Θυμηθείτε πως η πρέζα είναι λευκή ενώ πράσινα είναι το ΠΑΣΟΚ, ο Παναθηναϊκός και τα άλογα.
Του Μιχάλη Καστρινάκη από το Άρδην τ. 13
Μετά από πολλές αναβολές και υποσχέσεις, στις 28.11.97 δημοσιεύονται στο ΦΕΚ τα Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν στη νομιμοποίηση των ξένων οικονομικών προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται παράνομα στη χώρα μας. Ο οργανισμός στον οποίο ανατίθεται η διεκπεραίωση αυτής της διαδικασίας είναι ο ΟΑΕΔ. Η νομιμοποίηση προβλέπεται να γίνει σε τρία στάδια. Αρχικά οι μετανάστες απογράφονται στις κατά τόπους υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, υποβάλλοντας παράλληλα αίτηση για την έκδοση Λευκής Κάρτας. Η Λευκή Κάρτα προσδιορίζεται ως άδεια διαμονής και εργασίας η οποία ισχύει ως το τέλος του τρέχοντος έτους. Εκδίδεται απ’ τον ΟΑΕΔ στα γραφεία του οποίου οι μετανάστες που επιθυμούν να την αποκτήσουν πρέπει να καταθέσουν μέχρι τις 31 Μαΐου 1)Πιστοποιητικό κρατικού νοσοκομείου ότι δεν πάσχουν από μολυσματική ασθένεια 2)Βεβαίωση του Υπουργείου Δημοσίας Τάξης ότι δεν συμπεριλαμβάνονται σε κατάλογο ανεπιθύμητων 3)Πιστοποιητικό Λευκού Ποινικού Μητρώου. Το τελικό στάδιο της νομιμοποίησης συνδέεται με τη χορήγηση πράσινης κάρτας, την οποία μπορούν να πάρουν όσοι έχουν Λευκή και αποδείξουν (με ένσημα, με πληρωμή ασφάλιστρων στο ΟΓΑ, με αποδείξεις στο Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών) ότι στο διάστημα από 1/1 μέχρι 31/5/97 έχουν εισόδημα ίσο τουλάχιστο με το ποσό που αντιστοιχεί σε 40 μεροκάματα ανειδίκευτου εργάτη. Την Πράσινη Κάρτα θα εκδίδουν Επιτροπές με συμμετοχή δικαστικών, αστυνομικών, εκπροσώπων της ΓΣΕΕ και της εργοδοσίας και υπαλλήλων των Επιθεωρήσεων Εργασίας.
Μπορεί πολλοί να θεωρήσουν ότι οι προϋποθέσεις αυτές είναι αρκετά φιλικές για τους μετανάστες, καθώς δεν φαίνεται δύσκολη υπόθεση το μάζεμα τριών απλών χαρτιών και η απόκτηση 40 ενσήμων μέσα σε 5 μήνες. Πραγματικά, παρά τον προφανή ρατσιστικό χαρακτήρα της υποχρέωσης για ιατρικές εξετάσεις και τον προβληματικό χαρακτήρα της διάταξης του Π.Δ. που αναγκάζει τους αλλοδαπούς να παρουσιάζονται στα αστυνομικά τμήματα για να πάρουν τη βεβαίωση του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, δύσκολα μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι το νομοσχέδιο δεν κινείται σε θετική κατεύθυνση. Πέρα όμως απ’ τις όποιες επιφυλάξεις και τη διάθεση για πολιτική κριτική στις προθέσεις του υπ. Εργασίας όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο Π.Δ., έχει πολύ μεγάλη σημασία η παρακολούθηση της εξέλιξης αυτής της υπόθεσης μεσ’ το χρόνο, και των απίστευτων προβλημάτων που έχει δημιουργήσει, τα οποία κινδυνεύουν ν’ ακυρώσουν τα όποια οφέλη οι μετανάστες προσδοκούν απ’ αυτά.
Στις δυο του Γενάρη οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ δέχονται τις αιτήσεις των αλλοδαπών. Η εγκύκλιος που εξηγεί στους υπαλλήλους τι πρέπει να κάνουν, καθώς και το υλικό της καταγραφής φτάνουν στις υπηρεσίες το μεσημέρι της 31ης Δεκεμβρίου. Τα ανώτερα στελέχη του οργανισμού στις συσκέψεις που έχουν προηγηθεί εκτιμούν πως το πολύ να απογραφούν 50 με 100 χιλιάδες μεταναστών.
Το αποτέλεσμα είναι φυσικά το χάος. Χιλιάδες προσφύγων πολιορκούν τα γραφεία του ΟΑΕΔ. Σκηνές απείρου κάλλους εκτυλίσσονται με πρωταγωνιστές ανενημέρωτους υπαλλήλους, στραπατσαρισμένους ξένους, ατέλειωτες ουρές, ασυνεννοησία (καθώς δεν υπήρχαν οδηγίες σε γλώσσα άλλη απ’ τα ελληνικά) και τελικά διμοιρίες ΜΑΤ που προσπαθούν να βάλουν σε τάξη τον κόσμο με τη γνωστή λεπτότητα και ανθρωπισμό που χαρακτηρίζει αυτό το σώμα σε όλες τις επεμβάσεις του.
Οι μετανάστες ξημεροβραδιάζονται έξω απ’ τα γραφεία του οργανισμού προκειμένου να προμηθευτούν το μαγικό χαρτάκι που τους ορίζει ποια ημέρα μπορούν να περάσουν για να απογραφούν. Σύντομα οι ημερομηνίες που γράφουν τα «νούμερα» που παίρνουν είναι για δύο μήνες αργότερα.
Η φοβερή ταλαιπωρία που υφίστανται στον ΟΑΕΔ είναι όμως μόνο η αρχή. Τα κρατικά νοσοκομεία δέχονται ελάχιστους ενώ τουλάχιστον τις πρώτες εβδομάδες χορηγούν λάθος πιστοποιητικά καθώς οι εγκύκλιοι και οι εντολές της διεύθυνσης του υπ. Υγείας για το ποιες ιατρικές εξετάσεις είναι υποχρεωτικές συνεχώς αλλάζουν. Σήμερα σχεδόν κανένα κρατικό νοσοκομείο της Αττικής δεν δέχεται αλλοδαπούς ενώ κι αυτά που δίνουν κάποιες ημερομηνίες παραπέμπουν για εξέταση τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο.
Ταυτόχρονα η ηγεσία της Αστυνομίας έχει τη φαεινή ιδέα να δακτυλοσκοπήσει όλους τους μετανάστες που περνάνε απ’ τα τμήματα για να πάρουν το χαρτί που απαιτείται για τη χορήγηση Λευκής Κάρτας.
Εκεί όπως που το πρόβλημα αγγίζει διαστάσεις εξωφρενικές είναι στα όσα γίνονται για την προμήθεια του πολυπόθητου πιστοποιητικού λευκού ποινικού μητρώου. Για όλους ους μετανάστες της Αττικής έχει οριστεί μόνο μια υπηρεσία που εκδίδει αυτό το έγγραφο. Με προφανή συνέπεια το απόλυτο μπλοκάρισμα του μηχανισμού. Και πάλι ουρές, Αστυνομία, σπρωξίματα, ξύλο, προσβολές και πάνω απ’ όλα χαρτάκια που αναγράφουν ημερομηνίες παράδοσης του πιστοποιητικού πέρα από κάθε λογική. Αισίως σήμερα ένας ξένος που κάνει αίτηση για την παραλαβή του Λ.Π.Μ., παίρνει ένα χαρτάκι που τον πληροφορεί ότι θα το πάρει κάποια μέρα του Μαρτίου του 1999.
Τα προβλήματα και η ταλαιπωρία δεν σταματούν εδώ. Οι μετανάστες σε κάθε στάδιο αυτής της Οδύσσειας είναι απόλυτα εξαρτημένοι απ’ την καλή ή κακή διάθεση, την άγνοια ή το ενδιαφέρον, το ποιον θα συναντήσουν μπροστά τους. Αν τόσοι Έλληνες έχουν να διηγηθούν ιστορίες κακής συμπεριφοράς, αδιαφορίας απ’ την επαφή με τον Ελληνικό Δημόσιο καταλαβαίνετε πόσο εκτεθειμένοι είναι οι αλλοδαποί. Όσοι έχουν ταλαιπωρηθεί απ’ τις αντιφατικές πληροφορίες που συχνά δίνουν υπάλληλοι που δουλεύουν στο ίδιο γραφείο καταλαβαίνουν τι αξεπέραστα προβλήματα συντονισμού έχει μια ιστορία στην οποία εμπλέκονται καμιά δεκαριά δημόσιες υπηρεσίες.
Υπάρχουν κατηγορίες προσφύγων που αποκλείονται απ’ τη δυνατότητα να ζητήσουν Πράσινη Κάρτα επειδή κανείς δεν προέβλεψε το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν. Για παράδειγμα, αυτοί που δουλεύουν σαν ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να κάνουν έναρξη επιτηδεύματος στην Εφορία και να προμηθευτούν μπλοκ παροχής υπηρεσιών στο οποίο πρέπει να κόψουν αποδείξεις είσπραξης 248.000 δρχ. μέχρι τα τέλη του Μάη. Η εφορία για να θεωρήσει το μπλοκ ζητάει Λευκή Κάρτα. Τα πιστοποιητικά που απαιτούνται για τη Λευκή Κάρτα αναμένεται να εκδοθούν σε ημερομηνίες πολύ μετά το τέλος του Μάη, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατον να νομιμοποιηθούν.
Αξεδιάλυτα προβλήματα παρουσιάζονται σ’ όσους έχουν άδεια παραμονής αλλά όχι εργασίας και κυρίως σ’ αυτούς που έχουν παντρευτεί Έλληνα ή Ελληνίδα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ελληνικής καταγωγής υπήκοοι άλλης χώρας που βρίσκονται στην Ελλάδα (πολίτες της νότιας κυρίως Αλβανίας, Ελληνοπόντιοι από την πρώην Σοβιετική Ένωση αλλά και ελληνικής προέλευσης πολίτες της Αιγύπτου, του Λιβάνου κ.λ.π.), βρίσκονται ακόμα εντελώς ξεκρέμαστοι. Εδώ και τρεις μήνες αναμένεται να γίνει ειδική ρύθμιση γι’ αυτούς που θα νομιμοποιούνται με πιο σύντομες και απλές διαδικασίες. Ως εκ τούτου οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ δεν τους απογράφουν με αποτέλεσμα να μην έχουν τίποτα στα χέρια τους που προσωρινά έστω τους νομιμοποιεί. Πολλοί Αλβανοί πολίτες ελληνικής εθνικότητας «επαναπροωθήθηκαν» στα σύνορα ή κρατήθηκαν στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων επειδή δεν είχαν απογραφεί. Εδώ βέβαια αξίζει να σημειώσουμε πως παρά τη ρητή εντολή του Π.Δ. πως μέχρι τα τέλη του Μάη θεωρείται πως έχει χορηγηθεί προσωρινή ασυλία σε όλους τους αλλοδαπούς που βρίσκονται στη χώρα και συνεπώς δεν απελαύνεται κανείς επειδή μπήκε παράνομα στη χώρα, η Αστυνομία έχει ξαναρχίσει να επιδίδεται στο αγαπημένο της σπορ του κυνηγιού Αλβανικών κεφαλών (ειδικά τις μέρες που ακολούθησαν την αντιαλβανική υστερία που τροφοδότησαν τα Media και οι γενναίοι κοινοτάρχες που αποφάσισαν να διώξουν τους Αλβανούς μόλις τελείωσαν οι αγροτικές δουλειές αυτής της περιόδου).
Ο παραλογισμός των διατάξεων του Π.Δ. εκδηλώνεται σε όλο του το μεγαλείο όταν αναφέρει ότι όσοι αλλοδαποί εισήλθαν παράνομα στη χώρα μετά τις 28.11.97 (ημερομηνία δημοσίευσης του στο ΦΕΚ) δεν μπορούν να ζητήσουν Λευκή ή Πράσινη Κάρτα. Οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι αυτής της διάταξης που έστειλε η διεύθυνση του ΟΑΕΔ στους υπαλλήλους της εξηγούν πως αυτό γίνεται αντιληπτό σε όσους έχουν ημερομηνίες εισόδου στη χώρα μας στο διαβατήριό τους μετά τις 28.11.97. Ο παραλογισμός έγκειται στο ότι το διαβατήριο δεν είναι υποχρεωτικό για την απογραφή καθώς γίνονται δεκτές και ταυτότητες της χώρας προέλευσης, πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης και οποιοδήποτε άλλο επίσημο έγγραφο που πιστοποιεί την ταυτότητα του κατόχου του. Γίνονται δεκτά και τα διαβατήρια στα οποία δεν υπάρχει παλιά σφραγίδα εισόδου στην Ελληνική επικράτεια.
Πιστεύω πως πολύ καλά έκανε το υπουργείο και στάθηκε χαλαρά σ’ αυτό το σημείο, καθώς μιλάμε για νομιμοποίηση ανθρώπων που μπήκαν παράνομα στη χώρα, είναι όμως τρελό να τιμωρούνται όσοι πέρασαν μια φορά τα σύνορα νόμιμα, αν αυτό έτυχε να γίνει μετά το τέλος του Νοέμβρη.
Όσοι είχαν την υπομονή να διαβάσουν αυτό το κείμενο μέχρι εδώ θα έχουν αντιληφθεί πως αν δεν υπάρξει γενναία παράταση των προθεσμιών που έχουν δοθεί η όλη ιστορία θα καταλήξει σε φάρσα καθώς ελάχιστοι θα είναι αυτοί που θα κυκλοφορούν με Λευκή Κάρτα την 1η Ιουνίου.
Παράλληλα πρέπει να παρθούν μέτρα που θα διευκολύνουν την άρση των προβλημάτων που γεννιούνται απ’ την έλλειψη συντονισμού και την γραφειοκρατική ακαμψία του ελληνικού δημοσίου.
Φοβάμαι βέβαια πως ακόμα κι αν δοθούν παρατάσεις, τα επόμενα κωμικοτραγικά επεισόδια αυτού του σήριαλ θα διαδραματιστούν τις αίθουσες που θα φιλοξενήσουν τις επιτροπές που θα δίνουν την Πράσινη Κάρτα.
Το Π.Δ. αναφέρει πως η Λευκή Κάρτα και τα 40 ένσημα είναι απαραίτητα για να βγει η Πράσινη Κάρτα, δεν σημαίνουν όμως πως αυτή θα δοθεί οπωσδήποτε σε όσους τα κατέχουν. Θα συνεκτιμηθούν οι ανάγκες της τοπικής αγοράς εργασίας, η ανεργία των Ελλήνων εργαζομένων, η φύση του επαγγέλματος που ασκούν οι αλλοδαποί.
Η απόλυτη αυθαιρεσία δηλαδή και η εξάρτηση απ’ τη ρατσιστική τρέλα κάθε τοπικού παράγοντα.
Κι όλα αυτά μετά την Οδύσσεια μικρές πτυχές της οποίας προσπάθησαν να αποδώσω.
Είναι φανερό πως οι Επιτροπές αυτές δεν πρέπει να μπορούν να απορρίπτουν αιτήσεις που συγκεντρώνουν όλες τις προϋποθέσεις που το ίδιο το κράτος έχει ορίσει ως απαραίτητες. Μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί η στοιχειώδης ισονομία και προστασία των μεταναστών από τοπικές ή και προσωπικές ακόμα προκαταλήψεις.
