του Νίκου Ντάσιου από τη Ρήξη που κυκλοφορεί
Η κατάργηση των μεσαζόντων με πρωτοβουλία των ίδιων των πολιτών
Στη συζήτηση για την ψήφιση από την Βουλή του νέου Μνημονίου, σύσσωμη η μνημονική πλειοψηφία, με επικεφαλής τον κο Βενιζέλο, απειλούσε και εκφόβιζε την ελληνική κοινωνία για τις τεράστιες ελλείψεις τροφίμων, καυσίμων και φαρμάκων που θα αντιμετωπίζαμε σε περίπτωση άτακτης χρεοκοπίας και εξόδου από το Ευρώ.
Ο ισχυρισμός αυτός που αναπαραγόταν ενορχηστρωμένα από τα ΜΜΕ επί μέρες, για την εξασφάλιση της ανοχής των υπό εξαφάνιση μεσαίων στρωμάτων ήταν απόλυτα ανεδαφικός, αφού δεν υπάρχει μηχανισμός για τον εξαναγκασμό της εξόδου μιας χώρας από την Ευρωζώνη ωστόσο λειτούργησε εκφοβιστικά για την επιτυχή έκβαση της υποταγής της χώρας και της εξαθλίωσης του λαού. Παρ’ όλα αυτά η επίκληση των ελλειμμάτων στα τρόφιμα και στα ήδη πρώτης ανάγκης ηχεί τουλάχιστον προσβλητικά σε μια χώρα που είχε πετύχει τη διατροφική αυτάρκεια μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970.
Αυτή η ισορροπία διαταράχθηκε ανεπανόρθωτα στη μεταπολίτευση, φτάνοντας στο σημείο, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων της χώρας να ανέλθει το 2008 στα 3 δισ. € ως συνέπεια της εγκατάλειψης της αγροτικής γης, την στροφή στην εντατική μονοκαλλιέργεια και στις επιδοτήσεις. Παράλληλα, οι Έλληνες –κυρίως οι νέοι– αποκτήσαμε τις πλέον ακατάλληλες διατροφικές συνήθειες των ταχυφαγείων με συνέπεια εκτός της παχυσαρκίας, την κατακόρυφη αύξηση των σοβαρών νοσημάτων όπως τα καρδιαγγειακά, τον διαβήτη και τον καρκίνο.
Το πλέον τραγικό όμως είναι πως επί 2 χρόνια που η χώρα οδηγείται μέσω των μνημονίων σε καθεστώς χρεοκοπίας, το ανίκανο καθεστώς δεν κατάφερε να υλοποιήσει ένα στρατηγικό σχέδιο ανάταξης του αγροτοκτηνοτροφικού τομέα προκειμένου να αντιμετωπιστούν αφενός μεν η κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας των αστικών κέντρων αφετέρου δε η κάλυψη των βασικών διατροφικών αναγκών του πληθυσμού. Μια τέτοια στοχευμένη παρέμβαση θα έδινε την δυνατότητα πέραν της στόχευσης στην κάλυψη των βασικών αναγκών του πληθυσμού να ενισχύσει την διαπραγματευτική θέση της χώρας όταν θα δεχόταν τις απειλές χρεοκοπίας από τους Γερμανούς. Όχι μόνο αυτό δεν συνέβη αλλά ούτε καν η στοιχειώδης λειτουργία του ελεγκτικού μηχανισμού για την μείωση των τιμών στα βασικά προϊόντα διατροφής
Οι τιμές των προϊόντων βασικής διατροφής αντίθετα αυξήθηκαν τα 2 τελευταία χρόνια τόσο λόγω της αύξησης της τιμής τους στην παγκόσμια αγορά όσο και της ανελαστικής διατήρησης των υπερκερδών των μεσαζόντων-χονδρεμπόρων που μαζί με το αντίστοιχο κέρδος των σουπερ μάρκετ ξεπερνούν σε πολλές περιπτώσεις το 500% της τιμής του παραγωγού.
Αυτό λοιπόν που αδυνατούν να πράξουν το κράτος, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης σε περίπτωση παραβάσεων, το κάνει –όπως τόσα άλλα την τελευταία περίοδο- η πρωτοβουλία των ίδιων των πολιτών. Η πώληση αρχικά είκοσι τεσσάρων τόνων πατάτας –ενώ θα ακολουθήσουν άλλοι 75– στην Κατερίνη με απευθείας σύνδεση 530 καταναλωτών με τους παραγωγούς του Νευροκοπίου, κατάφερε ένα καίριο πλήγμα στην εγκληματική κερδοσκοπία των μεσαζόντων και των σουπερμάρκετ. Οι πατάτες πουλήθηκαν με την βοήθεια εθελοντών και παραγωγών σε ελεύθερο χώρο της περιοχής μόλις 25 λεπτά το κιλό –όσο είναι το κόστος παραγωγής– την ίδια στιγμή που το σουπερ μάρκετ τις πουλάει 70 λεπτά ενώ η αγορά τους από τον παραγωγό δεν ξεπερνάει τα 10 λεπτά το κιλό. Σε πολλές δε περιπτώσεις οι έμποροι εξαναγκάζουν τους παραγωγούς να κόψουν εικονικά τιμολόγια πώλησης για 40 λεπτά, προκειμένου να αποφύγουν την φορολόγηση. Την ώρα που το φάσμα της πείνας απλώνεται απειλητικά στα μεγάλα και μικρότερα αστικά κέντρα της χώρας, 50.000 τόνοι πατάτας ετήσιας συγκομιδής παραμένουν αδιάθετοι ενώ τουλάχιστον 5.000 τόνοι εισέρχονται με βάση το καθεστώς της ελεύθερου εμπορίου από Γερμανία, Γαλλία, Τουρκία και Αίγυπτο με μόλις 7 λεπτά το κιλό και τιμή πώλησης τα 70 λεπτά!!!
Στην ίδια λογική τα «Κρητικά Μιτάτα» πέτυχαν τιμή στον παραγωγό για την διάθεση στο αρνί γάλακτος τα 6 € το κιλό παρακάμπτοντας τους μεσάζοντες όταν πριν λίγο καιρό η τιμή αυτή δεν ξεπερνούσε τα 4 €. Η ομάδα παραγωγών πέραν της διάθεσης του προϊόντος προωθεί μια σειρά δραστηριοτήτων στην λογική της ολοκληρωμένης διαχείρισης και της καθετοποίησης της τοπικής κτηνοτροφικής παραγωγής όπως μεταποίηση, επεξεργασία δέρματος , διαχείριση της κοπριάς, λυμάτων κοκ
Το πέρασμα σε μια πιο οργανωμένη μορφή αυτών των πρωτοβουλιών θα συνεπαγόταν την διαμόρφωση ειδικών χώρων σε κάθε Δήμο για την άμεση πώληση προϊόντων παραγώγων σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Όμως και από την πλευρά των καταναλωτών απαιτείται το πέρασμα από μια άρνηση των εισαγόμενων προϊόντων, στην δημιουργία οργανωμένων τοπικών ή περιφερειακών καταναλωτικών συνεταιρισμών. Να θυμίσουμε πως του επιτυχημένου εγχειρήματος της Κατερίνης είχε προηγηθεί μποϋκοτάζ στην αγορά γάλακτος από τοπική βιομηχανία που είχε σαν αποτέλεσμα την μείωση της τιμής του από 1,25 €/ λίτρο στα 0,99 € κάτι που επαναλαμβάνεται τώρα με τη μείωση της τιμής της πατάτας στο ράφι των τοπικών σουπερμάρκετ.
Επιπρόσθετα, η κοινωνική υπηρεσία ενός Δήμου εντοπίζοντας νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υποσιτισμού θα μπορούσε να ξεκινήσει αμέσως την έκδοση δελτίων με τα στοιχεία των δικαιούχων –για να αποφευχθούν περιπτώσεις μεταπώλησης- πιστώνοντας τα με ένα ορισμένο ποσό για την αγορά αποκλειστικά ειδών πρώτης ανάγκης.
Τα χρήματα για την κάλυψη αυτών των αναγκών θα μπορούν να διατίθενται από το ταμείο αλληλεγγύης κάθε δήμου –όπως στην περίπτωση του Δήμου Πατρέων- στο οποίο θα συνεισέφεραν πόροι από ιδιώτες χορηγούς, αναπορρόφητα κονδύλια του ΕΣΠΑ αλλά και η προώθηση του σχεδίου για το εσωτερικό ομολογιακό δάνειο για την επιβίωση της χώρας .
