Ο Χάντιγκτον θεωρείται σαν ένας από τους σπουδαιότερους θεωρητικούς της Αμερικάνικης Γεωπολιτικής και ίσως ο σπουδαιότερος θεωρητικός της Τριμερούς Επιτροπής *, τουλάχιστον μέχρι το 1978 που ήταν δραστήριο μέλος της.
Ήταν ο αρχιτέκτονας του προγράμματος “Forced urbanization” (Βίαιη μετακίνηση στις πόλεις των αγροτικών πληθυσμών) όπου, μέσω βομβαρδισμών, φωτιάς (βλέπε Ναπάλμ) και ισοπεδώσεως αγροτικών περιοχών, χωριών ή οικισμών του Βιετνάμ, θεωρούσε ότι μπορούσε να συνετίσει τον αγωνιζόμενο λαό του Βιετνάμ και όλα αυτά από το ηγετικό πόστο του υψηλόβαθμου συμβούλου στο National Security Council, CNS) επί προεδρίας του μέλους της τριμερούς επιτροπής Τζίμυ Κάρτερ, το 1976-77. Επιστήθιος φίλος του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ο οποίος φρόντισε να προωθήσει όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις του Χάντιγκτον μέσα στην Τριμερή Επιτροπή. Γνωστός σε όλους τους πολιτικούς προοδευτικούς κύκλους σαν ‘Προκρούστης της δημοκρατίας”, δέχεται επανειλημμένα σκληρές κριτικές από δημοσιογράφους, κοινωνιολόγους, πολιτικολόγους. Γνωστά είναι στον κύκλο των Αμερικανών
διανοουμένων τα επικριτικά σχόλια του γνωστού Αμερικανού Κοινωνιολόγου Άλαν Γουλφ για τον Χάντιγκτον, όπως επίσης και άρθρα του πιο γνωστού σε εμάς Νόαμ Τσόμσκι, ο οποίος είναι ανηλεής στην κριτική απέναντί του σε όλα του σχεδόν τα βιβλία.
Ο Χάντιγκτον ήδη πολύ πριν περάσει στην Τριμερή Επιτροπή είχε δείξει το αντιδραστικό του πρόσωπο. Σε μια σειρά από άρθρα διαφόρων πολιτικών αναλυτών που είχε εκδώσει ο Ντέιβιντ Β. Τρούμαν σε ένα βιβλίο με τίτλο Congressional responses to the twentieth century, ο Σάμουελ Χάντιγκτον μετείχε με ένα άρθρο με τίτλο “The soldier and the state” (Ο στρατιώτης και το Κράτος”), όπου αιχμή του άρθρου του αυτού ήταν η θέση ότι “Το Κογκρέσο είναι τοπικό, η εκτέλεση κοσμοπολίτικη” έτσι μόνον η εκτέλεση (σε κοσμοπολίτικο επίπεδο) μπορεί να αποτελεί παρακαταθήκη για το συμφέρον του Κράτους (των ΗΠΑ). Δηλαδή εμπρός για το καπετανάτο του πλανήτη.
Ωστόσο το βιβλίο τομή στην γεωπολιτική ανάλυση, αλλά που αποτέλεσε και θεωρητικό υπόβαθρο της τότε φρεσκοδημιουργημένης Τριμερούς Επιτροπής, είναι το βιβλίο The Crisis of Democracy. Σε αυτό το βιβλίο υιοθετείται ένας νέο-πεσσιμισμός που ακολούθησε τους θεωρητισμούς περί καλοζωίας του φιλελευθερισμού.
Πεσσιμισμός και εξουσιαστικότητα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του βιβλίου αυτού που αποτελείται από 4 μέρη, εκ των οποίων το ένα αναφέρεται στις ΗΠΑ και την σχέση τους με τον υπόλοιπο πλανήτη και έχει γραφτεί από τον Χάντιγκτον.
Υπότιτλος του βιβλίου The Crisis of Democracy (είναι): Report on the Governability of Democracies to the Trilateral Commission. Ο Νόαμ Τσόμσκι είχε απαντήσει στην έκδοση αυτού του βιβλίου, εστιάζοντας κατ’ εξοχήν στα λεγόμενα του Χάντιγκτον, με ένα άρθρο του στο περιοδικό Seven Days (Επτά Ημέρες) στις 14 Φεβρουαρίου 1977. Το άρθρο αυτό είχε τον πολύ ειρωνικό τίτλο; “Trilateral’s RX for Crisis: Governability Yes, Democracy No”, (Διακυβέρνηση Ναι, Δημοκρατία Όχι). Ο Τσόμσκι επιτίθεται δριμύτατα στον Χάντιγκτον κυρίως στο βιβλίο του Turning the tide, αλλά και στο Necessary Illusions για την θέση αυτού του κυρίου στο θέμα της Χιλής και της τότε χούντας, όπως και άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής.
Ο Χάντιγκτον είναι επίσης ο εγκέφαλος πίσω από τη δημιουργία τoυ F.Ε.Μ.Α., Federal Emergency Management Agency (Ομοσπονδιακός Οργανισμός Διαχείρισης Εκτάκτου Ανάγκης), ο οποίος είναι ένας οργανισμός που είχε το δικαίωμα-δυνατότητα να διευθύνει ένα στρατηγείο ολοκληρωτισμού (χούντα) στις ΗΠΑ σε περίπτωση εγχώριας ή παγκόσμιας .κρίσης (π.χ Πυρηνικός Πόλεμος).
Μάλιστα στην Δημιουργία του F.Ε.Μ.Α. υπάρχει μια εκπληκτική σύμπτωση. Ακριβώς μια ημέρα μετά τη δημιουργία του F.Ε,Μ.Α (28 Μαρτίου 1979) είχαμε το πυρηνικό ατύχημα στο Three Miles Island. Μάλιστα είχε λεχθεί ότι, σε περίπτωση που το ατύχημα θα έπαιρνε διαστάσεις, θα αναλάμβανε ο F.Ε.ΜΑ. και η χούντα του σε τοπικό φυσικά επίπεδο.
* Τριμερής Επιτροπή (Trilateral Commission):
Επιτροπή στρατηγικού προσανατολισμού των χωρών της Δύσης (Αμερική, Ιαπωνία, Ευρώπη)
που εμπνεύστηκε την “νέα τάξη” και στην οποία συμμετείχαν οι σημαντικότεροι δυτικοί ηγέτες και διανοούμενοι.