1,1K
Στα πλαίσια των συζητήσεων που διοργανώνει κάθε μήνα στον Ιανό Αθήνας ο Γιώργος Καραμπελιάς την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου στις 20.30 συνομίλησε με τον δημοσιογράφο και επικεφαλής του slpress.gr Σταύρο Λυγερό και τον συγγραφέα Σπύρο Κουτρούλη με θέμα: «Αριστερά και Δεξιά στα χρόνια της Παγκοσμιοποίησης» με αφορμή το βιβλίο του Κρίστοφερ Λας Ποιό είναι το σφάλμα της Δεξιάς; – Γιατί η Αριστερά δεν έχει μέλλον;, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.
6 ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε σας παρακαλώ να γράψετε ποιός είναι ο αυθεντικός τίτλος (στα αγγλικά εννοείται) αυτού του βιβλίου του Κρίστοφερ Λας; Ευχαριστώ!
Agapité Ke. Panagiotidi,
Dé nomizo óti ypárxei synkekriméno vivlio (-a) toú Christopher Lasch mé apokleistiká autó tó periexómeno. Autá einai dyo árhtra. (Psáks’te ta kai stó internet, st’angliká.)
Ypopsiázomai óti Kos Rakkás, mé (oraia!) prossopiki tou protovoulia tá évale mazi s’autó tó vivliaráki — i.e. móno stá Elliniká prétei ná ypárxei tétoio vivlio!
Kaló diávasma, GE
YG: O Lasch einai exairetikós. Tón anekálypsa gyro stá early 1980s (arxés Reagan). Autós kai ó G. Orwell einai oi agapiménoi dianooúmenoi / empneustés toú Jean-Claude Micheá.
Ευχαριστώ για την απάντηση. Έκανα την ερώτηση διότι ζω στις ΗΠΑ από το 1987 και από την στιγμή που ανακάλυψα τον Lasch έχω διαβάσει όλο το έργο του και ήμουν βέβαιος ότι ΔΕΝ έχει γράψει βιβλίο με τέτοιο τίτλο. Παρ’ όλα αυτά όμως, όπως μπορεί ο καθένας να διαβάσει, στην ανακοίνωση του Άρδην αναφέρεται καθαρά …”το βιβλίο του Κρίστοφερ Λας Ποιό είναι το σφάλμα της Δεξιάς; – Γιατί η Αριστερά δεν έχει μέλλον;, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις” σε μετάφραση του. Γιώργου Ρακκά.” Πλέον ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του, εγώ τουλάχιστον αναμένω μια εξήγηση. Αν έχει κάποιος αγοράσει ήδη αυτό το βιβλιαράκι και δεν του κάνει κόπο ας γράψει αν περιέχει παραπομπές και ποιές είναι οι πηγές του. Μπορεί ο Ρακκάς να ανακάλυψε κάποιο δυσεύρετο βιβλίο που δεν έτυχε ευρείας κυκλοφορίας.
Καλησπέρα σας. Εγώ το αγόρασα και μπορώ να σας πω ότι είναι πράγματι σύνθεση δύο άρθρων του Λας που αναφέρεται σαφώς πού δημοσιεύτηκαν και πότε, μαζί με ένα αξιόλογο κειμενάκι του κυρίου Ρακκά που τα συνδέει με τις σημερινές πραγματικότητες. Είναι μικρό και διαβάζεται σ’ ένα πρωί. Καταλαβαίνω τον προβληματισμό σας ότι ο Λας δεν έγραψε ποτέ βιβλίο με τέτοιο τίτλο, αλλά από την άλλη ένα βιβλιαράκι που αντλεί το περιεχόμενό του από άρθρα του Λας, είναι τρόπον τινά βιβλίο του Λας, δεν είναι; Μπορεί να μην έγραψε βιβλίο που να λέγεται “Ποιο είναι τα σφάλμα της Δεξιάς – Γιατί η Αριστερά δεν έχει μέλλον”, έγραψε όμως ένα άρθρο που λέγεται “Ποιο είναι τα σφάλμα της Δεξιάς” και ένα άλλο άρθρο που λέγεται “Γιατί η Αριστερά δεν έχει μέλλον”. Μπορώ να σας πω ακόμα ότι συνδέονται μεταξύ τους, γιατί το δεύτερο αποτελεί απάντηση σε κριτική που δέχτηκε επί του πρώτου!
Αυτού του μεγέθους τα βιβλία είναι χρήσιμα για να εισαγάγουν τον αναγνώστη στη σκέψη κάποιου στοχαστή, ώστε εάν θέλει να ψάξει μετά ο ίδιος να κοιτάξει και τα εκτενή δημοσιεύματά του.
Καλό απόγευμα και από εμένα εδώ στο Σικάγο, και ευχαριστώ για τις πληροφορίες. Ο “προβληματισμός” μου έχει να κάνει -κυρίως- με το ποιές είναι οι πηγές (αυτά τα δύο άρθρα) που αποτέλεσαν την βάση/έμπνευση για το βιβλίο αυτό.
Για το δεύτερο άρθρο είναι προφανές ότι πρόκειται για το “Why the Left has no future” [Tikkun 1 (1986): 92-97].
Για το πρώτο όμως τα πράγματα …δυσκολεύουν, διότι άρθρο με τίτλο (περίπου) “The error/mistake of the Right” ΔΕΝ υπάρχει. Μάλλον πρόκειται για το άρθρο “What’s wrong with the Right” [Tikkun 1 (1987): 23-29] και αν όντως αυτό ισχύει, έχω να παρατηρήσω τα εξής:
1ον) Η σωστότερη μετάφραση του τίτλου είναι “Τι συμβαίνει/δεν πάει καλά με την Δεξιά”. Τουλάχιστον έτσι ερμηνεύεται στην καθομιλουμένη Αγγλική που μιλιέται στις ΗΠΑ η κάπως ιδιωματική έκφραση “what’s wrong with …”. Αυτό άλλωστε προκύπτει και από την ανάγνωση του κειμένου, ο Lasch καταπιάνεται με την προβληματική της Δεξιάς “ιδεολογίας” και εστιάζοντας στα σημαντικότερα σημεία, όπου και εξηγεί τι συμβαίνει, υπό την έννοια του “τι δεν πάει καλά” με αυτά.
2oν) Αν παρατηρήσετε το έτος δημοσίευσης των δύο άρθρων, αυτό για την “Αριστερά” δημοσιεύεται το 1986 ενώ το άλλο για την “Δεξιά” το 1987. Άρα ΔΕΝ είναι δυνατόν ο Lasch να έγραψε το άρθρο για την “Αριστερά” ως “απάντηση σε κριτική που δέχτηκε” επί του άρθρου του για την “Δεξιά”. Ίσως το αντίθετο, αν και κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται στον αναγνώστη.
3ον) Με βάση το παραπάνω, ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιλογή του Γ. Ρακκά να τα παρουσιάσει με αντίθετη χρονική σειρά, δηλ. πρώτα αυτό για την “Δεξιά” και μετά αυτό για την “Αριστερά”. Ίσως κάποιος από το Άρδην, αν όχι και ο ίδιος ο ρέκτης, να μπορούσε να μας πληροφορήσει σχετικώς με αυτό.
4ον) Έχοντας διαβάσει και τα δύο άρθρα, και έχοντας ζήσει την αμερικανική πραγματικότητα τα τελευταία 32 χρόνια, θεωρώ ότι η μελέτη του λόγου του Lasch ΔΕΝ μπορεί να είναι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΣ ωφέλιμη για την ελληνική κοινωνία, και φυσικά εννοώ υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Και τούτο διότι το 1986-87 που γράφτηκαν αυτά, το κοινωνικο-πολιτικό κλπ γίγνεσθαι της Ελλάδος ΟΥΔΕΜΙΑ σχέση είχε με το αντίστοιχο των ΗΠΑ. Είμαι 57 ετών γεννήθηκα, μεγάλωσα και έζησα στην Ελλάδα μέχρι το 1987, έκτοτε όμως ζω σχεδόν ανελλιπώς στις ΗΠΑ. Έχω δε πλέον την πεποίθηση ότι οι έννοιες “Δεξιά” και “Αριστερά” εκτός του ότι ανέκαθεν ήσαν όροι …αυθαίρετοι, κατασκευασμένοι από τους αντίστοιχους “επιτήδειους” για ευνόητους λόγους (μεγάλη συζήτηση αυτό).
5ον) Έχοντας λοιπόν το πλεονέκτημα της απτής εμπειρίας και από τις δύο χώρες και έχοντας βιώσει καλά τόσο τις τότε όσο και τις τρέχουσες νοοτροπίες τους, ταπεινή μου ένσταση είναι ότι αυτό που στις ΗΠΑ ονομάζεται “Right – Left” ελάχιστη σχέση είχε/έχει με το δίπολο “Δεξιά – Αριστερά” στην Ελλάδα. Στις ΗΠΑ έχει να κάνει περισσότερο με τον εδώ και περίπου 20 χρόνια διεξαγόμενο “πόλεμο” κατά της έννοιας “whiteness” δηλ. των κατοίκων με καταγωγή από τους (λευκούς) Ευρωπαίους που πρώτοι ανακάλυψαν και αποίκησαν τις ΗΠΑ (με τα καλά και τα στραβά τους), ενώ στην Ελλάδα “Δεξιοί” και “Αριστεροί” διχάζονται όχι λόγω του χρώματος της επιδερμίδας τους αλλά πίσω από το δήθεν “ιδεολογικό χάσμα” υπάρχουν καθαρώς …”χρησιμοθηρικοί” λόγοι, δηλ. ο έλεγχος του Κράτους και κατ’ επέκταση των πόρων του, ώστε να βολευτούμε πρωτίστως ΕΜΕΙΣ και τα “ΔΙΚΑ ΜΑΣ παιδιά”.
Ομολογώ ότι η συζήτηση είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα, παρακαλώ συγχωρέστε με για την πολυλογία.
ΥΓ: Πάντως χωρίς καμμία διάθεση κριτικής στον κ. Ρακκά και τις Εναλλακτικές Εκδόσεις, ο τίτλος του βιλίου είναι κάπως …”παραπλανητικός” καθώς ο Christopher Lasch oυδέποτε έγραψε βιβλίο με αυτόν το τίτλο. Φαντάζομαι, και το κάνω με συμβουλευτική, και μόνον, διάθεση, ότι τόσο η άδεια για την χρήση όσο και η έγκριση της μετάφρασης είναι εξασφαλισμένη από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων των δύο αυτών άρθρων.
Δεν τίθεται θέμα μεροληπτικής παρουσίασης του έργου του Λας.
Η έκδοση εξ αρχής και ρητώς αναφέρει ότι πρόκειται για αρθρογραφία του συγγραφέα στα συγκεκριμένα έντυπα και όχι για αυτοτελές του έργο. Τα κείμενά τους παρατίθενται με τις παραπομπές τους, οι οποίες ελέγχθηκαν από τα πρωτότυπα σκαναρισμένα άρθρα.
Από τα τελευταία διασταυρώνεται και η χρονολογική σειρά των άρθρων: Το άρθρο για την Δεξιά γράφηκε στο 1ο τεύχος της επιθεώρησης Tikkun, εκείνο για την αριστερά στο 2ο της τεύχος.
Η σύγχυση οφείλεται στο γεγονός ότι το 1ο τεύχος της επιθεώρησης, παραπέμπεται με λανθασμένη ημερομηνία σε αναφορές τρίτων που μπορεί κανείς να τις βρει στην αναζήτηση του Google.
Αν αναζητήσει κανείς ωστόσο τα πρωτότυπα άρθρα σκαναρισμένα απευθείας από την Επιθεώρηση (υπάρχουν σε ελεύθερη χρήση στο διαδίκτυο, και βρίσκονται με μια πιο προσεκτική αναζήτηση) το πρόβλημα λύνεται.
Επίσης η χρονολογική τους σειρά διασταυρώνεται και εμμέσως, με την εύρεση των άρθρων των επικριτών του Λας, στα οποία ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρεται στο κείμενό του για την Αριστερά.
Ιδίως σε εκείνο της Λίλιαν Ρούμπιν (που κυκλοφορεί επίσης ελεύθερα στο διαδίκτυο), το οποίο περιλαμβάνει ολόκληρα αποσπάσματα από το κείμενο του Λας για την Δεξιά, επαληθεύοντας έτσι και έμμεσα ποιο κείμενο βγήκε πρώτο, και ποιο δεύτερο.
Οι τίτλοι των άρθρων και του βιβλίου είναι στην διακριτική επιλογή των Εκδόσεων, ενώ οι πρωτότυπες πηγές αναφέρονται παντού.