ΛΟΑΤ διαδηλωτές στο Hamtramck, στις 24 Ιουνίου 2023, διαμαρτυρόμενοι για την απαγόρευση των gay σημαιών σε δημόσιους χώρους. BILL PUGLIANO/Getty Images μέσω AFP
«Υποστηρίξαμε τους μετανάστες και τώρα απειλούν τα δικαιώματά μας»: Στο Χάμτραμκ των Ηνωμένων Πολιτειών, οι ΛΟΑΤ αισθάνονται ότι έχουν απορριφθεί από τον δήμαρχο με καταγωγή από την Υεμένη
Από την Hélène Vissière Ειδική ανταποκρίτρια στο Hamtramck (Ηνωμένες Πολιτείες ) 26 Φεβρουαρίου
– Η άφιξη των μουσουλμάνων υποστηρίχθηκε από την LGBT κοινότητα της πόλης. Η τελευταία καταγγέλλει τώρα την “απειλή” των “δικαιωμάτων” της από το δημοτικό συμβούλιο, το οποίο έχει μουσουλμανική πλειοψηφία.
Στο Whiskey in the Jar, ένα μπαρ στο Χάμτραμκ, προάστιο του Ντιτρόιτ, επικρατεί μια χαρούμενη εθυλική ατμόσφαιρα. Είναι μόλις μεσημέρι και ένα πλήθος ντυμένο στα κόκκινα και τα λευκά – τα χρώματα της Πολωνίας – χορεύει υπό τους ήχους της μπάντας, των Πολωνών Μουσουλμάνων , ενώ πίνει Tyskie, μια μπύρα από τη Σιλεσία. Έχουν συγκεντρωθεί όπως κάθε χρόνο για να γιορτάσουν την Ημέρα του Paczki (προφέρεται “ponchki“), ένα ντόνατ με γέμιση κρέμας που τρώγεται στην Πολωνία την Καθαρά Δευτέρα. Και τίποτα δεν φαίνεται να διαταράσσει την εορταστική διάθεση, ούτε καν το κάλεσμα του μουεζίνη για προσευχή, που ακούγεται από τα μεγάφωνα του κοντινού τζαμιού.
Για δεκαετίες, αυτή η μικρή πόλη στο Μίσιγκαν ήταν ένας θύλακας Πολωνών καθολικών εργατών, που προσελκύονταν από τις θέσεις εργασίας στα εργοστάσια αυτοκινήτων. Το 2013, το Χάμτραμκ έγινε η πρώτη πόλη με μουσουλμανική πλειοψηφία στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περίπου 20 γλώσσες να μιλιούνται στο σχολείο. Και πρόσφατα μετακόμισαν νέοι λευκοί άνθρωποι, προσελκυόμενοι από τα φτηνά ενοίκια του Χάμτραμκ και την αίσθηση του χωριού. “Ο κόσμος σε 5 km2“, διακηρύσσει μια τοιχογραφία με κόκκινα γράμματα στο κέντρο της πόλης.
“Το Hamtramck είναι ένα είδος εργαστηρίου για την πολυφυλετική Αμερική“, συνοψίζει ο Milo Madole, ένας δικηγόρος στα τριάντα του. Στον κεντρικό δρόμο, ο Srodek, ένας πωλητής λουκάνικων kielbasa, ένα εστιατόριο κεμπάπ από την Υεμένη, καταστήματα με σάρι από το Μπαγκλαντές και ένας φούρνος με χαλάλ paczki συναντιούνται μεταξύ τους. Γυναίκες με μπούρκα κάνουν βόλτα στην πλατεία του Πάπα, όπου ένα μεγάλο άγαλμα του Ιωάννη Παύλου Β’ θυμίζει την επίσκεψή του το 1987. Και στο γήπεδο του μπέιζμπολ, τα παιδιά παίζουν κρίκετ, ένα δημοφιλές άθλημα στο Μπαγκλαντές. Όσο για τους Πολωνούς, αν και αντιπροσωπεύουν πλέον μόνο το 5% έως 7% του πληθυσμού, πολλοί επιστρέφουν κάθε εβδομάδα για να ακούσουν τη λειτουργία στη μητρική τους γλώσσα στην εκκλησία του Αγίου Φλωριανού.
Αυτή την Τετάρτη των τεφρών, το τεράστιο κτίριο που μοιάζει με καθεδρικό ναό είναι γεμάτο με πιστούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι εκπληκτικά νέοι. “Η κοινότητα κάθε άλλο παρά εξαφανίζεται. Υπάρχουν πολλές οικογένειες δεύτερης και τρίτης γενιάς που εξακολουθούν να μιλούν πολωνικά”, λέει ο πατέρας Thomasz Pietrzak. Ωστόσο, παραδέχεται ότι πολλοί από αυτούς δεν ζουν πλέον εδώ. Σήμερα, το 39% των 28.000 κατοίκων της πόλης έχει καταγωγή από την Υεμένη και το 26% από το Μπαγκλαντές. Εξ ου και το αστείο ότι το Hamtramck (ham σημαίνει ζαμπόν, το οποίο δεν ακούγεται και πολύ χαλάλ) θα πρέπει να μετονομαστεί σε Lambtramck (από το lamb-αρνί).
Μουσουλμάνοι αιρετοί αρνούνται να διαδηλώσουν μαζί με τα ΛΟΑΤ άτομα
Με την άφιξη αυτών των νέων μεταναστών, οι συνήθειες και τα έθιμα έχουν αλλάξει. Το 2004, ο κατά κύριο λόγο λευκός δήμος ήταν από τους πρώτους στις Ηνωμένες Πολιτείες που επέτρεψε τη δημόσια μετάδοση του προσκλητηρίου της προσευχής από τα μεγάφωνα, πιστεύοντας ότι ο μουεζίνης δεν θα μπορούσε να λογοκριθεί ενώ μπορούν να ακούγονται ελεύθερα οι καμπάνες. Τώρα ακούγεται πέντε φορές την ημέρα από τα περίπου δώδεκα τζαμιά, ένα από τα οποία καταλαμβάνει το υπόστεγο ενός πρώην εργοστασίου αυτοκινήτων.
Το 2015, το Χάμτραμκ διακρίθηκε και πάλι, καθώς έγινε η πρώτη πόλη που απέκτησε συμβούλιο με μουσουλμανική πλειοψηφία. Οι κάτοικοι το είδαν ως ένα είδος συμβολικής εκδίκησης στον Ντόναλντ Τραμπ – τότε υποψήφιο για την προεδρία – ο οποίος είχε επιτεθεί στο Ισλάμ και τους μετανάστες. Σήμερα, σε μια άλλη πρωτιά, όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι είναι μουσουλμάνοι άνδρες και ο δήμαρχος είναι ένας Γεμενίτης. “Είμαι περήφανος που έχω μέλη της κοινότητάς μου στο δημαρχείο. Αισθανόμαστε πιο άνετα επειδή μας καταλαβαίνουν“, λέει ο Tareq, ένας νεαρός σερβιτόρος στο Yemeni Café.
Η μεταμόρφωση του Χάμτραμκ δεν υπήρξε ομαλή. Το 2020, ο δήμος προσπάθησε να επιβάλει το κλείσιμο των καταστημάτων κάνναβης, χωρίς επιτυχία, καθώς το Μίσιγκαν την έχει νομιμοποιήσει. Πέρυσι, επέτρεψε τις ζωοθυσίες στο σπίτι, πρακτική επίσης νόμιμη στο όνομα της “ελεύθερης άσκησης της θρησκείας”. Οι εντάσεις όμως εξερράγησαν όταν απαγόρευσε τη σημαία των ομοφυλοφίλων σε δημόσιους χώρους. Για να μην κατηγορηθεί για διακρίσεις, ο δήμαρχος απαγόρευσε όλες τις σημαίες εκτός από το αμερικανικό λάβαρο και μερικές άλλες. Προς μεγάλη δυσαρέσκεια ενός τμήματος του πληθυσμού, το οποίο δεν εκτίμησε αυτό το σαφώς αντι-ΛΟΑΤ μέτρο. Η εκτεταμένη κάλυψη της υπόθεσης από τα μέσα ενημέρωσης πυροδότησε την κατάσταση. “Καταλαβαίνω ότι το δημοτικό συμβούλιο ήθελε να ευχαριστήσει τους ψηφοφόρους του, αλλά η διαμάχη δίχασε την πόλη και έβλαψε την εικόνα της. Κάποιες σημαίες ουράνιου τόξου σε καταστήματα έχουν βανδαλιστεί“, παρατηρεί ο Tim Price από την Hamtramck Queer Alliance. “Δουλέψαμε σκληρά για να δημιουργήσουμε μια φιλόξενη κοινότητα όπου θα νιώθαμε ασφαλείς. Και όμως στη συνέχεια, τόσα πολλά κατέρρευσαν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Νιώσαμε προδομένοι. Υποστηρίξαμε τους μετανάστες για το δημόσιο προσκλητήριο προσευχής και τώρα απειλούν τα δικαιώματά μας“, προσθέτει η Karen Majewski, πρώην δήμαρχος, φορώντας ένα όμορφο πολωνικό κεντημένο σακάκι. Ο Tareq, ο σερβιτόρος από την Υεμένη, προφανώς διαφωνεί. “Δεν έχω τίποτα εναντίον των ΛΟΑΤ ατόμων, αλλά δεν θέλω να μας επιβάλλουν τη σημαία τους, όταν η πλειοψηφία από εμάς εδώ είναι μουσουλμάνοι“.
Οι εντάσεις αναζωπυρώθηκαν και πάλι λίγους μήνες αργότερα, όταν οι τοπικοί σύμβουλοι αρνήθηκαν να παρελάσουν μαζί με την ένωση ΛΟΑΤ στην ετήσια παρέλαση. Έκτοτε, η αναταραχή έχει καταλαγιάσει. Ο Ντάνιελ, ένας πρώην στρατιωτικός που πίνει μια μπύρα στο Whiskey in the Jar, δεν είναι καθόλου ευχαριστημένος με όλες αυτές τις αλλαγές. “Καλωσορίσαμε τους μουσουλμάνους. Και καταλαμβάνουν την εξουσία χωρίς να προσπαθούν να αφομοιωθούν στον πολιτισμό μας. Ο παππούς μου χρειάστηκε να ενσωματωθεί όταν μετανάστευσε από το Βέλγιο”.
