Η αποικία χρέους…

Διαρκής επανάσταση

Η αποικία χρέους και το αντιστασιακό ήθος του Ελληνισμού

Του Μανόλη Εγγλέζου-Δεληγιαννάκη από τη Ρήξη φ. 124

Ο λαός μας έχει υποστεί ξένες κατακτήσεις εδώ και αιώνες, τόσο από την Ανατολή όσο και από τη Δύση. Τα τετρακόσια χρόνια της τουρκικής κατοχής, που έχομε μάθει να λέμε, δεν είναι ούτε τετρακόσια, ούτε μόνο τουρκικής. Ήδη από το 1071, το Βυζάντιο χάνει την ίδια χρονιά από τους Φράγκους και τους Τούρκους εδάφη που δεν επρόκειτο ποτέ να ανακτήσει. Και ο ελληνικός χώρος υπέστη την τυραννία των Τούρκων και την αποικιοκρατία των Δυτικών, κατασπαρασσόμενος από αυτούς και μόνιμα αντιστεκόμενος.
Την πτυχή της διπλής κατοχής του ελληνικού χώρου δεν την έχομε συνειδητοποιήσει σ’ όλο της το εύρος. Συνηθίσαμε να υποτιμούμε τη δυτική κατοχή και κάποτε να την εξιδανικεύομε. Θεωρούμε τα Επτάνησα, που δεν τα πάτησε Τούρκος, αλλά μόνο Δυτικοί, τυχερή περιοχή, ενώ την ενετική κατοχή της Κρήτης ορισμένοι τη θεωρούν όαση σε σχέση με την επακολουθήσασα τουρκική.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο ελληνικός χώρος βίωσε διπλή κατοχή, ενώ σε κάποιες περιοχές οι Δυτικοί εναλλάσσονταν με τους Τούρκους ως δυνάστες. Και στις δύο περιπτώσεις, οι κυρίαρχοι θέλησαν να χτυπήσουν την ελληνική ταυτότητα του πληθυσμού και το έκαμαν χτυπώντας την Ορθοδοξία. Οι μεν Δυτικοί με συνεχή προπαγάνδα για τη μεταστροφή του λαού στον καθολικισμό, οι δε Τούρκοι με το παιδομάζωμα και τη δημιουργία αφόρητων συνθηκών διαβίωσης και οικονομικής μεταχείρισης, ώστε οι ραγιάδες να οδηγούνται στον εξισλαμισμό για να βελτιώσουν τη θέση τους.
Το μένος των Δυτικών κατά των Ελλήνων φαίνεται και από τη συμπεριφορά τους στην πρώτη Άλωση, εκεί όπου η Πόλη πάρθηκε για πρώτη φορά και έχασε για πάντα την αίγλη της. Μέχρι και οι αυτοκρατορικοί τάφοι συλήθηκαν, ενώ οι Σταυροφόροι θέλησαν να γελοιοποιήσουν τον σκελετό του Βασιλείου Βουλγαροκτόνου, βάζοντας στο κρανίο, στο σημείο όπου κάποτε υπήρχε το στόμα του, μια φλογέρα (από αυτό το γεγονός εμπνεύστηκε ο Παλαμάς τον τίτλο του κλασικού του έργου «Η φλογέρα του Βασιλιά»). Παντού εξεδίωξαν την Εκκλησία, ενώ στην Κρήτη απαγόρευσαν τη χειροτονία επισκόπων, γι’ αυτό είχαμε τότε τους πρωτοπαπάδες, που κάλυψαν αυτό το κενό.
Ο λαός μας αντιστάθηκε με διαρκείς επαναστάσεις, κυρίως μέχρι την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους. Ακολούθως, η αντίσταση από ένοπλη έμεινε μόνο πνευματική, με προσκόλληση στην ελληνική ιδιοπροσωπία. Κι αφού τη θρησκεία χτυπούσαν οι ξένοι, στην Ορθοδοξία επέμεναν οι υπόδουλοι, διατηρώντας έτσι την ταυτότητά τους και προετοιμαζόμενοι για καλύτερες μέρες. Παράλληλα, στην Κρήτη υπήρξε τεράστια πνευματική παραγωγή, που οφείλεται και στη διεξαγωγή της αντίστασης στο πνευματικό πεδίο, αλλά και στην έλευση διανοουμένων και λογίων από την αλωθείσα Κωνσταντινούπολη. Αυτό δεν οφείλεται όμως στην ανοχή των Ενετών, αλλά ακριβώς στη διάθεση ανάδειξης της ταυτότητάς μας, η οποία έφτασε να εξελληνίσει τους δυνάστες και να τους στρέψει στην Ορθοδοξία αντί για το αντίθετο, με αποκορύφωμα την επανάσταση του Αγίου Τίτου, όπου οι Ενετοί επήλυδες, ήδη εξελληνισμένοι, μαζί με τους ντόπιους, αποσχίστηκαν από τη μητρόπολη και εγκαθίδρυσαν ορθόδοξο κράτος, έστω και για λίγο.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της αντίστασης στη δυτική διείσδυση, πρέπει να συνυπολογίσομε ότι οι τελευταίοι διέθεταν υπέρτερο θεωρητικό οπλοστάσιο, καθώς το οθωμανικό κράτος στερούσε από τους Ρωμιούς τη δυνατότητα στη μόρφωση και κατέστρεφε τα τυπογραφεία τους, ενώ οι Δυτικοί επεξεργάζονταν τις θέσεις τους σε καθεστώς ελευθερίας. Παρ’ όλα αυτά, ο λαός μας άντεξε και διατήρησε την ταυτότητά του, ενώ επεξεργάστηκε και τεκμηριωμένες θέσεις αντίκρουσης του καθολικισμού κάτω από δυσμενείς συνθήκες.
Εμείς, που σήμερα χλευάζομε την πατρίδα και περιφρονούμε την ταυτότητά μας, μπορούμε να το κάνουμε γιατί κάποιοι εκείνη την εποχή αντιστάθηκαν με παντιέρα αυτά που σήμερα υποτιμούμε και δεν μούτισαν. Κι είναι ντροπή μας, αυτό που δεν κατάφεραν οι Τούρκοι κι οι Φράγκοι τότε, να το προωθούμε εμείς σήμερα τυφλωμένοι από τον καταναλωτισμό και την κυριαρχία του εμπορεύματος, από μια ιδεολογία παγκοσμιοποιητική, που δεν αναγνωρίζει στον άνθρωπο, παρά μόνο ατομικές ανάγκες και δικαιώματα, εξαφανίζοντας τις συλλογικότητες με πρώτα τα έθνη.
Διαρκής επανάσταση, λοιπόν, υπήρχε στον ελληνικό χώρο απέναντι στους κάθε λογής κατακτητές, ένοπλη και πνευματική. Διαρκή επανάσταση χρειαζόμαστε όμως και σήμερα, απέναντι στους ίδιους εχθρούς, που από τη μια έχουν μεταβάλει την πατρίδα μας σε αποικία χρέους κι από την άλλη αμφισβητούν τα σύνορά μας. Αλλά εμείς έχουμε χάσει το αντιστασιακό μας ήθος, παραμένομε απλοί παρατηρητές της καταστροφής μας. Όμως τα περιθώρια δεν υπάρχουν πια: Αντίσταση ή εξαφάνιση, αυτές είναι οι επιλογές μας.