του Γ. Καραμπελιά, από το Άρδην τ. 44, Νοέμβριος 2003
Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζουμε ότι, στην Ελλάδα τουλάχιστον, οι διαχωρισμοί ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά έχουν γίνει εξαιρετικά δυσδιάκριτοι, αν εξακολουθούν να έχουν νόημα. Το ίδιο σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό εξακολουθεί να ισχύει σε πάρα πολλές χώρες και περιοχές του κόσμου. Έτσι, για παράδειγμα, στο Ιράκ. το Κομμουνιστικό Κόμμα συμμετέχει στην κυβέρνηση που έχουν διορίσει οι Αμερικάνοι” αντίστροφα ο «δεξιός» Μπιν Λάντεν και οι ισλαμιστές, που κάποτε ενισχύθηκαν από τους Αμερικανούς και το Ισραήλ, ως αντίβαρο στην αραβική αριστερά, είναι σήμερα οι μεγαλύτεροι εχθροί του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και του σιωνισμού.
Μόνο ίσως στη Λατινική Αμερική εξακολουθεί να έχει νόημα ο παλιός διαχωρισμός παρόλο που και εκεί, στην «Αριστερά», συμμετέχουν ενεργά θρησκευόμενοι και θρησκευτικές ομάδες, όπως συμβαίνει με τους Ζαπατίστας στο Μεξικό, το Κόμμα Εργασίας στη Βραζιλία, κλπ.
Στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα σε χώρες όπου η σοσιαλδημοκρατική αριστερά βρίσκεται ή βρέθηκε για πολλά χρόνια στην εξουσία τα πράγματα έχουν καταστεί δυσδιάκριτα, τόσο από άποψη αξιών, όσο και τάξεων και συμφερόντων. Ένα τμήμα της κοσμοπολίτικης αριστεράς προωθεί τις αξίες της παγκοσμιοποίησης πίσω από ένα πρόσχημα προοδευτισμού. Έτσι η επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία και το Αφγανιστάν πραγματοποιήθηκε για να προασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα! Η παγκοσμιοποίηση και η μετανάστευση είναι θετικές γιατί προωθούν την «πολυπολιτισμική κοινωνία» και όχι για να επεκταθεί η κυριαρχία των πολυεθνικών και των ΗΠΑ, κ.ο.κ. Και το ίδιο συμβαίνει από την άποψη των ταξικών συμφερόντων. Δύο από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες της χώρας, ο Κόκκαλης και ο Μπόμπολας, έχουν κατηγορηθεί για τις σχέσεις τους με τη Στάζι και την KGB στο παρελθόν, και είναι σήμερα οι φανατικότεροι υποστηρικτές της σοσιαλδημοκρατικής «αριστεράς» και των «προοδευτικών αξιών» -αρκεί να καταμετρήσει κανείς τους πρώην «Κνίτες» και νυν «Πασό-κους» που σιτίζονται στα συγκροτήματά τους. Το ΠΑΣΟΚ και η εκσυγχρονιστική Αριστερά ευρύτερα, επειδή μετά τη μεταπολίτευση κυριάρχησαν ιδεολογικά και πολιτικά, έχουν δημιουργήσει μια «νέα τάξη» που κυριαρχεί πλέον και στο οικονομικό πεδίο -όπως φάνηκε και με την υπόθεση του Χρηματιστηρίου- ενώ ένα μεγάλο μέρος της Δεξιάς έχει περιθωριοποιηθεί κοινωνικά και πολιτικά. Το αποτέλεσμα αυτών των μετασχηματισμών είναι πως τόσο κοινωνικά όσο και αξιακά έχουν συγχυστεί οι παλιές διαφοροποιήσεις Αριστερά-Δεξιά. Και αυτό κατέστη πασιφανές στις υποθέσεις της Γιουγκοσλαβίας ή του Οτσαλάν, όπου το ένα τμήμα της Αριστεράς και της Δεξιάς βρισκόταν στο ένα στρατόπεδο και ένα μέρος και των δύο στο άλλο.
Χαρακτηριστική είναι σήμερα η περίπτωση της αντιπαράθεσης για το εκκλησιαστικό ζήτημα. Παραδοσιακά υπέρ του Πατριαρχείου και της συναφούς έννοιας του γένους στη διάρκεια του 19 υ αιώνα και των αρχών του 20ου ήταν οι παραδοσιοκεντρικοί, με τον Κωνσταντίνο Οικονόμο εξ Οικονόμων, η Δεξιά και το Λαϊκό Κόμμα. Οι «εκσυγχρονιστές», από την εποχή του θεόκλητου Φαρμακίδη, οι Βενιζελογενείς και η Αριστερά υποστήριζαν το ελληνικό κράτος και την Αυτοκεφαλία της ελληνικής εκκλησίας. Και όμως, σήμερα, μέσα στα πλαίσια του «αντι-εθνικισμού», της υποστήριξης της «ελληνοτουρκικής φιλίας» και της υπεράσπισης των αξιών της παγκοσμιοποίησης, που τις βαφτίζουν «οικουμενικότητα», υποστηρίζουν με θρησκευτικό μένος (ακόμα και όταν είμαι άθεοι!), τον Πατριάρχη, αρκεί ένα εκκλησιαστικό σχίσμα να αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο τον «ελληνικό εθνικισμό»!
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες έχουμε υποστηρίξει πολλές φορές ότι σι παλαιοί διαχωρισμοί δεν αντιστοιχούν στις κοινωνικές και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις του σήμερα και θα πρέπει να επανορί-σουμε αξίες και κοινωνικά και πολιτικά υποκείμενα.
Η καλοπροαίρετη επιμονή ορισμένων αριστερών να μένουν προσκολλημένοι στους παλιούς διαχωρισμούς έχει μια διττή αρνητική συνέπεια: Και αποξενώνει ανθρώπους που συμφωνούν μεταξύ τους στο αξιακό επίπεδο – επί τη βάσει ταυτοτήτων κληρονομημένων από το παρελθόν’ και ενισχύει τις κατεστημένες πολιτικές ηγεσίες, ιδιαίτερα των μεγάλων κομμάτων, που εκμεταλλεύονται παρωχημένους ιδεολογικούς λόγους. Έτσι ,για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ και ο «προοδευτικός τύπος», καθώς πλησιάζουν οι εκλογές θα θυμηθούν τη… Μακρόνησο, αποσιωπώντας ότι τότε, π.χ. το συγκρότημα Λαμπράκη υποστήριζε την «εθνική αποστολή» της Μακρονήσου, και ότι σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, το ζήτημα δεν είναι η Μακρόνησος αλλά το Γκουαντανάμο και το σιωνιστικό απαρτχάιντ.
Πολλοί διαπίστωναν αυτές τις εξελίξεις: Τα κόμματα τέμνονται στο εσωτερικό τους από απόψεις τις οποίες συμμερίζονται τμήματα κομμάτων και παρατάξεων. Πάνω στα εθνικά ζητήματα πολλοί ψηφοφόροι του ΔΗΚΚΙ, του ΚΚΕ, έχουν παραπλήσιες απόψεις με εκείνες του Παπαθεμελή και ενός σημαντικού ποσοστού ψηφοφόρων ή και προσωπικοτήτων της Δεξιάς (π.χ. Νικήτας Κακλαμάνης, Α. Λυκουρέζος, κλπ.), ενώ στο απέναντι στρατόπεδο βρίσκεται το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, ο Ανδριανόπουλος και η Κουτσίκου, ένα μεγάλο μέρος του Συνασπισμού, και της… εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς! 0 Γιώργος Παπανδρέου, ο Μητσοτάκης και ο Κωνσταντόπουλος υποστηρίζουν το Σχέδιο Ανάν, σε αντίθεση με την Κανέλλη, τον Τσοβόλα, τον Ν. Κακλαμάνη. Στα κοινωνικά ζητήματα συμβαίνει ακριβώς το ίδιο. Οι αγρότες συνδικαλιστές της Δεξιάς συντάσσονται με εκείνους του ΚΚΕ και ο βουλευτής του Σκυλλάκος θα βρεθεί μαζί με τους διαδηλωτές… αστυνομικούς απέναντι στα ΜΑΤ. Το ίδιο συμβαίνει και στα διεθνή θέματα. Η «λαϊκή Δεξιά» μισεί τους Αμερικανούς και το σιωνισμό όσο και τα λαϊκά στρώματα της Αριστεράς, ενώ ο Χρυσοχοϊδης, η Δαμανάκη και η Μπακογιάννη καταγγέλλουν τον «στείρο αντιαμερικανισμό».
Η δημοσκόπηση της VPRC για τις αξιακές αναφορές των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος του Οκτωβρίου του περιοδικού Κράμα, -και σχολιάστηκε σε πολλές εφημερίδες- επιβεβαιώνει απόλυτα αυτές τις διαπιστώσεις και δεν προκαλεί έκπληξη παρά μόνο σε όσους ζουν είτε μέσα σε ιδεολογικά γκέτο ή έχουν συμφέρον στην απόκρυψη της αλήθειας. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή τη δημοσκόπηση (πραγματοποιήθηκε στις 23-24 Σεπτεμβρίου 2003), στην ερώτηση ποια ιδεώδη είναι επίκαιρα (πην εποχή μας, το 73,3% των ψηφοφόρων της Ν. Δ. (έναντι 70.5% του ΠΑΣΟΚ) θεώρησαν επίκαιρη την «υπεράσπιση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων», το 77,8% (έναντι 78,6%) την «κριτική στην καταναλωτική κοινωνία», το 51,1% (έναντι 50,9%) την «πάλη των τάξεων»! κλπ. Στην ερώτηση ποια συνθήματα εκφράζουν τους ερωτηθέντες, το «Όχι στην παγκοσμιοποίηση» υποστηρίζουν το 56,7% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. και το 55,4% του ΠΑΣΟΚ, το «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη», το 71,1 % της Ν.Δ., έναντι 71,4% του ΠΑΣΟΚ’ τέλος θεωρούν «επίκαιρες τις ιδέες του Τσε Γκεβάρα» το 27,8% των ψηφοφόρων της ΝΔ έναντι 37,5% του ΠΑΣΟΚ, κλπ. κλπ. Χαρακτηριστικότερες ίσως ήταν οι απαντήσεις γύρω από την Αριστερά: Το 42,7% των , ψηφοφόρων θεωρεί την Αριστερά ενσωματωμένη στο σύστημα, -και στις ηλικίες 18-34 ετών το ποσοστό φθάνει το 49%-έναντι μόλις 16,6% που θεωρεί ότι αμφισβητεί το σύστημα!
Δικαίως λοιπόν επιμένουμε εδώ και αρκετά χρόνια ότι η χρησιμοποίηση παλιών κατηγοριών και αντιπαραθέσεων συσκοτίζει την πραγματικότητα και διαιρεί τον λαό με βάση ιστορικές αντιπαραθέσεις, ενώ θα έπρεπε να επανορίσουμε τα πράγματα επί τη βάσει συγκεκριμένων τοποθετήσεων: Ποιοι υποστηρίζουν τη Νέα Τάξη και ποιοι όχι, ποιοι είναι υπέρ και ποιοι εναντίον της παγκοσμιοποίησης, ποιοι επιθυμούν την εθνική ανεξαρτησία και ποιοι όχι, ποιοι είναι υπέρ του κυρίαρχου καταναλωτικού μοντέλου, των μεταλλαγμένων τροφίμων, κλπ. και έτσι να επανορίσουμε σε βάθος χρόνου τις έννοιες Αριστερά και Δεξιά. Στο μεταξύ, ο όρος εναλλακτικοί, απέναντι σε ένα φθαρμένο και απάνθρωπο σύστημα, μας καλύπτει απολύτως.
