Ελληνοαλβανικές σχέσεις

680

του Θ. Μπατρακούλη, από το Άρδην τ. 50, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2004

Τα πα­ρε­πoμε­να του πο­δο­σφαι­ρι­κοy α­γώ­να Αλ­βα­νί­ας-Ελ­λά­δας έ­φε­ραν στο προ­σκή­νιο ζη­τή­μα­τα σχε­τι­κά με τις ελ­λη­νο-αλ­βα­νι­κές σχέ­σεις, τους με­τα­νά­στες α­πό την Αλ­βα­νί­α στη χώ­ρα μας, αλ­λά και την ελ­λη­νι­κή μειο­νό­τη­τα της γει­το­νι­κής χώ­ρας. Τα ό­σα έ­γι­ναν στο γή­πε­δο, αυ­τά που α­κο­λού­θη­σαν δεν α­πο­τε­λούν, σε κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση, άλ­λο­θι για τις ο­μα­δι­κές ε­πι­θέ­σεις των (πο­λυ­πλη­θέ­στε­ρων) δι­κών μας ε­να­ντί­ον των Αλ­βα­νών που εί­τε πα­νη­γύ­ρι­ζαν, εί­τε πα­ρα­κο­λου­θού­σαν τα συμ­βαί­νο­ντα, ό­πως κά­θε βρά­δυ _ μι­λώ­ντας για την πλα­τεί­α Ο­μο­νοί­ας. Γρά­φη­καν αρ­κε­τά για το αν οι Ελ­λη­νες θέ­λουν ή ό­χι Αλ­βα­νούς στη χώ­ρα μας, για το πώς πρω­το­ήρ­θαν ό­ταν ά­νοι­ξαν τα σύ­νο­ρα, για το ό­τι τους θέ­λα­με για τις χο­ντρές δου­λειές (κυ­ρί­ως στην ύ­παι­θρο, ό­που δεν ή­θε­λαν να δου­λεύ­ουν πια αρ­κε­τοί Ελ­λη­νες), για το ό­τι ό­ταν τέ­λειω­ναν τη δου­λειά φώ­να­ζε ο Έλ­λη­νας ερ­γο­δό­της τον α­στυ­νο­μι­κό και τον έ­στελ­νε (α­πλή­ρω­το και ορ­γι­σμέ­νο) ε­κεί απ’ ό­που ήρ­θε, για μια φά­μπρι­κα που ή­ταν για αρ­κε­τό και­ρό πο­λύ δια­δε­δο­μέ­νη και ε­πι­κερ­δής πα­νελ­λα­δι­κά. Τα προ­α­να­φερ­θέ­ντα ζη­τή­μα­τα α­πα­σχο­λούν τα τε­λευ­ταί­α χρό­νια τα ελ­λη­νι­κά ΜΜΕ, ε­ρευ­νη­τές και αρ­μό­δια Πο­λι­τεια­κά όρ­γα­να. Ω­στό­σο, και ε­δώ –ό­πως σε άλ­λους το­μείς_ πα­ρα­τη­ρεί­ται σχε­τι­κό έλ­λειμ­μα τεκ­μη­ριω­μέ­νου δια­λό­γου σε ε­πι­στη­μο­νι­κό και πο­λι­τι­κό ε­πί­πε­δο κα­θώς και έλ­λει­ψη πρό­βλε­ψης και σχε­δια­σμού, δη­λα­δή α­που­σί­α πο­λι­τι­κής.

Η α­πε­ρί­σκε­πτη πο­λι­τι­κή της λα­θρο­με­τα­να­στεύ­σε­ως των κυ­βερ­νή­σε­ων της δε­κα­ε­τί­ας του 1990 εί­χε και θα έ­χει σο­βα­ρές συ­νέ­πειες (ά­με­σες, έμ­με­σες, με­σο­πρό­θε­σμες, μα­κρο­πρό­θε­σμες) για την ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νί­α. Δια­μορ­φώ­θη­καν συ­μπε­ρι­φο­ρές που αλ­λοιώ­νουν τον κοι­νω­νι­κό ι­στό, ε­νώ τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ευ­νο­μού­με­νης πο­λι­τεί­ας υ­πο­χω­ρού­σαν υ­πέρ ε­κεί­νων μιάς α­ναρ­χού­με­νης πο­λι­τεί­ας. Εμ­φα­νί­ζο­νταν γνω­ρί­σμα­τα των πρώ­των βιο­μη­χα­νι­κών πό­λε­ων, ό­που α­που­σί­α­ζαν κοι­νω­νι­κοί κα­νό­νες ε­λέγ­χου στις με­τα­ξύ των α­τό­μων σχέ­σεις. Χρειά­ζε­ται μια άλ­λη με­τα­να­στευ­τι­κή πο­λι­τι­κή, ό­πως χρειά­ζε­ται μια άλ­λη πο­λι­τι­κή α­νά­πτυ­ξης ό­λης της πε­ριο­χής της Νο­τιο­α­να­το­λι­κής Ευ­ρώ­πης.
Στην πο­λι­τι­κή της λα­θρο­με­τα­να­στεύ­σε­ως που α­κο­λου­θή­θη­κε μπο­ρούν να α­νι­χνευ­τούν και σκο­πι­μό­τη­τες που α­νά­γο­νται στην ε­ξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή. Η α­δυ­να­μί­α των ελ­λη­νι­κών κυ­βερ­νή­σε­ων να λύ­σουν το βο­ρειο­η­πει­ρω­τι­κό ζή­τη­μα τις α­δρα­νο­ποί­η­σε ό­ταν το θέ­μα αυ­τό έ­πρε­πε να τε­θεί στο δια­πραγ­μα­τευ­τι­κό τρα­πέ­ζι της Διά­σκε­ψης Ει­ρή­νης των Πα­ρι­σί­ων και να λυ­θεί με­τά το Γερ­μα­νι­κό πρό­βλη­μα. Οι α­πό το 1989 και με­τά κυ­βερ­νή­σεις της Α­θή­νας ά­σκη­σαν την πιο α­νώ­δυ­νη γι’ αυ­τές, την πιο ο­δυ­νη­ρή ω­στό­σο για τους Βο­ρειο­η­πει­ρώ­τες και την Ελ­λά­δα λύ­ση: Ταύ­τι­σαν τους Βο­ρειο­η­πει­ρώ­τες με τους Αλ­βα­νούς και τους ο­δή­γη­σαν στα μο­νο­πά­τια της λα­θρο­με­τα­να­στεύ­σε­ως, ώ­στε να ε­γκα­τα­λεί­ψουν τα σπί­τια τους χω­ρίς δυ­να­τό­τη­τες ε­πι­στρο­φής, ό­πως γι­νό­ταν προ­πο­λε­μι­κά. Με τη φυ­γή των Βο­ρειο­η­πει­ρω­τών ε­πι­δί­ω­ξαν να κλεί­σουν το Βο­ρειο­η­πει­ρω­τι­κό.

Η Αλ­βα­νια (ο­νο­μα­ζό­με­νη α­πό τους κα­τοί­κους της Shkiperia, δη­λα­δή “Χώ­ρα των Α­ε­τών”), με­τά την πτώ­ση του κα­θε­στώ­τος του –“ε­ξω­τι­κού” και “ά­γριου” ταυ­τό­χρο­να– “αυ­τάρ­κους σο­σια­λι­σμού”, με 50% του πλη­θυ­σμού της στην α­νερ­γί­α, με μια α­παρ­χαιω­μέ­νη βιο­μη­χα­νί­α και έ­να χρέ­ος 700 ε­κα­τομ­μυ­ρί­ων δο­λα­ρί­ων Η­ΠΑ, ή­ταν μια χώ­ρα που χρεια­ζό­ταν να α­νοι­κο­δο­μη­θεί εξ ο­λο­κλή­ρου. Η με­τά­βα­ση στην οι­κο­νο­μί­α της α­γο­ράς έ­θε­σε σε κα­τά­στα­ση α­χρη­στί­ας με­γά­λο μέ­ρος του βιο­μη­χα­νι­κού δυ­να­μι­κού και της α­γρο­τι­κής και με­ταλ­λευ­τι­κής πα­ρα­γω­γής. Δη­μιουρ­γή­θη­κε με­γά­λος α­ριθ­μός α­νέρ­γων, αν και η δια­νο­μή των γαιών στους α­γρό­τες πε­ριό­ρι­σε κά­πως αυ­τό το φαι­νό­με­νο. Το έλ­λειμ­μα των ε­ξω­τε­ρι­κών συ­ναλ­λα­γών αυ­ξή­θη­κε θε­α­μα­τι­κά, κα­θι­στώ­ντας α­να­πό­φευ­κτα τη χώ­ρα ε­ξαρ­τώ­με­νη υ­περ­βο­λι­κά α­πό μια ση­μα­ντι­κή διε­θνή βο­ή­θεια. Εί­χε πλη­θυ­σμό 3,374 ε­κα­τομ­μυ­ρί­ων κα­τοί­κων το 1994, α­πό τους ο­ποί­ους πε­ρί­που 165 έ­ως 325 χι­λιά­δες δή­λω­ναν τό­τε σύμ­φω­να με ο­ρι­σμέ­νες ε­κτι­μή­σεις της ελ­λη­νι­κής Πρε­σβεί­ας στα Τί­ρα­να ελ­λη­νι­κής κα­τα­γω­γής και ε­θνι­κό­τη­τας. Ως προς το θρήσκευμα η σύνθεση ήταν περίπου: Μουσουλμάνοι 70%, χριστιανοί ορθόδοξοι 20%, ρω-μαιοκαθολικοί 10%.

Οι κά­τοι­κοι της Αλ­βα­νί­ας εί­ναι στην πλειο­νό­τη­τά τους η­λι­κί­ας κά­τω των 35 ε­τών (εί­ναι η χώ­ρα με τον με­γα­λύ­τε­ρο δεί­κτη γεν­νη­τι­κό­τη­τας στην Ευ­ρώ­πη). Αλ­λά, ε­ξα­θλιω­μέ­νοι και ά­νερ­γοι, έ­παιρ­ναν τα μο­νο­πά­τια της με­τα­νά­στευ­σης, κυ­ρί­ως προς την Ελ­λά­δα, αλ­λά ε­πί­σης προς την Iτα­λί­α, την Ελ­βε­τί­α, τη Γαλ­λί­α, τη Γερ­μα­νί­α, την Τουρ­κί­α κ.λπ. Με­τά την με­τα­πο­λί­τευ­ση και το ά­νοιγ­μα των συ­νό­ρων, ο­ρι­σμέ­νοι Α­με­ρι­κα­νοί α­ξιω­μα­τού­χοι και α­να­λυ­τές ε­κτι­μού­σαν ό­τι τα Τί­ρα­να έ­δι­ναν ση­μεί­α μιας δια­φο­ρε­τι­κής πο­ρεί­ας. Με­τα­ξύ 1991-1995, η Ουά­σι­γκτον χο­ρή­γη­σε στην Αλ­βα­νί­α βο­ή­θεια που α­νήλ­θε σε 160 ε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λα­ρί­ων Η­ΠΑ με σκο­πό την α­νόρ­θω­ση της οι­κο­νο­μί­ας. Ε­πί­σης η Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση προ­σέ­φε­ρε στη χώ­ρα μια ό­χι α­με­λη­τέ­α βο­ή­θεια1. Η Aλ­βα­νί­α έ­τυ­χε υ­πο­στή­ρι­ξης των Η­ΠΑ στους διε­θνείς οι­κο­νο­μι­κούς ορ­γα­νι­σμούς (Πα­γκό­σμια Τρά­πε­ζα, Διε­θνές Νο­μι­σμα­τι­κό Τα­μεί­ο-I.Μ.F.). Σε α­ντάλ­λαγ­μα, ή­ταν α­πό τις πρώ­τες χώ­ρες της “άλ­λης Ευ­ρώ­πης” που προ­σχώ­ρη­σε στον “Συ­νε­ται­ρι­σμό για την Ει­ρή­νη” (Part­nership for peace) –ι­δρύ­θη­κε με πρω­το­βου­λί­α του ΝΑ­ΤΟ, με­τά την διά­λυ­ση του α­να­το­λι­κο­ευ­ρω­παι­κού συ­να­σπι­σμού. Οι οι­κο­νο­μι­κές με­ταρ­ρυθ­μί­σεις α­να­χαί­τι­σαν τον πλη­θω­ρι­σμό –α­πό 400% στις αρ­χές του 1992 στο 10% στο τέ­λος του 1996. Ω­στό­σο, η Αλ­βα­νί­α ε­ξα­κο­λου­θού­σε να εί­ναι η φτω­χό­τε­ρη χώ­ρα της η­πεί­ρου. Ο μέ­σος μη­νιαί­ος μι­σθός μό­λις ξε­περ­νού­σε το συ­γκε­κρι­μέ­νο έ­τος τα 70 δολ. Η­ΠΑ και το έ­να τέ­ταρ­το των πο­λι­τών της ζού­σε κά­τω α­πό το κα­τώ­φλι της φτώ­χειας. Ό­σον α­φο­ρά το σπου­δαί­ο μέ­γε­θος της οι­κο­νο­μι­κής συ­νει­σφο­ράς της Ι­τα­λί­ας, αυ­τή μπο­ρού­σε να ε­ξη­γη­θεί τό­σο α­πό την α­νη­συ­χί­α των αρ­χών της να δουν να συρ­ρέ­ουν στις α­κτές της χώ­ρας τους νέ­οι Αλ­βα­νοί οι­κο­νο­μι­κοί με­τα­νά­στες, ό­σο και α­πό τη φι­λο­δο­ξί­α της Ρώ­μης να α­σκή­σει ι­διαί­τε­ρη ε­πιρ­ρο­ή στην Αλ­βα­νί­α. Ε­ξάλ­λου, δεν χρειά­ζε­ται να γί­νει α­ντι­κεί­με­νο ι­διαί­τε­ρης α­πό­δει­ξης το ξε­χω­ρι­στό εν­δια­φέ­ρον που πα­ρου­σιά­ζει η Αλ­βα­νί­α στο πλαί­σιο των ι­τα­λι­κών γε­ω­πο­λι­τι­κών α­ντι­λή­ψε­ων, α­πό την μουσο­λι­νι­κή φα­σι­στι­κή πε­ρί­ο­δο. Αυ­τές οι βλέ­ψεις της Ι­τα­λί­ας υ­πήρ­χαν εν­δεί­ξεις ό­τι α­να­βί­ω­ναν στο γε­ω­πο­λι­τι­κό συ­γκεί­με­νο των με­τά το 1989-1991 με­τα­βο­λών.

Το “Σο­σια­λι­στι­κό Κόμ­μα Αλ­βα­νί­ας” [(ΣΚΑ, PSA), με­το­νο­μα­σί­α-με­τα­σχη­μα­τι­σμός του άλ­λο­τε μο­να­δι­κού κόμ­μα­τος της χώ­ρας, του “Κόμ­μα­τος Ερ­γα­σί­ας Αλ­βα­νί­ας”) εί­χε νι­κή­σει στις βου­λευ­τι­κές ε­κλο­γές της 31 Μαρ­τί­ου/7 Α­πρι­λί­ου 1991. Αλ­λά μπή­κε ε­κτός κυ­βερ­νη­τι­κής ε­ξου­σί­ας με­τά την ευ­ρεί­α νί­κη στις νέ­ες ε­κλο­γές της 22/29 Μαρ­τί­ου 1992 του “Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος Αλ­βα­νί­ας” (ΔΚΑ, PDA). Ο “ρε­α­λι­στής κομ­μου­νι­στής” Ρα­μίζ Aλί­α υ­πο­χρε­ώ­θη­κε να πα­ραι­τη­θεί α­πό το α­ξί­ω­μα του αρ­χη­γού του κρά­τους υ­πέρ του η­γέ­τη του “ΔΚΑ” Σά­λι Μπε­ρί­σα2, πα­ρα­σύ­ρο­ντας μα­ζί στην πτώ­ση του το ΣΚΑ.
Στις αρ­χές της δε­κα­ε­τί­ας του 1990 άρ­χι­σε να γί­νε­ται λό­γος για το “αλ­βα­νι­κό ζή­τη­μα”. Υ­πο­στη­ρί­ζε­ται ό­τι αυ­τό “λύ­θη­κε με κα­κό τρό­πο πριν α­πό τον πό­λε­μο και έ­μει­νε πα­γω­μέ­νο κα­τά τη διάρ­κεια του Ψυ­χρού Πο­λέ­μου α­πό την α­πο­μό­νω­ση…”3. Τι α­πο­τε­λεί λοι­πόν στις μέ­ρες μας το “αλ­βα­νι­κό ζή­τη­μα”; Πρό­κει­ται για την “Α­χίλ­λειο πτέρ­να” της Ν/Α Ευ­ρώ­πης ή μάλ­λον για έ­ναν μο­χλό στην ε­πι­χει­ρού­με­νη το­πο­θέ­τη­ση σε ε­φαρ­μο­γή της “Νέ­ας Τά­ξης στα Βαλ­κά­νια”; Ο­πωσ­δή­πο­τε το πρό­βλη­μα του Κο­σό­βου-Με­τό­χι­γε συ­νι­στά έ­να πο­λύ σο­βα­ρό γε­ω­πο­λι­τι­κό ζή­τη­μα, με χα­ρα­κτή­ρα ε­θνο-θρη­σκευ­τι­κής δια­μά­χης. Eνθαρ­ρυ­μέ­νος α­πό την υ­πο­στή­ρι­ξη που πα­ρέ­σχε αρ­χι­κά η Ουά­σι­γκτον στο κα­θε­στώς του και ε­πω­φε­λού­με­νος α­πό τη διά­λυ­ση της Ο­μο­σπον­δια­κής Γιου­γκο­σλα­βί­ας και την σκλη­ρή κα­τα­σταλ­τι­κή πο­λι­τι­κή του σερ­βι­κού κα­θε­στώ­τος του Μι­λό­σε­βιτ­ς, ο Σά­λι Μπε­ρί­σα ευ­νό­η­σε την α­νά­πτυ­ξη των α­λυ­τρω­τι­κών/ε­θνι­κι­στι­κών δυ­νά­με­ων στην ε­παρ­χί­α αυ­τή. Πα­ρά τις “συ­στά­σεις για σώ­φρο­να στά­ση” που α­πη­ύ­θυ­νε αρ­χι­κά η Ουά­σι­γκτον, πολ­λοί ε­θνι­κι­στές Αλ­βα­νοί, και α­νά­με­σά τους φί­λοι του Σά­λι Μπε­ρί­σα, έ­θε­ταν ως κύ­ριο στό­χο την έ­νω­ση σε έ­να κρά­τος των Aλβα­νών του Koσό­βου και της FYROM (πρώ­ην Γιου­γκο­σλα­βι­κή Mα­κε­δο­νί­α). Ο Μπε­ρί­σα εί­χε προ­α­ναγ­γεί­λει τις προ­τι­μή­σεις του α­πό την ί­δρυ­ση του πρώ­του, με­τά τον Β΄ Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο, νό­μι­μου κόμ­μα­τος της α­ντι­πο­λί­τευ­σης στην Αλ­βα­νί­α4. 

Στην Ελ­λά­δα εί­δα­με α­να­λύ­σεις που ε­ξέ­φρα­ζαν α­νη­συ­χί­α για τις ευ­και­ρί­ες α­νά­μι­ξης στις υ­πο­θέ­σεις των λα­ών της πε­ριο­χής που το εν λό­γω πρό­βλη­μα προ­σέ­φε­ρε στις ε­ξω­βαλ­κα­νι­κές Δυ­νά­μεις και στην Τουρ­κί­α. Σύμ­φω­να με αυ­τή την α­ντί­λη­ψη, μια α­πό τις σπου­δαί­ες συ­νέ­πειες της εν λό­γω κα­τά­στα­σης ή­ταν η διαιώ­νι­ση του πο­λι­τι­κού κα­τα­τε­μα­χι­σμού των Βαλ­κα­νί­ων5. Ό­σον α­φο­ρά τον ρό­λο του τουρ­κι­κού πα­ρά­γο­ντα στην Αλ­βα­νί­α, στα μέ­σα της δε­κα­ε­τί­ας του 1990, ή­ταν χρή­σι­μο να ση­μειω­θούν δύ­ο σχό­λια αλ­βα­νι­κής προ­ε­λεύ­σε­ως (η­με­ρη­σί­ων ε­φη­με­ρί­δων των Tι­ρά­νων). Το έ­να υ­πο­γράμ­μι­ζε ό­τι ο τό­τε πρό­ε­δρος της Τουρ­κί­ας Σου­λεϊμάν Ντε­μι­ρέλ έ­σπευ­σε να ε­πι­σκε­φθεί τα Τί­ρα­να με­τά τη βελ­τί­ω­ση που εί­χε πα­ρα­τη­ρη­θεί στις ελ­λη­νο-αλ­βα­νι­κές σχέ­σεις και την ε­πί­σκε­ψη στα Τί­ρα­να του τό­τε υ­πουρ­γού Άμυ­νας της Ελ­λά­δας Γε­ρά­σι­μου Αρ­σέ­νη6. Α­πε­να­ντί­ας, μια άλ­λη ε­φη­με­ρί­δα, αν και α­να­δεί­κνυε τη ση­μα­σί­α των δε­σμών που συ­νε­πα­γό­ταν η θρη­σκευ­τι­κή συγ­γέ­νεια α­νά­με­σα στην Αλ­βα­νί­α και την Τουρ­κί­α, πα­ρα­τη­ρού­σε ό­τι ο Ντε­μι­ρέλ ή­ταν πιο ε­πι­φυ­λα­κτι­κός στο κε­φά­λαιο “πα­ντουρ­κι­σμός” σε σύ­γκρι­ση με τον Tουρ­γκούτ Oζάλ και ό­τι η ε­πί­σκε­ψή του δεν εί­χε πα­ρά δευ­τε­ρεύ­ου­σα σχέ­ση με την ελ­λη­νο-τουρ­κι­κή δια­μά­χη7. 

Oπωσ­δή­πο­τε η α­νά­μι­ξη των ε­θνο­τι­κών-θρη­σκευ­τι­κών ο­μά­δων και οι συ­να­κό­λου­θες ε­δα­φι­κές διεκ­δι­κή­σεις και συ­γκρού­σεις τους προ­σέ­φε­ραν στο NΑ­ΤΟ την ευ­και­ρί­α να πα­ρου­σια­στεί ως πα­ρά­γο­ντας προ­στα­σί­ας για τους Αλ­βα­νούς του Κο­σό­βου, την Αλ­βα­νί­α, αλ­λά και για ο­λό­κλη­ρη την πε­ριο­χή της Ν/Α Ευ­ρώ­πης. Η Aλβα­νί­α ή­ταν η πρώ­τη α­νά­με­σα στα κρά­τη-έ­θνη της πρώ­ην Α­να­το­λι­κής Ευ­ρώ­πης που πα­ρου­σί­α­σε την υ­πο­ψη­φιό­τη­τά της ώ­στε να γί­νει μέ­λος του ΝΑΤO. Μια πρώ­τη υ­πο­στή­ρι­ξη στο αί­τη­μα αυ­τό της Αλ­βα­νί­ας εί­χε εκ­φρά­σει ο τό­τε υ­πουρ­γός Ε­ξω­τε­ρι­κών της ε­νο­ποι­η­μέ­νης Γερ­μα­νί­ας Hans Dietrich Genscher, κα­τά την διάρ­κεια της τρί­της ε­πί­ση­μης ε­πί­σκε­ψής του στα Τί­ρα­να (στις 22 Α­πρι­λί­ου 1992)8. Η άρ­νη­ση της Συμ­μα­χί­ας στην αί­τη­ση των Τι­ρά­νων βα­σί­στη­κε τό­τε σε τρί­α ε­πι­χει­ρή­μα­τα: α) Η εν­σω­μά­τω­ση των Ε­νό­πλων Δυ­νά­με­ων της Αλ­βα­νί­ας στη διοί­κη­ση της Α­τλα­ντι­κής Συμ­μα­χί­ας α­παι­τού­σε την α­να­διάρ­θρω­ση και τον εκ­συγ­χρο­νι­σμό τους, δα­πα­νη­ρά σε χρή­μα και χρό­νο, αλ­λά και δύ­σκο­λα για έ­να κρά­τος που ε­πι­χει­ρού­σε τον εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό του υ­πό συν­θή­κες προ­γραμ­μά­των σκλη­ρής λι­τό­τη­τας. β) Το ΝΑΤO δεν ή­ταν και τό­σο πρό­θυ­μο να δε­χτεί έ­ντα­ξη νέ­ων με­λών, που θα μπο­ρού­σαν να προ­κα­λέ­σουν πα­ρά­λυ­ση της Συμ­μα­χί­ας σε και­ρό κρί­σης. Ή­ταν εν­δια­φέ­ρον να δει κα­νείς επ’ ευ­και­ρί­α ό­τι σ’ αυ­τόν τον συλ­λο­γι­σμό γι­νό­ταν, χά­ριν πα­ρα­δείγ­μα­τος, ε­πί­κλη­ση των προ­βλη­μά­των α­νά­με­σα στην Ελ­λά­δα και την Τουρ­κί­α που θε­ω­ρού­νταν ό­τι α­πει­λούν τη συ­νο­χή της Συμ­μα­χί­ας: “Η μα­κρο­χρό­νια έ­ντα­ση α­νά­με­σα στην Ελ­λά­δα και την Αλ­βα­νί­α δεν θα μπο­ρού­σε πα­ρά να πα­ρο­ξύ­νει την κα­τά­στα­ση και να προ­κα­λέ­σει διαί­ρε­ση στους κόλ­πους της Συμ­μα­χί­ας, ι­διαι­τέ­ρως ό­ταν η Αλ­βα­νί­α δια­τη­ρεί πο­λύ κα­λές σχέ­σεις με την Τουρ­κί­α”9. γ) Η τα­χεί­α εν­σω­μά­τω­ση των κρα­τών της Α­να­το­λι­κής Ευ­ρώ­πης δεν θα μπο­ρού­σε πα­ρά να ο­δη­γή­σει σε μια πε­ρι­κύ­κλω­ση της Ρω­σί­ας και να προ­κα­λέ­σει ά­νο­δο των ε­θνι­κι­στι­κών αι­σθη­μά­των στη Μό­σχα10. Οι Αλ­βα­νοί υ­πο­λο­γί­ζο­νταν α­πό τον Gazmen Xhudo ό­τι α­νέρ­χο­νται σε 7 ε­κα­τομ­μύ­ρια, ζώ­ντας στο έ­δα­φος πέ­ντε κρα­τών (ο α­ριθ­μός πε­ριέ­κλειε τους 3,2 κα­τοί­κους της Aλβα­νί­ας, τα 2 ε­κα­τομ­μύ­ρια στο Kό­σοβo και άλ­λους 2 ε­κα­τομ­μύ­ρια Αλ­βα­νών στην πΓΔΜ, στο Μαυ­ρο­βού­νιο και… στην Ελ­λά­δα. Οι ι­θύ­νο­ντες στα Τί­ρα­να έ­δει­χναν α­πό τό­τε να πι­στεύ­ουν ό­τι “μπο­ρού­σαν να προ­σφέ­ρουν στο ΝΑ­ΤΟ μια ση­μα­ντι­κή δύ­να­μη στα Βαλ­κά­νια, ε­φό­σον η Συμ­μα­χί­α θα ή­θε­λε να ε­ξε­τά­σει την ε­πε­ξερ­γα­σί­α μιας συ­νε­κτι­κής στρα­τη­γι­κής για την α­ντι­με­τώ­πι­ση εν­δε­χο­μέ­νων συ­γκρού­σε­ων”. Ε­ξάλ­λου, αν και ο “Συ­νε­ται­ρι­σμός για την Ει­ρή­νη” πα­ρου­σια­ζό­ταν ως έ­νας δρό­μος προς τα ε­μπρός, φαι­νό­ταν πο­λύ