Από το Άρδην Δυτικής Ελλάδας
Εισαγωγή της σύνταξης
Ένας σημαντικός παράγοντας για την μεταστροφή του ελληνικού εξαρτημένου παρασιτικού μοντέλου της τουριστικοποίησης είναι η ενίσχυση και παρουσίαση των ήδη υπαρχόντων ελληνικών εταιρειών μεταποίησης αλλά και κατασκευής στην Ελλάδα. Με σκέψη και βασικό γνώμονα την απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από την επισφαλή μεγέθυνση, που επί 30ετία τουλάχιστον συντελείται, στον τομέα του τουρισμού και της αναδιάρθρωσης αλλά και μεταστροφής τόσο στον πρωτογενή τομέα και την μεταποίηση αλλά παράλληλα και στην βιομηχανική παραγωγή, ευέλικτης μικρής παραγωγής, με συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των αυτοματοποιημένων βιομηχανιών της παραγωγικής μεγέθυνσης, θα παρουσιάσουμε, αρχής γενομένης με την ΝAMCO, ελληνικές πετυχημένες ιστορίες παραγωγικών προσπαθειών, που ωστόσο παραμένουν στο περιθώριο των κρατικών σχεδιασμών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων και σίγουρα όχι στους επόμενους εθνικούς σχεδιασμούς παραγωγικής αναδιάρθρωσης του ελληνικού μοντέλου οικονομίας.
Διαβάζοντας την ιστορική διαδρομή της εταιρείας εύκολα παρατηρούμε πως η ελληνική γραφειοκρατία αλλά και πολιτικός νεποτισμός της δεκαετίας του ’80 του “Τσοβόλα δώστα όλα” κατέστρεψε κάθε ελληνική παραγωγική προσπάθεια και οδήγησε σε μαρασμό και κλείσιμο μεγάλες ελληνικές παραγωγικές μονάδες όπως η Pirelli, στην Πάτρα, το εργοστάσιο της Goodyear Hellas στη Θεσσαλονίκη, το μοναδικό εργοστάσιο ελαστικών που είχε απομείνει εδώ. Στο εξής, η Ελλάδα θα ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που εισάγει όλα τα ελαστικά που χρησιμοποιεί- ακολούθησαν η «Πειραϊκή – Πατραϊκή» (4.000 εργαζόμενοι), η χαρτοβιομηχανία «Λαδόπουλου» (1.200 εργαζόμενοι), η «Ελλάς Α.Ε.» (120 εργαζόμενοι) που είχαν την ίδια τύχη. Επίσης σφραγίστηκαν εταιρείες όπως η καλτσοβιομηχανία «Μάντισον» (250 εργαζόμενοι), η οινοποιία «ΒΕΣΟ» (300 εργαζόμενοι), η «Ντρέσκο» (200 εργαζόμενοι), η «Χαρτοποιία Αιγίου» (550 εργαζόμενοι), η μονάδα ενδυμάτων «Ρετσίνα» (300 εργαζόμενοι).
Την αλυσίδα των λουκέτων στην ελληνική βιομηχανία τη δεκαετία του ’80 άνοιξε η Τεοκάρ και στη συνέχεια ακολούθησαν επιχειρήσεις όπως τα Κλωστήρια Φιλιατών, η εταιρεία Ρόκα, η πώληση των Τσιμέντων Χαλκίδας, αλλά και των μεταλλείων πρώην Σκαλιστήρη, το κλείσιμο των Μεταλλείων Φωκίδας, τα Φωσφορικά Λιπάσματα, το λουκέτο στα Πλαστικά Καβάλας, και των Μεταλλείων Χαλκιδικής, το κλείσιμο των γραμμών παραγωγής της Βιαμύλ.
Τη δεκαετία του 1990 είχαμε τα λουκέτα στη Διεθνή Βιομηχανία Ενδυμάτων στην Καλαμάτα, στη Λαυρεωτική, στην ακτοπλοϊκή εταιρεία ΔΑΝΕ. Επίσης είχε ξεκινήσει η κατάρρευση της ιστορικής καπνοβιομηχανίας Κεράνης, ενώ οι όμιλοι Λαναρά – Αργυρού ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους γράφοντας ουσιαστικά τον επίλογο της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας.
Κλείνοντας τη μικρή εισαγωγή, αναφέρουμε επίσης πως η ΝAMCO προτίθεται το καλοκαίρι του 2020 να προχωρήσει στην κατασκευή του νέου PONY γεγονός που ανακοίνωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Ανδρέας Κοντογούρης στους: Γιάννη Διονάτο, Ηλία Κουκουτσά και Γιώργο Κουρκουτά
Ιστορική αναδρομή της εταιρείας όπως παρουσίαζεται στον επίσημο ιστότοπό της: NAMCO: https://www.namco.gr/el/
FARCO
Η αρχική τεχνολογία προέρχεται από την Ε & Α του γερμανικού εργοστασίου ελκυστήρων FAHR AG, σε συνεργασία με την Farmobil AG. Και οι δύο είναι παγκοσμίου φήμης ηγέτες στην παραγωγή οχημάτων σε μικρή κλίμακα. Μια τεχνική που έχει φέρει και τα θρυλικά οχήματα Farmobil, τον πρόδρομο των οχημάτων PONY. Η συνεργασία της FAHR AG, Γερμανίας, όπως και της Farmobil AG, Ελβετίας, με την οικογένεια Κοντογούρη, ξεκίνησε και υλοποιήθηκε από τον Πέτρο-Τζανέτο Κοντογούρη, τον πατέρα της αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ελλάδα. Το όχημα FARMOBIL αποτέλεσε το πρώτο βήμα στην ιστορία επιτυχίας της FARCO AG.
Η FARCO AG, ιδρύθηκε το 1959 στη Θεσσαλονίκη, ως κοινοπραξία του Ομίλου Κοντογούρη και του φημισμένου εφευρέτη και βιομήχανου Δρ. Wilfried Fahr.
Η μεγάλη επιτυχία της FARCO AG και η συστηματική δουλειά του Πέτρου-Τζανέτου Κοντογούρη στις Η.Π.Α., κατάφεραν να φέρουν στη Θεσσαλονίκη το 1962, την κορυφαία Αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία της τότε εποχής, CHRYSLER INTERNATIONAL.
Συνεργασία με την BMW – FARMOBIL
Το 1956, η πρόγονος της NAMCO, INTHELCO Μονάχου, με τη συνεργασία της FAHR A.G., MASCHINENFABRIK – Gottmandingen, ολοκλήρωσε την Ε/Α του οχήματος FARMOBIL με κινητήρα BMW, ένα πολύ προηγμένο πλήρες όχημα, όταν το 1956 η τότε BMW παρήγαγε ένα απλούστατο όχημα, την ISETTA και μία 8-κύλινδρη λιμουζίνα, σχεδόν με το χέρι, με ξύλινα καλούπια! Το Farmobil ήταν ένα απλό, χαμηλού κόστους όχημα. Χρησιμοποίησε κινητήρα της BMW Isetta 697cc (0,7 λίτρα), και ένα μηχανικό κιβώτιο τεσσάρων ταχυτήτων από την Porsche, κατοχυρωμένο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η παραγωγή πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, από το 1962 έως το 1966. Ενώ το Farmobil κάνει το γύρο των εκθέσεων αυτοκινήτου (συμπεριλαμβανομένης και αυτής του Παρισιού), η Ελλάδα δεν ήταν ακόμα μέλος της ΕΟΚ, και το κόστος εισαγωγικού δασμού αύξησε την τιμή. Επί πλέον, η BMW είχε τυπικά σχεδόν πτωχεύσει και παρέμεινε ζωντανή χάρη στη σθεναρή και οξυδερκή κρίση της Βαυαρικής Κυβέρνησης, που την παρέδωσε σ’ έναν διάσημο επιχειρηματία του οίκου Harald Quandt, όπου στα χέρια τους ανεπτύχθη ραγδαία για να καταστεί σήμερα μία τεράστια, παγκόσμια εταιρία, με τζίρο σχεδόν ίσο με τον Ελληνικό Προϋπολογισμό. Η απλή αυτή σύγκριση καταδεικνύει το μέγεθος των εγκλημάτων κατά της Ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας γενικά και διαχρονικά από μία ορισμένη γραφειοκρατία!
ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ CITROEN ΓΑΛΛΙΑΣ
Το έτος 1973 υπήρξε ιστορικό για την επανεκκίνηση της Ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας που είχε διακοπεί με την αποχώρηση από την Ελλάδα της αυτοκινητοβιομηχανίας CHRYSLER των ΗΠΑ στην Τουρκία. Διότι το έτος αυτό, 1973, η Ελληνογερμανική εταιρία Inthelco του Μονάχου Γερμανίας, υπό την διεύθυνση του Πέτρου-Τζανέτου Κοντογούρη υπέγραψε σύμβαση αποκλειστικής αντιπροσωπείας όλων των γαλλικών αυτοκινήτων CITROËN για την Βόρεια Ελλάδα. Αυτή η σύμβαση οδήγησε στην ίδρυση στην Θεσσαλονίκη της εταιρίας UNICOA.E. Η οποία δημιούργησε το μεγαλύτερο τότε σ’ όλη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια κέντρο διανομής ανταλλακτικών, εκπαίδευσης και service τεχνιτών αυτοκινήτων της CITROEN. Μία μεγάλη επένδυση εν όψει της προγραμματισμένης ήδη παραγωγής του πρώτου Ελληνικού αυτοκινήτου, τύπου ΡΟΝΥ®, που επρόκειτο να γίνει το θρυλικό Ελληνικό αυτοκίνητο της παραγωγικής μάζας. NAMCO Α.Ε. PONY® – CITROËN Στη συνέχεια και άμεσα, στο ίδιο έτος 1973, ιδρύεται, με την οικονομική και τεχνική συνδρομής της INTHELCO, η 100% Ελληνική εταιρεία NAMCO A.E. της Θεσσαλονίκης με τους ΑΦΟΥΣ ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗ ως ιδρυτικά μέλη, και αρχίζει την κατασκευή – και όχι μόνον απλή συναρμολόγηση – του θρυλικού Ελληνικού αυτοκινήτου ΡΟΝΥ®. Στηριζόμενο στην πρωτοπόρο πλατφόρμα του μεγάλου, ιδιοφυούς ANDRÉ CITROËN, οραματιστή, κατασκευαστή του πλέον επιτυχημένου αυτοκινήτου, του πασίγνωστου 2 CV, που παρήχθη σε πλέον των 30 εκατομμυρίων αντιτύπων σ’ όλο τον κόσμο.
ΡΟΝΥ® ΜΕ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ FORD Η.Π.Α.
Το 1981, ιδιαίτερα λόγω της άνευ προηγουμένου παγκόσμιας ζήτησης των αυτοκινήτων ΡΟΝΥ®, η NAMCO αναπτύσσεται και παρουσιάζει νέο μοντέλο ΡΟΝΥ® με κινητήρα (drive-train) FORD, με στόχο να συσπειρώσει σε ευρύ δίκτυο τους μεγαλύτερους Dealers της FORD Αμερικής. Η κίνηση αυτή είχε ως αποτέλεσμα η NAMCO να υπογράψει συμβάσεις πωλήσεων 20.000 ΡΟΝΥ® ετησίως και μάλιστα για μία μεγάλη περίοδο 10ετίας, δηλαδή 200.000 αυτοκίνητα ΡΟΝΥ® στις Η.Π.Α.!
Με κίνητρο αυτήν την μοναδική, ιστορική επιτυχία, η NAMCO A.E., μαζί με την Inthelco, αποφασίζουν να ιδρύσουν ένα δεύτερο, πολύ μεγάλο εργοστάσιο αυτοκινήτων ΡΟΝΥ, στο Λιμνότοπο του Κιλκίς. Στη νέα αυτή επένδυση συγχρηματοδότριες ήταν οι τρεις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες της Γαλλίας, BANQUE FRANCAISE DU COMMERCE EXTERIEUR, CREDIT COMMERCIAL DE FRANCE, CREDIT LYONNAIS (ιδέ ΦΕΚ 15 Σεπτεμβρίου 1981).
NAMCO PONY® WITH FORD
Το 1983 η Ελληνογερμανική εταιρία Inthelco, υπό την Διεύθυνση του Πέτρου Τζανέτου Κοντογούρη, υπέγραψε μία άλλη μεγάλη σύμβαση με την FORD WERKEA.G. της Γερμανίας και μάλιστα αντιστοίχου 10ετούς διάρκειας, για την απρόσκοπτη τροφοδοσία της NAMCO Θεσσαλονίκης με κινητήρες και σασμάν (drive-trains) του μοντέλου της FORD FIESTA. Με στόχο να καλύψει και τις μεγάλες παραγγελίες ΡΟΝΥ®, με κινητήρα FORD, στις Η.Π.Α. Έτσι, άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για ευρύτατη συνεργασία με την FORD, που θα επέτρεπε στη NAMCO να απογειωθεί κυριολεκτικά και να καταστεί μία υπολογίσιμη αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 1985 (20 Ιουλίου 1985, ως πρώτη είδηση σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης) ανηγγέλθη ότι για την επιτάχυνση της μεγάλης αυτής συμφωνίας και την κάλυψη των παραγγελιών των FORD Dealers των Η.Π.Α., η NAMCO φόρτωσε ένα PONY® στην Ολυμπιακή Αεροπορία και το μετέφερε από τη ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ αστραπιαία στο DETROIT, όπου πέρασε όλα τα σκληρά test της FORD στις Η.Π.Α. Με μοναδική εξαιρετική επιτυχία, ώστε ακόμη και ο τότε Πρόεδρος της FORD, Mr. Turner, να ζητήσει από την ταπεινή και εκκολαπτόμενη NAMCO να αναλάβει η FORD την πώληση του PONY® αποκλειστικά μέσω του παγκόσμιου δικτύου της!! Αυτή η ιστορικά, μεγάλη και μοναδική επιτυχία της NAMCO,που θα εξασφάλιζε διαχρονικά τεράστια συναλλαγματοφόρο πηγή και απασχόληση χιλιάδων ελλήνων συνεργατών μας, τορπιλίσθηκε από μία ορισμένη άγνοια και ανευθυνότητα της γνωστής, ιδιοτελής γραφειοκρατίας, που διαχρονικά καταπλάκωσε κάθε προσπάθεια ίδρυσης μίας μεγάλης Ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας με παγκόσμια εμβέλεια.
H NAMKO είναι μια εταιρία, που ιδρύθηκε από την οικογένεια Κοντογούρη. Μια οικογένεια ζωντανή και με όραμα, με ένα άψογο ιστορικό συνεχούς εμπορο-βιομηχανικής δράσης 130 ετών. Από αυτά, πάνω από 60 χρόνια βιομηχανικής εμπειρίας στην απλή, λιτή, ευέλικτη και κερδοφόρο παραγωγή μικρής σειράς αυτοκινήτων ειδικής κατηγορίας (segment), με την επωνυμία PONY® – A class of its own! Με βάση ένα εμπεριστατωμένο διεθνές marketing της NAMCO σαφέστατα προέκυψε ότι υπάρχει σοβαρή ζήτηση για ένα γερό, προσιτό αυτοκίνητο, που σαφώς θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες στις αναδυόμενες αγορές της Αφρικής, της Ασίας, αλλά και της Λατινικής Αμερικής.
Πλεονεκτήματα
1. Τα εργοστάσια PONY MINI PLANTS®, με την εξαιρετικά χαμηλή αρχική επένδυση, καθίστανται πολύ ελκυστικά ακόμη και στις κυβερνήσεις του αναδυόμενου κόσμου. Διότι προσφέρουν θέσεις εργασίας και μοναδικά πλεονεκτήματα που καλύπτουν και τις φιλοδοξίες των πολιτικών που ποθούν να δουν ένα ΕΘΝΙΚΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ στην χώρα τους. Εκπληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τους πολιτικούς στόχους τους. Και βεβαίως να συμβάλλουν αποφασιστικά και άμεσα στην μείωση της ανεργίας σε κάθε μια από αυτές τις χώρες. 2. Η ΝΑΜCΟ διαθέτει εξειδικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα FAST-TRACK VOCATIONAL TRAINING, για τελείως ανειδίκευτους εργάτες (unskilled) μεταμορφώνοντάς τους σε εξειδικευμένους. Και μάλιστα εντός των εγκαταστάσεων του PONY MINI PLANT®. Πράγμα δυνατό μόνο με την ειδική απλοποιημένη τεχνολογία της ΝΑΜCΟ DYNATEC® (DYNAMIC ENGINEERING TECHNOLOGIES) ενώ κάτι τέτοιο είναι παντελώς αδύνατο με την υπερ-αυτοματοποιημένη ρομποτική τεχνολογία των μεγάλων πολυεθνικών. Τα PONY MINI PLANTs της ΝΑΜCΟ χρησιμοποιούν ανθρώπους και ΟΧΙ ρομπότ. Και ως εκ τούτου, επίσης έχουν απαράμιλλο συγκριτικό πλεονέκτημα, διότι ως γνωστόν, ρομπότ να παράγει πελάτες δεν υπάρχει! 3. Η φιλοσοφία της ΝΑΜCΟ είναι: λιτά αυτοκίνητα τύπου PONY®, στιβαρά, και εξαιρετικά οικονομικά, ακόμη και σε χαμηλή σειρά παραγωγής, ικανότητας 10.000 μονάδων ετησίως. Από ολοκληρωμένα εγχώρια PONY® MINI PLANTS. Και το γεγονός αυτό έχει αναγνωρισθεί διεθνώς απ’ όλους τους ειδικούς του κλάδου. Η φιλοσοφία αυτή, και ιδιαίτερα στην σημερινή συγκυρία, έχει πανηγυρικά θριαμβεύσει. Και έχει δημιουργήσει μια δική της κατηγορία λαϊκών ελαφρών ανοικτών φορτηγών που έχουν κύκλο ζωής τουλάχιστον 30 χρόνια. Με τρανή απόδειξη ότι ο αντίποδας αυτής της φιλοσοφίας, δηλαδή η μέγιστη παραγωγή των μεγάλων πολυεθνικών (economies of scale), απέτυχε παταγωδώς. Διότι προφανώς δημιουργεί τεράστια «υπερπαραγωγή» και αναλογικά τεράστιες ζημίες, τουλάχιστον αναφορικά με τις αναδυόμενες μικρές αγορές. Η υπερπαραγωγή αυτή είναι αδύνατον να απορροφηθεί διότι δεν έχει ακόμη, όπως προείπαμε, εφευρεθεί ένα μαγικό ρομπότ παραγωγής πελατών. Με αποτέλεσμα οι αυτοαποκαλούμενοι «μεγάλοι» είτε ήδη πτώχευσαν ή βυθίσθηκαν σε αστρονομικές ζημίες και μαζικές απολύσεις. Είναι γνωστό ότι οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες επιβιώνουν κυρίως με τα κρατικά δάνεια και επιδοτήσεις δισεκατομμυρίων ευρώ από τους φορολογούμενους πολίτες!!! 4. Αντίθετα, τα PONY® MINI PLANTS, μπορεί μόνον με την πολιτική βούληση και συνετή κρατική στήριξη, όχι απλώς να επιβιώνουν, αλλά και να είναι εξαιρετικά κερδοφόρα. Διότι απλούστατα το PONY® είναι απλό στην παραγωγή του και αποτελεί ένα ιδιαίτερο και απαραίτητο εργαλείο για τον μικρο-μεσαίο έμπορο όπως και εργαλείο για το χωράφι και την στάνη. 5. Aσφάλεια κεφαλαίου. Εάν οι γενικές οικονομικές συνθήκες στις αναδυόμενες χώρες αρχίζουν να κυμαίνονται απότομα ή να αλλάζουν προς το χειρότερο, δηλαδή να σημειωθούν χαμηλές πωλήσεις αυτοκινήτων, ελλείψεις σε ξένο νόμισμα κλπ., τα παρακάτω, μη μηχανοκίνητα προϊόντα, μπορούν να παραχθούν εύκολα και αμέσως στα PONY MINI PLANTS που έτσι αποκτούν διττό χαρακτήραΈρευνα & Ανάπτυξη
Το Τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) της NAMCO εργάζεται και επενδύει σε καινοτόμα προϊόντα. Η Ελλάδα διαθέτει 250.000 επιστημόνες και ειδικούς πληροφορικής και διατηρεί τη 10η θέση στον κόσμο στην κορυφή της IT list! Εμπορικές καινοτομίες του εργαστηρίου εφαρμοσμένης καινοτομίας “ΗΡΑΚΛΗΣ” σε εξέλιξη:
- Ηλεκτρικό PONY® VAN για ανεπτυγμένες αγορές και κορεσμένες πόλεις.
- Σύστημα Δυναμικής Τεχνολογίας DYNATEC, τυποποιημένο και κωδικοποιημένο για την τοπική παραγωγή χαμηλού όγκου αυτοκινήτων στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Με τεράστιες εξοικονομήσεις αρχικού κεφαλαίου και φυσικών πόρων.
- Καινοτόμα συστήματα χρηματοδοτικής μίσθωσης για την Αφρική μέσω εφαρμογής κινητών τηλεφώνων.
- Το ειδικό όχημα 3 τροχών, “POLY” για την αντικατάσταση των πετρελαιοκίνητων 3-τροχων στο Κάιρο της Αιγύπτου, γνωστά και ως “tuc-tuc”, μειώνοντας κατά πολύ την ατμοσφαιρική και ηχητική ρύπανση.
- Νέα συστήματα εξοικονόμησης καυσίμου σε συμβατικούς κινητήρες Diesel.
- Καινοτόμοι μέθοδοι επαγγελματικής κατάρτισης για την εκπαίδευση ανειδίκευτων εργαζομένων τοπικά.
- Καινοτόμο σύστημα λειτουργίας με τη χρήση ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ στις ΜΟΝΑΔΕΣ PONY® MINI PLANT, για τη λειτουργία ηλεκτρικού δικτύου off-grid.
1 ΣΧΟΛΙΟ
Ότι λάμπει δεν είναι χρυσός!….
Η ΝΑΜΚΟ και η οικογένεια Κοντογούρη σημείωνε πάντα καλύτερες επιδόσεις στις δημόσιες σχέσεις (βλέπε αναζήτηση χρηματοδότησης) από τις αντίστοιχες στο παραγωγικό – κατασκευαστικό έργο. Στο εργοστάσιο της Ραιδεστού μπαίνοντας φιγουράριζε η επιγραφή: “Αν οι Έλληνες δεν θέλουν να γίνουν γκαρσόνια πρέπει να κερδίσουν την μάχη της παραγωγικότητας και της υψηλής τεχνολογίας”.
Λίγο πιο μέσα η υψηλή τεχνολογία απογειωνόταν κυριολεκτικά: Αν το 1956 η BMW ISETTA κατασκευαζόταν σχεδόν με το χέρι, με ξύλινα καλούπια, η τεχνολογία της ΝΑΜΚΟ είκοσι χρόνια μετά τηρούσε ευλαβικά αυτή την παράδοση.
Κάποια παραδείγματα, οι στράντζες που έπρεπε να κατασκευαστούν τα φτερά και οι πόρτες (στην ΝΑΜΚΟ δεν υπήρχε αρκετά ισχυρή πρέσα για να πατήσει καμπύλες, γι αυτό το PONY ήταν όλο γωνίες) η εργασία γινόταν προσπαθώντας να βρεις τα σημάδια (αχνά για να μην φαίνονται μετά το βάψιμο) προσπαθώντας να βγάλεις σωστό το κομμάτι διατηρώντας παράλληλα ακέραιο τον αριθμό των δακτύλων σου. Κι όταν το αναπόφευκτο κόστισε τον αντίχειρα ενός εικοσάχρονου το κουτί των προτάσεων για την βελτίωση της παραγωγής που μέχρι τότε ξεχείλισε από σχέδια “πάρτε αυτά τα μέτρα ασφαλείας” ακολούθησε την τύχη του αντίχειρα.
Υπήρχαν και καραγκιζιλίκια, όταν εργάτες υποχρεωνόταν να μασκαρευτούν σε φαντάρους και να φωτογραφηθούν περήφανοι για να αποδείξου ότι το PONY μπορούσε άνετα να μεταφέρει μια διμοιρία στην μάχη και άρα θα έπρεπε να αγοραστεί από τον στρατό!
Κάτι σαν ανέκδοτο: κάποια στιγμή εμφανίστηκε ένας νέος προϊστάμενος, ένας απόστρατος του Μηχανικού, “στρατηγό” τον φωνάζαμε. Ο άνθρωπος, αν και προσλήφθηκε ως στρατιωτικός κι όχι ως μηχανικός, αποδείχτηκε ιδιοφυΐα. Μόνος του δουλεύοντας πέρα από το ωράριο έφτιαξε ένα UNIMAC απίστευτων δυνατοτήτων: μεταφορικό παντός εδάφους, ελαφρύ πυροσβεστικό, εκχιονιστικό κι ότι άλλο θέλει ο πελάτης. Το παρουσίασε με καμάρι στην διοίκηση και μετά δεν τον ξαναείδαμε.
Το PONY υπήρξε ένα φτηνό και τίμιο αυτοκίνητο, αξιόπιστο ως προς την μηχανή και το σασί, κακής ποιότητας ως προς το αμάξωμα, κάτι σαν το ινδικό ΤΑΤΑ. Μπόρεσε να σταθεί όσο ο ανταγωνισμός σε επίπεδο τιμών και τεχνολογίας του το επέτρεψε και χαντακώθηκε όταν όλα αυτά άλλαξαν και επί πλέον η δασμολογική προστασία έναντι των εισαγόμενων άρθηκε. Μέχρι εδώ.
Γιατί αναφέρω όλα αυτά;
Γιατί ως βιομηχανικός εργάτης ευθύνομαι για την αφροσύνη συνθημάτων τύπου “να κλείσει τώρα το Νταχάου” σε μια εποχή που η εργατική τάξη διεκδικούσε αφ’ ενός ένα μερίδιο από την τεράστια υπεραξία που προίκισε η χούντα τα ταμεία των γιαλαντζί βιομήχανων, ενώ από την άλλη έβρισκες δουλειά την άλλη μέρα. Αυτό όμως δεν μπορεί να με οδηγήσει στην αθώωση βιομήχανων της αρπαχτής που έκλεισαν το μαγαζί όταν άλλες δραστηριότητες είχαν πιο γρήγορο παραδάκι.
Η ΝΑΜΚΟ έκλεισε όταν η τότε κυβέρνηση αρνήθηκε να επιδοτήσει την “επένδυση” της μεταφοράς της γραμμής σκουριασμένης τεχνολογικά παραγωγής του 2CV στην Ελλάδα. Την ίδια εποχή άρχιζε η προαστειοποίηση στην Θεσσαλονίκη και οι περιοχές πάνω από το αεροδρόμιο έγιναν χρυσάφι. Προφασιζόμενη τις απεργίες η οικογένεια Κοντογούρη έκλεισε το εργοστάσιο και αφοσιώθηκε στο real estate αγοράζοντας για ένα κομμάτι ψωμί χωράφια άγονα μεν, ιδανικά για οικόπεδα δε.
Σήμερα γίνεται μια προσπάθεια “αναβίωσης” της ΝΑΜΚΟ. Χωρίς να έχω εφηβικές ταξικές εμμονές , χωρίς να παραγνωρίζω ότι “οι Έλληνες δεν πρέπει να παραμείνουν γκαρσόνια”, επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω για την αξιοπιστία του εγχειρήματος. Όχι τόσο γιατί έχω βιώσει εκ των ένδον την πραγματικότητα της ΝΑΜΚΟ αλλά πιο πολύ γιατί το νέο εγχείρημα επαναλαμβάνει τα στερεότυπα του παλιού, στοχεύοντας και σε κάποια πατριωτικά και αντιγραφειοκρατικά αντανακλαστικά μιας πιθανής αγοράς μετοχών.
Θανάσης Τζιούμπας
Πρώην ιδρυτικό μέλος και μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων ΝΑΜΚΟ