του Στράτου Ιωαννίδη από το Άρδην τ. 94, Αύγουστος-Οκτώβριος 2013
Ε ίναι γεγονός ότι κάτι πρόκειται να αλλάξει στο Αιγαίο και αναφέρομαι στο θέμα των αιολικών πάρκων για τα οποία γίνεται μεγάλη συζήτηση και έχουν υποβληθεί αιτήσεις για άδεια εγκατάστασης στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Ήδη έχει δρομολογηθεί το φαραωνικό υβριδικό έργο της Προεσπέρας, στην Ικαρία, που προβλέπει την εγκατάσταση 110 γιγαντιαίων ανεμογεννητριών.
Πρόσφατα εγκρίθηκε η συμμετοχή του Δήμου Ικαρίας στο πρόγραμμα «Οικολογικοί οικισμοί της Μεσογείου». Παράλληλα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της ελληνικής κυβέρνησης, με την απόφαση 877/11 της 15-07-2011, έδωσε άδεια στην εταιρεία ΙΚΑΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε. (συμφερόντων του ομίλου Μυτιληναίου) για την εγκατάσταση σε 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα στον Αθέρα 110 ανεμογεννητριών, η καθεμία 3 MW. Το ύψος τους θα φτάνει τα 150 μέτρα και το άνοιγμα των φτερών τα 90 μέτρα. Η άδεια προβλέπεται να έχει ισχύ για 25 χρόνια με επιπλέον πρόβλεψη ανανέωσής της για άλλο τόσο χρόνο (συνολικά για 50 χρόνια).
Ήδη, στα μέσα Σεπτεμβρίου, έφθασαν στο νησί οι πρώτες ανεμογεννήτριες, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων και τις ενστάσεις της Αυτόνομης Συσπείρωσης Πολιτών Ικαρίας (ΑΣΠΙ, http://www.aspik.gr).
Για να καλυφθεί το κενό ενημέρωσης που υπήρχε, ανοιχτές ενημερωτικές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στην Ικαρία τον Αύγουστο 2011 σε Αγ. Κήρυκο, Ράχες και Εύδηλο, με πρωτοβουλία της ΑΣΠΙ. Ο Δήμος δυστυχώς δεν έκανε κάποιου είδους ειδική ενημέρωση του ικαριακού λαού, παρότι κατέθεσε προσφυγή κατά των 110 ανεμογεννητριών. Αντίθετα, συνεχίζει να βρίσκεται σε επαφή και συζητήσεις με τον επενδυτή. Λέγεται ότι με τέτοιες επενδύσεις μπορούμε να κλείσουμε ένα λιγνιτωρυχείο. Όμως ο ίδιος επενδυτής (Μυτιληναίος) ενδιαφέρεται να πάρει και λιγνιτωρυχείο για 300 MW στη Βεύη Φλώρινας!
Επιπτώσεις
Αν γινόταν η συζητούμενη επένδυση και η τοποθέτηση 110 ανεμογεννητριών στον Αθέρα, θα έπρεπε να ανασκαφθεί όλη η κορυφογραμμή, όπως δείχνουν παραδείγματα από άλλες περιοχές (Τα 28 χιλιάδες στρέμματα που απαιτεί το έργο αντιστοιχούν στο 10% περίπου της συνολικής έκτασης του νησιού!). Κάθε ανεμογεννήτρια των 3 MW ζυγίζει μέχρι και 380 τόνους χωρίς τα θεμέλιά της. Απαιτείται ισχυρότατη θεμελίωση, που σημαίνει εκσκαφή μεγέθους τουλάχιστον 16μ.x16μ. και βάθους τουλάχιστον 3μ. και εκχέρσωση του γύρω χώρου κατά τουλάχιστον 2 στρέμματα. Απαιτούνται 110 τέτοια θεμέλια. Επίσης, κάθε ανεμογεννήτρια συνοδεύεται από ένα κτήριο, ενώ χρειάζεται κατά μέσο όρο περίπου 14 χιλιόμετρα καλώδια για την σύνδεση της με τον υποσταθμό (εναέρια, σε κολόνες, ή υπόγεια, με εκσκαφές πολλών χιλιομέτρων).
Μεγάλο κτήριο απαιτείται και για τον υποσταθμό στο σημείο που θα ποντίζεται το καλώδιο για να μεταφέρει το εξαγόμενο ρεύμα στην Αττική! Επιπλέον, η μεταφορά των ανεμογεννητριών γίνεται με τεράστιες νταλίκες. απαιτείται, λοιπόν, η διάνοιξη μεγάλων δρόμων στις πλαγιές και τις βουνοκορφές της Ικαρίας.
Εκεί που σχεδιαζόταν να τοποθετηθούν οι ανεμογεννήτριες υπάρχουν προστατευόμενες περιοχές NATURA (SAC και SPA). Αν τοποθετούνταν ανεμογεννήτριες εκτός NATURA και εκτός του Δάσους Ράντη, τότε εκτιμάται ότι θα απέμεναν μόνο …13 από τις 110 ανεμογεννήτριες!
Οι περιοχές αυτές διαθέτουν πολύτιμα χαρακτηριστικά γνωρίσματα:
Το μοναδικό πανάρχαιο δασικό οικοσύστημα «Δάσος του Ράντη».
Τις περιβαλλοντικά προστατευόμενες περιοχές της (NATURA 2000-Ορνιθολογική).
Τόπους με τεράστια παλαιολιθική, νεολιθική, ιστορική και πολιτιστική αξία (Πούντα, Κακό Καταβασίδι, Παπουτσοκτρύφτης, Εριφή κ.λπ.).
Τα περίφημα ιστορικά μονοπάτια της Ικαρίας που διατρέχουν όλο τον Αθέρα.
Τους περίφημους πέτρινους φραγμούς, με πιο σπουδαίο το φραγμό που βρίσκεται κατά μήκος του Αθέρα.
Τις πολύτιμες πηγές νερού κατά μήκος της βουνοκορφής.
Όλα αυτά θα ισοπεδώνονταν για να γίνει ένα ιδιωτικό επενδυτικό έργο, σε δημόσια-δημοτική γη και ίσως σε ιδιωτικές εκτάσεις, με στόχο το κέρδος του επιχειρηματία για 25 ή 50 χρόνια, ενώ η Ικαρία θα έμοιαζε με σκαντζόχοιρο που πλέει στη θάλασσα. Όσο για το περιβόητο αντισταθμιστικό τέλος το οποίο θα καρπούνταν ο Δήμος Ικαρίας, εκτιμάται ότι δεν θα ξεπερνούσε το 1.700.000€ το χρόνο [Κ. Θεοφύλακτος, ενημερωτική εκδήλωση, αίθουσα Ραχών Ικαρίας, 22-8-2011].
Στην Ικαρία φαίνεται πως υπήρξε η θέληση να κρατηθεί, κατά το δυνατό, η παράδοση του νησιού και η διάθεση για συλλογική δραστηριοποίηση κατά των αυθαιρεσιών του αποικιοκρατικού κεφαλαίου. Έτσι, τουλάχιστον για την ώρα έχουμε μια πρώτη νίκη…
Και τώρα, για την εκτέλεση του προγράμματος και τη μεγιστοποίηση του οφέλους για το νησί, ελπίζουμε πως δεν θα αφεθεί να «τρέξει» το πρόγραμμα χωρίς τον έλεγχο και τη συνεργασία των τοπικών φορέων και των κατοίκων.
Πηγές:
Τεχνική Έκθεση Παν/μίου Θεσσαλίας:
www.rae.gr/old/K2/MWC-Islands.pdf
www.ikarianet.gr
www.mytilineos.gr
www.ikariamag.gr
