταβιβάσεων των ΟΤΑ, η κατάθεση ενοποιημένου προσχεδίου προϋπολογισμού για την Τ.Α., η μηνιαία παρακολούθηση και έκδοση στοιχείων για δαπάνες και έξοδα ανά δήμο από το Γ.Λ.Κ. με στόχο τον μηδενισμό των ελλειμμάτων μέχρι το 2014!
Πώς θα γίνεται ο έλεγχος;
• Με το Ελεγκτικό Συνέδριο σε όλους τους δήμους και τις περιφέρειες, το οποίο θα προβαίνει σε: προληπτικούς, κατασταλτικούς, προ-συμβατικούς και ελέγχους είσπραξης εσόδων.
• Με αυτοτελή υπηρεσία εποπτείας των ΟΤΑ στις έδρες των 7 αποκεντρωμένων διοικήσεων, η οποία θα είναι ανεξάρτητη αρχή και θα προβαίνει στον έλεγχο της νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ (γενικές-οικονομικές και τεχνικές υποθέσεις).
• Με ανάρτηση στο διαδίκτυο όλων των αποφάσεων των δήμων.
Άρα, μια πρώτη εξήγηση είναι αυτή της δημιουργίας καλύτερα ελεγχόμενων περιφερειακών και τοπικών δομών, προκειμένου ν’ ανταποκριθεί η χώρα στην περιστολή των δημοσίων δαπανών που της επιβάλλεται από το Μνημόνιο. Γι’ αυτό άλλωστε η χωρική κατανομή δεν έλαβε κανένα ουσιαστικό κριτήριο όπως προβλεπόταν από τη μελέτη του ΙΤΑ, αλλά το μόνο βασικό ήταν οι πιθανότητες εκλογής δημάρχου προερχόμενου από το ΠΑΣΟΚ.
Θα προκύψει τελικά περικοπή δαπανών;
Η κυβέρνηση απαντά θετικά με:
• Κατάργηση διοικητικών δομών, δηλαδή 700 πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και 54 νομαρχιών, που σημαίνει μείωση διοικητικού κόστους, λειτουργικών κοκ.
• Απολύσεις συμβασιούχων που επί πολλά χρόνια ήταν όμηροι των δημάρχων και που δεν μπόρεσαν να θεμελιώσουν δικαίωμα σε οργανική θέση.
• Καταργήσεις 6.000 νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, με μετατάξεις υπαλλήλων ή δημιουργία νέων νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, με άλλου τύπου εργασιακές σχέσεις
Υπολογίζεται ότι, μέχρι το τέλος του 2010, θα απολυθούν ή θα μεταταγούν τουλάχιστον 200.000 άνθρωποι με ανάλογο κοινωνικό αντίκτυπο.
Ποια είναι η άποψή μου;
Η άποψή μου είναι ότι δεν θα υπάρξουν ουσιαστικές περικοπές στις δαπάνες της Τ.Α. και αυτό γιατί: Από τους 1.034 δήμους, εκ των οποίων έχουμε στοιχεία για τους 370, φαίνεται πως το χρέος τους είναι 1,7 δις €. Πιθανόν, αν δοθούν τα στοιχεία και των υπολοίπων, να εκτροχιαστεί εντελώς ο προϋπολογισμός του 2011 και να πάμε σ’ ένα νέο κύκλο περιοριστικών μέτρων, σε συνδυασμό με τα υφεσιακά φαινόμενα.
Άποψή μου είναι ότι, πέρα από το υπεράριθμο προσωπικό που επιβάρυνε τον δημοτικό προϋπολογισμό, αφού γίνονταν προσλήψεις με αδιαφανή και πελατειακά κριτήρια μέσω των Αναπτυξιακών Εταιρειών των δήμων, το μεγάλο πρόβλημα των δαπανών στους ΟΤΑ είναι τα κατασκευαστικά έργα που δίνονται σε ημετέρους εργολάβους, οι συναλλαγές και τα ανταποδοτικά οφέλη από την παραχώρηση δημοτικών εκτάσεων προς εκμετάλλευση, κυρίως νυχτερινών κέντρων, μπαρ κ.λπ., η κατασπατάληση ευρωπαϊκών κονδυλίων κ.ο.κ.
Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις των περικοπών;
Οι φετινές επιχορηγήσεις από τον τακτικό προϋπολογισμό για την Τ.Α. ήταν μειωμένες κατά 35% και οδήγησαν σε περιορισμό του μισθολογικού κόστους των υπαλλήλων των ΟΤΑ. Ερώτημα λοιπόν αποτελεί για τους καποδιστριακούς δήμους πώς θα προσληφθεί το νέο εξειδικευμένο προσωπικό που θα χρειαστούν οι νέοι ΟΤΑ για την παροχή διαχειριστικής επάρκειας στο ΕΣΠΑ και που θα είναι αυτοί που θα συντελέσουν στον αναπτυξιακό σχεδιασμό;
Τη στιγμή των περικοπών, οι δήμοι αναλαμβάνουν νέες αρμοδιότητες όπως:
• Πολεοδομικές εφαρμογές και έκδοση οικοδομικών αδειών
• Κοινωνική πρόνοια
• Νέες επαγγελματικές άδειες
• Τομείς αναδιαρθρώσεων στη γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία
• Εκτέλεση έργων και συγκοινωνιακών υποδομών
• Προστασία δημόσιας υγείας
• Παιδεία (διά βίου μάθηση, υποστήριξη σχολικών υποδομών)
Οι νησιωτικοί δήμοι ασκούν περισσότερες αρμοδιότητες, συγκροτώντας επιτροπή τουριστικής προβολής.
Το σύνολο της μεταφοράς των αρμοδιοτήτων στους νέους ΟΤΑ θα περιγράφεται –ενώ θα έπρεπε ήδη να υπάρχει στο ειδικό Ε.Π. ΕΛΛΑΔΑ, με αναλυτική κοστολόγηση και χρηματοδοτήσεις:
α) από το ΕΣΠΑ β) από εθνικούς πόρους και γ) από τις εξοικονομήσεις πόρων από την ανάταξη του προσωπικού. Πιθανή και αμφίβολη είναι η άντληση πόρων από το ΕΣΠΑ –κάτι που προϋποθέτει αναθεώρηση Ε.Π., προγράμματα εφαρμογής κ.λπ.– με μεγάλη καθυστέρηση.
Βεβαίως, αναφέρονται στον Καλλικράτη και οι διαδικασίες της δημοσιονομικής αποκέντρωσης όπου:
•Η αύξηση του ΦΠΑ κατευθύνεται σε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας
• Το 20% του φόρου ακίνητης περιουσίας χρηματοδοτεί πολεοδομικές παρεμβάσεις
• Η αντικειμενική αξία των ακινήτων καθορίζεται με συμμετοχή των οικείων δήμων
Ενώ απαιτείται ρητά ο ολοκληρωμένος αναπτυξιακός σχεδιασμός, με εξειδίκευση κατ’ έτος, καθώς και ακριβή οικονομικά στοιχεία για την άντληση πόρων και ως προϋπόθεση για τον δανεισμό ενός ΟΤΑ, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει την πορεία αυτών των πόρων αν η χώρα βρεθεί –που είναι πολύ πιθανόν– σε συνθήκες ελεγχόμενης πτώχευσης, ή βαθύνει ο περιορισμός των εσόδων από την πραγματική οικονομία.
Τι διαφαίνεται από αυτή την μεταφορά αρμοδιοτήτων στην ουσία του κοινωνικού κράτους της μεταπολίτευσης;
Η ουσιαστική κατάργηση του κοινωνικού κράτους, σε συνθήκες όπου η κεντρική διοίκηση και το κυβερνών κόμμα θα θελήσουν να αποποιηθούν των ευθυνών τους από την κακή ή μη λειτουργία τους. Η άλλη λύση θα είναι αυτή της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους και άρα εξυπηρέτησης μόνο των εχόντων.
Η αντιμετώπιση των χρεών των ΟΤΑ, σε συνδυασμό με την απαίτηση ισοσκέλισής τους μέχρι το 2014, θα οδηγήσει τους πλουσιότερους δήμους σε αύξηση της φορολογίας, των τελών, σε ξεπούλημα δημοτικών εκτάσεων, σε εμπορευματοποίηση των φυσικών πόρων κ.ο.κ. Η εκτελεστική επιτροπή, που θεσμοθετείται υπό την εποπτεία του δημάρχου, και το δημαρχοκεντρικό σύστημα εξουσίας εγγυώνται διαδικασίες-εξπρές σε τέτοιου είδους πρακτικές. Οι πιο φτωχοί δήμοι θα καταδικαστούν στην καχεξία και σε αποκλεισμό. Προβλέπεται ήδη η διαδικασία προγραμμάτων εξυγίανσης τα οποία θα διαχειρίζεται εποπτική επιτροπή, υπό την προεδρία συμβούλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με τον γενικό δ/ντη του υπ. Εσωτερικών και εκπρόσωπο της ΚΕΔΚΕ. Γι’ αυτούς τους ΟΤΑ θα προβλέπεται α) πάγωμα των προσλήψεων β) έλεγχος όλων των δαπανών από την εποπτική επιτροπή και ένταξή τους στον λογαριασμό Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης.
Τέλος, η μη ουσιαστική αρμοδιότητα των τοπικών συμβουλίων, στα οποία απλώς ανατίθενται διεκπεραιωτικές εργασίες, οδηγούν σε αποτελμάτωση τους ήδη συρρικνωμένους μικρούς τόπους και τα χωριά μας, όπως ανέφερα στην αρχική μου κρίση για τον Καλλικράτη.
Θα πρέπει, λοιπόν, στους υποψηφίους δημάρχους και δημοτικούς συμβούλους που συναντάτε, να θέτετε τα ερωτήματα α) πού θα βρουν τους πόρους για να καλύψουν τις δανειακές ανάγκες του δήμου τους –αν ξέρουν πόσες είναι– και β) με τι πόρους και με ποιες διαδικασίες θα κάνουν πράξη τα προγράμματά τους, που στην καλύτερη περίπτωση είναι εκθέσεις ιδεών.
Αυτοδιοίκηση β΄ βαθμού
Στο επίπεδο των 13ων περιφερειών, ασκείται η αναπτυξιακή πολιτική κάθε χωρικής ενότητας, η οποία παραμένει χωροταξικά στην παλιά της μορφή για λόγους απορροφητικότητας στο ΕΣΠΑ.
Ο πυλώνας του αναπτυξιακού σχεδιασμού γίνεται με τη μεταφορά βασικών αρμοδιοτήτων των παλιών νομαρχιών όπως:
• Προγραμματισμού και Ανάπτυξης
• Υποδομών–Μεταφορών και Επικοινωνιών
• Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής
• Φυσικών Πόρων και Ενέργειας
• Γεωργίας–Κτηνοτροφίας και Αλιείας
• Πολιτικής Προστασίας
Ειδικά α) η Περιφέρεια Αττικής είναι μητροπολιτική περιφέρεια, με άσκηση επιπλέον αρμοδιοτήτων. Ορίζονται 4 μητροπολιτικές επιτροπές (μεταφορών, περιβάλλοντος, χωρικού σχεδιασμού και πολιτικής προστασίας, που εισηγούνται στο συμβούλιο και β) στην Κεντρική Μακεδονία, οι μητροπολιτικές λειτουργίες ασκούνται από τη Θεσσαλονίκη που είναι μητροπολιτικό κέντρο. Οι εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι εκλέγουν μία μητροπολιτική επιτροπή για την άσκηση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων.
Ποια είναι η βαθύτερη φιλοσοφία που κρύβεται πίσω από την αναδιάρθρωση στον β΄ βαθμό αυτοδιοίκησης, που είναι ο αιρετός περιφερειάρχης;
Στη φάση της παγκοσμιοποίησης, έχουμε πει πολλές φορές πως, στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, που θα ολοκληρωνόταν με την Ευρωσυνθήκη αν δεν υπήρχε η άρνηση στα δημοψηφίσματα της Γαλλίας και της Ολλανδίας, προωθούνται δυο παράλληλες διαδικασίες αποδυνάμωσης του έθνους-κράτους. Η μία αφορά στη μεταφορά αρμοδιοτήτων και ελέγχου στο ευρωπαϊκό υπερκράτος, κάτι που σε μεγάλο βαθμό σήμερα συντελείται μέσω των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ η άλλη έχει να κάνει με την αύξηση της αυτονομίας σε επίπεδο ομόσπονδων δομών, δηλαδή των Περιφερειών και της Τ.Α. Σ’ αυτή την τάση έπαιξε καθοριστικό ρόλο και η πολιτική παρέμβαση των Πρασίνων, η οποία, στη δεκαετία του ’90, συγχρωτίστηκε σε μεγάλο βαθμό, σ’ αυτά τα ζητήματα, με τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών και των λόμπι της παγκοσμιοποίησης.
Από το 1998, με το Σχέδιο Ανάπτυξης Κοινωνικού Χώρου, μέχρι το 2007, με την Εδαφική Ατζέντα της Ε.Ε. προς μια ανταγωνιστική και βιώσιμη Ευρώπη των Διαφοροποιημένων Περιφερειών, τα ζητήματα της ανταγωνιστικότητας κάθε χώρας συνδέθηκαν με τη δημιουργία της λεγόμενης Ευρώπης των Περιφερειών και άρα την υποβάθμιση του έθνους-κράτους.
Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η πρόταση της ΚΕΔΚΕ για θεσμοθέτηση Περιφερειακής Εκτελεστικής Επιτροπής, με αναδιοργάνωση όλων των υπηρεσιών σε επίπεδο περιφέρειας, ούτως ώστε να λειτουργήσει ως ισχυρό συντονιστικό κέντρο. Βέβαια, στην πρόταση της ΚΕΔΚΕ δεν ετίθετο το ζήτημα του αιρετού περιφερειάρχη, που, με βάση τον Καλλικράτη, στην περίπτωση της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας είναι μικροί πρωθυπουργοί, αλλά η αναλογική εκλογή Περιφερειακού Συμβουλίου, με έμμεση ανάδειξη του επικεφαλής, κάτι δηλαδή σαν προέδρου Διοικητικού Συμβουλίου.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτήν τη ρύθμιση;
Παρά τις όποιες κατευθύνσεις περιφερειοποίησης στην Ευρώπη, η κρίση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος συνεπάγεται την επαναφορά στο προσκήνιο του έθνους-κράτους. Το είδαμε στην αντιμετώπιση των Ρομά στη Γαλλία του Σαρκοζί, το είδαμε στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης από τη Γερμανία, το είδαμε ακόμα και στην απάντηση της Ουγγαρίας στο ΔΝΤ όσον αφορά στην εκεί κρίση.
Πόσο μάλλον εδώ, όταν ο νεο-οθωμανισμός, με όχημά του τις μειονότητες στα Βαλκάνια, επιζητεί την επάνοδό του στην περιοχή, όταν έχουμε ανοιχτά θέματα στη Μακεδονία, στην Ήπειρο, στην Κύπρο κ.λπ. Φανταστείτε λοιπόν ένα όχι πολύ μακρινό σενάριο: Η χώρα σε φάση ελεγχόμενης πτώχευσης, με δήμευση δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, και οι πιο πλούσιες περιφέρειες, π.χ. η Αττική και η Κρήτη, ν’ αντιδρούν στην κατανομή πόρων. Το ζήτημα να οδηγείται σε δημοψήφισμα, όπου τόσο τα τοπικά οικονομικά συμφέροντα, η μαφία και οι μετανάστες, κάνοντας χρήση του τελευταίου νόμου περί ιθαγένειας, να ψηφίζουν για την αυτονομία των περιφερειακών ενοτήτων, π.χ. της Θράκης ή της Κρήτης! Νομίζω πως έχουμε ήδη το παράδειγμα της Σερβίας και των διαδικασιών μέσω των οποίων αυτονομήθηκε το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο. Αντίστοιχους συνειρμούς θα μπορούσε να κάνει κάποιος για τη Θράκη και την Κρήτη!
Γι’ αυτό είμαστε υποχρεωμένοι να στηρίζουμε –με την όποια ταυτόχρονη κριτική– το έθνος-κράτος: το μόνο πραγματικό επίπεδο που νομιμοποιείται ακόμα από την ψήφο των πολιτών. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ζητάμε τον βαθύτερο μετασχηματισμό του, ώστε να διασφαλίζει την εθνική μας κυριαρχία έναντι τόσο των μεγάλων πολυεθνικών συμφερόντων όσο και του νεο-οθωμανισμού.
Τι θα σήμαινε αυτό στην περίπτωση της μεταρρύθμισης που συζητάμε.
• Έναν βαθύτερο μετασχηματισμό στην κεντρική διοίκηση, κατ’ αρχάς με μεταφορά του διοικητικού κέντρου στη Β. Ελλάδα με παράλληλα κίνητρα (π.χ. τα 4 δισ. που στοίχισε ο Καλλικράτης) για αποκέντρωση του λεκανοπεδίου.
• Εδραίωση σχεδίου εδαφικής συνεργασίας σε επίπεδο περιφερειών, αρχικά σε βαλκανικό επίπεδο και με την Κύπρο και στη συνέχεια με την υπόλοιπη Ευρώπη, που θα ήταν η μόνη δυνατότητα απάντησής μας στον νεο-οθωμανισμό.
• Η αναδιαπραγμάτευση του χρέους, που θα έδινε ανάσα στον μηχανισμό ελέγχου της τρόικας και θα εξοικονομούσε χρήματα για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας μέσω του ΠΔΕ.
• Η αναζωογόνηση με νέο ανθρώπινο δυναμικό των μικρών τόπων και η πραγμάτωση «τοπικοποιημένων παραγωγικών δραστηριοτήτων» θα έπρεπε να τεθεί ως προϋπόθεση για την προώθηση ενός εγχειρήματος διοικητικής αναδιάρθρωσης και όχι να περιμένεις από αυτή, σε συνθήκες ύφεσης και κρίσης, να την δημιουργήσει.
• Η προώθηση ενός δημοτικού τομέα της οικονομίας, με ουσιαστική αναδιάρθρωση των χρεοκοπημένων δημοτικών επιχειρήσεων και των συνεταιρισμών, θα έδινε ώθηση σε μορφές άμεσης δημοκρατίας. Πώς; Αν, σε κάθε τόπο, η λαϊκή συνέλευση, έχοντας τις ανάλογες αρμοδιότητες και πόρους (μέσα από μια ουσιαστική φορολογική μεταρρύθμιση), ενέκρινε ένα τοπικό επιχειρησιακό πρόγραμμα παραγωγικής αναδιάρθρωσης (που θα περιλαμβάνει τεχνικό και κοινωνικό πρόγραμμα), που θα προωθούσε μέσω εκλεγμένων εκπροσώπων στο δημοτικό συμβούλιο. (Στις αστικές περιοχές, οι λαϊκές αυτές συνελεύσεις θα έπρεπε να γίνονται στο επίπεδο της συνοικίας.) Η κάθε αυτοδιοικητική μονάδα θα μπορεί να αξιολογεί σε ετήσια βάση τους στόχους των τοπικών προγραμμάτων αναφορικά με α) τη διατήρηση των φυσικών πόρων β) τη διασφάλιση των κοινωνικών υποδομών γ) το ποσοστό της αυτάρκειας στην κάλυψη των τοπικών αναγκών δ) την αντιμετώπιση της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, και να θέτει νέους στόχους.
Συμπέρασμα
Θα ήθελα να χαιρετίσω τις αυτοδιοικητικές πρωτοβουλίες στις οποίες ο δικός μας χώρος έχει άμεση επιρροή. Γνωρίζω τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν στην εκλογή τους, αφού με το ισχύον σύστημα:
• Ο πρώτος συνδυασμός παίρνει τα 3/5 των εδρών.
• Υπάρχουν προβλήματα στη συγκέντρωση του ελάχιστου ορίου υποψηφίων για να κλείσουν τα ψηφοδέλτια, όπου σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν τους 180.
• Απαγορεύεται η προβολή και δημοσιότητα των συνδυασμών, γεγονός που προκρίνει μόνο τα κόμματα και όσους έχουν πρόσβαση στα ΜΜΕ.
Παρ’ όλα αυτά, νομίζω πως θα είχε νόημα να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο στήριξης αυτών των αυτοδιοικητικών κινήσεων, είτε εκπροσωπηθούν στο δημοτικό συμβούλιο είτε όχι. Τα στέκια που έχουν ήδη ξεκινήσει θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο υποστηρικτικό στις προσπάθειες αυτές, να αναδείξουμε στην ιστοσελίδα μας τους συνδυασμούς που στηρίζουμε, να προκρίνουμε τη στήριξή τους από το ΑΡΔΗΝ και τη ΡΗΞΗ και να τους δώσουμε και πιο εξειδικευμένες πληροφορίες, π.χ. για χρηματοδοτικά εργαλεία, προγράμματα σε εξέλιξη για παραγωγούς ή ανέργους, καλές πρακτικές, τεχνικά ζητήματα που θα βοηθήσουν το έργο τους την επόμενη μέρα των εκλογών.
Τέλος, πιστεύω πως πρέπει να ξεκινήσει μια ειδική σειρά εκδόσεων από βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει για θέματα κοινοτισμού, αποανάπτυξης, απο-παγκοσμιοποίησης, κοινωνικών επιχειρήσεων, οικολογικές εφαρμογές κ.ο.κ.
Καλή επιτυχία!