συνέντευξη με τον Μίνω Πριναράκη, στέλεχος του ΚΕΘΕΑ από το Άρδην τ. 85 (Μαίος 2011)
Όλοι τριγύρω μας το ζούμε. Η κρίση έχει δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα κοινωνικής συνοχής. Τα κέντρα των μεγάλων ελληνικών πόλεων έχουν μεταβληθεί σε ζώνες εξαλθλίωσης και εγκληματικότητας, ενώ οι Έλληνες έχουν βυθιστεί στην κατάθλιψη –συναίσθημα που επιδεινώνεται από τις εικόνες που αντιμετωπίζουμε όλοι στην καθημερινότητά μας. Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό ανθίζουν «νέα ήθη» χρήσης ναρκωτικών και παραβατικότητας. Φαινόμενα που κάποτε χαρακτήριζαν τις δυτικές μητροπόλεις και την καταρρέουσα αμερικανική κοινωνία, και που εμείς τα γνωρίζαμε μόνο μέσα απ’ τις ταινίες και την τηλεόραση, γίνονται κομμάτι της ζωής μας. Βεβαίως, τα ογκούμενα μεταναστευτικά ρεύματα έχουν συνεισφέρει κατά πολύ στον «εκσυγχρονισμό» και στην «παγκοσμιοποίηση» των φαινομένων της ανομίας και της εξαθλίωσης που επικρατούν μέσα στην ελληνική κοινωνία.
Μ’ αυτήν τη συνέντευξη, την οποία πήραν συντάκτες του Άρδην από τον Μίνο Πριναράκη, στέλεχος του ΚΕΘΕΑ, προσπαθούμε να ξεκινήσουμε μια απόπειρα καταγραφής της κατάστασης. Αυτή τη φορά εστιάζουμε σ’ ένα νέο ναρκωτικό, που κυκλοφορεί εδώ και μερικά χρόνια στην Ελλάδα, η χρήση του οποίου τείνει να πάρει διαστάσεις επιδημίας σ’ ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, και ιδιαίτερα σε περιοχές και χώρες που είναι χτυπημένες από την οικονομική κρίση και την ευρύτερη υποβάθμιση: Την κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη, ένα ιδιαίτερα τοξικό, άκρως επικίνδυνο στην παρασκευή και τη χρήση του συνθετικό ναρκωτικό. Το «προϊόν» αυτό φαίνεται πως εγκαινιάζει μια νέα φάση σ’ ολόκληρο τον κόσμο που συνδέεται με τη χρήση των ναρκωτικών, σαφέστατα πιο σκληρή κι απάνθρωπη από κάθε άποψη: Από τις συνέπειες στον ίδιο τον χρήστη, μέχρι την εμπλοκή των «βαριών» πολυεθνικών μαφιών στην παρασκευή και τη διακίνησή του…
«Άρδην»
Η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη
Κατ’ αρχήν να συζητήσουμε τι είναι η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη.
Η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη είναι μια ναρκωτική ουσία διεγερτική η οποία συνήθως παρασκευάζεται με βάση νόμιμες χημικές ουσίες, που είναι εύκολο να προμηθευτεί ο οποιοσδήποτε. Η παραγωγή της γίνεται σε αυτοσχέδια παρασκευαστήρια.
Είναι ιδιοσκευάσματα, δηλαδή;
Ναι, ο καθένας που την παράγει προσθέτει ή αφαιρεί διάφορα συστατικά, που κατά κύριο λόγο είναι απολύτως τοξικά. Τα περισσότερα απ’ αυτά τα υλικά είναι εξαιρετικά εύφλεκτα, είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο να ξεσπούν πυρκαγιές και εκρήξεις στα εργαστήρια και, βέβαια, ένας πολύ μεγάλος κίνδυνος από τη λειτουργία των εργαστηρίων είναι τα πάρα πολλά απόβλητα τα οποία παράγονται για να παρασκευαστεί η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη και τα οποία δηλητηριάζουν επί της ουσίας τον περιβάλλοντα χώρο και όχι μόνο, γιατί τέτοια οξέα διοχετεύονται στις αποχετεύσεις και καταλήγουν στη θάλασσα.
Αυτό το ναρκωτικό έχει ευρεία χρήση στον δυτικό κόσμο; Διότι υπάρχει μια εκτεταμένη συζήτηση για τις καταστροφές που έχει προκαλέσει στις μητροπόλεις η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη.
Στην Αμερική υπάρχουν ακόμα και μικρές κωμοπόλεις, στις οποίες λειτουργούν πολλά παράνομα παρασκευαστήρια. Ενδεικτικά αναφέρονται πόλεις που πιθανόν διαθέτουν ως και πενήντα. Επειδή ακριβώς η παρασκευή της, πέραν του ότι είναι πολύ επικίνδυνη, γίνεται με απλά υλικά, πολλοί χρήστες ναρκωτικών θεωρούν ότι είναι μια ευκαιρία πλουτισμού γι’ αυτούς και αναλαμβάνουν αυτό το εγχείρημα. Καταλαβαίνεις ότι ιδιοσκεύασμα από ιδιοσκεύασμα μπορεί να διαφέρει, το σημαντικό όμως είναι ότι είναι φοβερά επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Δηλαδή, εδώ πια δεν έχουμε να κάνουμε με ένα ναρκωτικό το οποίο σαφώς έχει φοβερούς κινδύνους και προκαλεί μόνιμες βλάβες σε ανθρώπους που κάνουν έστω και για μικρό χρονικό διάστημα χρήση του. Μιλάμε για ένα ναρκωτικό το οποίο καταστρέφει το οικοσύστημα και αποτελεί κίνδυνο απλώς και μόνο με την παραγωγή του.
Ποιος είναι ο λόγος της ευρείας εξάπλωσης της χρήσης και ποιες οι παρενέργειες;
Να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στην Ελλάδα και στις περισσότερες μεσογειακές χώρες, όπου υπάρχει πολύς ήλιος, οι άνθρωποι έχουν ενέργεια, κινούνται, υπάρχει μια εξωστρέφεια, το ναρκωτικό που στον δρόμο κάνει θραύση εδώ και πολλά χρόνια ήταν η ηρωίνη. Τα ναρκωτικά γενικά που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι στις μεσογειακές χώρες είναι ναρκωτικά τα οποία καταστέλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Η χρήση αμφεταμινών και διεγερτικών, όπως και κοκαΐνης ή κρακ, παρατηρούνταν στις βορειότερες περιοχές της Ευρώπης, όπου οι άνθρωποι είχαν ανάγκη να χρησιμοποιήσουν κάτι διεγερτικό. Η πραγματικότητα είναι ότι, ενώ από παλιά είχαμε επιδημίες χρήσης κρακ ή άλλων ειδών ναρκωτικών, στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ αντιμετωπίσει πρόβλημα χρήσης τέτοιων ουσιών.
Μας έχει προβληματίσει πάρα πολύ το ότι ξαφνικά, μέσα στον τελευταίο χρόνο, εμφανίστηκε η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων, που αυτή τη στιγμή φαίνεται να τη χρησιμοποιούν, είναι παραδοσιακοί χρήστες οπιοειδών και μάλιστα πολλοί απ’ αυτούς κάνουν πολλά χρόνια χρήση ηρωίνης.
Και πώς εξηγείται αυτή η στροφή;
Το μόνο που μου δίνει μια απάντηση είναι το κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι. Η χώρα έχει περιέλθει σε κρίση, βρίσκεται σε μια κατάσταση εξάρτησης από το ΔΝΤ, από την Ευρώπη, και η πραγματικότητα είναι ζοφερή.
Υπάρχει και έχει ενταθεί το φαινόμενο της κατάθλιψης, στον γενικότερο πληθυσμό, το μέλλον είναι αβέβαιο και οι χρήστες ναρκωτικών είναι άνθρωποι με πολύ ευαίσθητες κεραίες. Πιάνουν την κατάσταση και το συναίσθημα, το οποίο προσπαθούν να απωθήσουν κάνοντας χρήση ναρκωτικών, απ’ την άλλη όμως εκφράζουν το σύστημα. Παλιότερα αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να εξέφραζαν το σύστημα της οικογένειας και την κρίση του και να χρησιμοποιούσαν ναρκωτικά ή φάρμακα καταστολής του κεντρικού νευρικού συστήματος. Σήμερα, λόγω της κατάστασης που επικρατεί, και της κατάθλιψης στην οποία φαίνεται να πέφτει ο γενικός πληθυσμός, και επειδή ακριβώς είναι έξω από τα οικογενειακά συστήματα πλέον, αλλά οι κεραίες τους πιάνουν εντονότερα το τι γίνεται στον κοινωνικό ιστό, εξωθούνται στη χρήση διεγερτικών. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να εξηγήσω αυτό που συμβαίνει.
Δηλαδή, εννοείτε ότι η εξάπλωση είναι ταχεία στην Ελλάδα;
Από τις πληροφορίες που έχουμε, μέσω των μονάδων μείωσης βλάβης του προγράμματος ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ, η εξάπλωση είναι ανησυχητική. Tουλάχιστον αυτό μπορούμε να αντιληφθούμε από τις μαρτυρίες και από τις σχέσεις μας με ένα αρκετά μεγάλο μέρος του πληθυσμού, είτε με την επαφή μας στον δρόμο μέσω της ομάδας streetwork, είτε με την επαφή μας μέσα από τον χώρο της μονάδας άμεσης πρόσβασης και από τη μονάδα υποστήριξης μεταναστών-προσφύγων Mosaic. Yπάρχει θέμα εξάπλωσης και ήδη προετοιμάζουμε μια έρευνα προκειμένου να δούμε πραγματικά για τι είδους κατάσταση μιλάμε. Όπου έχει προκύψει θέμα χρήσης κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης, από μέρος του πληθυσμού χρηστών, τουλάχιστον στην Αμερική, μιλάμε για επιδημίες.
Εξηγήστε το λίγο αυτό. Ας φτιάξουμε το προφίλ του χρήστη. Τι προβλήματα αντιμετωπίζει ο χρήστης;
Θα πρέπει να δούμε λίγο τι συμβαίνει κάνοντας χρήση της μεθαμφεταμίνης. Κάνοντας λοιπόν χρήση κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης, η οποία μπορεί να γίνει είτε με κάπνισμα, είτε μετά από σπάσιμο των κρυστάλλων μέσω εισπνοής από τη μύτη, είτε ενέσιμα, ενδοφλέβια, όχι ενδομυικά, αυτό που συμβαίνει στον χρήστη είναι συγκεκριμένες παρενέργειες:
Αναφέρονται, σε κάποιες περιπτώσεις, παραισθήσεις, αυτό το οποίο συμβαίνει είναι ότι οι άνθρωποι που κάνουν χρήση δεν αισθάνονται κόπωση (μοιάζει πολύ με τη χρήση αμφεταμινών), αισθάνονται ότι δυναμώνουν ή ότι οι αισθήσεις τους βρίσκονται σε εγρήγορση. Δημιουργεί πολύ έντονο εκνευρισμό, συναισθήματα θυμού, πολλές φορές οδηγεί σε παράνοια και επίσης δημιουργεί προβλήματα στο νευρικό σύστημα, όπου υπάρχουν ακούσιες κινήσεις, δημιουργούνται εμμονές, αυτοκτονικές τάσεις, βίαιη συμπεριφορά (όχι μόνο προς τρίτους, αλλά και απέναντι στον εαυτό τους). Η μεθαμφεταμίνη πάρα πολύ γρήγορα αρχίζει να δημιουργεί παρενέργειες σε ζωτικά όργανα όπως το συκώτι, τα νεφρά, οι πνεύμονες (τη στιγμή που καπνίζεται ή εισπνέεται) και η καρδιά. Μπορεί να οδηγήσει σε ανακοπή ή και σε εγκεφαλικό. Ανάλογα με την κατάσταση που βρίσκεται ο κάθε εξαρτημένος κι ανάλογα με το ιδιοσκεύασμα, μπορεί να προκαλέσει, πέρα από αρρυθμίες, υπέρταση ή και υπόταση. Τα συμπτώματα δεν είναι ίδια σε όλους.
Εξαρτάται δηλαδή κι απ’ το σκεύασμα και την παραγωγή;
Ακριβώς. Και από τα συστατικά τα οποία χρησιμοποιούνται σε κάθε παραγωγή. Ακόμα κι απ’ το ίδιο εργαστήριο, δεν σημαίνει ότι βγαίνει και η ίδια μεθαμφεταμίνη κάθε φορά.
Αυτό που διαβάσαμε σε ένα ξένο έντυπο είναι ότι περιγράφει την επήρεια πάνω στον χρήστη σαν κάψιμο. Λέει ότι ο άνθρωπος καίγεται. Μπορείτε να μας το εξηγήσετε αυτό;
Υπάρχει μια λογική σε αυτό. Τα συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της είναι όλα πολύ τοξικά. Σταδιακά το κεντρικό νευρικό σύστημα σμπαραλιάζεται, αν παρατηρήσετε φωτογραφίες αυτών των ατόμων που τη χρησιμοποιούν για κάποιο χρονικό διάστημα, δείχνουν να έχουν πληγές στο πρόσωπο. Οι πληγές αυτές προξενούνται από κνησμό και από ξύσιμο.
Γενικά, ξέρετε, υπάρχει ένα θέμα στοματικής υγιεινής στην πλειονότητα των χρηστών ναρκωτικών, από ανθρώπους οι οποίοι μπορεί να καπνίζουν κάνναβη μέχρι ανθρώπους που χρησιμοποιούν ηρωίνη. Τα δόντια των ανθρώπων που ξεκινούν να κάνουν χρήση μεθαμφεταμίνης σαπίζουν ολοσχερώς μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μερικών μόνο μηνών. Είναι ιδιαίτερα τοξικά όλα όσα χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αυτού του ναρκωτικού. Και αν σκεφτείτε ότι η λογική της χρήσης μεθαμφεταμίνης είναι ίδια με τη λογική της χρήσης κοκαΐνης, δηλαδή επαναλαμβάνεται η χρήση κάθε φορά που περνά η επήρεια, καταλαβαίνετε πόσο γρήγορα εμφανίζονται οι επιπτώσεις στην υγεία του χρήστη.
Εδώ πρέπει να δούμε λίγο και την κουλτούρα χρήσης του πληθυσμού. Επί παραδείγματι, οι άνθρωποι που τώρα δείχνουν να κάνουν κυρίως χρήση, εάν ήταν χρήστες ηρωίνης, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να ξεκινήσουν ενέσιμη χρήση από την αρχή. Δεν την καπνίζουν. Μιλάμε για ανθρώπους που έχουν καμένες φλέβες, δηλαδή οι φλέβες τους, από τα χρόνια ενδοφλέβιας χρήσης, έχουν υποχωρήσει, αν δεν πετύχουν τη φλέβα και κάνουν ενδομυική χρήση παθαίνουν εγκαύματα, που δημιουργούν στο σώμα τους αποστήματα πολύ μεγαλύτερα από αυτά που μπορεί να έχουν κατά καιρούς πάθει. Των ανθρώπων αυτών επέρχεται πολύ ευκολότερα καταστροφή των νεφρών τους. Δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος χρήσης αυτών των ναρκωτικών. Το πιο εντυπωσιακό είναι πως, σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ένας άνθρωπος διαλύεται εντελώς. Φαίνεται και από το παρουσιαστικό τους το πόσο έχει καταπονηθεί ο οργανισμός.
Και αυτό σε σύγκριση με την ηρωίνη πάντα, έτσι;
Σε σύγκριση με την ηρωίνη. Δηλαδή, την εικόνα που θα παρουσίαζε κάποιος που έκανε χρήση 20-25-30 χρόνων ηρωίνης, ξαφνικά τη βλέπεις σε ανθρώπους μετά από μερικούς μήνες μεθαμφεταμίνης.
Αυτή τη στιγμή στο κέντρο της Αθήνας τι συμβαίνει;
Αυτό το οποίο έχουμε εμείς υπόψη μας είναι ότι λειτουργεί τουλάχιστον ένα παρασκευαστήριο, η ουσία πουλιέται με πολύ χαμηλό κόστος.
Η μεθαμφεταμίνη είναι πιο φθηνή απ’ την ηρωίνη;
Όταν έκανε έξι ευρώ η δόση, ειδικά αυτή την περίοδο που και η τιμή της ηρωίνης πέφτει λόγω ανταγωνισμού, θα έλεγα ότι, πριν λίγο καιρό όταν βγήκε στην πιάτσα ήταν πολύ φθηνότερη απ’ την ηρωίνη.
Ποιοι την προωθούν; Πού κινείται;
Κάποιοι φαίνεται ότι γνώριζαν πώς παρασκευάζεται. Πολύ γρήγορα, ξεκινώντας από μια περιοχή του κέντρου της Αθήνας, αυτό το πράγμα δείχνει να εξαπλώνεται. Αυτή τη στιγμή και σε άλλες πιάτσες, στην Ομόνοια, στη Βάθη και σε διάφορες περιοχές βρίσκεις αυτό το οποίο κυκλοφορεί με το όνομα «μεθ» ή κυκλοφορεί και ως «άις» που ήταν το πρώτο όνομα που δόθηκε στην κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη, αλλά κυρίως κυκλοφορεί με το όνομα «σίσα». Σίσα σημαίνει ναργιλές ή πίπα ή τέλος πάντων τρόπος καπνίσματος. Είναι μια πολύ κοινή ονομασία. Ως σίσα λοιπόν και επειδή στην αρχή δινόταν στους χρήστες υπό μορφή κρυστάλλων μαζί με κάποιες πίπες, οι οποίες ήταν αυτοσχέδιες, αυτή η ονομασία έχει μείνει.
Το ζήτημα είναι ότι προωθήθηκε πάρα πολύ γρήγορα, σε έναν πληθυσμό εξαρτημένων, οι οποίοι κάνουν χρήση μεθαδόνης. Όπως πιθανόν γνωρίζετε, οι άνθρωποι που είναι ενταγμένοι στα προγράμματα μεθαδόνης στον OKANA αντιμετωπίζουν πρόβλημα αν κάνουν χρήση παράνομων ουσιών, παράλληλα με τη χορήγηση των υποκατάστατων. Δηλαδή δίνουν ούρα κατά καιρούς και, αν βρεθεί οποιαδήποτε άλλη παράλληλη χρήση ναρκωτικής ουσίας, διώχνονται απ’ το πρόγραμμα.
Σ’ αυτό τον πληθυσμό στόχευσαν από την αρχή, λέγοντάς τους ότι η χρήση της συγκεκριμένης της ουσίας δεν ανιχνεύεται στα ούρα. Αυτό είναι πολύ λογικό, γιατί νομίζω ότι δεν θα χρησιμοποιούσε κάποιος αντιδραστήρια προκειμένου να ανιχνεύσει μια τέτοια ουσία, γιατί πραγματικά δεν περνούσε από το μυαλό κανενός στα θεραπευτικά προγράμματα στην Ελλάδα ότι θα υπήρχε πρόβλημα με τη χρήση αμφεταμινών ή οποιουδήποτε διεγερτικού.
Παραδοσιακά η χρήση αμφεταμινών στην Ελλάδα περιοριζόταν σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Παλιότερα ήταν γνωστό ότι τα ποντεράλ, μια μάρκα αμφεταμινών, τα προμηθεύονταν γυναίκες που ήθελαν να αδυνατίσουν. Η χρήση τους σε μικρότερες κοινωνικές ομάδες περιοριζόταν σε δύο κατηγορίες: Η μια ήταν χούλιγκαν, άνθρωποι που χρησιμοποιούσαν αυτές τις ουσίες για να συγκρούονται με την αστυνομία και το έκαναν μόνο τις ημέρες που πήγαιναν στο γήπεδο, και επίσης χρησιμοποιούνταν κατά καιρούς και από άλλες περιθωριακές ομάδες οι οποίες συγκρουόντουσαν με την αστυνομία, όπως ομάδες του αναρχικού χώρου, πάλι για τους ίδιους ευνόητους λόγους. Εδώ όμως μιλάμε για περιστασιακή χρήση. Γενικότερα, η χρήση αμφεταμινών στο εξωτερικό σχετίζεται με τη λειτουργία και δράση παράνομων και περιθωριακών ομάδων και θεωρείται «ναρκωτικό συμμοριών» (gang drug).
Τι σημαίνει μια μαζική στροφή των χρηστών σε τέτοιου είδους ουσίες, σε μια κοινωνία η οποία έχει βυθιστεί σε βαθιά κρίση;
Κατ’ αρχάς να δούμε λίγο πώς έχουν τα οικονομικά δεδομένα. Οι χρήστες ναρκωτικών, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δόση τους, πρέπει να κάνουν δύο πράγματα. Ή στρέφονται σε παράνομες δραστηριότητες ή, αν θέλουν να αποφύγουν τις παράνομες δραστηριότητες, απλώς το ρίχνουν στην επαιτεία. Όταν λοιπόν η επαιτεία θα πάψει να αποδίδει, γιατί ήδη το εμπορικό κέντρο της Αθήνας έχει αρχίσει να νεκρώνει, τότε φυσικά θα στραφούν σε παράνομες δραστηριότητες. Η χρήση ουσιών όπως η μεταμφεταμίνη, η οποία βοηθάει κάποιον να αποθρασυνθεί, να αισθανθεί υπεράνθρωπος, άτρωτος, να γίνει βίαιος, καταλαβαίνετε τι συνέπειες θα έχει, πέρα από τις όποιες συνέπειες στον οργανισμό των χρηστών.
Θεωρείς πως σε ό,τι αφορά την ηρωίνη, έχει αναπτυχθεί και μια πολιτική, όχι από το κράτος απαραίτητα, αλλά ας πούμε απ’ το ΚΕΘΕΑ, μια πολιτική ας πούμε….
Να μην κοροϊδευόμαστε, το να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά έναν χρήστη ηρωίνης με τη λογική της απεξάρτησης, δεν διαφέρει από το να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά έναν χρήστη οποιασδήποτε παράνομης ουσίας. Η χρήση μεθαμφεταμίνης στη λογική της θεραπευτικής παρέμβασης, δηλαδή της ψυχικής απεξάρτησης, δεν διαφοροποιείται. Εκεί που υπάρχει έντονη διαφοροποίηση είναι στην υποστήριξη αυτών των ανθρώπων όσο βρίσκονται στη χρήση, στην υποστήριξη αυτών των ανθρώπων στην κατεύθυνση της κινητοποίησης. Γιατί το ζητούμενο δεν είναι τι κάνεις όταν αυτοί οι άνθρωποι εντάσσονται στη θεραπευτική κοινότητα. Το ζητούμενο είναι πώς τους κινητοποιείς προκειμένου να μπουν σε μια τέτοια διαδικασία. Ένα άλλο πάρα πολύ σημαντικό το οποίο έχει να κάνει με αυτούς τους ανθρώπους επίσης είναι ότι για πόσο καιρό αυτοί οι άνθρωποι είναι αρτιμελείς και δεν θα αποκτήσουν μόνιμες ψυχικές διαταραχές; Εδώ δεν μιλάμε μόνο για σωματικά θέματα. Υπάρχουν μαρτυρίες ανθρώπων, τουλάχιστον στην Αμερική, που κάνουν χρήση μεθαμφεταμίνης, που λένε ότι μπορεί να μείνουν άυπνοι ως και για δύο εβδομάδες. Αν αναλογιστεί κανείς τι σημαίνει να μείνεις άυπνος για δύο εβδομάδες, είναι τραγικό.
Η εμφάνιση αυτής της ουσίας μήπως έχει να κάνει με το γεγονός ότι πέρα από τις κοινωνικές συνθήκες, απλώς κάποιοι την εισήγαγαν;
Να κάνω εγώ μια άλλη ερώτηση πάνω σ’ αυτή την ερώτηση. Γιατί μέχρι τώρα δεν σκέφτηκε κάποιος να εισάγει τέτοιες ουσίες; Θέλω να πω ότι το κρακ, για παράδειγμα, είναι για χρόνια πρόβλημα, αλλά δεν έκανε τόσα χρόνια εμφάνιση στην Ελλάδα. Η συγκυρία δεν είναι σίγουρα τυχαία. Οι συνθήκες ευνοούν αυτή τη στιγμή να γίνει. Μπορώ να δεχτώ ότι ήταν εντελώς τυχαίο το ότι κάποιοι μετανάστες σκεφτήκανε πως, αφού ξέρουν αυτή τη δουλειά, «γιατί δεν την κάνουμε εδώ πέρα να ‘κονομήσουμε». Αν το είχανε κάνει πριν από δέκα χρόνια πιθανόν να μην είχαμε αυτό το πρόβλημα, το οποίο φαίνεται αυτή τη στιγμή ότι έχει παρουσιαστεί τόσο έντονα.
Έχω πραγματικά εκπλαγεί και προσπαθώ να βρω μια απάντηση. Η μόνη λογική απάντηση όμως είναι ότι: Οι άνθρωποι αυτοί, με τις ευαίσθητες κεραίες τους, εκφράζουν το σύστημα, την κοινωνία γύρω τους. Η κοινωνία έχει πέσει σε κατάθλιψη και εκείνοι παίρνουν διεγερτικά, όσο κι αν σας κάνει εντύπωση αυτό.
Επομένως, δηλαδή, θα μπορούσε να έχει ιδιαίτερη εξάπλωση, όπως μας δείχνει η εμπειρία της Δύσης και της Αμερικής;
Είχα κάποιες πληροφορίες. Συζητούσα χθες μ’ ένα φίλο μου για την εμπειρία της Αργεντινής, η οποία είχε τραβήξει σχεδόν τα δικά μας με το ΔΝΤ και με όλες τις σχετικές καταστάσεις, και νομίζω ότι υπήρχε μια αντίστοιχη στροφή στη χρήση εκεί. Είναι πολύ ενδιαφέρον να γίνει μια διερεύνηση. Αν μιλάμε για την Αμερική, επίσης μιλάμε για πολιτείες στις οποίες είναι εντυπωσιακό το πόση χρήση γίνεται αυτών των ουσιών.
Όμως μου είναι λίγο δύσκολο να κάνω σύνδεση με τον κόσμο στις ΗΠΑ. Εδώ, μιλάμε για μια κατάσταση που έχει έρθει από το πουθενά. Οι νεοέλληνες δεν ήταν προετοιμασμένοι για μια τέτοια κατάσταση. Πριν από δύο χρόνια, ας πούμε, ζούσαν στο ροζ συννεφάκι τους. Άμα πάει κάποιος στην ελληνική επαρχία, πολλοί είναι αψύλλιαστοι ακόμα γι’ αυτό το οποίο οι άνθρωποι βιώνουνε πολύ έντονα στην Αθήνα. Είμαστε λοιπόν στην αρχή των όσων πρόκειται να έρθουν.
Και αυτό λέτε ότι αντικατοπτρίζεται και σε επίπεδο χρήσης.
Εγώ πραγματικά δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί τα ναρκωτικά που τόσα χρόνια δεν αποτελούσαν καμία απειλή για τον πληθυσμό εδώ, χρησιμοποιούνται τελευταία σε τόσο ευρεία κλίμακα. Μέσα από την έρευνα που θα κάνουμε πιθανόν να διαφωτιστούμε και για άλλα πράγματα. Μια πολύ σημαντική παράμετρος αυτή τη στιγμή, και κάτι το οποίο με απασχολεί σε σχέση με την έρευνα που θα ξεκινήσουμε, είναι ότι ενώ οι εξαρτημένοι από ηρωίνη ήταν πάντα ανοικτοί στο να μιλήσουν για τη χρήση που έκαναν, ακόμα και άνθρωποι που υποστηρίζουμε πολλά χρόνια δεν θέλουν να μιλήσουν για τη χρήση της μεθαμφεταμίνης. Δεν ομολογείται αυτή η χρήση και δεν ξέρω γιατί.
Υπάρχει δηλαδή πρόβλημα ως προς αυτό;
Οι άνθρωποι που μας έχουν δώσει μαρτυρίες, ενώ έχουν μιλήσει για παρασκευαστήρια, αρνούνται ότι οι ίδιοι κάνουν χρήση. Και βέβαια είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσεις, γιατί αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Δεν γίνεται να κρυφτούν.
