Στο Αμερικάνικο περιοδικό “Ζ Μagazine”, που εκδίδεται στη Βοστόνη με τη συμμετοχή του Νόαμ Τσόμσκι, δημοσιεύτηκε στο τεύχος τον Δεκέμβριο 1995 το ακόλουθο άρθρο για την μεγάλη πορεία της μαύρης κοινότητας, που προκάλεσε πολλές συζητήσεις και διχογνωμίες.
Τη μετάφραση έκανε ο Νίκος Κόμπλας.
Μέσα στην κακοφωνία των επικρίσεων για την “Πορεία Του Ενός Εκατομμυρίου Ανδρών” φαίνεται πως ορισμένα πράγματα αγνοήθηκαν. Πρώτο και κύριο, αγνοήθηκε ότι σε μέρα εργάσιμη συγκεντρώθηκαν στην Ουάσιγκτον για διαδήλωση γύρω στο ένα εκατομμύριο άνθρωποι από τους οποίους πολλοί με ελάχιστα οικονομικά μέσα. Αναλογικά, για να έχει μία αντιπολεμική συγκέντρωση τέτοια προσέλευση σε ημέρα αργίας θα έπρεπε να είχε συγκεντρώσει γύρω στους 30 εκατομμύρια ανθρώπους. Συνεπώς, η πορεία αποτέλεσε σε μια δημόσια έκφραση της παρουσίας του συνόλου μιας καταπιεσμένης κοινότητας από τις πιο δραστήριες από αυτές που προσπαθούν για τη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας.
Όσοι από μας, λοιπόν, δεν ήμασταν εκεί, θα πρέπει να αφουγκρασθούμε προσεκτικά, χωρίς να παραιτηθούμε από μια κριτική προσέγγιση αλλά και χωρίς να βιαστούμε να εκφέρουμε την γνώμη μας, ή πολύ περισσότερο να επισπεύσουμε μιαν απόρριψη.
Αν πραγματικά ακούσουμε, τι θα αντιληφθούμε; Εξαρτάται από το τι θα ακούσουμε. θα ακούσουμε τους σχολιαστές του συρμού που προσδιορίζουν το τι σκέφτεται το πλήθος ανάλογα με το τι θα επιθυμούσαν να σκέφτεται; θα ακούσουμε τις μεμονωμένες φωνές μεμονωμένων ομιλητών;
Ή αντιθέτως, θα ακούσουμε τις πολλές φωνές τόσο στο βήμα όσο και στο πλήθος: των ανδρών και των γυναικών, των παιδιών και των ενηλίκων, των μελών τόσο της Εκκλησίας όσο και των συμμοριών, του κληρικού Φάρραχαν και του Ρον Ντάνιελς, του Μπεν Τσάβις και της Ρόζα Παρκς;
Ή το σημαντικότερο, θα εξετάσουμε και την Αντιπροσωπευτική Διακήρυξη της πορείας, ένα ντοκουμέντο το οποίο αποκαλύπτει τις καθοδηγητικές θέσεις της πορείας και το οποίο υπογράφτηκε από τους περισσότερους ηγέτες της, συμπεριλαμβανομένων των Φάρραχαν και Τσάβις;
Γνωρίζω ότι όσοι έχουμε κατά καιρούς διαδηλώσει και οργανώσει πορείες, συγχυζόμασταν, όποτε οι επίπονα διατυπούμενες προθέσεις μας για την πολιτική και τους σκοπούς μας αγνοούνταν τόσο από τα ΜΜΕ όσο κι από τους κριτικούς που αρκούνταν στα λόγια ενός μεμονωμένου ηγέτη τα οποία διαστρέβλωναν για να τα τσακίσουν στη συνέχεια.
Γι’ αυτόν τον λόγο παραθέτω παρακάτω ένα μεγάλο μέρος της Αντιπροσωπευτικής Διακήρυξης της Πορείας του Ενός Εκατομμυρίου.
Εμείς οι Μαύροι άνδρες και γυναίκες, οι οργανώσεις και τα άτομα που συμμετέχουμε σ’ αυτήν την ιστορική Πορεία τον Ενός Εκατομμυρίου… δηλώνουμε ότι μας αφορά ο αυξανόμενος ρατσισμός και η συνεχιζόμενη υποταγή στη λευκή ανωτερότητα σ’ αυτήν τη χώρα. Οι επιδεινούμενες κοινωνικές συνθήκες, η υποβάθμιση τον περιβάλλοντος και η συνέπειες αυτών των τελευταίων στην κοινότητα μας, στην ευρύτερη κοινωνία και στον κόσμο…
Είναι προφανές ότι μία πορεία μεγάλων διαστάσεων και η διακήρυξη των σκοπών της είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης περισσοτέρων ατόμων και ομάδων. Όποτε η πολιτική ξεπερνάει τα πλαίσια της παρέας, συμπεριλαμβάνει συγκρούσεις διαφορετικών ομάδων, ιδεών και συμπεριφορών. Το συνολικό αποτέλεσμα δεν εκφράζει κάθε άτομο αλλά, ως ένα βαθμό, όλους τους συμμετέχοντες. Και μόνο το γεγονός ότι αυτή η διαδικασία τελείται, και ότι αφορά ανθρώπους με ιδιαίτερα διαφορετικές προελεύσεις, και πιστεύω ακόμα και οπισθοδρομικές, είναι το στοιχείο εκείνο που κάνει την Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου συγκλονιστική.
Η Πορεία, η προετοιμασία της και η δυναμική που εξαπέλυσε, αφορούσε ανθρώπους από όλα τα τμήματα της Μαύρης κοινότητας…
…Ποιες ήταν οι κύριες κριτικές που έγιναν στη Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου;
Ότι ήταν απολίτικη και φιλοκαπιταλιστική. Ότι έριχνε τη μομφή στο θύμα κι όχι στον καταπιεστή. Ότι ήταν αποκλειστικά ανδρική και αντιγυναικεία. Ότι συγκροτήθηκε από ομάδες που είναι ομοφυλόφοβες κι αντισημιτικές. Αυτοί οι ισχυρισμοί είναι, ίσως, η κυρίαρχη αντίδραση πολλών λευκών αριστερών. Είναι όμως σωστό να περάσουμε από την κριτική αυτών των χαρακτηριστικών στην απόρριψη του όλου συμβάντος και της δυναμικής του;
1. Η Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου ήταν απολίτικη και φιλοκαπιταλιστική. Ήταν όμως πράγματι; Εγώ δεν το αντιλήφθηκα έτσι. Η πορεία στρεφόταν κυρίως, αν και όχι αποκλειστικά, ενάντια στην Ουάσιγκτον, στη λευκή ανωτερότητα, και στην εξουσία γενικότερα. Επιπλέον, σε αντίθεση με τις περισσότερες μεγάλες διαδηλώσεις, η Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου πήρε μία επιθετικά ακτιβίστικη στάση, διακηρύττοντας ότι η συγκέντρωση θα ήταν χωρίς αξία, αν οι συμμετέχοντες δεν μετέφεραν τα διδάγματα της στις κοινότητες τους και δεν συμμετείχαν σε κοινωνικά συνειδητοποιημένες οργανώσεις που απαριθμήθηκαν χωρίς αποκλεισμούς από τους ομιλητές, ιδιαίτερα από τον Φάρραχαν.
Πώς λοιπόν συμβιβάζεται το εύρος των στόχων και η επιμονή στην τοπική οργάνωση με το χαρακτηρισμό του “απολίτικου”; Μήπως η πορεία αγνόησε την παρούσα δομική επίθεση ενάντια στην κοινωνική πρόνοια, στις κατακτήσεις του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων και στην εργασία;
Όχι, εγώ είδα το αντίθετο: την οργή γι’ αυτά τα φαινόμενα, τη ξεκάθαρη θέση πως κάτι έπρεπε να γίνει γι’ αυτά και την οργισμένη συνειδητοποίηση ότι η αναμονή λύσεων από τους λευκούς θα ήταν αυτοκτονική. Μήπως η πορεία παρότρυνε τις Μαύρες επιχειρήσεις να γίνουν πιο υπεύθυνες προς τη κοινότητα; Ναι. Αλλά αυτό αποτελεί έναν τόσο φοβερό συμβιβασμό που συνεπάγεται αφοσίωση στον καπιταλισμό; Δεν το καταλαβαίνω. Τι δηλαδή θα έπρεπε να κάνουν οι διαδηλωτές, να ζητήσουν την άμεση κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας; Αν ήταν λογική η εναντίωση στον Πόλεμο του Βιετνάμ χωρίς ταυτόχρονα να τίθεται θέμα να δοθεί ένα τέλος στον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό (ή τον πατερναλισμό των Μεγάλων Δυνάμεων), γιατί δεν είναι θετικό να συμμετέχει κανείς σε ένα κίνημα του οποίου ο πρωταρχικός στόχος είναι πολιτιστικός και όχι οικονομικός, που έχει στους άμεσους στόχους του την απαίτηση για περισσότερες Μαύρες επιχειρήσεις και για περισσότερη πίεση σε όλες τις επιχειρήσεις ώστε να σεβαστούν τις κοινωνικές ανάγκες;
Το ζητούμενο θα έπρεπε να είναι: “σε ποια κατεύθυνση πηγαίνει το κίνημα”; Η διαδικασία κινεί τους ανθρώπους σε μια φιλοκαπιταλιστική στάση ή τους παροτρύνει προς μία κριτική στάση, με προοπτική για περισσότερα στο μέλλον; Πώς και υπάρχουν τόσοι που ισχυρίζονται πως ξέρουν τις απαντήσεις; Ίσως είναι γιατί απορρίπτουν την οργάνωση “Έθνος του Ισλάμ” και μέσω αυτού, την ίδια τη Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου. Πώς μία τέτοια στάση διαφέρει από την απόρριψη ενός κινήματος όπως εκείνου που εναντιώθηκε στον πόλεμο του Βιετνάμ για τον λόγο ότι κάποιες από τις κύριες οργανωτικές δυνάμεις ήσαν σεκταριστικές, σεξιστικές, ομοφυλόφοβες, και αυταρχικές;…
Αυτή η Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου… είναι μία απαραίτητη συνέχεια της πανάρχαιας αλλά και ζωντανής ηθικής μας παράδοσης να μιλάμε τη γλώσσα της αλήθειας προς την εξουσία και να διεκδικούμε εξουσία για τους αδύναμους, δικαιοσύνη για τους παθόντες, δικαίωση για τους αδικημένους και απελευθέρωση για τους καταπιεσμένους.
Καλούμε τη κυβέρνηση να εξιλεωθεί για το ρόλο της στην ποινικοποίηση ενός ολόκληρου λαού, για τις πολιτικές της καταστροφής, της δυσφήμισης, της διαφθοράς ή της με άλλο τρόπο εξουδετέρωσης· της Μαύρης ηγεσίας, για τη δαπάνη περισσοτέρων χρημάτων για τον ποινικό εγκλεισμό παρά για την παιδεία, όπως και για τον πολεμικό εξοπλισμό παρά για την κοινωνική ανάπτυξη, για την αχρήστευση κανονισμών που περιορίζουν τις επιχειρήσεις στην καταστροφή τον περιβάλλοντος και για την έλλειψη ελέγχου για ένα θανατηφόρο περιβαλλοντικό ρατσισμό που ενθαρρύνει την τοποθέτηση τοξικών αποβλήτων σε έγχρωμες κοινότητες. Και προφανώς ζητάμε να σταματήσουν όλα αυτά…
Επιπλέον, καλούμε την κυβέρνηση: να πάψει να ανατρέπει κεκτημένα σκληρών αγώνων τον παρελθόντος, όπως τις θετικές διακρίσεις, τα εκλογικά δικαιώματα και μία οργάνωση των περιφερειών που εννοεί τη μεγιστοποίηση της πολιτικής συμμετοχής των Μαύρων, να προσφέρει καθολικές, πλήρεις και προσιτές υπηρεσίες υγείας, να προσφέρει και να στηρίξει προγράμματα φθηνής κατοικίας, να αποσύρει το Νομοσχέδιο Αποζημιώσεων Conyers, να αποσύρει το Πολυνομοσχέδιο για το έγκλημα, να βάλει τέλος στην αποεπένδυση στους τομείς της κοινωνικής ανάπτυξης και να σταματήσει, την περιθωριοποίηση των φτωχών της πόλης και της Πρόνοιας. Να πάψει να τους χρησιμοποιεί ως αποδιοπομπαίους τράγους· να υιοθετήσει ένα Νομοσχέδιο οικονομικών δικαιωμάτων το οποίο να περιλαμβάνει ένα σχέδιο ανοικοδόμησης των υπό κατάρρευση πόλεων, να σχεδιάσει και να θεσμοποιήσει πολιτικές που συντηρούν και προστατεύουν το περιβάλλον, να σταματήσει την ιδιωτικοποίηση τον δημόσιον πλούτου, των δημοσίων χώρων και της δημόσιας ευθύνης.
Υποχρεωνόμαστε, επίσης, να καλέσουμε την κυβέρνηση αυτής της χώρας να σχεδιάσει και να εφαρμόσει μια συνετή και ηθική εξωτερική πολιτική που να εξασφαλίζει ίση μεταχείριση των προσφύγων και των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής, και τον υπόλοιπου Τρίτου Κόσμου, τα οποία να καταργεί τα χρέη πρώην αποικιών, να προωθεί μία δίκαιη και σωστή ειρήνη και που να αναγνωρίζει το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των λαών στη Μέση Ανατολή, στην Καραϊβική και σ’ όλον τον κόσμο, που να απορρίπτει εμπάργκο που τιμωρούν λαούς ολόκληρους, να υποστηρίζει τις νόμιμες και δίκαιες διεκδικήσεις και. τα συμφέροντα των Ιθαγενών Λαών, και όλες τις Τριτοκοσμικές Χώρες στην προσπάθεια τους να πραγματοποιήσουν και να διατηρήσουν τη δημοκρατία και τη βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
Εγκαινιάζουμε την πρόκληση μας προς τις μεγάλες επιχειρήσεις, απορρίπτοντας την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη… ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν καμία κοινωνική υποχρέωση πέρα από τη μεγιστοποίηση του κέρδους μέσα στα πλαίσια των κανόνων της ελεύθερης και ανταγωνιστικής αγοράς… Το βάρος των μεγάλων επιχειρήσεων στη σύγχρονη ζωή είναι καθοριστικό και η αφοσίωση αυτών των επιχειρήσεων στη μεγιστοποίηση τον κέρδους και | στην τεχνολογική αποτελεσματικότητα μπορεί να οδηγήσει, και συχνά πράγματι οδηγεί, σε τεράστιες αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των επιδεινούμενων και επικίνδυνων συνθηκών εργασίας, των μαζικών απολύσεων, της προώθησης επικίνδυνων προϊόντων που προβάλλονται ως ωφέλιμα, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της αποβιομηχάνισης και της αποεπένδνσης στον τομέα των κοινωνικών δομών και της κοινωνικής ανάπτυξης.
Καλούμε τις μεγάλες επιχειρήσεις να σεβαστούν την αξιοπρέπεια και το συμφέρον του εργαζόμενου τόσο σ’ αυτήν τη χώρα όσο και στο εξωτερικό, να διατηρήσουν ασφαλείς και επαρκείς χορηγήσεις, να απαγορεύσουν και να ποινικοποιήσουν τις διακρίσεις φύλου και φυλών, να σταματήσουν τις μετακινήσεις και μεταθέσεις των εργατών, να ενθαρρύνουν την οργάνωση και την επωφελή συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη αποφάσεων, να σταματήσουν την αποεπένδυση στον τομέα της κοινωνικής υποδομής, την αποβιομηχάνιση, και την μεταφορά των παραγωγικών μονάδων.
2. Η Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου μεμφόταν το θύμα και όχι τον καταπιεστή. Έτσι νομίζετε; Και όμως η Πορεία (και ιδίως ο Φάρραχαν) τόνιζαν πως το κύριο πρόβλημα ήταν η “λευκή ανωτερότητα” στα μυαλά και στη συμπεριφορά όλων των ανθρώπων, όπως και σε διάφορους περιχαρακωμένους θεσμούς. Η Πορεία επίσης τόνιζε πως ανάμεσα στις συνέπειες της καταπίεσης είναι και η ανάπτυξη επικίνδυνων ιδεών και πρακτικών στους ανθρώπους, κι ότι είναι θεμελιώδες να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα από τους καταπιεσμένους. Μήπως αυτό αντιτίθεται στο ριζοσπαστικό φρόνημα; Η Μαύρη κοινότητα είναι υπεύθυνη για την απελευθέρωση της, διακήρυττε η Πορεία, εφόσον κανείς άλλος δεν θα εξαλείψει τον ρατσισμό για όφελος της. Έτσι, παρά την υποβάθμιση της και τον αποκλεισμό της από τους κοινωνικούς θεσμούς που παρέχουν ειδικεύσεις και γνώσεις, και παρά την ανάγκη πάλης για λόγους επιβίωσης σε συνθήκες που ενισχύουν την εγκληματικότητα, αυτή η καταπιεσμένη κοινότητα πρέπει να επιδείξει ένα πολύ υψηλότερο βαθμό κοινωνικής δέσμευσης και συμμετοχής παρά οποιαδήποτε άλλη κοινότητα. Αυτό είναι λάθος; Η αναγνώριση αδυναμιών στην ίδια την κοινότητα τους σημαίνει πως θεωρούν ότι η ριζική αιτία αυτών των αδυναμιών βρίσκονται στη παράδοση τους ή στα χρωμοσώματά τους; Δεν το νομίζω.
Η Πορεία αποτελεί επανεπιβεβαίωση της συνειδητοποίησης μας πως είμαστε ως λαός οι απελευθερωτές του εαυτού μας, πως όσο πολλοί ή και ειλικρινείς είναι οι σύμμαχοι μας, τα μεγαλύτερα βάρη και οι μεγαλύτερες θυσίες για την απελευθέρωση μας θα γίνουν από εμάς τους ίδιους… Κατανοούμε πως η πρόκληση που θέτουμε στον εαυτό μας είναι η μέγιστη πρόκληση. Γιατί μόνο έχοντας μεγάλη απαίτηση από τον εαυτό μας μπορούμε να επιβάλουμε με επιτυχία τις απαιτήσεις μας στην κοινωνία.
Κατά συνέπεια τολμάμε να ζητήσουμε συγνώμη για την οποιαδήποτε συμμετοχή μας στην ίδια μας την καταπίεση, αποδεχόμενοι ιδέες, θεσμούς και πρακτικές που απαξιώνουν την ανθρώπινη μας αξιοπρέπεια, περιορίζουν την ελευθερία μας και θαμπώνουν ή παραμορφώνουν τη λάμψη της θείας δύναμης που μας διακατέχει… για τις περιπτώσεις που εθελοτυφλούσαμε μπροστά στην αδικία, κωφεύαμε απέναντι στην αλήθεια, μέναμε άκαρδοι μπροστά στα δεινά και στον πόνο… Υποχρέωση μας είναι να θυμόμαστε το αρχαίο ρητό ότι πρέπει να προσφέρουμε τροφή στους πεινασμένους, νερό στους διψασμένους, ένδυση στους γυμνούς, και πλεούμενο στους άπλοους, πως πρέπει να γίνουμε ο πατέρας τον ορφανού, η μητέρα τον άτολμου, μια στέγη για τους ανεμοδαρμένους, ένα μέσο στήριξης των ηλικιωμένων, ο σύντροφος και παρηγορητής των ασθενών, βοήθημα στους φτωχούς, δύναμη για τους ανίσχυρους, σχεδία για όσους κινδυνεύουν να πνιγούν, και σκάλα για όσους έχουν παγιδευτεί στο λάκκο της απελπισίας. Με μία λέξη, πρέπει να αγαπάμε τη δικαιοσύνη. να μισούμε τα ανομήματα, να αντισταθούμε στο πονηρό, και πάντα να πράττουμε το καλό.
3. Η Πορεία ήταν αποκλειστικά (ή σχεδόν αποκλειστικά) ανδρική. Ναι, αλλά και τι με αυτό; Μόνο αυτό το γεγονός δεν λέει τίποτα. Επρόκειτο για φαλλοκρατική σύναξη ανδρών που πορώνονταν προκειμένου να επιστρέψουν στα σπίτια τους για να επιβληθούν στις γυναίκες τους και στα παιδιά τους; Ή μήπως επρόκειτο για άνδρες που κοινωνούσαν με έναν ιδιαίτερα αντιφαλλοκρατικό τρόπο, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις σκέφτονταν δημόσια την ανάγκη να αντιμετωπίσουν τον σεξισμό στον εαυτό τους και στην κοινωνία, ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση του ρατσισμού; Επρόκειτο για άνδρες που κλήθηκαν ποτέ να μη ξαναδείρουν γυναίκα, ποτέ να μη ξαναχρησιμοποιήσουν τη λέξη “σκύλα”, ποτέ να μη ξανακακοποιήσουν ή να ξανακακομεταχειριστούν ανήλικο -στο πλαίσιο ενός ρητορικού ελιγμού που να κάλυπτε μία προσπάθεια επιστροφής στη δεκαετία του ’50; Ή μήπως επρόκειτο για μία σοβαρή πρόταση προόδου προς μία μεγαλύτερη ενότητα; Επρόκειτο για άνδρες που επευφημούσαν τις γυναίκες στη σκηνή για λόγους θεαματικότητας, ενώ στην πραγματικότητα ήθελαν να είναι ανέκφραστες και παθητικές; Ή μήπως επρόκειτο για άνδρες που επευφημούσαν τις γυναίκες από σεβασμό και από αναγνώριση του γεγονότος ότι οι γυναίκες της Μαύρης κοινότητας είναι πολύ πιο συγκροτημένες από τους άνδρες;
Πώς και τόσοι έχουν απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα με τόσο μικρή εξερεύνηση; Αν συνυπάρχουν τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά στοιχεία, όπως μπορούμε να προβλέψουμε λογικά, μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε εάν η εξέλιξη είναι προς τη φαλλοκρατική ή την αντι-σεξιστική κατεύθυνση;
Συνειδητοποιώντας ότι κάθε άνδρας· και κάθε γυναίκα στη κοινότητα μας έχουν τόσο το δικαίωμα όσο και την υποχρέωση της αντίστασης στο κακό και της χρήσιμης συνεισφοράς στη δημιουργία μιας δίκαιης και καλής κοινωνίας… πως στα πλαίσια μίας αδελφότητας πραγματικής και στηριγμένης σε αρχές, όσοι από εμάς έχουμε σταθεί στο ύψος μας πρέπει να προκαλέσουμε και άλλους να σταθούν και πως χωρίς να σταθούν οι Μαύροι άνδρες στο ύψος τους, άνδρες και γυναίκες δεν θα μπορέσουν να σταθούν αλληλέγγυοι για να ολοκληρώσουν το δύσκολο έργο που είναι μπροστά τους…
4. Πολλές από τις σχετιζόμενες με την Πορεία οργανώσεις έχουν μία προϊστορία ομοφυλοφοβίας και σεξισμού. Αληθές. Είναι και ένα αντικείμενο αγώνα, συμβιβασμού και προόδου που πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της συμμαχίας που οργάνωσε την Πορεία, και σίγουρα είναι αντικείμενο προτεραιότητας. Το ίδιο όμως ισχύει για κάθε μεγάλη οργάνωση στις Η.Π.Α. που δεν είναι συγκεκριμένα αντι-σεξιστική ή δεν επικεντρώνει την δράση της στην υποστήριξη των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων. Αν απαιτούσαμε από κάθε συγκέντρωση να μην περιλαμβάνει κανέναν με αρνητική στάση πάνω σε αυτά τα ζητήματα, θα εξαναγκαζόμασταν να αγνοήσουμε οποιαδήποτε συγκέντρωση πέρα από αυτές των προσωπικών μας φίλων, και ίσως και αυτές. Αν και είναι αληθές ότι ο σεξισμός και η ομοφυλοφοβία του Έθνους του Ισλάμ ξεπερνάει αρκετά τον μέσο όρο στις μεγάλες κοινωνικές οργανώσεις, υπήρχαν και οι περιπτώσεις συγκεκριμένων οργανώσεων που συσχετίζονταν με αντι-πολεμικές συγκεντρώσεις -όπως για παράδειγμα ορισμένες εκκλησιαστικές οργανώσεις και σέκτες, για να μην αναφερθούμε στους χρηματοδότες- οι οποίες ήταν τρομερά αυταρχικές, ομοφυλόφοβες, ή και ρατσιστικές…
Η οργάνωση “Το Έθνος του Ισλάμ”, που ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνο για τη διοργάνωση της Πορείας, έχει πολλά αρνητικά στοιχεία. Αλλά εφόσον η ηγεσία και τα μέλη του “Έθνους” υπέγραψαν την Αντιπροσωπευτική Διακήρυξη που μνημονεύουμε εδώ, αποδεικνύεται πως η Πορεία ξεπερνούσε σημαντικά τα μεγέθη του “Έθνους”. Και όσον αφορά το “Έθνος”, δεν είναι θετικό το ότι, παρά τα θλιβερά τρωτά του, δέχθηκε να διδαχθεί από την Αντιπροσωπευτική Διακήρυξη και από την εμπειρία της πορείας;
Κατά συνέπεια αναλαμβάνουμε την προσπάθεια εξιλέωσης μας για την έλλειψη αντίστασης σε σεξιστικές ιδέες και πρακτικές στην κοινωνία και στις σχέσεις μας, και για την έλλειψη Υποστήριξης της αρχής των ίσων δικαιωμάτων και της ευθύνης ανδρών και γυναικών στη ζωή, στον έρωτα και στον αγώνα… για τον Υπερβολικό τονισμό των προσωπικών εις βάρος των συλλογικών αναγκών των οικογενειών μας και τον λαού μας…
Έτσι δεσμευόμαστε και επαναδεσμευόμαστε σήμερα και στο εφεξής να στοχεύουμε συνεχώς να γίνουμε βελτιωμένες προσωπικότητες, να ζήσουμε ζωές πληρέστερες και με μεγαλύτερο νόημα, να κτίσουμε αγαπημένες και εξισωτικές οικογένειες, και να παλέψουμε για να κάνουμε την κοινότητα μας, την κοινωνία, και τον κόσμο καλύτερους τόπους διαβίωσης.
5. Ορισμένες από τις οργανώσεις και τους συμμετέχοντες στην Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου Ανδρών είχαν χαρακτήρα αντισημιτικό και αντι-λευκό. Αυτό βέβαια είναι ένα πρόβλημα. Σε πιο εξτρεμιστικές μορφές είναι βίαιο και επικίνδυνο. Αλλά η συμμετοχή στη Πορεία του Ενός Εκατομμυρίου Ανδρών και στα επακόλουθα της δίνει βήμα και νομιμοποίηση σε τέτοιες οπισθοδρομικές αντιλήψεις, ή μήπως περιθωριοποιεί τέτοιες αντιλήψεις αναγκάζοντας τες να τροποποιηθούν ή να επανεκτιμήσουν τους συλλογισμούς τους; Σχεδόν κάθε αριστερός που γνωρίζω τιμά τον Μάλκολμ Χ. Και η ιστορία του Μάλκολμ Χ έχει τις αμφισβητούμενες πτυχές της γι’ αυτά τα ζητήματα.
Είναι πάντως γεγονός ότι δεν άκουσα τίποτα το αντι-σημιτικό ή το αντι-λευκό στη πορεία, ούτε είδα να αναφέρθηκε κάποιο απόσπασμα ομιλίας που να είχε τέτοιο χαρακτήρα μετά το γεγονός. Αντίθετα, άκουσα μία ξεκάθαρη και προσεκτική παρουσίαση του ζητήματος της λευκής ανωτερότητας ως πρόβλημα όχι μόνο για τους έγχρωμους αλλά και για τους ίδιους τους λευκούς, ένα ζήτημα που μειώνει τον ανθρωπισμό μας, και που διαφθείρει τη συνείδηση μας.
Άκουσα, επίσης, και μία πρόταση συνάντησης με τους ηγέτες της Εβραϊκής κοινότητας ώστε να γίνει προσπάθεια επίλυσης των διαφορών και καλλιέργειας πνεύματος αλληλεγγύης στα πλαίσια της διαφορετικότητας. Και οι δύο προαναφερόμενες αναλύσεις εκστομίστηκαν με περισσότερο σθένος από τον ίδιο τον Φάρραχαν. Αυτό συνιστά πρόοδο, ή ένα τέχνασμα θεαματικότητας;…
Κατά συνέπεια τολμούμε να επιδιώξουμε την εξιλέωση μας για όλες τις προσβολές μας, ηθελημένες και μη, απέναντι στο Δημιουργό μας, σε άλλους, και στο ίδιο το δημιούργημα, ιδίως για εκείνες τις προσβολές που δημιουργούνται από την αποδοχή της χειρότερης και πιο αδύναμης αντίληψης τον εαυτού μας” για το ότι δεν ακολουθούμε πάντα τις καλύτερες διδασκαλίες του Ισλάμ, τον Χριστιανισμού, τον Ιουδαϊσμού (Εβραϊσμού), τον Μαατ, τον Γιορούμπα, τον Ακάν, του Καβάϊδα, και όλων των άλλων θρησκειών, θυσιάζοντας και αγνοώντας το πνευματικό και το ηθικό στο κυνήγι του υλικού… για την έλλειψη μιας τέτοιας ηθικής θεώρησης και ανθρωπιστικής ευαισθησίας προς τους άλλους που αναζητούμε για τον εαυτό μας…
Και τώρα τι μέλλει γενέσθαι: θα καλωσορίσουν οι διοργανωτές της Πορείας του Ενός Εκατομμυρίου Ανδρών τις οργανώσεις των λεσβιών, των γκέι, των ειρηνιστών, και των εργατών στο τραπέζι του διαλόγου, του σχεδιασμού, και του αγώνα; Το ελπίζω. Αυτός ο διάλογος θα κινηθεί σε πιο προοδευτικές κατευθύνσεις, συνεπείς προς το πνεύμα της Αντιπροσωπευτικής Διακήρυξης; Το ελπίζω. θα επιδράσει θετικά στο Έθνος του Ισλάμ;
Αυτό θα είναι πολύ πιο δύσκολο. Αλλά, γιατί να προκαταλαμβανόμαστε παις είναι αδύνατο να συμβεί;
Πέρα από όλα αυτά, εγώ, για παράδειγμα, θα βρισκόμουν σε πλήρη έκσταση αν θα μπορούσα να συμμετέχω σε μία πορεία 20 με 30 εκατομμυρίων λευκών ανθρώπων που θα είχαν ως σημαία μία Αντιπροσωπευτική Διακήρυξη παρόμοια με εκείνη της Πορείας του Ενός Εκατομμυρίου Ανδρών, σε επίπεδο σοφίας και εύρους προοδευτικής οπτικής, και σε επίπεδο προσωπικής και συλλογικής δέσμευσης απέναντι στη δικαιοσύνη. Αν εμείς οι λευκοί, είτε φεμινίστριες, είτε αντιπολεμικοί, είτε αντικαπιταλιστές, είτε οικολόγοι, καταφέρναμε να διοργανώσουμε ένα τέτοιο κίνημα ή μία τέτοια συγκέντρωση γύρω από αυτές τις οπτικές, όπου όλοι οι λευκοί παρευρισκόμενοι θα υπόσχονταν να τερματίσουν εκ μέρους τους κάθε ρατσιστική γλώσσα, συμπεριφορά, και δέσμευση, τότε, ίσως, να ήμασταν σε πολύ καλύτερη θέση να επικρίνουμε δημιουργικά τους άλλους, και να προσδοκούμε πως κι οι άλλοι θα λάβουν υπ’ όψιν τα σχόλια μας και πως θα τα θεωρήσουν άξια προσοχής.