490
Συγγραφέας: Κώστας Καραΐσκος
Πάτερ, φίλες και φίλοι, σας καλωσορίζω όλους στην εκδήλωσή μας. Ευχαριστώ πρωτίστως το περιοδικό Άρδην και τον Γιώργο Καραμπελιά για τη χρόνια στήριξή του στην προσπάθειά μας. Χρειαζόταν και μια εκδήλωση στην πρωτεύουσα, καθότι είμαστε στην περιφέρεια της χώρας και όσο να ’ναι, οι φωνές είναι λίγο δύσκολο να φτάσουνε στο κέντρο. Έτσι, λοιπόν, χάρη στις δικές του πρωτοβουλίες και στην πολιτική ομπρέλα που δίνει το περιοδικό Άρδην και η εφημερίδα Ρήξη, καταφέραμε να βάλουμε και λίγο πόδι στην Αθήνα. Ο τίτλος της εκδήλωσης είναι «Νεοθωμανισμός και Θράκη. Τον όρο του νεοθωμανισμού ίσως είναι καταλληλότερος ο Γιώργος Καραμπελιάς να τον αναλύσει, αλλά νομίζω ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε πως είναι το νέο κέλυφος που χρησιμοποιεί η Τουρκία για τις εκτός των συνόρων βλέψεις της. Η Τουρκία, περνώντας μια περίοδο εσωτερικής ανασυγκρότησης, που κορυφώθηκε στη δεκαετία του ’80 μετά την πτώση του σοβιετικού μπλοκ, νιώθει αρκετά ισχυρή ώστε να επεκταθεί και πέραν των συνόρων της με όρους όχι κατά κύριο λόγο στρατιωτικούς, αλλά δημογραφικούς και οικονομικούς. Έτσι, όπως κι ο ίδιος ο Νταβούτογλου το έχει διακηρύξει, χρησιμοποιεί τις μουσουλμανικές μειονότητες, τα απομεινάρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα Βαλκάνια και στις Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας –βεβαίως όπου μπορεί να το κάνει– ως προγεφυρώματα για την επέκταση αυτή. Με αυτή την έννοια, χωρίς να έχουμε εμείς κάποια φαντασίωση ότι κάτι συμβαίνει εις βάρος μας (κάτι συνωμοσιολογικό, όπως θα το χαρακτήριζε κάποιος με πολυπολιτισμικές εμμονές), αυτό το οποίο διακηρύσσουν οι άνθρωποι, αυτό ακριβώς κάνουν. Βλέπουμε βέβαια στη Θράκη, στην καθημερινότητά μας, ότι οι πάγιες τουρκικές βλέψεις για την περιοχή έχουνε πάρει άλλη διάσταση τα τελευταία χρόνια, στον βαθμό που η μεν Τουρκία ενισχύεται, η δε Ελλάδα, δυστυχώς, αποδυναμώνεται.
Αυτός ο εκσυγχρονισμός, που επήλθε στην Τουρκία χάρη στον χαρισματικό Ερντογάν και τους συν αυτώ, θα έλεγε κανείς ότι ήτανε και μία εκ των πραγμάτων ανανέωση που έπρεπε να κάνει η Τουρκία, καθότι με τα γνωστά άτομα τύπου Ντεμιρέλ, Ετζεβίτ, Γιλμάζ κ.λπ. –όλα αυτά τα φασιστόμουτρα που είχαμε επί χρόνια απέναντί μας– έφτασαν στην οικονομική καταστροφή το 2000. Ωστόσο, η χώρα απέδειξε ότι είχε εφεδρείες. Όντως, ένας πρώην τερματοφύλακας, όπως ο Ερντογάν, ο οποίος δεν είχε καμία πολιτική παιδεία και δεν ήξερε καμία ξένη γλώσσα, κατάφερε να πάρει τη χώρα, χάρη στις αδιαμφισβήτητες αρετές του, και να τη φέρει στο σημείο που την έχει φέρει σήμερα: δέκατη πέμπτη οικονομία του κόσμου. Βρήκε έναν εκφραστή της νέας ιδεολογικής ταυτότητας της Τουρκίας στο πρόσωπο του Νταβούτογλου και έτσι βλέπουμε μια χώρα η οποία κυριολεκτικά αναστήθηκε. Η ιδεολογία του νεοθωμανισμού είναι ένας ισλαμικότερος εκσυγχρονισμός, μια ισλαμικότερη εκδοχή της λεγόμενης σύνθεσης που επιχείρησε ο Οζάλ στη δεκαετία του ’80, της τουρκο-ισλαμικής σύνθεσης.
Ασχέτως πώς θα το ονομάσει κανείς, το γεγονός είναι ότι η Τουρκία είναι πολύ ισχυρή για να νιώθει περιορισμένη στα σημερινά της σύνορα και να αφήνει ανεκμετάλλευτες τις μειονότητες που έχει στις βαλκανικές, κυρίως, χώρες. Έτσι λοιπόν, ο πρώτος στόχος (πέραν της μειονότητας που είχε στη Βουλγαρία και την οποία χρησιμοποιεί ήδη ως σημαντικότατη παράμετρο στη βαλκανική της πολιτική μέσω του κόμματος του Αχμέντ Ογάν) είναι η ελληνική Θράκη. Για να μη σας κουράσω με νούμερα, ως γνωστόν, το 1/3 του πληθυσμού στους τρεις νομούς είναι μουσουλμάνοι: Ελάχιστοι στον νομό Έβρου, περισσότεροι στον νομό Ξάνθης (κυρίως πομακικής καταγωγής) και οι περισσότεροι στον νομό Ροδόπης, στην ιδιαίτερη πατρίδα μου. Βέβαια το τουρκικό θρήσκευμα, ακόμα και η τουρκική καταγωγή θα έλεγε κανείς, δεν είναι κανένα πρόβλημα για εμάς. Εγώ, τουλάχιστον, προσωπικά, και οι φίλοι μας από τον Αντιφωνητή ή τον Σπάρτακο τελευταίως, κανένα πρόβλημα δεν έχουμε με το να δηλώσει κάποιος ότι έχει τουρκική καταγωγή κι ότι έχει τουρκική συνείδηση, κι ας θεωρεί μητέρα-πατρίδα του την Τουρκία. Αυτό ουδόλως μας ενοχλεί. Αν όμως προτάσσει αυτό και ζητά ως πρώτο του δικαίωμα να ονομάζεται η μειονότητα τουρκική, ανεξαρτήτως του ποιους περιλαμβάνει, κι αν με τον όρο Τούρκος εννοεί ότι ταυτίζεται με την αλυτρωτική πολιτική της Άγκυρας, με τους λόγους οι οποίοι υπονομεύουν καθημερινά τη νομιμότητα στη Θράκη, με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο και στο Αιγαίο (είναι γνωστό ότι ο εν ενεργεία αντινομάρχης μίλησε για ειρηνευτική παρέμβαση στην Κύπρο, και βέβαια παρέμεινε στη θέση του), δεν είμαστε ανόητοι, καταλαβαίνουμε εδώ πέρα ότι κάτι υποκρύπτεται. Έτσι λοιπόν, το ζήτημα δεν είναι η καταγωγή κάποιου ή η συνείδησή του –όπως θέλουν να το παρουσιάσουν ορισμένοι–, αλλά είναι ακριβώς αυτή η φασιστική ιδεολογία, η οποία εκδηλώνεται πλέον ανοιχτά και νιώθουν αρκετά ισχυροί ώστε να μην την κρύβουν καν.
Και όποιος καταγγέλλει αυτή την ιδεολογία και πρακτική βρίσκεται κατηγορούμενος, όπως γίνεται κατά κανόνα με εμάς στη Θράκη. Παίρνεις μια φωτογραφία, ας πούμε, του ψευδομουφτή Αχμέτ Μετέ, με έναν Γκρίζο Λύκο πίσω του, την ώρα που μιλάει στην Τουρκία, στην Τραπεζούντα, και λες: Ορίστε, φωτογραφίζεται μπροστά στα σύμβολα των Γκρίζων Λύκων. Οι Γκρίζοι Λύκοι τον καλούν και τον εμφανίζουν ως ηγέτη της μειονότητας. Και μετά από λίγες μέρες ο ίδιος άνθρωπος συναντάται με τον γραμματέα του κυβερνώντος κόμματος, την παραμονή της επαναληπτικής Κυριακής των εκλογών, και μετά από λίγες μέρες εμφανίζεται και δίπλα στον Πατριάρχη. Φωτογραφίζεται δίπλα στον Βαρθολομαίο. Έτσι λοιπόν, αν βγεις και καταγγείλεις κάποιον ο οποίος δρα ανοιχτά, και με φράσεις και με ενέργειες, υπέρ των φασιστών της Τουρκίας, γίνεσαι αυτομάτως τουρκοφάγος. Αν καταγγείλεις, δηλαδή, τον φασισμό, είσαι οτιδήποτε ανάλογο. Δυστυχώς, βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο και αυτή είναι μια αρρώστια η οποία δυστυχώς ξεκίνησε από την Αθήνα και έχει επεκταθεί ως μόδα στην περιφέρεια. Έτσι, ανταποκριτές των πρωινών φυλλάδων στην Κομοτηνή προσπαθούν να βρουν διάφορες βρομιές για να μας κολλήσουν, ώστε να μας εξουδετερώσουν και να μην ακούγεται η φωνή μας. Ξέρουμε, βεβαίως, τι ρόλο παίζουν και τι υποκρύπτουν πίσω από τα γραφόμενά τους, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να βγει και στο ευρύτερο κοινό το τι ακριβώς συμβαίνει. Αυτός ήταν, εξάλλου, κι ο λόγος για τον οποίο βγάλαμε τον Αντιφωνητή πριν δώδεκα χρόνια. Ήταν ότι, όλα αυτά τα οποία συνέβαιναν γύρω μας, τα εισέπραττε ένα πολύ μικρό κομμάτι της κοινωνίας. Η υπόλοιπη κοινωνία τα αγνοούσε και πολύ περισσότερο, φυσικά, τα αγνοούσε το Εθνικό Κέντρο, το οποίο είχε την ατυχία να «πληροφορείται» την πραγματικότητα μέσα από τις φυλλάδες του καθεστώτος και τα κανάλια ας μην τα χαρακτηρίσω, για να μην ξεφύγουμε από τα όρια της ευπρέπειας.
Έτσι φτάσαμε στο σημερινό σημείο: να συζητάμε για το ποιος είναι ο αντίκτυπος της νεοθωμανικής ιδεολογίας στη Θράκη. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν πέτυχε αυτό που θα έπρεπε να πετύχει τα προηγούμενα χρόνια, όσο η Τουρκία δεν ήταν τόσο ισχυρή και όσο είχε επίσημα στην προμετωπίδα της την κεμαλική ιδεολογία. Αυτό το άχρηστο ελληνικό κράτος τόσα χρόνια είχε το 1/3 της μειονότητας με πομάκικη γλώσσα, πομάκικη συνείδηση, πομάκικη παράδοση, τραγούδια, παραμύθια. Είχε, δηλαδή, μία συγκροτημένη κοινότητα, με εντελώς διαφορετική από την τουρκική ταυτότητα, και δεν κατάφερε, όχι να τους εξελληνίσει, αλλά να τους βοηθήσει να διατηρήσουν την ταυτότητά τους, πράγμα το οποίο διακηρύσσεται σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς ως αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμα. Αυτό έπρεπε να περιφρουρήσει το ελληνικό κράτος, κι όποιος προσπάθησε να βοηθήσει –ένας από αυτούς ήταν βεβαίως κι ο κύριος Εμφιετζόγλου, που συνέβαλε για αρκετά χρόνια σε οτιδήποτε προς αυτή την κατεύθυνση– έβρισκε και τον μπελά του από το ελληνικό κράτος, όχι μόνο από την Τουρκία. Ο πρώτος εχθρός λοιπόν της Ελλάδας στην περιοχή είναι το ελληνικό κράτος: δυστυχώς σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση αφασίας, δεν υπάρχει ελληνικό κράτος στη Θράκη. Αυτό είναι κάτι που το αντιλαμβάνεται ο καθένας, μόλις πάει να εξυπηρετηθεί σε μια δημόσια υπηρεσία της χώρας. Δεν υπάρχει κράτος πουθενά. Κι όχι μόνο σε υπηρεσία, έξω να βγει από την αίθουσα, θα βγει ανάμεσα σε παράνομους πολίτες, ανάμεσα σε παράνομους μετανάστες. Παντού βασιλεύει η παρανομία. κράτος πουθενά.
Δυστυχώς όμως, αυτή η παράμετρος στη Θράκη είναι πολύ σημαντικότερη και έχει μεγαλύτερη βαρύτητα, γιατί δεν έχουμε απλώς να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα που έχει η υπόλοιπη Ελλάδα, έχουμε απέναντί μας μια πιο σοβαρή χώρα, όπως είναι η Τουρκία, συγκροτημένη, που δίνει χρήματα, που δίνει στρατηγική, που την υλοποιεί, που δεν είναι μόνο λόγια όπως η δική μας, κάθε φορά που θα αναγκαστούν να πουν δυο κουβέντες σε ένα διεθνή οργανισμό, όπου εγκαλούνται για το Α ή το Β θέμα. Δεν υπάρχει κανένα υπουργείο Εξωτερικών (υποτίθεται ότι υπάρχει κάποιο γραφείο στη Θράκη, το οποίο διεκπεραιώνει κάποιες υποθέσεις). Δεν θέλω να πω πράγματα τα οποία θα εξέθεταν ανθρώπους, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι αυτό: Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα το ελληνικό κράτος να παρέμβει σήμερα στο ζήτημα. Δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ να δοθεί για το ζήτημα, δεν υπάρχει καμία πολιτική βούληση να στηριχτεί ένας μειονοτικός σύλλογος ή μία μειονοτική προσπάθεια η οποία θα θέλει να υπερασπίσει την πολιτισμική της ιδιοπροσωπία, είτε θα αφορά Πομάκους, είτε θα αφορά Τσιγγάνους. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν παραδοθεί στην Τουρκία. Οι μόνες προσπάθειες που γίνονται είναι από ιδιώτες. Ο ιδιώτης μέχρι πού μπορεί να πάει μια κατάσταση, μέχρι πόσο μπορεί να στηρίξει, είτε ηθικά, είτε οικονομικά, είτε με άλλο τρόπο, αυτούς τους ανθρώπους που λένε: «Ναι μεν είμαστε μουσουλμάνοι, αλλά δεν έχουμε καμία σχέση με την Τουρκία». Ακόμα και Τούρκοι, οι οποίοι λένε ότι δεν θέλουν να έχουν αναφορές πέραν των συνόρων –υπάρχουν κι αυτοί οι άνθρωποι. Ποιος θα τους στηρίξει αυτούς; Πάει ο δημοσιογράφος μπροστά τους και τους ρωτάει: «Σε έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο με ποιον θα πολεμούσατε;» Είναι δυνατόν μπροστά στην κάμερα ο άλλος να πάρει μια θέση που θα τον αποκόψει από το υπόλοιπο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας; Ας τους στηρίξουμε πρώτα αυτούς τους ανθρώπους, να αποκτήσουν μια βάση, να δουν ότι κάποιος μέσα στην πλειονοτική κοινωνία νοιάζεται και για αυτούς, κι όχι απλώς θέλει να τους χρησιμοποιήσει για το Α ή Β συμφέρον, έστω και καλώς εννοούμενο, κι ύστερα να υποβάλουμε τέτοιες ερωτήσεις.
Έχουμε φτάσει στο σημείο, σήμερα, να μας ζητά η Τουρκία επισήμως αμοιβαιότητα. Πρώτα εξόντωσαν όλη την ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη, εξαφάνισαν την Ίμβρο και την Τένεδο, εκτούρκισαν τη συντριπτική πλειοψηφία των Πομάκων και των Τσιγγάνων – τουλάχιστον σε επίπεδο συνείδησης ή τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων! Και τώρα μας καλούν, ναι, να το δούμε δημοκρατικά και να δούμε αν κάποιοι νιώθουν Τούρκοι, να μιλούμε για τουρκική μειονότητα. Έχουμε φτάσει, λοιπόν, στο σημείο να ζητάνε αυτοί αμοιβαιότητα, γιατί πρώτα γλίτωσαν από οτιδήποτε ελληνικό μες τη χώρα τους και τώρα λένε ότι αυτά που θα παρέχουμε εμείς σε δυο χιλιάδες γέροντες της Κωνσταντινούπολης, να τα παρέχετε κι εσείς σε 120.000 πληθυσμό στη Θράκη. Κι επειδή μας επέστρεψαν ένα ξύλινο γκρεμούλι, όπως είναι το ορφανοτροφείο της Πριγκήπου, εμείς όλοι θα πρέπει να πανηγυρίζουμε ως Ελληνισμός και να δώσουμε και κάτι στη Θράκη ως αντάλλαγμα, γιατί οι Τούρκοι ως γνωστόν δεν δίνουν τίποτα έτσι. Θα μας βάλουν, λοιπόν, σε αυτή την πολιτική της ανταλλαγής. Το επιδιώκουν ανοιχτά, το επικαλούνται κάθε μέρα οι εφημερίδες τους, κάθε τρεις και δυο μας λένε ότι: «Άνοιξε η Παναγιά Σουμελά, να ανοίξουμε ένα τζαμί στην Αθήνα». Να ανοίξουμε λοιπόν το Φετιχιέ τζαμί εδώ στο Μοναστηράκι, το οποίο το έχτισαν οι Οθωμανοί για να γιορτάσουν την κατάληψη της Αθήνας το 1456. Γιατί όχι; Να γιορτάζουν κιόλας οι Οθωμανοί την κατάκτηση της Αθήνας –νομίζω πως πρέπει να σεβαστούμε την πολιτισμική τους ταυτότητα. Κάποτε πιστεύαμε πως, αν περιγράφαμε τι συμβαίνει στη Θράκη, θα βρίσκαμε ευήκοα ώτα στην Αθήνα. Πρέπει να πω ότι η πραγματικότητα στην Αθήνα μας στέρησε αυτές τις ελπίδες. Δεν προσδοκούμε πλέον σε μεγάλο ακροατήριο στην πρωτεύουσα και φοβόμαστε πως κάποια στιγμή θα γίνει κάποια στραβή στην περιοχή μας, γιατί είμαστε στο έλεος του κάθε προβοκάτορα. Όπως έγινε και το καλοκαίρι. Αν θυμάστε, μπήκε κάποιος σε μειονοτικό νεκροταφείο, έσπασε έντεκα τάφους και μετά από δυο ώρες ήταν εκεί τα τουρκικά κανάλια, οι εφημερίδες κ.λπ., κατέγραψαν τα πάντα και τα εμφάνισαν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και, φυσικά, θα εμφανιστούν και σε όλες τις εκθέσεις που θα αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θρησκευτικές ελευθερίες στην Ελλάδα. Ποιος το έκανε αυτό; Κανείς δεν ξέρει. Ωστόσο, απευθείας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πεταλωτής –είναι και συμπολίτης μας– βγήκε και καταδίκασε τους εθνικισμούς και τους ακραίους κάθε πλευράς. Ποιοι είναι οι ακραίοι κάθε πλευράς; Θέλουμε να μας κατονομάσουν έναν ακραίο από την ελληνική πλευρά. Εγώ τόσα χρόνια, δεκαετίες ολόκληρες, που γνωρίζω το θέμα, ένας νεκρός υπάρχει στη Θράκη από εθνοτικές διαφορές κι αυτός ήταν ο Άγγελος Λακίδης, το 1990.
Πριν από λίγες μέρες μπήκαν σε ένα χριστιανικό νεκροταφείο, στη Ροδόπη, σπάσαν σταυρούς, πήραν ό,τι βρήκαν αξίας, ακόμα και μέταλλα που θα μπορούν να πουλήσουν. Κανένας δεν ασχολήθηκε –το έγραψε ο τοπικός Τύπος και τελείωσε. Όταν όμως θα γίνει έκθεση για τις θρησκευτικές ελευθερίες στην Ελλάδα, κανείς δεν θα ασχοληθεί ούτε με μια βεβηλωμένη εκκλησία, ούτε με ένα γκρεμισμένο εκκλησάκι, ούτε με ένα νεκροταφείο που βεβηλώθηκε. Κανένας δεν θα ασχοληθεί με αυτά. Εμείς είπαμε να πάρουμε μια πρωτοβουλία και σε όλα τα γραφεία του εξωτερικού, που κόπτονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτές οι εταιρείες των Αμερικανών και των τσιρακίων τους, να τους στέλνουμε και τη δική μας αναφορά. Το καινούριο σχέδιο του καθεστώτος είναι να μιλά για «επιθέσεις μίσους». Τι είναι η επίθεση μίσους; Είναι ότι κάποιου του επιτεθήκανε και τον στείλανε στο νοσοκομείο; Όχι. Είναι, για παράδειγμα, κάποιος που έγραψε ένα σύνθημα σε έναν τοίχο, π.χ.: «Έξω οι Τούρκοι». Αυτό είναι επίθεση μίσους. Και καταγράφεται. Ποιος το έγραψε το σύνθημα δεν ξέρουμε –η ανορθογραφία κάποιες φορές κάπου παραπέμπει. Αυτό λοιπόν γράφεται στις εκθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όλα αυτά τα διακινούν κάθε δεκαπέντε μέρες. Ο Αντιφωνητής βγαίνει κάθε δεκαπέντε μέρες. Δεν θυμάμαι εδώ και πολύ καιρό να βγάλαμε ένα φύλλο που να μη γράφει για επίσκεψη των τουρκοφρόνων στη Βαρσοβία, στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο, στη Γενεύη, παντού…
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι διασύρουν την πατρίδα μας και δεν τους αγγίζει κανείς. Και, βεβαίως, ευτυχώς που δεν τους αγγίζει κανείς, γιατί αν τους αγγίξει θα έχουμε και χειρότερα. Ήρθε ένα γαλλικό κανάλι στις Θέρμες και επισκέφθηκε τα πομακοχώρια. Θυμάστε εκείνο το επεισόδιο, ότι «μπήκε μια γυναίκα γυμνή στο τζαμί» κι άλλες τέτοιες φαντασιώσεις των χωρικών. Κι έγινε εκείνο το τρομερό επεισόδιο, που επί ώρες τις είχαν κλεισμένες στο αστυνομικό τμήμα, μέχρι να έρθουν τελικά μειονοτικοί δημοσιογράφοι και πολιτευτές, για να ησυχάσουν τον όχλο απέξω και να φύγουν άρον άρον με το περιπολικό. Αυτό δεν ήταν κάτι πρωτότυπο. Κάθε μέρα γίνονται τέτοια πράγματα στη Θράκη. Αυτό δεν είναι κάτι που οφείλεται στις καημένες τις ηθοποιούς, πρόσφατα το είχαμε με το τρίτο γαλλικό κανάλι. Ήρθαν οι άνθρωποι στις Θέρμες, ανέβηκαν πάνω να κάνουν ένα ρεπορτάζ (πιστεύοντας ότι ήρθαν σε ευρωπαϊκή χώρα, όπου έχει κράτος κ.λπ.), αλλά διαπίστωσαν, όπως είπαν μετά, ότι βρίσκονταν μεταξύ αγρίων. Γιατί, με το που ετέθη το ζήτημα της πομάκικης ταυτότητας, κάτι το οποίο είναι ταμπού πλέον στον ορεινό όγκο, βρήκαν μια δικαιολογία ότι «μπήκε το κανάλι στο προαύλιο ενός σχολείου χωρίς άδεια» και μαζέψανε κόσμο –καμιά εκατοστή άτομα– έξω από το καφενείο. Υποχρέωσαν τους ανθρώπους να προβάλουνε στο καφενείο τις σκηνές που είχανε τραβήξει, τις δηλώσεις που είχαν πάρει, κι έλεγε ο καθένας: «Αυτό κόψ’ το», «αυτό σβήσ’ το», «αυτό πέταμα», «αυτό κράτα το». Και μετά από αυτή τη δημοκρατική διαδικασία –η αστυνομία ήτανε φυσικά ωσεί παρούσα– κατάφεραν να φύγουν χωρίς να υποστούν τίποτα από όσα τους απειλούσανε με λόγια και με λοστάρια, τα οποία κρατούσανε οι χωρικοί. Αυτά τα πράγματα είναι δυνατόν να ισχύουν και να γίνονται σε μια δημοκρατική χώρα; Είναι δυνατόν ο εισαγγελέας να μην ασχολείται ούτε εκ των υστέρων; Εντάξει, ας πούμε ότι εκείνη τη στιγμή φοβήθηκαν ότι θα γίνει κάποια παρεκτροπή, είναι δυνατόν όμως ούτε εκ των υστέρων να μην ασχολείται ο εισαγγελέας με αυτά τα πράγματα; Πολλές φορές μας λένε «και τι να κάνουμε;» Αυτό το οποίο χρειάζεται στη Θράκη, το έχουμε πει και σε άλλες αφορμές, είναι να εφαρμόζονται η λογική κι ο νόμος. Να υπάρχει η στοιχειώδης λογική, πρώτα πρώτα της αυτοσυντήρησης. Το αυτονόητο, που λέει κι ο πρωθυπουργός, έτσι ώστε να περιφρουρήσουμε τα στοιχειώδη.
Συνοψίζω: Ο νεοθωμανισμός στη Θράκη είναι παρών, πρώτα απ’ όλα διά του τουρκικού προξενείου. Εμείς πέρυσι κάναμε μια προσπάθεια. Δεν είχαμε καμιά ψευδαίσθηση ότι θα διώξουμε το προξενείο, αλλά πρώτα απ’ όλα για να πληροφορήσουμε τον κόσμο, στην περιοχή και εκτός αυτής, τι σημαίνει τουρκικό προξενείο στην περιοχή. Όταν πάει ο πρόξενος σε ένα χωριό, συγκεκριμένα στη Χλόη της Ροδόπης, και ζητά από τους χωρικούς να στήσουν ένα μνημείο, γιατί «εδώ σκοτώθηκαν σαράντα παλικάρια των Οθωμανών όταν τον 14ο αιώνα κατέλαβαν την περιοχή, κι εμείς θα σας βοηθήσουμε». Που σημαίνει ότι «εμείς θα βάλουμε τα χρήματα, εσείς θα πείτε απλώς το Ο.Κ.». Όταν πηγαίνει στη Δαρμένη της Ροδόπης και ζητάει να καθιερωθεί ένας θεσμός, όπου συνέβη κάτι αντίστοιχο με οκτώ ήρωες Οθωμανούς, όταν στα ποιήματα που διαβάζονται στα «χάτι» των χωριών (στις τελετές αποφοίτησης μαθητών του κορανίου), μπροστά στους πρόξενους και στους ψευδομουφτήδες, ενίοτε και σε βουλευτές του ελληνικού κράτους, διαβάζονται ποιήματα για το νέο τουρκικό έθνος, που «οι στρατιές του δοξάστηκαν σε όλο τον κόσμο» και «αγάπα με πάθος την πατρίδα σου και κατάστρεψε τους εχθρούς της πατρίδας σου». Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι τα πράγματα έχουνε ξεφύγει. Πριν μερικά χρόνια, αν με ρωτούσανε για το πώς βλέπω τα πράγματα στη Θράκη, θα απαντούσα ότι οι συγκρίσεις με την Κύπρο ίσως είναι τραβηγμένες. Ίσως στα πλαίσια της ελληνικής επικράτειας να μην μπορούμε να δούμε τέτοιου είδους εξελίξεις. Αλλά θέλω να πω ότι τώρα δεν είμαι τόσο αισιόδοξος. Δεν είμαι και απαισιόδοξος, γιατί βλέπω ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, αλλά για να αναστραφεί θα πρέπει, πέρα από το να μιλάμε για νεοθωμανούς, να δούμε και τους νεοραγιάδες, οι οποίοι είναι δίπλα μας και είναι μέσα μας. Ευχαριστώ πολύ.
Αυτός ο εκσυγχρονισμός, που επήλθε στην Τουρκία χάρη στον χαρισματικό Ερντογάν και τους συν αυτώ, θα έλεγε κανείς ότι ήτανε και μία εκ των πραγμάτων ανανέωση που έπρεπε να κάνει η Τουρκία, καθότι με τα γνωστά άτομα τύπου Ντεμιρέλ, Ετζεβίτ, Γιλμάζ κ.λπ. –όλα αυτά τα φασιστόμουτρα που είχαμε επί χρόνια απέναντί μας– έφτασαν στην οικονομική καταστροφή το 2000. Ωστόσο, η χώρα απέδειξε ότι είχε εφεδρείες. Όντως, ένας πρώην τερματοφύλακας, όπως ο Ερντογάν, ο οποίος δεν είχε καμία πολιτική παιδεία και δεν ήξερε καμία ξένη γλώσσα, κατάφερε να πάρει τη χώρα, χάρη στις αδιαμφισβήτητες αρετές του, και να τη φέρει στο σημείο που την έχει φέρει σήμερα: δέκατη πέμπτη οικονομία του κόσμου. Βρήκε έναν εκφραστή της νέας ιδεολογικής ταυτότητας της Τουρκίας στο πρόσωπο του Νταβούτογλου και έτσι βλέπουμε μια χώρα η οποία κυριολεκτικά αναστήθηκε. Η ιδεολογία του νεοθωμανισμού είναι ένας ισλαμικότερος εκσυγχρονισμός, μια ισλαμικότερη εκδοχή της λεγόμενης σύνθεσης που επιχείρησε ο Οζάλ στη δεκαετία του ’80, της τουρκο-ισλαμικής σύνθεσης.
Ασχέτως πώς θα το ονομάσει κανείς, το γεγονός είναι ότι η Τουρκία είναι πολύ ισχυρή για να νιώθει περιορισμένη στα σημερινά της σύνορα και να αφήνει ανεκμετάλλευτες τις μειονότητες που έχει στις βαλκανικές, κυρίως, χώρες. Έτσι λοιπόν, ο πρώτος στόχος (πέραν της μειονότητας που είχε στη Βουλγαρία και την οποία χρησιμοποιεί ήδη ως σημαντικότατη παράμετρο στη βαλκανική της πολιτική μέσω του κόμματος του Αχμέντ Ογάν) είναι η ελληνική Θράκη. Για να μη σας κουράσω με νούμερα, ως γνωστόν, το 1/3 του πληθυσμού στους τρεις νομούς είναι μουσουλμάνοι: Ελάχιστοι στον νομό Έβρου, περισσότεροι στον νομό Ξάνθης (κυρίως πομακικής καταγωγής) και οι περισσότεροι στον νομό Ροδόπης, στην ιδιαίτερη πατρίδα μου. Βέβαια το τουρκικό θρήσκευμα, ακόμα και η τουρκική καταγωγή θα έλεγε κανείς, δεν είναι κανένα πρόβλημα για εμάς. Εγώ, τουλάχιστον, προσωπικά, και οι φίλοι μας από τον Αντιφωνητή ή τον Σπάρτακο τελευταίως, κανένα πρόβλημα δεν έχουμε με το να δηλώσει κάποιος ότι έχει τουρκική καταγωγή κι ότι έχει τουρκική συνείδηση, κι ας θεωρεί μητέρα-πατρίδα του την Τουρκία. Αυτό ουδόλως μας ενοχλεί. Αν όμως προτάσσει αυτό και ζητά ως πρώτο του δικαίωμα να ονομάζεται η μειονότητα τουρκική, ανεξαρτήτως του ποιους περιλαμβάνει, κι αν με τον όρο Τούρκος εννοεί ότι ταυτίζεται με την αλυτρωτική πολιτική της Άγκυρας, με τους λόγους οι οποίοι υπονομεύουν καθημερινά τη νομιμότητα στη Θράκη, με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο και στο Αιγαίο (είναι γνωστό ότι ο εν ενεργεία αντινομάρχης μίλησε για ειρηνευτική παρέμβαση στην Κύπρο, και βέβαια παρέμεινε στη θέση του), δεν είμαστε ανόητοι, καταλαβαίνουμε εδώ πέρα ότι κάτι υποκρύπτεται. Έτσι λοιπόν, το ζήτημα δεν είναι η καταγωγή κάποιου ή η συνείδησή του –όπως θέλουν να το παρουσιάσουν ορισμένοι–, αλλά είναι ακριβώς αυτή η φασιστική ιδεολογία, η οποία εκδηλώνεται πλέον ανοιχτά και νιώθουν αρκετά ισχυροί ώστε να μην την κρύβουν καν.
Και όποιος καταγγέλλει αυτή την ιδεολογία και πρακτική βρίσκεται κατηγορούμενος, όπως γίνεται κατά κανόνα με εμάς στη Θράκη. Παίρνεις μια φωτογραφία, ας πούμε, του ψευδομουφτή Αχμέτ Μετέ, με έναν Γκρίζο Λύκο πίσω του, την ώρα που μιλάει στην Τουρκία, στην Τραπεζούντα, και λες: Ορίστε, φωτογραφίζεται μπροστά στα σύμβολα των Γκρίζων Λύκων. Οι Γκρίζοι Λύκοι τον καλούν και τον εμφανίζουν ως ηγέτη της μειονότητας. Και μετά από λίγες μέρες ο ίδιος άνθρωπος συναντάται με τον γραμματέα του κυβερνώντος κόμματος, την παραμονή της επαναληπτικής Κυριακής των εκλογών, και μετά από λίγες μέρες εμφανίζεται και δίπλα στον Πατριάρχη. Φωτογραφίζεται δίπλα στον Βαρθολομαίο. Έτσι λοιπόν, αν βγεις και καταγγείλεις κάποιον ο οποίος δρα ανοιχτά, και με φράσεις και με ενέργειες, υπέρ των φασιστών της Τουρκίας, γίνεσαι αυτομάτως τουρκοφάγος. Αν καταγγείλεις, δηλαδή, τον φασισμό, είσαι οτιδήποτε ανάλογο. Δυστυχώς, βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο και αυτή είναι μια αρρώστια η οποία δυστυχώς ξεκίνησε από την Αθήνα και έχει επεκταθεί ως μόδα στην περιφέρεια. Έτσι, ανταποκριτές των πρωινών φυλλάδων στην Κομοτηνή προσπαθούν να βρουν διάφορες βρομιές για να μας κολλήσουν, ώστε να μας εξουδετερώσουν και να μην ακούγεται η φωνή μας. Ξέρουμε, βεβαίως, τι ρόλο παίζουν και τι υποκρύπτουν πίσω από τα γραφόμενά τους, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να βγει και στο ευρύτερο κοινό το τι ακριβώς συμβαίνει. Αυτός ήταν, εξάλλου, κι ο λόγος για τον οποίο βγάλαμε τον Αντιφωνητή πριν δώδεκα χρόνια. Ήταν ότι, όλα αυτά τα οποία συνέβαιναν γύρω μας, τα εισέπραττε ένα πολύ μικρό κομμάτι της κοινωνίας. Η υπόλοιπη κοινωνία τα αγνοούσε και πολύ περισσότερο, φυσικά, τα αγνοούσε το Εθνικό Κέντρο, το οποίο είχε την ατυχία να «πληροφορείται» την πραγματικότητα μέσα από τις φυλλάδες του καθεστώτος και τα κανάλια ας μην τα χαρακτηρίσω, για να μην ξεφύγουμε από τα όρια της ευπρέπειας.
Έτσι φτάσαμε στο σημερινό σημείο: να συζητάμε για το ποιος είναι ο αντίκτυπος της νεοθωμανικής ιδεολογίας στη Θράκη. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν πέτυχε αυτό που θα έπρεπε να πετύχει τα προηγούμενα χρόνια, όσο η Τουρκία δεν ήταν τόσο ισχυρή και όσο είχε επίσημα στην προμετωπίδα της την κεμαλική ιδεολογία. Αυτό το άχρηστο ελληνικό κράτος τόσα χρόνια είχε το 1/3 της μειονότητας με πομάκικη γλώσσα, πομάκικη συνείδηση, πομάκικη παράδοση, τραγούδια, παραμύθια. Είχε, δηλαδή, μία συγκροτημένη κοινότητα, με εντελώς διαφορετική από την τουρκική ταυτότητα, και δεν κατάφερε, όχι να τους εξελληνίσει, αλλά να τους βοηθήσει να διατηρήσουν την ταυτότητά τους, πράγμα το οποίο διακηρύσσεται σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς ως αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμα. Αυτό έπρεπε να περιφρουρήσει το ελληνικό κράτος, κι όποιος προσπάθησε να βοηθήσει –ένας από αυτούς ήταν βεβαίως κι ο κύριος Εμφιετζόγλου, που συνέβαλε για αρκετά χρόνια σε οτιδήποτε προς αυτή την κατεύθυνση– έβρισκε και τον μπελά του από το ελληνικό κράτος, όχι μόνο από την Τουρκία. Ο πρώτος εχθρός λοιπόν της Ελλάδας στην περιοχή είναι το ελληνικό κράτος: δυστυχώς σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση αφασίας, δεν υπάρχει ελληνικό κράτος στη Θράκη. Αυτό είναι κάτι που το αντιλαμβάνεται ο καθένας, μόλις πάει να εξυπηρετηθεί σε μια δημόσια υπηρεσία της χώρας. Δεν υπάρχει κράτος πουθενά. Κι όχι μόνο σε υπηρεσία, έξω να βγει από την αίθουσα, θα βγει ανάμεσα σε παράνομους πολίτες, ανάμεσα σε παράνομους μετανάστες. Παντού βασιλεύει η παρανομία. κράτος πουθενά.
Δυστυχώς όμως, αυτή η παράμετρος στη Θράκη είναι πολύ σημαντικότερη και έχει μεγαλύτερη βαρύτητα, γιατί δεν έχουμε απλώς να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα που έχει η υπόλοιπη Ελλάδα, έχουμε απέναντί μας μια πιο σοβαρή χώρα, όπως είναι η Τουρκία, συγκροτημένη, που δίνει χρήματα, που δίνει στρατηγική, που την υλοποιεί, που δεν είναι μόνο λόγια όπως η δική μας, κάθε φορά που θα αναγκαστούν να πουν δυο κουβέντες σε ένα διεθνή οργανισμό, όπου εγκαλούνται για το Α ή το Β θέμα. Δεν υπάρχει κανένα υπουργείο Εξωτερικών (υποτίθεται ότι υπάρχει κάποιο γραφείο στη Θράκη, το οποίο διεκπεραιώνει κάποιες υποθέσεις). Δεν θέλω να πω πράγματα τα οποία θα εξέθεταν ανθρώπους, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι αυτό: Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα το ελληνικό κράτος να παρέμβει σήμερα στο ζήτημα. Δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ να δοθεί για το ζήτημα, δεν υπάρχει καμία πολιτική βούληση να στηριχτεί ένας μειονοτικός σύλλογος ή μία μειονοτική προσπάθεια η οποία θα θέλει να υπερασπίσει την πολιτισμική της ιδιοπροσωπία, είτε θα αφορά Πομάκους, είτε θα αφορά Τσιγγάνους. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν παραδοθεί στην Τουρκία. Οι μόνες προσπάθειες που γίνονται είναι από ιδιώτες. Ο ιδιώτης μέχρι πού μπορεί να πάει μια κατάσταση, μέχρι πόσο μπορεί να στηρίξει, είτε ηθικά, είτε οικονομικά, είτε με άλλο τρόπο, αυτούς τους ανθρώπους που λένε: «Ναι μεν είμαστε μουσουλμάνοι, αλλά δεν έχουμε καμία σχέση με την Τουρκία». Ακόμα και Τούρκοι, οι οποίοι λένε ότι δεν θέλουν να έχουν αναφορές πέραν των συνόρων –υπάρχουν κι αυτοί οι άνθρωποι. Ποιος θα τους στηρίξει αυτούς; Πάει ο δημοσιογράφος μπροστά τους και τους ρωτάει: «Σε έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο με ποιον θα πολεμούσατε;» Είναι δυνατόν μπροστά στην κάμερα ο άλλος να πάρει μια θέση που θα τον αποκόψει από το υπόλοιπο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας; Ας τους στηρίξουμε πρώτα αυτούς τους ανθρώπους, να αποκτήσουν μια βάση, να δουν ότι κάποιος μέσα στην πλειονοτική κοινωνία νοιάζεται και για αυτούς, κι όχι απλώς θέλει να τους χρησιμοποιήσει για το Α ή Β συμφέρον, έστω και καλώς εννοούμενο, κι ύστερα να υποβάλουμε τέτοιες ερωτήσεις.
Έχουμε φτάσει στο σημείο, σήμερα, να μας ζητά η Τουρκία επισήμως αμοιβαιότητα. Πρώτα εξόντωσαν όλη την ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη, εξαφάνισαν την Ίμβρο και την Τένεδο, εκτούρκισαν τη συντριπτική πλειοψηφία των Πομάκων και των Τσιγγάνων – τουλάχιστον σε επίπεδο συνείδησης ή τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων! Και τώρα μας καλούν, ναι, να το δούμε δημοκρατικά και να δούμε αν κάποιοι νιώθουν Τούρκοι, να μιλούμε για τουρκική μειονότητα. Έχουμε φτάσει, λοιπόν, στο σημείο να ζητάνε αυτοί αμοιβαιότητα, γιατί πρώτα γλίτωσαν από οτιδήποτε ελληνικό μες τη χώρα τους και τώρα λένε ότι αυτά που θα παρέχουμε εμείς σε δυο χιλιάδες γέροντες της Κωνσταντινούπολης, να τα παρέχετε κι εσείς σε 120.000 πληθυσμό στη Θράκη. Κι επειδή μας επέστρεψαν ένα ξύλινο γκρεμούλι, όπως είναι το ορφανοτροφείο της Πριγκήπου, εμείς όλοι θα πρέπει να πανηγυρίζουμε ως Ελληνισμός και να δώσουμε και κάτι στη Θράκη ως αντάλλαγμα, γιατί οι Τούρκοι ως γνωστόν δεν δίνουν τίποτα έτσι. Θα μας βάλουν, λοιπόν, σε αυτή την πολιτική της ανταλλαγής. Το επιδιώκουν ανοιχτά, το επικαλούνται κάθε μέρα οι εφημερίδες τους, κάθε τρεις και δυο μας λένε ότι: «Άνοιξε η Παναγιά Σουμελά, να ανοίξουμε ένα τζαμί στην Αθήνα». Να ανοίξουμε λοιπόν το Φετιχιέ τζαμί εδώ στο Μοναστηράκι, το οποίο το έχτισαν οι Οθωμανοί για να γιορτάσουν την κατάληψη της Αθήνας το 1456. Γιατί όχι; Να γιορτάζουν κιόλας οι Οθωμανοί την κατάκτηση της Αθήνας –νομίζω πως πρέπει να σεβαστούμε την πολιτισμική τους ταυτότητα. Κάποτε πιστεύαμε πως, αν περιγράφαμε τι συμβαίνει στη Θράκη, θα βρίσκαμε ευήκοα ώτα στην Αθήνα. Πρέπει να πω ότι η πραγματικότητα στην Αθήνα μας στέρησε αυτές τις ελπίδες. Δεν προσδοκούμε πλέον σε μεγάλο ακροατήριο στην πρωτεύουσα και φοβόμαστε πως κάποια στιγμή θα γίνει κάποια στραβή στην περιοχή μας, γιατί είμαστε στο έλεος του κάθε προβοκάτορα. Όπως έγινε και το καλοκαίρι. Αν θυμάστε, μπήκε κάποιος σε μειονοτικό νεκροταφείο, έσπασε έντεκα τάφους και μετά από δυο ώρες ήταν εκεί τα τουρκικά κανάλια, οι εφημερίδες κ.λπ., κατέγραψαν τα πάντα και τα εμφάνισαν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και, φυσικά, θα εμφανιστούν και σε όλες τις εκθέσεις που θα αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θρησκευτικές ελευθερίες στην Ελλάδα. Ποιος το έκανε αυτό; Κανείς δεν ξέρει. Ωστόσο, απευθείας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πεταλωτής –είναι και συμπολίτης μας– βγήκε και καταδίκασε τους εθνικισμούς και τους ακραίους κάθε πλευράς. Ποιοι είναι οι ακραίοι κάθε πλευράς; Θέλουμε να μας κατονομάσουν έναν ακραίο από την ελληνική πλευρά. Εγώ τόσα χρόνια, δεκαετίες ολόκληρες, που γνωρίζω το θέμα, ένας νεκρός υπάρχει στη Θράκη από εθνοτικές διαφορές κι αυτός ήταν ο Άγγελος Λακίδης, το 1990.
Πριν από λίγες μέρες μπήκαν σε ένα χριστιανικό νεκροταφείο, στη Ροδόπη, σπάσαν σταυρούς, πήραν ό,τι βρήκαν αξίας, ακόμα και μέταλλα που θα μπορούν να πουλήσουν. Κανένας δεν ασχολήθηκε –το έγραψε ο τοπικός Τύπος και τελείωσε. Όταν όμως θα γίνει έκθεση για τις θρησκευτικές ελευθερίες στην Ελλάδα, κανείς δεν θα ασχοληθεί ούτε με μια βεβηλωμένη εκκλησία, ούτε με ένα γκρεμισμένο εκκλησάκι, ούτε με ένα νεκροταφείο που βεβηλώθηκε. Κανένας δεν θα ασχοληθεί με αυτά. Εμείς είπαμε να πάρουμε μια πρωτοβουλία και σε όλα τα γραφεία του εξωτερικού, που κόπτονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτές οι εταιρείες των Αμερικανών και των τσιρακίων τους, να τους στέλνουμε και τη δική μας αναφορά. Το καινούριο σχέδιο του καθεστώτος είναι να μιλά για «επιθέσεις μίσους». Τι είναι η επίθεση μίσους; Είναι ότι κάποιου του επιτεθήκανε και τον στείλανε στο νοσοκομείο; Όχι. Είναι, για παράδειγμα, κάποιος που έγραψε ένα σύνθημα σε έναν τοίχο, π.χ.: «Έξω οι Τούρκοι». Αυτό είναι επίθεση μίσους. Και καταγράφεται. Ποιος το έγραψε το σύνθημα δεν ξέρουμε –η ανορθογραφία κάποιες φορές κάπου παραπέμπει. Αυτό λοιπόν γράφεται στις εκθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όλα αυτά τα διακινούν κάθε δεκαπέντε μέρες. Ο Αντιφωνητής βγαίνει κάθε δεκαπέντε μέρες. Δεν θυμάμαι εδώ και πολύ καιρό να βγάλαμε ένα φύλλο που να μη γράφει για επίσκεψη των τουρκοφρόνων στη Βαρσοβία, στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο, στη Γενεύη, παντού…
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι διασύρουν την πατρίδα μας και δεν τους αγγίζει κανείς. Και, βεβαίως, ευτυχώς που δεν τους αγγίζει κανείς, γιατί αν τους αγγίξει θα έχουμε και χειρότερα. Ήρθε ένα γαλλικό κανάλι στις Θέρμες και επισκέφθηκε τα πομακοχώρια. Θυμάστε εκείνο το επεισόδιο, ότι «μπήκε μια γυναίκα γυμνή στο τζαμί» κι άλλες τέτοιες φαντασιώσεις των χωρικών. Κι έγινε εκείνο το τρομερό επεισόδιο, που επί ώρες τις είχαν κλεισμένες στο αστυνομικό τμήμα, μέχρι να έρθουν τελικά μειονοτικοί δημοσιογράφοι και πολιτευτές, για να ησυχάσουν τον όχλο απέξω και να φύγουν άρον άρον με το περιπολικό. Αυτό δεν ήταν κάτι πρωτότυπο. Κάθε μέρα γίνονται τέτοια πράγματα στη Θράκη. Αυτό δεν είναι κάτι που οφείλεται στις καημένες τις ηθοποιούς, πρόσφατα το είχαμε με το τρίτο γαλλικό κανάλι. Ήρθαν οι άνθρωποι στις Θέρμες, ανέβηκαν πάνω να κάνουν ένα ρεπορτάζ (πιστεύοντας ότι ήρθαν σε ευρωπαϊκή χώρα, όπου έχει κράτος κ.λπ.), αλλά διαπίστωσαν, όπως είπαν μετά, ότι βρίσκονταν μεταξύ αγρίων. Γιατί, με το που ετέθη το ζήτημα της πομάκικης ταυτότητας, κάτι το οποίο είναι ταμπού πλέον στον ορεινό όγκο, βρήκαν μια δικαιολογία ότι «μπήκε το κανάλι στο προαύλιο ενός σχολείου χωρίς άδεια» και μαζέψανε κόσμο –καμιά εκατοστή άτομα– έξω από το καφενείο. Υποχρέωσαν τους ανθρώπους να προβάλουνε στο καφενείο τις σκηνές που είχανε τραβήξει, τις δηλώσεις που είχαν πάρει, κι έλεγε ο καθένας: «Αυτό κόψ’ το», «αυτό σβήσ’ το», «αυτό πέταμα», «αυτό κράτα το». Και μετά από αυτή τη δημοκρατική διαδικασία –η αστυνομία ήτανε φυσικά ωσεί παρούσα– κατάφεραν να φύγουν χωρίς να υποστούν τίποτα από όσα τους απειλούσανε με λόγια και με λοστάρια, τα οποία κρατούσανε οι χωρικοί. Αυτά τα πράγματα είναι δυνατόν να ισχύουν και να γίνονται σε μια δημοκρατική χώρα; Είναι δυνατόν ο εισαγγελέας να μην ασχολείται ούτε εκ των υστέρων; Εντάξει, ας πούμε ότι εκείνη τη στιγμή φοβήθηκαν ότι θα γίνει κάποια παρεκτροπή, είναι δυνατόν όμως ούτε εκ των υστέρων να μην ασχολείται ο εισαγγελέας με αυτά τα πράγματα; Πολλές φορές μας λένε «και τι να κάνουμε;» Αυτό το οποίο χρειάζεται στη Θράκη, το έχουμε πει και σε άλλες αφορμές, είναι να εφαρμόζονται η λογική κι ο νόμος. Να υπάρχει η στοιχειώδης λογική, πρώτα πρώτα της αυτοσυντήρησης. Το αυτονόητο, που λέει κι ο πρωθυπουργός, έτσι ώστε να περιφρουρήσουμε τα στοιχειώδη.
Συνοψίζω: Ο νεοθωμανισμός στη Θράκη είναι παρών, πρώτα απ’ όλα διά του τουρκικού προξενείου. Εμείς πέρυσι κάναμε μια προσπάθεια. Δεν είχαμε καμιά ψευδαίσθηση ότι θα διώξουμε το προξενείο, αλλά πρώτα απ’ όλα για να πληροφορήσουμε τον κόσμο, στην περιοχή και εκτός αυτής, τι σημαίνει τουρκικό προξενείο στην περιοχή. Όταν πάει ο πρόξενος σε ένα χωριό, συγκεκριμένα στη Χλόη της Ροδόπης, και ζητά από τους χωρικούς να στήσουν ένα μνημείο, γιατί «εδώ σκοτώθηκαν σαράντα παλικάρια των Οθωμανών όταν τον 14ο αιώνα κατέλαβαν την περιοχή, κι εμείς θα σας βοηθήσουμε». Που σημαίνει ότι «εμείς θα βάλουμε τα χρήματα, εσείς θα πείτε απλώς το Ο.Κ.». Όταν πηγαίνει στη Δαρμένη της Ροδόπης και ζητάει να καθιερωθεί ένας θεσμός, όπου συνέβη κάτι αντίστοιχο με οκτώ ήρωες Οθωμανούς, όταν στα ποιήματα που διαβάζονται στα «χάτι» των χωριών (στις τελετές αποφοίτησης μαθητών του κορανίου), μπροστά στους πρόξενους και στους ψευδομουφτήδες, ενίοτε και σε βουλευτές του ελληνικού κράτους, διαβάζονται ποιήματα για το νέο τουρκικό έθνος, που «οι στρατιές του δοξάστηκαν σε όλο τον κόσμο» και «αγάπα με πάθος την πατρίδα σου και κατάστρεψε τους εχθρούς της πατρίδας σου». Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι τα πράγματα έχουνε ξεφύγει. Πριν μερικά χρόνια, αν με ρωτούσανε για το πώς βλέπω τα πράγματα στη Θράκη, θα απαντούσα ότι οι συγκρίσεις με την Κύπρο ίσως είναι τραβηγμένες. Ίσως στα πλαίσια της ελληνικής επικράτειας να μην μπορούμε να δούμε τέτοιου είδους εξελίξεις. Αλλά θέλω να πω ότι τώρα δεν είμαι τόσο αισιόδοξος. Δεν είμαι και απαισιόδοξος, γιατί βλέπω ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, αλλά για να αναστραφεί θα πρέπει, πέρα από το να μιλάμε για νεοθωμανούς, να δούμε και τους νεοραγιάδες, οι οποίοι είναι δίπλα μας και είναι μέσα μας. Ευχαριστώ πολύ.
Κώστας Καραΐσκος
Εκδότης Αντιφωνητή Κομοτηνής
Μέλος της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης
Κομοτηνής «Σπάρτακος»
Εκδότης Αντιφωνητή Κομοτηνής
Μέλος της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης
Κομοτηνής «Σπάρτακος»
