Η Ελλάδα έχει όπλα στη διαπραγμάτευση αρκεί να τα χρησιμοποιήσει σωστά
Του Βασίλη Βιλιάρδου θα δημοσιευτεί στη Ρήξη που θα κυκλοφορήσει αύριο, Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015.
Σταθερότητα και ψυχραιμία: Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο, όταν διεξάγει κανείς σοβαρές διαπραγματεύσεις, από τα ψέματα, τις προσπάθειες εξαπάτησης του άλλου και τα «ήξεις αφίξεις» – τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Ελλάδα στη χρεοκοπία και στη δραχμή.
Τα φώτα της δημοσιότητας ήταν ξανά στραμμένα στην Ελλάδα το 2010, όπως ακριβώς σήμερα, ενώ ο τότε πρωθυπουργός της είχε επιλέξει την επίλυση των προβλημάτων της ταξιδεύοντας στο εξωτερικό – με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε τελικά στη χρεοκοπία και στο ΔΝΤ (το οποίο πολύ δύσκολα θα εγκαταλείψει τη χώρα μας προτού τη λεηλατήσει, κατά την πάγια τακτική του).
Η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας έχει επιλέξει δυστυχώς τον ίδιο τρόπο με τότε, «εις διπλούν» όμως, αφού ταξιδεύει τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και ο υπουργός Οικονομικών – αντί να επικεντρώσει την προσοχή της στην επίλυση των μεγάλων προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Η κατάληξη θα είναι δυστυχώς η ίδια, εάν δεν αλλάξει τακτική – γεγονός που φάνηκε από τη βραδινή κίνηση της ΕΚΤ, η οποία δεν δίστασε να τραβήξει τη σκανδάλη, με πρώτο θύμα ουσιαστικά τις ελληνικές τράπεζες.
Κατά την άποψή μας, η απόφασή της αυτή στηρίχθηκε στα ομόλογα ανταλλαγής χρέους που πρότεινε η Ελλάδα, τα οποία αφενός μεν δεν προσφέρουν τίποτα στη χώρα μας, αφετέρου θεωρήθηκαν ως προσπάθεια εξαπάτησης των εταίρων της – κάτι με το οποίο δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει εύκολα.
Όσον αφορά τη Γερμανία, η οποία ενδεχομένως επηρέασε την απόφαση της ΕΚΤ, το μεγάλο λάθος της Ελλάδας ήταν η αλλαγή της θέσης της για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους – η αντικατάστασή της δηλαδή από μία ανορθόδοξη πρόταση, η οποία δεν λύνει τα προβλήματα κανενός, διαιωνίζοντας τα ανόητα. Τα «ήξεις αφίξεις» είναι ό,τι χειρότερο για τις διαπραγματεύσεις, ειδικά με τη Γερμανία – όπως επίσης οι κυβιστήσεις, οι οποίες οδηγούν σε επώδυνους συμβιβασμούς.
Το επόμενο μεγάλο λάθος ήταν το απίστευτο ψέμα του υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με το οποίο είχε ξεκινήσει συζητήσεις με το ΔΝΤ, για την ανταλλαγή χρέους με ομόλογα. Η ενέργειά του αυτή ήταν τουλάχιστον καταστροφική, στρέφοντας το ΔΝΤ εναντίον μας – αφού πρόκειται για έναν «αυστηρό οργανισμό», που ασφαλώς αντιπαθεί τέτοιου είδους παιδιάστικες, εάν όχι εντελώς ανόητες συμπεριφορές.
Περαιτέρω, η Ελλάδα έχει πάρα πολλά διαπραγματευτικά χαρτιά στη διάθεσή της, οπότε μπορεί να καταφέρει να επιτύχει τη μοναδική υγιή λύση που υπάρχει σήμερα: τη διαγραφή χρέους. Αρκεί φυσικά να είναι σταθερή στη θέση της, να μην την αλλάζει συνεχώς, καθώς επίσης να μη συνεχίσει τις «περιοδείες της ζητιανιάς» η κυβέρνησή της, όπως αποκαλούνται από τον διεθνή Τύπο.
Προφανώς δε να μην προσπαθεί να δημιουργήσει συμμαχίες εναντίον της Γερμανίας, αφού δεν είναι ικανή για κάτι τέτοιο, ούτε να της «κηρύσσει τον πόλεμο», χωρίς καν να έχει καλύψει τα νώτα της – πόσο μάλλον να περιτριγυρίζει τα διεθνή ΜΜΕ, μιλώντας ανόητα από το πρωί μέχρι το βράδυ, όταν θα έπρεπε να κρατάει κλειστό τόσο το στόμα της, όσο και τα χαρτιά της.
Συνεχίζοντας, οι μεγάλες διαπραγματευτικές δυνατότητες της Ελλάδας φάνηκαν και χθες, αφού μετά την απόφαση της ΕΚΤ προκλήθηκε ένας μικρός σεισμός – κατέρρευσε το ευρώ, όπως επίσης ο δείκτης του ιαπωνικού χρηματιστηρίου, η Γουόλ Στρητ κοκ., ενώ οι τιμές των αμερικανικών ομολόγων αυξήθηκαν. Εάν συνειδητοποιήσει δε κανείς πως δεν ήταν κάτι το «εκκωφαντικό», αφού τα ελληνικά ομόλογα μπορούσαν να δοθούν ως εγγύηση στην ΕΚΤ μόνο κατ’ εξαίρεση, θα κατανοήσει τι θα μπορούσε να συμβεί στην περίπτωση που η Ελλάδα προέβαινε σε στάση πληρωμών ή/και εγκατέλειπε την Ευρωζώνη.
Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες συνεχίζει να υπάρχει – αν και με ευθύνη της Τράπεζας της Ελλάδας, οπότε, κατ’ επέκταση, του ελληνικού δημοσίου και των φορολογουμένων.
Εάν δε οι Έλληνες διατηρήσουν την ψυχραιμία τους, χωρίς να επιτεθούν στις τράπεζες (Bank runs) και χωρίς να ξεπουλήσουν τις μετοχές τους, ο τελικός χαμένος της αναμέτρησης θα είναι η Γερμανία – αρκεί φυσικά να σταματήσει τις περιοδείες της επαιτείας η κυβέρνηση, καθώς επίσης να παραμείνει σταθερή αλλά ευέλικτη στις προεκλογικές της δεσμεύσεις, συμπεριφερόμενη με τη σοβαρότητα που απαιτεί το λειτούργημά της.
Ολοκληρώνοντας, ο πραγματικός κίνδυνος για το τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας θα ήταν το σταμάτημα της παροχής ρευστότητας (ELA) από την ΕΚΤ – κάτι που, για να αποφασιστεί, απαιτείται η πλειοψηφία των 2/3 των μελών της, όπως συνέβη με την Κύπρο το 2013. Εάν «καταφέρναμε» κάτι τέτοιο, τότε θα ήμαστε πραγματικά άξιοι της μοίρας μας – αφού θα δίναμε την ευκαιρία στη Γερμανία να μας τιμωρήσει παραδειγματικά, παρά τα τεράστια όπλα που διαθέτουμε.
8 ΣΧΟΛΙΑ
Το κείμενο εκφράζει την άποψη του Άρδην ή αναρτάται ως “τροφή για σκέψη”;
Οι γνώσεις του αρθρογράφου είναι αρκετές, είναι σοβαρός οικονομολόγος κι οι αναλύσεις του είναι εξίσου σοβαρές κι εύστοχες. Κατανοώ, επίσης, ότι επιστήμονες είστε (κι οι Βιλιάρδοι κι οι Βαρουφάκηδες κι οι Καζάκηδες κι οι Λαπαβίτσες κι όλοι) κι ότι έχετε διαφορετικές απόψεις. Όμως, δε νομίζετε ότι θα ‘πρεπε να συμπλέετε τουλάχιστον σε κάποια βασικά πράγματα, τη δεδομένη στιγμή; Δε φέρει ευθύνη ο Βιλιάρδος, βέβαια, που ούτε μέλος της κυβέρνησης είναι, ούτε έχει εξουσιοδοτηθεί.
Τα πράγματα είναι “απλά”:
(Α) Η κυβέρνηση κάνει κωλοτούμπα. Η Θεσσαλονίκη δεν εφαρμόζεται. Γινόμαστε ρεζίλι διεθνώς. Ο Τσίπρας θα πέσει στο μήνα επάνω. Η αγριότητα των όσων μέτρων έρχονται θα ‘ναι πρωτοφανής. Η χώρα σε ένα με δύο χρόνια θα χρεοκοπήσει χωρίς καμία απολύτως στήριξη, επιστροφή στη δραχμή, τίποτα δε θα ‘ναι ελληνικό, μισθοί 100 ευρώ, δουλειά ως τα 80, ανύπαρκτος δημόσιος κι ιδιωτικός τομέας, νεκροί χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες, ρημαγμένος τόπος και ξεπουλημένος για μερικά ψωροευρώ. Ενδεχόμενη δικτατορία (η ΧΑ παραμονεύει). – Αρκετά σοβαρό ενδεχόμενο.
(Β) Η κυβέρνηση δεν κάνει πίσω, έχοντας τη λαϊκή υποστήριξη. Εδώ, ανοίγουν δυο δρόμοι: (1) Οι Γερμανοί υποχωρούν ατάκτως την τελευταία, κυριολεκτικά, στιγμή. Γίνονται ρεζίλι διεθνώς. Η κυβέρνηση πάει μαξιμαλιστικά και τα παίρνει όλα. – Λίγες πιθανότητες. (2) Οι Γερμανοί δεν υποχωρούν ούτε βήμα. Η χώρα ξεμένει από ρευστό στις 28. Χρεοκοπεί. Έξοδος από ευρώ και ΕΕ. Κηρύσσει μονομερή διαγραφή ολόκληρου του χρέους προς όλους. Συνέπειες άγνωστες για το ευρώ και το παγκόσμιο σύστημα, πιθανόν σοβαρές, για να χώνονται Αμερικανοί στο παιχνίδι. Αναγκάζεται να δανειστεί από κάποιο από τα BRICS. Αλλάζει εντελώς ο διεθνής προσανατολισμός μας. Σε 4-12 μήνες θα ‘χουμε έτοιμη δραχμή. Αρχίζει η ανηφόρα. Με εθνικοποιημένες τράπεζες και περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων, μπορούμε να πετύχουμε παραγωγική ανασυγκρότηση, με τις σωστές πολιτικές. – Αρκετές πιθανότητες.
(Γ) Επιτυγχάνεται κάποιου είδος συμβιβασμός που είναι εντελώς απροσδιόριστος, εφόσον αμφότερες πλευρές επιδιώκουν διαφορετικά πράγματα κι έχουν κι οι δυο σοβαρό κίνδυνο να χάσουν τις καρέκλες τους, χωρίς, ωστόσο, να προτίθενται να τα βρουν. Ωστόσο, η διαφορά είναι ότι πίσω απ’ τον Τσίπρα κρύβεται μια χώρα που κινδυνεύει. Για τη Γερμανία και να κινδύνευε, δε νομίζω ν’ αφορά και κανέναν πια. Εμένα, προσωπικά, πάντως, όχι. Ο συμβιβασμός αυτός θα ‘ναι κάποια μορφή μνημονίου με αριστερό πρόσημο (“Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Ανάπτυξης”) κι εύηχο όνομα, ελεγκτικός μηχανισμός στο στυλ της τρόικας αλλά με εύηχο όνομα επίσης (κάτι σαν “Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανάπτυξης”). Οι όροι θα ‘ναι άσχημοι, εφόσον τηρούνται τα ήδη υπάρχοντα. Σε 1-2 χρόνια, η αντίδραση στη γερμανική επικυριαρχία εντός της ΕΕ θα ‘ναι τόσο μεγάλη, που Εθνικά Μέτωπο, Ποδέμος, Σινν Φέιν, Κίνηση Πέντε Αστέρων, Σοσιαλιστικό Κόμμα, Ανεξάρτητο Κόμμα ΗΒ κλπ. παίρνουν τις εξουσίες και: (1) πετάνε εκτός τη Γερμανία απ’ την ΕΕ, υπογράφοντας την οριστική διάλυσή της, (2) διαλύουν εντελώς την ΕΕ κι ησυχάζει το κεφάλι μας. Επιστροφή στα εθνικά νομίσματα και τα έθνη-κράτη, όπως τα γνωρίζαμε, πριν το γερμανικό καρκίνωμα. – Αρκετά σοβαρό ενδεχόμενο.
Η τρίτη περίπτωση ακούγεται ως “λογική”, “συνετή” κλπ.. Ας συνειδητοποιήσουμε, ωστόσο, ότι ο κόσμος δεν αντέχει. Τουλάχιστον για την ώρα, κανείς δεν έχει τη διάθεση να συνεχίσει να θυσιάζει την οικογένειά του και τον ίδιο, για το ανύπαρκτο, γερμανικό ευρώ. Εγώ, προσωπικά, με τίποτα. Καλύτερα χρεοκοπία και δραχμούλα, μια και καλή, σαν να τραβάς τσιρότο. Και τα λαμόγια που λιγουρεύονται ευρά και συνθήκες δουλείας, ας έχουν την τύχη της γαλλικής αριστοκρατίας.
Υ.Γ.: Μη μου πει κανείς σχολιαστής για Τουρκίες, Κυπριακά, Καστελόριζα, Θράκες και παραβιάσεις. Εννοείται πως η Τουρκία θα εκμεταλλευτεί τις όποιες αδυναμίες. Ωστόσο κι εντός ΕΕ, ποια στήριξη είχαμε; Εντός μνημονίων κι ΕΕ, ποια στήριξη είχαμε; Εφόσον, όμως, υπάρχουν τα πρόσωπα σε μια κυβέρνηση να χειριστούν διεθνείς καταστάσεις (Κοτζιάδες, Καμμένοι), ας πράξουν όπως γνωρίζουν. Να ζήσουμε θέλουμε. Ψόφιοι ή μετανάστες αν είμαστε, δε θα νιώθουμε καμιά Τουρκία στο πετσί μας. Default μια και καλή, να ξεβρωμίσει ο τόπος.
Δυστυχώς, τα ίδια και τα ίδια: πάει κάποιος και κάνει τα βήματα “Α,Β,Γ,Δ”; Θα εμφανιστεί ο άλλος και θα πει, “έπρεπε να κάνουν τα βήματα Ε,Ζ,Η,Θ”. Κι αν έκαναν τα βήματα “Ε,Ζ,Η,Θ”, κάποιος θα έλεγε, “ρε, έπρεπε να κάνουν τα βήματα… Α,Β,Γ,Δ”. Έλεος…
Προσωπικά, αδιαφορώ παντελώς για τον ΣΥΡΙΖΑ. Τον ψήφισα μπας και υπάρξει μια διαφορετική αντιμετώπιση και δεν ανήκω στο 4% του πυρήνα του…
Όμως, αν ήταν κωλοτούμπα του ΣΥΡΙΖΑ η αλλαγή στα περί διαγραφής χέους, αυτή ήταν η πιο σοφή κωλοτούμπα. Διότι κανενός δανειστή τα αυτιά δεν ανέχονται να ακούσουν τον όρο “διαγραφή”. Ακόμα και του πιο ανεκτικού. Είναι πολύ σοφότερη η διεκδίκηση όρων συνδεδεμένων με την ανάπτυξη. Δεν είμαι εδικός, αλλά ζω όπως όλοι με δάνεια. Αν χρωστάω 100.000 €, και μου έλεγαν, θέλεις να χρωστάς 50.000 και να τα πληρώσεις σε ισόποσες δόσεις των 500€ βρέξει χιονίσει, ή αν θες να χρωστάς 100.000 € επ’ αόριστο, και να δίνεις κάποια χρήματα, ακόμα και ποσά συμβολικά αν δεν το επιτρέπουν οι δυνατότητες σου, θα επέλεγα ΑΣΦΑΛΩΣ το δεύτερο.
Διότι ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ, κανείς δεν μπορεί να τα έχει. Το κούρεμα, θα συνοδευόταν από σκληρότατη και ανελέητη αντιμετώπιση. Ενώ το τωρινό σχέδιο, εάν ένας νομπελίστας οικονομολόγος το θεωρεί λογικό, γιατί να μην το θεωρούμε κι εμείς;
Το πρόβλημα της Ευρώπης ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ το σχέδιο μας ούτε το χρέος μας. Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι να μην δώσει θάρρος και σε άλλες υπερχρεωμένες χώρες. Αυτό και μόνο είναι το πρόβλημα. Το δικό μας χρέος είναι αμελητέα ποσότητα για την Ευρώπη, και τα αιτήματα μας λογικά, διότι το πρόγραμμα τους έχει αποτύχει και σε 5 χρόνια κατέστρεψαν τη χώρα και σε αμέτρητες οικογένειες με δύο παιδιά, έχει δουλειά μόνο ο ένας, και μάλιστα δουλειά με 200€ καθαρά για 6ωρο που βαφτίζεται 4ωρο. Αυτή δεν είναι η αλήθεια; Αν δεν είναι καταστροφή, μια οικογένεια που τα ελάχιστα έξοδα της είναι 1.000€ να αναγκάζεται να ζει με 200€ και μια βοήθεια από τους συνταξιούχους γονείς, τότε τι μπορούμε να ονομάζουμε καταστροφή σε μια ειρηνική περίοδο;
Και βεβαίως, διαφωνώ με τον αρθρογράφο: είναι ποτέ δυνατόν να βλέπεις μία κυβέρνηση να κάθεται χωρίς να κάνει δηλώσεις και προσπάθειες για συμμαχίες;! Είναι δυνατόν να μας προτείνει ο αρθρογράφος μια κυβέρνηση… βουβή ως δήθεν ιδανική;
Και βεβαίως, ο καθένας για να γράψει το άρθρο του, βαφτίζει τα δεδομένα όπως τον βολεύει. Ο “διεθνής Τύπος” δεν μιλάει για… «περιοδείες της ζητιανιάς»!!! Ο “διεθνής Τύπος” έχει γράψει ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Και θετικά, και αρνητικά, και κοροϊδευτικά, και συμπονετικά, και παρηγορητικά, και συμμαχικά, και εχθρικά… ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Μην επιλέγουμε ότι τάχα “ΑΥΤΟ” λέει ο “διεθνής Τύπος”! Οι αναγνώστες δεν είναι ανόητοι.
Πάντως η θεωρία της …..κωλοτούμπας και της ….Ν. Υόρκης που διακινούνταν πολύ και εδώ είναι φανερό ότι δεν ισχύουν! Αν μη τι άλλο η νέα κυβέρνηση δίνει τον αγώνα για την Ελλάδα με τρόπο που είχαμε πολλά χρόνια να δούμε!
Μηδένα προ του τέλους μακάριζε κε Τσολάκη, θα το δούμε την επόμενη εβδομάδα. Μακάρι ούτε κωλοτούμπα να κάνουν όυτε και στα βράχια να οδηγήσουν την χώρα.
Εξηγήστε μας, παρακαλώ, ποια είναι ακριβώς τα “βράχια” και γιατί τα δεν είναι καλύτερα απ’ τα “μη-βράχια”.
Μακάρι αν και το πρώτο έχει ήδη διαφανεί ενώ το δεύτερο όπως θα μπορούσαν να μας διαβεβαιώσουν ο Μιλτιάδης, ο Θεμιστοκλής , ο Κολοκοτρώνης και πολλοί άλλοι ποτέ δεν είναι εγγυημένο και με κανέναν τρόπο! Να επισημάνω επίσης έναν ακόμη …..ΜΥΘΟ που καταρίφθηκε, ότι δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ είναι …..σκόρπιο ασκέρι και δεν ξέρει τι του γίνεται ! Η ταχύτητα , η ακρίβεια και το εύρος των κινήσεων προδίδουν σχέδιο και μάλιστα πολύ καλά μελετημένο!
Σεβαστές οι απόψεις του κ. Βιλλιάρδου (ο οποίος έχει από την αρχή της κρίσης σαφή και ορθή θέση για το πρόβλημα), ωστόσο, θα του συνιστούσα να μη βγάζει βιαστικά συμπεράσματα. Η διαπραγμάτευση που διανοίγεται μπροστά μας θα είναι μακρά, με πολλά στάδια και διαφορετικές φάσεις και στη διάρκειά της μπορούν να αλλάξουν όλα- από τις συνθήκες στην Ευρώπη και τον κόσμο μέχρι τις εσωτερικές μας δυνατότητες-. Η σύγκρουση που έπεται είναι πόλεμος με εν πολλοίς απροσδιόριστη έκβαση, όχι απλώς μια μάχη. Σε μια τέτοια σύγκρουση βασικό κανόνα επιτυχίας είναι η προσήλωση σε σταθερούς στρατηγικούς στόχους αλλά και η υιοθέτηση ευέλικτων τακτικών μέσων έτσι ώστε να βάλουμε το χρόνο να δουλέψει προς όφελός μας. Συνεπώς, αν θέλουμε να επιτύχουμε τους στρατηγικούς στόχους μας (και αυτοί εκτείνονται από τη βραχυπρόθεσμη μεταβολή του δυσμενούς πλαισίου που οριοθετεί ένα μη βιώσιμο χρέος μέχρι την πιο μακροπρόθεσμη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας) οφείλουμε, κε Βιλλιάρδε, να αποφύγουμε μια γρήγορη μεττωπική σύγκρουση που θα επέλθει μοιράια αν κάνουμε το λάθος που προτείνετε – δηλ. να υιοθετήσουμε μια άκαμπτη ρητορεία και ορολογία που δεν μπορούν να αποδεχτούν – τουλάχιστον προς ώρας οι αντίπαλοί μας. Εξάλλου, στην πολιτική (και κατ’επέκταση στον πόλεμο – διαλέξτε όποιο όρο σας αρέσει καλύτερα) σημασία έχουν τα αποτελέσματα και για να έχεις αποτελέσματα πρέπει να ξέρεις τί θέλεις αλλά και να μπορείς να χρησιμοποιήσεις όσα μέσα έχεις και χρειάζονται για να φτάσεις σε αυτά. Στη διαδικασία αυτή τα μέσα (όσα λες και κάνεις) παραλλάσουν και προσαρμόζονται στις συνθήκες και στα ακροατήρια, αλλάζουν προτεραιότητα επιλογής ή μπορεί ακόμα και να εγκαταλείπονται αν προκυψουν άλλα προσφορότερα στην πορεία. Ας μη πολυλογούμε όμως σε πεδία που έχουν άλλοι αναλύσει πολύ πιο ολοκληρομένα και αναλυτικά: διαβλαστε Μακκιαβέλι…
Εν κατακλείδι λοιπόν, με βάσει τα ανωτέρω θεωρώ ότι η νέα κυβέρνηση μέχρι τώρα τα έχει πάει πολύ καλά, επιδεικνύοντας την απαραίτητη προσήλωση στους μακροπρόθεσμους στόχους (βιωσιμότητα χρέους, ανάγκη για ουσιαστική ανάπτυξη και μεταρρυθμίσεις) αλλά και την αναγκαία προσαρμοστηκότητα στα μέσα (επιμέρους διαπραγματευτικές προτάσεις σε ό,τι αφορά τον οδικό χάρτη που μπορεί να ακολουθηθεί μέχρι την επίτευξη μιας συμφωνίας).
Μη βιάζεστε λοιπόν να επικρίνετε με τρόπο επιπόλαιο που δεν συνάδει ούτε με το επιστημονικό σας υπόβαθρο, ούτε με τη σοβαρότητα του λόγου που μέχρι τώρα σας χαρακτηρίζει αλλά μάλλον θυμίζει τη φτηνή ρητορεία των ηττημένων των πρόσφατων εκλογών, οι οποίοι, ιδιοτελώς κινούμενοι, αντί για τη συνολική εικόνα επικεντρώνονται στην αποκάλυψη δήθεν κυβισθήσεων προς λαϊκή κατανάλωση και καφενειακού τύπου αναλύσεις…Αρκετά όμως: τέτοιες πρακτικές μπορούν να αποβούν εξαιρετικά επιζήμιες στην παρούσα συγκυρία όταν η εθνική ενότητα είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας.