Ανάλυση των τουρκικών εκλογών

Έτσι ο Ερντογάν, σε ό,τι αφορά την υποβαθμισμένη πλέον, με το νέο Σύνταγμα, κοινοβουλευτική διαδικασία, θα εξαρτάται από τον Μπαχτσελί του ακροδεξιού-ναζιστικού κόμματος Εθνικιστικής Δράσης.

Το κόμμα του Μπαχτσελί πήγε καλύτερα στις εκλογές από ό,τι αναμενόταν με βάση τις δημοσκοπήσεις. Οι δημοσκοπήσεις έφεραν υψηλά και ως τρίτο κόμμα το «Καλό Κόμμα» της ακροδεξιάς επίσης Μεράλ Ακσενέρ (10%), το οποίο έπεσε στην πέμπτη θέση.

Η κατάταξη είναι:

• AKP (Ερντογάν) 42,5%
• CHP (Ιντζέ) 22,7%
• HDP (Κουρδικό) 11,6%
• MHP (Γκρίζοι Λύκοι) 11,1%
• Καλό Κόμμα (Ακσενέρ) 10%

Εντυπωσιακή ήταν και η εμφάνιση του Κουρδικού HDP το οποίο εισήλθε στη Βουλή με το σημαντικό ποσοστό 11,6%. Το όριο είναι 10%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόμμα πήγε καλύτερα σε ποσοστά από τον ηγέτη του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο οποίος διεξήγαγε την προεκλογική εκστρατεία από τις φυλακές όπου κρατείται. Ο Ντεμιρτάς συγκέντρωσε για τις προεδρικές εκλογές ποσοστό 8,4%.

Γενικώς, με μια πρώτη ματιά στα αποτελέσματα ο Ερντογάν και ο Ιντζέ συγκέντρωσαν ως προσωπικότητες μεγαλύτερα ποσοστά από τα κόμματά τους.

Αν γίνει μια σύγκριση με τις διπλές εκλογές του 2015, σε ποσοστά και όχι έδρες διότι τότε οι έδρες ήταν 550 ενώ σήμερα 600, διαπιστώνουμε πως σε σχέση με τα σημερινά ποσοστά:

• Το AKP έχει σήμερα 42,5%. Τον Ιούνιο του 2015 είχε 40,8% και τον Νοέμβριο του 2015 49,49%. Δεν πήγε άσχημα.
• Το CHP (η κεμαλική αντιπολίτευση) έχει σήμερα 22,7% ενώ τον Ιούνιο του 2015 είχε 25,1% και τον Νοέμβριο του 2015 25,34.%. Δηλαδή έπεσε κατά 2,5 μονάδες περίπου.
• Το HDP (κουρδικό κόμμα) πήρε χθες 11,6% ενώ τον Ιούνιο του 2015 13,1% και τον Νοέμβριο του 2015 11,92%. Δηλαδή, αν θεωρήσουμε ότι τα ποσοστά του Ιουνίου 2015 ήταν εξαιρετικά, το κόμμα διατηρεί τις δυνάμεις του και αν συνεχίσει έτσι θα τις παγιώσει. Το γεγονός θεωρείται αξιοσημείωτο. Οι Κούρδοι μπαίνουν σταθερά στο Κοινοβούλιο και αυτός είναι ένας από τους πολλούς λόγους που ο Ερντογάν μετέτρεψε το σύστημα σε εκτελεστική προεδρία περιορίζοντας κατά πολύ τις αρμοδιότητες Βουλής και κυβέρνησης. Κέντρο των πάντων είναι ο πρόεδρος.
• Και το ακροδεξιό MHP, παρότι πολλοί αναλυτές εκτίμησαν πως θα παρουσιάσει διαρροές προς το κόμμα της Ακσενέρ, κράτησε τις δυνάμεις του (11,1% χθες, 16,3% τον Ιούνιο του ’15 και 10,69% τον Νοέμβριο του ’15).

Η κοινοβουλευτική εξάρτηση του Ερντογάν από τον Μπαχτσελί έχει μικρή σημασία. Και οι δύο ανήκουν πλέον στο βαθύ τουρκικό κράτος, το οποίο, μετά από μια περίοδο αναταραχών, ομογενοποιήθηκε και βλέπει ως εσωτερικούς εχθρούς τους Κούρδους και τον Γκιουλέν και έχει εκδηλώσει σαφείς επεκτατικές τάσεις.

Αξίζει να κάνουμε μια πρώτη ανάλυση στα εκλογικά αποτελέσματα χαρακτηριστικών περιοχών:

• Στις περιοχές των Κούρδων, όπου ο Ερντογάν έρχεται δεύτερος μετά τον Ντεμιρτάς.
• Στον Πόντο, όπου ο Ερντογάν σαρώνει με δεύτερο τον Ιντζέ.
• Στην Ανατολική Θράκη, όπου ο Ερντογάν έρχεται δεύτερος μετά τον κεμαλιστή Ιντζέ.
• Στα μικρασιατικά παράλια όπου εκτός του Μπαλικεσίρ, ο Ερντογάν έρχεται, επίσης, δεύτερος μετά τον Ιντζέ. Στην υπόλοιπη Τουρκία, μηδέ εξαιρουμένης της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν έρχεται πρώτος.

ΚΟΥΡΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ (στις παρενθέσεις είναι τα ποσοστά του κόμματος των υποψηφίων)

Όπως φαίνεται από τον πίνακα, σε όλες τις κύριες κουρδικές περιοχές όπου το ποσοστό των Κούρδων είναι πάνω από 60% ο υποψήφιος του HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς έρχεται πρώτος και ακολουθεί ο Ερντογάν. Το μεγαλύτερο ποσοστό ο Ντεμιρτάς το παίρνει στο Σιρνάκ (72,1%) και ο Ερντογάν στο Σιίρτ (42,8%). Το χαμηλότερο ποσοστό, από τις περιοχές που ήρθε πρώτος, ο Ντεμιρτάς το πήρε στο Ιτσντίρ, το οποίο όμως μαζί με το Άγκρι κατοικείται κυρίως από αλεβίτες (41,5%), και ο Ερντογάν στο Σιρνάκ (21,2%).

Ο Ερντογάν εμφανίζει σημαντικές αποκλίσεις στα ποσοστά που πήρε ο ίδιος από τα ποσοστά του κόμματός του. Κατά μέσο όρο 4 μονάδες.

Στις κουρδικές περιοχές όπου στην πληθυσμιακή σύνθεση οι Κούρδοι είναι λιγότεροι από το 60% του πληθυσμού (Σανλιούρφα, Μπιτλίς, Μπινγκόλ) ο Ερντογάν κέρδισε κατά κράτος τον Ντεμιρτάς.

Στις περιοχές αυτές οι διαφορές των ποσοστών που πήρε ο Ερντογάν και το κόμμα του (AKP) είναι σημαντικές υπέρ του Ερντογάν, που σημαίνει πως ο Τούρκος πρόεδρος είναι πιο δημοφιλής από το AKP. Οι διαφορές του Ντεμιρτάς από το κόμμα του HDP είναι μικρές και λογικές. Μεγαλύτερα τα ποσοστά του κόμματός του.

ΠΟΝΤΟΣ

Στον Πόντο οι Κούρδοι είναι χαμηλά και ο ανταγωνισμός γίνεται μεταξύ Ερντογάν και Ιντζέ, ισλαμιστών και κεμαλιστών.

Ο Ερντογάν επικράτησε κατά κράτος και σε όλους τους νομούς. Το μικρότερο ποσοστό του είναι 61,2% (Σινώπη) και το μεγαλύτερο 77,1% στην Αργυρούπολη. Στο νομό από τον οποίο κατάγεται, τη Ριζούντα, ο Ερντογάν πήρε 76,9%, ποσοστό που υπολείπεται ελάχιστα από το ποσοστό της Αργυρούπολης.

Ο Ιντζέ πήρε το μεγαλύτερο ποσοστό του στη Σινώπη (28,5%) και το μικρότερο στην Αργυρούπολη (12,8%), όπου το κόμμα του CHP τον ξεπέρασε κατά 8 μονάδες (20,9%).

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Στα μικρασιατικά παράλια ο Ερντογάν χάνει, εκτός από το Μπαλικεσίρ, όλους τους νομούς υπέρ του Ιντζέ με τη μεγαλύτερη διαφορά στη Σμύρνη όπου ο Ιντζέ παίρνει 54% και ο Ερντογάν 32,9%. Σίγουρα θα σκέφτηκε την έκφραση που ο ίδιος δημοσίως εκστόμισε: «Γκιαούρ Ισμίρ». Ούτε ο Ερντογάν αγαπάει τη Σμύρνη ούτε η Σμύρνη τον Ερντογάν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διαφορές των δύο κομμάτων (CHP και AKP) στα μικρασιατικά παράλια δεν είναι μεγάλες, γεγονός που δίνει τον ίδιο αριθμό βουλευτών.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Τέλος, στην Ανατολική Θράκη, εκτός από την Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν χάνει από τον Ιντζέ.