Η πανδημία είναι η κορυφή του παγόβουνου
Του Παναγιώτη Χούπα
«Ο Τουρκικός Ιατρικός Σύλλογος είναι εξίσου επικίνδυνος με τον κορωνοϊό και σπέρνει τον τρόμο. Αυτός ο σύλλογος που ισχυρίζεται ότι είναι τουρκικός, πρέπει να κλείσει αμέσως. Απαιτούνται νομικές ενέργειες κατά της διοίκησής του».
Την απίστευτη αυτή δήλωση έκανε με «τιτίβισμα» στα μέσα Σεπτεμβρίου, ο εθνικιστής ηγέτης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κυβερνητικός εταίρος του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν.
Είχαν προηγηθεί συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σύσσωμου του ιατρικού κόσμου, διάρκειας μιας εβδομάδας, στις οποίες, με αφορμή τις εκδηλώσεις μνήμης για τους υγειονομικούς που έχασαν τη ζωή τους από την πανδημία, καταδικάστηκε η πολιτική της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως «Εσείς δεν μπορείτε να το χειριστείτε κι εμείς εξαντληθήκαμε». O Μπαχτσελί χαρακτήρισε τις διαμαρτυρίες «πλεκτάνη προδοτών».
Αρκετούς μήνες τώρα, μεμονωμένοι γιατροί (κρατικοί και πανεπιστημιακοί) αλλά και ιατρικοί σύλλογοι, δηλώνουν σαφώς και ευθαρσώς σε διεθνή ΜΜΕ ότι τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για την πορεία της πανδημίας που παρέχουν οι τουρκικές αρχές είναι ψευδή και υποβαθμίζουν σκόπιμα το πρόβλημα.
Αντιπροσωπευτική είναι η δήλωση στο Ρόιτερς (09/09/2020) του Halis Yerlikaya, νοσοκομειακού γιατρού στο Ντιγιαρμπακίρ και μέλος του Δ.Σ του Τουρκικού Ιατρικού Συλλόγου:
«Οι αριθμοί μιας μόνο πόλης ή μιας-δυο ιατρικών περιφερειών, είναι περίπου οι ίδιοι με τους (επίσημους) αριθμούς για όλη τη χώρα. Οι διαδικασίες δεν είναι διαφανείς».
Ως αποτέλεσμα αυτής της τόλμης τους, οι γιατροί και οι επαγγελματικές τους ενώσεις, υφίστανται από εκφοβισμό έως διώξεις, διοικητικές και δικαστικές. Όσοι δεν υποκύψουν έχουν συνέπειες, οι υπόλοιποι αυτολογοκρίνονται.
Στις αρχές Απριλίου ο συμπροεδρεύων και ο γενικός Γραμματέας τού ιατρικού συλλόγου της πόλης Şanlıurfa κλήθηκαν δύο φορές από την αστυνομία με την κατηγορία της πρόκλησης πανικού. Την πρώτη επειδή τόλμησαν να ανακοινώσουν, στους λογαριασμούς τους στο τουίτερ, τον ακριβή αριθμό νεκρών από COVID-19 στην πόλη τους (ήταν πολύ μεγαλύτερος από την επίσημη «καταμέτρηση») και τη δεύτερη επειδή ο σύλλογός τους εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με τον θάνατο υγειονομικών από τον ιό και την έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού στα νοσοκομεία.
Τον ίδιο μήνα, επιφανής ειδικός στον τομέα της Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Uludag, τόλμησε να δώσει συνέντευξη σε τοπικό διαδικτυακό μέσο, κατακρίνοντας τις αρχές για δήλωση μικρότερου αριθμού κρουσμάτων και θανάτων από τον πραγματικό. Μετά από καταγγελία τού τοπικού Κυβερνήτη, τού απαγγέλθηκαν κατηγορίες (για πρόκληση πανικού), οι οποίες ευτυχώς αποσύρθηκαν μετά από την κατακραυγή.
Ο πρώην πρόεδρος του ιατρικού συλλόγου στο Βαν κλήθηκε από την αστυνομία τον Μάρτιο, επειδή άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για την απόφασή της να εξαιρέσει τους πολιτικούς κρατουμένους από την ευεργετική διάταξη αποφυλάκισης που στόχευε στην προστασία των κρατουμένων από τον ιό μέσω μείωσης τού συνωστισμού σε αυτές. Ο ίδιος γιατρός, τον Μάιο, βρέθηκε αντιμέτωπος με άλλες κατηγορίες επειδή σε «τιτίβισμά» του προς τον υπουργό Υγείας αμφισβήτησε την ακρίβεια του αριθμού των νεκρών υγειονομικών που είχε παρουσιάσει ο τελευταίος.
Τα παραδείγματα αυτά είναι απλώς ενδεικτικά. Οι διώξεις εναντίον γιατρών με αφορμή την πανδημία ανέρχονται σε δεκάδες, γεγονός που μαρτυρά κεντρικό σχεδιασμό μάλλον, παρά ανάληψη πρωτοβουλιών από βασιλικότερους του Ερντογάν τοπικούς άρχοντες. Άλλωστε, η κυβέρνηση Ερντογάν έχει φροντίσει να δημοσιεύονται πλέον μόνο συγκεντρωτικά νούμερα και να μην καταχωρείται η αιτία θανάτου στα επίσημα κρατικά αρχεία.
Είναι βεβαίως αναμενόμενο. Ανίκανες στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών κυβερνήσεις, στρέφονται με θράσος και εξουσιαστική βία εναντίον επιστημονικών, επαγγελματικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων, προκειμένου οι πολιτικοί να αποσείσουν τις ευθύνες.
Στην προκειμένη περίπτωση όμως, δεν είναι μόνο η κόντρα για την πανδημία. Πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο. Η επίθεση του τουρκικού καθεστώτος στους γιατρούς της χώρας έχει προϊστορία.
Μετά το αποτυχημένο-αμφιλεγόμενο πραξικόπημα τού 2016, η κυβέρνηση Ερντογάν:
1) Απέλυσε σε δημόσιο και ιδιωτικό (μέσω εκβιασμών) τομέα πάνω από 3.300 γιατρούς. Διεθνή παρατηρητήρια ανέβαζαν συνολικά τον αριθμό εκδιωχθέντων υγειονομικών (γιατρών, νοσηλευτών, φαρμακοποιών, τεχνικών και λοιπού προσωπικού, θεσμικών παραγόντων, ακαδημαϊκών, εκδοτών) σε 21.000 ως το τέλος τού 2017. Πολλοί εξ αυτών κατέληξαν έγκλειστοι στις φυλακές με πολυετείς ποινές λόγω «κακουργημάτων», ή βασανιζόμενοι απάνθρωπα.
2) Συνέλαβε και καταδίκασε 11 μέλη του Δ.Σ του Τουρκικού Ιατρικού Συλλόγου σε ποινές φυλάκισης άνω των 20 μηνών (2018), επειδή ο Σύλλογος τόλμησε να καταδικάσει την εισβολή τού τουρκικού στρατού στη Συρία.
3) Ψήφισε νόμο που απαγόρευε οποιονδήποτε διορισμό γιατρού (και γενικότερα δημοσίου υπαλλήλου), αν προηγουμένως δεν είχε εξακριβωθεί το προφίλ ασφαλείας του. Απαιτούσε δηλαδή κάτι σαν Πιστοποιητικό Κοινωνικών Φρονημάτων με προδιαγραφές 21ου αιώνα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στρατιές αποφοίτων των ιατρικών σχολών να παραμένουν εκτός νοσοκομείων επί πολλούς μήνες-έτη, αφού δεν μπορούσαν καν να αρχίσουν την 2ετή υποχρεωτική τους υπηρεσία (κάτι ανάλογο τού εδώ «αγροτικού», σε δημόσια όμως ιδρύματα). Στα τέλη τού 2017 περίπου 1.100 γιατροί περίμεναν μάταια, επί μήνες, να ολοκληρωθούν οι χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες «εξακριβώσεων», ασχολούμενοι σε αλλότρια επαγγέλματα ή παραμένοντας άνεργοι. Μεταξύ τους αυτοαποκαλούνταν «ύποπτοι».
Δεν γνωρίζω γιατί οι ηγέτες τού πολιτισμένου κόσμου συνδιαλέγονται με το καθεστώς Ερντογάν. Γνωρίζω όμως ότι δεν θα έπρεπε. Καθεστώς που διεξάγει ανηλεή πόλεμο κατά των λειτουργών της Υγείας δεν έχει θέση στον πολιτισμένο κόσμο.
Πηγές:
https://www.bmj.com/content/370/bmj.m3787
https://science.sciencemag.org/content/369/6511/1554?rss=1
https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-turkey-idUKKCN26A0N0
https://ahvalnews.com/ttb/central-committee-turkish-medical-association-detained
