του Γιώργου Καραμπελιά από τη Ρήξη που κυκλοφορεί
Η κρίση, με δάκρυα και αίμα, αλλάζει τους Έλληνες • Ένας πρώτος απολογισμός
Μια από τις βασικές αιτίες της κρίσης που βιώνουμε είναι πως η μεταπολίτευση, ιδιαίτερα από το 1990 και μετά, κατέστρεψε πολλές από τις θετικές αξίες και χαρακτηριστικά της ελληνικής ιδιοπροσωπίας, μεγεθύνοντας ταυτόχρονα τα αρνητικά μας.
Οι Έλληνες, ένας λαός λιτοδίαιτος, ενεργητικός, εργατικός, μεταβλήθηκαν σε αργοκίνητους, παχύσαρκους, οπαδούς της μικρότερης προσπάθειας.
Ένας λαός που δεν είχε μεγάλη σχέση με κάθε είδους εξαρτήσεις –μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, σκληρά ναρκωτικά– και χαμηλή εγκληματικότητα, μεταβλήθηκε μέσα σε ελάχιστα χρόνια σε πότη, τοξικοεξαρτημένο από ηρωίνη και ψυχοφάρμακα, με κατακόρυφα αυξανόμενη εγκληματικότητα.
Ένας λαός υπερήφανος για την ιστορική του παράδοση, με ισχυρό πατριωτισμό, παρακολουθούσε αδιάφορος τα παιδιά του να λοιδορούν, και κάποτε να καίνε, την ελληνική σημαία, και τα πανεπιστήμιά του να έχουν μεταβληθεί σε άντρο του εθνομηδενισμού και ομάδων φασιστοειδών.
Ένας λαός υπερπολιτικοποιημένος και συνδικαλιστικά ενεργός μεταβλήθηκε σε φανατικό θεατή μιας από τις χειρότερες τηλεοράσεις στον κόσμο και σε αναγνώστη των εντύπων του Πέτρου Κωστόπουλου, καθώς και με τον Παναγόπουλο ηγέτη(!) της ΓΣΕΕ.
Ένα συνεταιριστικό κίνημα που είχε κτιστεί με αγώνες και θυσίες γενεών και γενεών από τις αρχές του 20ού αιώνα κατεστράφη, και η αγροτική παραγωγή παραδόθηκε ολοκληρωτικά στις επιδοτήσεις και τους μεσάζοντες.
Ένας λαός με μια σκληρά εργαζόμενη αγροτιά, με εργατικό πληθυσμό, οικοδόμους και βιομηχανικούς εργάτες, έγινε λαός γκαρσονιών, δημοσίων υπαλλήλων και πορτιέρηδων σε μπαρ, μια και μέσα σε είκοσι χρόνια πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη στην ιστορία είσοδος λαθρομεταναστών αναλογικά με τον πληθυσμό και ταυτόχρονα η μεγαλύτερη αποβιομηχανοποίηση σε όλη την Ευρώπη.
Τέλος, ένας λαός που κάποτε είχε πρωθυπουργούς σαν τον Καποδίστρια, ή τον Βενιζέλο, πέρασε από τον Σημίτη στον… Γιωργάκη.
Δηλαδή, η αιφνίδια μετάβαση στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του καταναλωτικού καπιταλισμού, παντού καταστροφική, μας έπληξε περισσότερο από άλλους λαούς, διότι έγινε με τρόπο παρασιτικό, «εισαγόμενο», σουσουδίζοντας αλλότριες παραδόσεις, υποτιμώντας και καταστρέφοντας τις δικές μας.
Έτσι, όταν ήρθε η κρίση του παρασιτικού μοντέλου –η κρίση των πιο ξενόδουλων, εξαρτημένων και προδοτικών ελίτ που γνώρισε ποτέ η χώρα μας–, ο ίδιος ο λαός βρέθηκε ανέτοιμος, απαράσκευος, ανίκανος να απαντήσει, με την ιστορική του συνείδηση αλλοιωμένη, το εργασιακό του ήθος υποβαθμισμένο, την αγωνιστικότητά του καταρρακωμένη, το μορφωτικό επίπεδο καταβαραθρωμένο, την πολιτική του οξυδέρκεια στο ναδίρ.
Βρέθηκε αίφνης στα βαθιά, με ρεύματα απειλητικά, με τη Σκύλλα του 4ου Ράιχ και τη Χάρυβδη του νεοθωμανισμού να μας απειλούν, χωρίς πυξίδα, χωρίς οδηγούς, χωρίς καπετάνιο.
Και έπρεπε να μάθει να πλέει από την αρχή. Και όμως, παρά τις ξέρες, τα αδιέξοδα, τις φρούδες ελπίδες των… τηλε-ευαγγελιστών, έχει αρχίσει την αντίστροφη πορεία.
Μπήκαμε στην κρίση ανεπίγνωστα, χαζοχαρούμενα, αποχαυνωμένοι από τέσσερις ώρες ημερήσιας τηλεθέασης σκουπιδιών. Και, για να επιβιώσουμε, είμαστε υποχρεωμένοι να βγούμε έχοντας πραγματοποιήσει μια ολόκληρη πολιτιστική επανάσταση. Και την έχουμε αρχίσει.
Κατ’ αρχάς, και είναι σημαντικό, ο ελληνικός λαός έπαψε να δείχνει εμπιστοσύνη στις ελίτ –πολιτικούς, δημοσιογράφους, διανοουμένους– και τα κόμματα εξουσίας. Έστω και μέσα από την πιο άθλια τηλεόραση, αλλά και μέσα από εφημερίδες, βιβλία, διαδίκτυο, έκανε μια βαθιά βουτιά στην πληροφόρηση που είχε για χρόνια εγκαταλείψει.
Λέξεις άγνωστες ή ξεχασμένες άρχισαν να συνωστίζονται στο μυαλό των Ελλήνων –σπρεντ, νεοφιλελευθερισμός, «κούρεμα», υποτίμηση, παραγωγική ισορροπία, γεωπολιτική.
Έννοιες παλιές και ξεχασμένες, αντίσταση, πατρίδα, υπερηφάνεια, ακούγονται από το στόμα ακόμα και των πιο ξεπουλημένων πολιτικών, και των εθνομηδενιστών, ενώ ο κ. Πρετεντέρης καταγγέλλει τους… «γερμανοτσολιάδες»!
Οι Έλληνες πολίτες παύουν πλέον να τοποθετούνται σύμφωνα με τα παλιά κλισέ –αριστερά, δεξιά, κέντρο– και κοιτάζουν τα κόμματα και τους πολιτικούς στα χέρια. Γι’ αυτό και έχει αρχίσει η σταδιακή κατεδάφιση του παλιού πολιτικού συστήματος, η οποία θα επεκταθεί σε όλο το πολιτικό φάσμα.
Σταδιακά, όλο και περισσότεροι αναπροσανατολίζονται προς την κατεύθυνση παραγωγικών δραστηριοτήτων που είχαν εγκαταλειφθεί, για την ώρα κυρίως προς τον αγροτικό τομέα, ενώ παράλληλα πολλαπλασιάζονται οι πρωτοβουλίες συνεταιριστικού ή αλληλέγγυου χαρακτήρα. Οι «πατάτες» της Πιερίας γενικεύονται, ενώ ακόμα και η μέχρι χθες αδιάφορη ηγεσία της Εκκλησίας διαμαρτύρεται και επεκτείνει το κοινωνικό της έργο.
Οι πλατείες μας, με πρώτο το Σύνταγμα, έγιναν και πάλι χώρος συνάντησης, συζήτησης, επαφής. Στις γειτονιές, για το χαράτσι, για οργάνωση κοινών δραστηριοτήτων, για συζητήσεις, ανασυγκροτείται σταδιακά ο χαμένος κοινωνικός ιστός.
Πλέον έχει καταστεί συνείδηση σε όλους πως η καταστροφή του παλαιού μοντέλου είναι τελεσίδικη και ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα ριζικά νέο. Και –εκτός από τους γερμανοτσολιάδες γνωστού τηλεοπτικού καναλιού– όλοι έχουν συνείδηση πλέον πως αυτό δεν μπορεί να στηριχτεί σε ξένες δυνάμεις και ξένους πόρους. Αν το εκκρεμές, στη διάρκεια της μεταπολίτευσης, μας οδηγούσε σε όλο και μεγαλύτερη εξωστρέφεια και υποταγή στην παγκοσμιοποίηση, σήμερα θα πρέπει «να επιστρέψουμε» στον τόπο μας, στις δικές μας δυνάμεις, στην «πατρίδα», που λέει εσχάτως και ο Αλέξης Τσίπρας!
Δεν είναι λοιπόν λίγα τα βήματα έξω από τον παλιό κόσμο, για τη διαμόρφωση ενός νέου, που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Δεν είναι αρκετά; Σίγουρα όχι. Ποτέ δεν είναι αρκετά. Ωστόσο έχουμε ξεκινήσει. Μέσα από την κρίση διαμορφώνεται ένας νέος λαός, δηλαδή ανασυγκροτείται ο ελληνικός λαός, που ξαναβρίσκει τη βαθύτερη υπόστασή του.
Σε ποια άλλη χώρα του κόσμου θα ακούσεις άραγε τους ταξιτζήδες να συζητούν για τη… Ναόμι Κλάιν; Ίσως μόνο στην Ελλάδα της κρίσης!
Είμαστε πολύ πιο έτοιμοι απ’ ό,τι δύο χρόνια πριν. Έστω και αν είμαστε πολύ πιο φτωχοί σε χρήματα και αγαθά, είμαστε όμως πολύ πιο πλούσιοι σε ιδέες, σε παραστάσεις, σε φιλίες. Αν διαμορφώσουμε και ένα συνολικό όραμα, τότε με πίστη και αισιοδοξία, ξεπερνώντας επί τέλους την κατάθλιψη των δύο πρώτων χρόνων, θα πρέπει να προχωρήσουμε στην οικοδόμηση μιας αυθεντικά νέας Ελλάδας.
Θαρσείν χρη.