της Επιτροπής για το Σέιχ-Σου, από το Άρδην τ. 76, Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2009
«μη μου στερείς αυτό που δεν μπορείς να μου δώσεις»
(Διογένης ο φιλόσοφος)
Η τραγική μοίρα των δασών της Ανατολικής Αττικής και τα κροκοδείλια δάκρυα που χύθηκαν πάνω στα αποκαΐδια κάνουν ακόμα πιο επίκαιρη την ανάγκη ανυποχώρητης προστασίας του ελάχιστου από το φυσικό περιβάλλον που έχει αφήσει ακόμα ζωντανό η ακόρεστη μανία του καταπατητή, του οικοπεδοφάγου, του γραφειοκράτη. Όσων, μ’ άλλα λόγια, αντιμετωπίζουν τα περιαστικά δάση και τους βιότοπους ως ένα απόθεμα φτηνής γης για τα σχέδια μιας αδηφάγας ανάπτυξης, που καταβροχθίζει τη φύση με τον ίδιο τρόπο που καταπατά και καταβροχθίζει τους ανθρώπους, που δεν παύουν να είναι μέρος της.
Όποιοι κι αν είναι οι φυσικοί αυτουργοί τέτοιων καταστροφών, ηθικός αυτουργός είναι η πολιτική που διέπει τους χωροταξικούς σχεδιασμούς των διαδοχικών κυβερνήσεων και των οικονομικών συμφερόντων που υπηρετούν: Πολεοδομικά συγκροτήματα τέρατα (μητροπολιτική Αθήνα των 8 εκατομμυρίων, μητροπολιτική Θεσσαλονίκη των 4, αριθμοί που γεννούν εύλογες απορίες για το ποιά θα είναι αυτή η χώρα), συσσώρευση των οικονομικά αδύναμων στα γκέτο των αστικών κέντρων και διασπορά των εύπορων στα προάστια. Οι ποσότητες έχουν και την δική τους ποιότητα: Τέτοια «ανάπτυξη» δεν μπορεί παρά να καταπατήσει όλον τον περιαστικό χώρο για να υπάρξει, οι οικιστικές ανάγκες θα υπερισχύσουν της ανάγκης για συνύπαρξη φυσικού και οργανωμένου περιβάλλοντος, μηδενίζοντας πρακτικά το ήδη τραγικό ποσοστό πρασίνου ανά κάτοικο, που κατατάσσει τις ελληνικές πόλεις στη ίδια κατηγορία με το Κάιρο ή τη Βομβάη.
Και βέβαια, η ίδια «αναπτυξιακή» λογική εφαρμόζεται και στην εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων, με προεξάρχουσα αυτή της μετακίνησης. Η εμπορευματοποίηση της κάλυψης των αναγκών έχει κάθε συμφέρον να ταυτίσει τη μετακίνηση με την αυτοκίνηση. Το κύκλωμα του ΙΧ έχει επιβάλει τη μονόδρομη κατεύθυνση των πόρων, που διατίθενται για δημόσια έργα σε έργα οδοποιίας, έργα που θα διευκολύνουν την κίνηση και άρα την πώληση και άλλων ΙΧ αυτοκινήτων, σε βάρος της κοινής λογικής, του οικολογικού, άρα και οικονομικού, τρόπου, που είναι οι δημόσιες μαζικές συγκοινωνίες, τα μέσα σταθερής τροχιάς, το ποδήλατο. Οι δρόμοι εξαπλώνονται εξορίζοντας τη βλάστηση, τόνοι αμέτρητοι μετάλλων κινούνται καταναλώνοντας αντίστοιχες ποσότητες ενέργειας, αναπαράγοντας τα αδιέξοδα ενός πολιτισμού που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του φαινομένου του θερμοκηπίου ανάβοντας το κλιματιστικό!
Αυτή είναι η λογική που επιτάσσει την κατασκευή της «Εξωτερικής Περιφερειακής Οδού» της Θεσσαλονίκης: 38,5 χλμ. αυτοκινητόδρομου, 6,6 από αυτά μέσα από τον πυρήνα του Σέιχ Σού, 124 στρέμματα δασικής έκτασης που θα χαθούν οριστικά, εκτός από τις «προσωρινές» καταστροφές των εργοταξίων. Και, ως «παράπλευρες» απώλειες, οι οικιστικές πιέσεις που φέρνει μαζί του ένας αυτοκινητόδρομος, η σκόνη, ο θόρυβος, το καυσαέριο, ο κίνδυνος πυρκαγιάς μετά από ατύχημα κι ό,τι άλλο μπορεί να προσθέσει σε όλα αυτά η συλλογική μας εμπειρία. Βέβαια, για όλα αυτά έχουν συνταχθεί μελέτες. Τόσο αξιόπιστες που αποφαίνονται ότι δεν θα υπάρξει ζημιά γιατί το δάσος είναι καμένο! Άραγε είναι τόση η σχέση των μελετητών αυτών με το αντικείμενο της μελέτης που δεν πληροφορήθηκαν ότι το Σέιχ Σού έχει σε σημαντικό βαθμό αναγεννηθεί ή αναδασωθεί, ή θα πρέπει να κάνουμε άλλες υποθέσεις;
Αυτό το δάσος, που προσπαθεί να ανακάμψει μετά από την καταστροφή του ’97, πληγωμένο από τα μηχανήματα του Δασαρχείου, που έκοψαν χιλιάδες δέντρα στο όνομα της «δασικής οδοποιίας», λεηλατημένο από τις οικοπεδοφαγικές πρακτικές στα κομμάτια που ακουμπούν στους οικισμούς που το περικυκλώνουν, αυτό το δάσος έχει επιλεγεί για να περάσει ο νέος αυτοκινητόδρομος, για λόγους που μόνο το ΥΠΕΧΩΔΕ και η Εγνατία Οδός Α.Ε. γνωρίζουν. Αυτό το δάσος, για να επιβιώσει αλλά και για βοηθήσει κι εμάς να επιβιώσουμε, χρειάζεται την ενεργοποίηση του καθενός και της καθεμιάς που δεν παραιτούνται από το δικαίωμα να βλέπουν το πράσινο και το γαλάζιο αντικρίζοντας τα βουνά και τη θάλασσα, και όχι μόνο στα πλαστικά σημαιάκια των πολιτικών κομμάτων.
