Συγγραφέας: Ντίνα Πεταλά
Συνέντευξη με την Ντίνα Πεταλά, πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων της ΜΙΣΚΟ.
Α: Δώσε μας ένα χρονικό των εξελίξεων στη ΜΙΣΚΟ.
Ν.Π: Η ιστορία με τη συρρίκνωση της παραγωγικής λειτουργίας και των εργαζομένων στο εργοστάσιοξεκινάει πριν από δύο χρόνια, όταν το 1994 άρχισε η Barilla να σταματάει τα προϊόντα με τη φίρμα τηςΜΙΣΚΟ που παράγονταν στο εργοστάσιο και αρχίζει να τα κάνει εισαγωγή από την Ιταλία.
Εκείνο το διάστημα έβαλε μια καινούργια παραγωγική μηχανή και συνόδευσε όλη αυτή τη διαδικασία μεένα πακέτο οικειοθελών, τότε, αποχωρήσεων, που έφτασαν τα 50 άτομα. Το σωματείο και οι εργαζόμενοιαπό τότε είδαν τη συρρίκνωση της παραγωγικής λειτουργίας του εργοστασίου και έβαλαν το ζήτημα πολύέντονα αλλά όμως δεν συγκινήθηκε κανένας. Όλοι επέμεναν τότε ότι υπάρχει ο εκσυγχρονισμός στοεργοστάσιο και μάλιστα οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης υπερηφανεύονταν ότι η εταιρεία εκσυγχρονίζεταιγιατί έχει εμπιστοσύνη στην ίδια την κυβέρνηση. Οι εξελίξεις δυστυχώς επιβεβαίωσαν ό,τι το σωματείο καιοι εργαζόμενοι είχαν επισημάνει τότε.
Τέλος, τον Αύγουστο, η εταιρεία μάς ειδοποίησε για τις ομαδικές απολύσεις 40 εργαζομένων,ισχυριζόμενη ότι βάζει μια καινούργια μηχανή που θα αντικαθιστούσε κάποιες άλλες. Ήταν πλέον σαφέςγια μας ότι επιταχύνεται με γοργούς ρυθμούς πλέον η συρρίκνωση της παραγωγής του εργοστασίου. Τοεπισημάναμε σε όλους τους τόνους και ξεκινήσαμε τις κινητοποιήσεις. Είναι αλήθεια ότι στην αρχή υπήρξεένα ευρύ, θα έλεγα, κίνημα συμπαράστασης στον αγώνα μας, έστω και αν αυτό εκδηλωνόταν με απλάψηφίσματα συμπαράστασης.
Α: Είναι κερδοφόρο το εργοστάσιο;
Ν.Π: Η ΜΙΣΚΟ, είναι η πρώτη βιομηχανία ζυμαρικών στην Ελλάδα. Έχει μερίδιο αγοράς 34%. Ηδεύτερη, για να καταλάβετε τα μεγέθη, ανταγωνίστριά της, η ΜΕΛΙΣΣΑ έχει μερίδιο 16% και έχει μιαμεγάλη κερδοφορία, η οποία ξεκινάει από το ΄90 και μεγαλώνει συνεχώς. Πέρυσι μόνο τα καθαρά τηςκέρδη ήταν 590 εκατ. στα οποία, να σημειώσω, είχε γίνει απόσβεση και της παραγωγικής επένδυσης πουσας ανέφερα προηγουμένως, αλλά και των αποχωρήσεων με κίνητρα τότε των εργαζομένων.
Α: Άρα μιλάμε για άλλη μια κερδοφόρα επιχείρηση που οδηγείται στη συρρίκνωση και αν επαληθευτούν οιΚασσάνδρες ίσως και στο κλείσιμο!
Ν.Π: Ναι, είναι ακριβώς αυτό! Νομίζω ότι, ενώ παλιότερα μιλάγαμε για το κλείσιμο των λεγόμενωνπροβληματικών επιχειρήσεων, σήμερα περνάμε σε μια νέα φάση που είναι η συρρίκνωση ή και το κλείσιμο,όπως καλά το επισημάνατε, μεγάλων μονάδων κερδοφόρων και με παράδοση, τουλάχιστον στην Ελλάδα.
Α: Πού οφείλεται αυτό κατά τη γνώμη σας;
Ν.Π: Κατά την άποψή μου, οφείλεται στο ότι η κυβέρνηση δεν έχει πάρει κανένα περιοριστικό μέτρο σταπλαίσια της Ε.Ε και όλων αυτών των συμφωνιών της GATT και της διεθνοποίησης της οικονομίας πουεπικαλούνται. Κάποια μέτρα τουλάχιστον, προστασίας της ντόπιας παραγωγής. Το ξεπούλημα μεγάλωνεπιχειρήσεων στο μεγάλο πολυεθνικό κεφάλαιο στη δεκαετία του ΄80 έγινε σε αυτή τη βάση. Τότε ήτανπάρα πολλοί, νομίζω η πλειοψηφία, που έλεγε ότι έρχονται οι μεγάλες πολυεθνικές να “σώσουν” τηνΕλλάδα αλλά τα πράγματα δεν ήταν καθόλου έτσι.
Εμείς, ξεκινώντας και τις κινητοποιήσεις, έχουμε πιστέψει βαθιά ότι η Barilla μας θέλει άνεργουςκαταναλωτές και αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουμε σε όλες τις μεριές. Οι πολυεθνικές θέλουν τουςεργαζόμενους στην πατρίδα μας άνεργους καταναλωτές.
Α: Υπάρχει και ο «μπαμπούλας» της PIRRELI. Από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο μέχρι «αριστερούς»εκσυγχρονιστές ακούγεται : «Οι εργάτες δηλαδή, τι θέλουν, να δουλεύουν έστω και με μερικούςαπολυμένους ή να κλείσει κι αυτό το εργοστάσιο;» Γνωρίζουμε ότι σε περιόδους μεγάλης ανεργίας, ειδικάστην πόλη μας, αυτό μπορεί να λειτουργήσει και σαν «μπαμπούλας». Τελικά τι απαντάει το σωματείο;
Ν.Π. Το σωματείο και οι εργαζόμενοι απαντούν ότι υπάρχει μια συγχορδία διαπλεκομένων συμφερόντωναπέναντι στους εργαζομένους συνολικά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για το ζήτημα της ΜΙΣΚΟ και τηςBARILLA, γίνεται συντονισμένα. Είναι το «ΒΗΜΑ» του «αγιορείτη» Ψυχάρη, είναι η τοπική δεξιά«ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ», είναι όπως λέτε «εκσυγχρονιστές», ακόμα και αριστεροί (!), και θα ήθελα νααναφέρω και τον ίδιο τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης, τον υφυπουργό κ. Πρωτοπαπά, κι έχει σημασίανομίζω, γιατί έως και τον Αύγουστο ο κ. Πρωτόπαπας ήταν και πρόεδρος της ΓΣΕΕ. Όλοι αυτοί, λοιπόν,παίζουν στο ίδιο μοτίβο, και μάλιστα ο Πρωτόπαπας, στην προηγούμενη βδομάδα, μπροστά στηνεργοδοσία ήταν, θα μου επιτρέψετε τον χαρακτηρισμό, το λιγότερο αισχρός. Μπροστά στην εργοδοσία,κάλεσε το σωματείο να συμφωνήσει με τις απολύσεις για να μην κλείσει, δήθεν, το εργοστάσιο.
Εμείς, λέμε, λοιπόν, ότι όλοι αυτοί μας λένε να μην αντιδράσουμε σε ό,τι υγιές διαθέτει το έθνος, που κατ΄ αυτούς είναι οι πολυεθνικές, το κεφάλαιο και η ληστεία του. Εμείς λέμε ότι πρέπει ν΄ αντιδράσουμε για τηνίδια μας την ζωή, για το μέλλον των παιδιών μας και για το μέλλον όλων των εργαζομένων.
Α: Ποιο είναι τελικά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της BARILLA; Έχει εξαγοραστεί η ίδια η Ιταλικήπολυεθνική;
Ν.Π. Δεν το γνωρίζουμε. Υπάρχουν φήμες οι οποίες ποτέ δεν έχουν επιβεβαιωθεί., σε μας τουλάχιστον -δεν ξέρω αν η πολιτεία γνωρίζει κάποια πράγματα – ότι υπάρχει η Procter & Gamble η οποία έχει πάρειπακέτο των μετοχών, τη πλειοψηφία ή την μειοψηφία, δεν γνωρίζουμε.
Α: Αυτό που φημολογείται είναι ότι έχει εξαγοραστεί από τη P&G και πρώτο μέτρο της νέας αμερικάνικηςδιοίκησης ήταν το κλείσιμο δύο εργοστασίων της BARILLA, στην Ιταλία. Έχετε, λοιπόν κάποιασυνεργασία με το ιταλικό σωματείο της BARILLA;
Ν.Π: Δεν έχουμε καμία συνεργασία. Νομίζω πως οι συνάδελφοί μας εκεί μας βλέπουν όπως προσπαθούννα περάσουν στην Ελλάδα τους αλλοδαπούς εργαζόμενους, Αλβανούς κλπ. Αυτό το λέω, γιατί υπήρξεκάποια συνάντηση σ΄ επίπεδο εργατικών κέντρων στην οποία παραβρέθηκα εγώ, κι όταν οι συνάδελφοιάκουσαν ότι είμαι εκπρόσωπος του σωματείου της ΜΙΣΚΟ, εχθρικότατα μου είπαν ότι η ΒΑRILLAαγόρασε τη ΜΙΣΚΟ γιατί εμείς (οι Έλληνες) είμαστε φτηνοί σε σχέση με τις δικές τους αποδοχές, και δενυπήρξε καμιά προσπάθεια προσέγγισης παρά τις δικές μας προσπάθειες. Εκείνο που γνωρίζουμε, κι αυτάτα γνωρίζουμε από περιοδικά της ΒΑRILLA, είναι ότι υπήρξε μια συμφωνία στην Ιταλία μεταξύ τουσωματείου της ΒΑRILLA και του εκεί Υπουργείου Εργασίας, η οποία μιλάει για μετακίνηση εργαζομένωνσε κάποια νέα εργοστάσια της ΒΑRILLA, δηλαδή κάποια κλείνει και κάποια ανοίγει.
Α: Ο άλλος εργατικός αγώνας της περιόδου, ο οποίος έχει κοινά χαρακτηριστικά, είναι των εργατών τηςGOODYEAR στη Θεσσαλονίκη. Εκεί υπάρχει κάποια σύνδεση;
Ν.Π: Ο αγώνας των εργατών της GOODYEAR έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί καταρρίπτεται ο ισχυρισμός,ο οποίος κατά καιρούς διατυπωνόταν, ότι οι εργάτες κλείνουν τα εργοστάσια. Γιατί οι εργαζόμενοι εκείέκαναν 5 ετή εργασιακή ειρήνη, δεχόμενοι από περικοπές μισθών, μέχρι και περικοπές των δικαιωμάτωντους, χωρίς αυτό να εμποδίσει την πολυεθνική να κλείσει το εργοστάσιο μέσα σε μια νύχτα και να σηκωθείνα φύγει, πετώντας τους εργάτες στο δρόμο.
Προσπαθούμε, πράγματι, να γίνει ένας συντονισμός σε επίπεδο πανελλαδικό μεταξύ σωματείων που έχουναντίστοιχα προβλήματα. Το σωματείο της GOODYEAR παλιότερα δεν ανταποκρίθηκε. Εκ των υστέρων,είχαμε κάποιες επαφές μαζί και διαβλέπουμε πάντοτε στο πως από δω και πέρα θα συντονίσουμε και μετους συναδέλφους αυτούς του αγώνα.
Α: Είστε ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση των τοπικών φορέων στον αγώνα σας ;
Ν.Π: Σας είπα στην αρχή ότι φραστικά τουλάχιστον, με ψηφίσματα, επιχειρήθηκε να γίνει ένα ευρύ κίνημασυμπαράστασης. Αλλά ξέρετε το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Δεν μπορεί οι φορείς, ούτε ακόμα και τοΕργατικό Κέντρο και η ίδια η ΓΣΕΕ να μένουν σε συμπαράσταση, τελικά, φιλανθρωπίας.
Εμείς, νομίζω, είμαστε υπερήφανοι γιατί διαλέξαμε των δρόμο του αγώνα και όχι της υποταγής. Τονδιαλέξαμε για τα παιδιά μας, τον διαλέξαμε για όλους τους εργαζόμενους. Αλλά κι εκείνοι που λένε ότιεκπροσωπούν τους εργαζόμενους θα πρέπει και αυτοί, προς αυτή την κατεύθυνση να παλέψουν. Εδώ είναιπολύ συγκεκριμένο το πρόβλημα. Μιλάνε για ανάπτυξη κι εκσυγχρονισμό, ενώ είναι ο εκσυγχρονισμόςπρος όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, με μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας του εργοστασίου καιμε μείωση έως κι εξαφάνιση των εργαζομένων. Οι εκσυγχρονιστές παντός είδους δεν μπορούν να τοεξηγήσουν. Κι ο Πρωτόπαπας το έθαψε αυτό. Όταν η BARILLA μιλάει για εκσυγχρονισμό και μειώνει τηνπαραγωγή, τι είδους εκσυγχρονισμός είναι αυτός; Είναι απλά επίφαση εκσυγχρονισμού, ακόμα κι έτσι όπωςτο εννοούν αυτοί, για την αύξηση των κερδών τους και τη μείωση των εργατικών χεριών.
Α: Σε τι φάση βρίσκεται ο αγώνας σας αυτή τη στιγμή και τι προοπτικές βλέπετε να υπάρχουν;
Ν.Π: Εμείς λέμε ΟΧΙ στη διαπλεκόμενη συμμαχία του εκβιασμού και της απάτης. Εμείς λέμε ότι ταμακαρόνια της ΜΙΣΚΟ δεν είναι τα κεφάλαια της BARILLA αλλά είναι ο ιδρώτας και ο μόχθος. Είναι τομεράκι και η ζωή των εκατοντάδων εργαζομένων που δούλεψαν και δουλεύουν σ΄ αυτό το εργοστάσιο.Αυτά τα χέρια κάνανε τη ΜΙΣΚΟ πρώτη φίρμα σ΄ όλη τη χώρα και πασίγνωστη στο εξωτερικό. Τοσωματείο, εκφράζοντας τη συλλογική συνείδηση και των εργαζομένων της ΜΙΣΚΟ και των ανέργων τηςπόλης μας, αρνείται να συναινέσει στις απολύσεις, με ή χωρίς κίνητρα, όπως προτείνει ο εκσυγχρονιστής κ.Πρωτόπαπας. Ξέρουμε ότι ο αγώνας είναι δύσκολος, ουσιαστικά δεν έχουμε συμμάχους πλέον, αλλάείμαστε υποχρεωμένοι να τον κάνουμε και θα τον κάνουμε!
Α: Κυρία Πεταλά, μια τελευταία ερώτηση για την Πάτρα, σαν πόλη της ανεργίας, μια πόλη που η κοινωνίατων 2/3 πλησιάζει εδώ και καιρό και παράλληλα, μια πόλη του καζίνο, του λιμανιού, του μεταπρατισμού,κλπ. Που πάει τελικά αυτή η πόλη;
Ν.Π: Νομίζω ότι η Πάτρα, σιγά-σιγά ξεκληρίστηκε, αφού ξεκληρίστηκε η βιομηχανική παραγωγή.Χρησιμοποιούνται τα εκσυγχρονιστικά αυτά σχέδια. Εμάς, δεν μας διαφεύγει ότι αυτά τα σχέδια ήταν πουέκλεισαν την Πατραϊκή, την Πιρέλλι, την Αμγκρέ και βέβαια στην υπόλοιπη Ελλάδα τη Χαλυβουργική, ταΝαυπηγεία, την Πεσινέ. Δεν αρκεί μόνο να διαπιστώσουμε ότι η Πάτρα είναι πρωτεύουσα της ανεργίας.Είπατε κι εσείς που μας κατευθύνουν. Τι θα γίνει τελικά; Μιλάνε όλοι ότι θα γίνει πόλη των υπηρεσιών.Δεν καταλαβαίνω ποιών υπηρεσιών θα γίνει η πόλη του τζόγου όπως διαμορφώνεται. Σιγά – σιγά αυτόπάνε να περάσουν. Θα πρέπει όμως ν΄ απαντήσουν τι θα γίνουν οι άνεργοι αυτής της πόλης. Πού θα τουςαπορροφήσουν; Δέστε. Μιλάνε για τα δημόσια έργα τα οποία θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Τοπαράδειγμα της Χαλυβουργικής σε συνδυασμό με τα μεγάλα έργα είναι χαρακτηριστικό. Μεγάλα έργαγίνονται αλλά η Χαλυβουργική συρρικνώνεται και οι εργαζόμενοι πετιούνται στο δρόμο.
Αυτά τα προβλήματα νομίζω θ΄ αυξάνονται συνεχώς, και στην Ελλάδα αλλά και στην περιοχή μας. Καιθέλω να ρωτήσω τι θα κάνουν. Κλείνουν τα αυτιά τους συνέχεια. Δεν νομίζω ότι θα μπορούν να τακλείνουν για πολύ.
