Του Κώστα Καραΐσκου
Κατέλαβαν οι Τούρκοι ελληνικό έδαφος στον Έβρο; Αν πιστέψουμε κάποια μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, ναι. Πρόκειται για τα 16 (;) στρέμματα μιας από τις νησίδες που σχηματίζονται από τον ρου του ποταμού ο οποίος χωρίζει Ελλάδα και Τουρκία. Καθώς όμως η κοίτη αλλάζει διαρκώς, και ο επίσημος διακανονισμός έγινε πριν έναν σχεδόν αιώνα (το 1926), είναι απαραίτητες κάποιες τοπικές διμερείς διευθετήσεις ώστε τα δεκάδες χιλιάδες στρέμματα γης δίπλα και μέσα στο ποτάμι να μοιράζονται δίκαια και λειτουργικά. Κάτι που λίγο πολύ γινόταν μέχρι το 1974 μα και πιο πρόσφατα σε ελάσσονες περιπτώσεις. Τι συνέβη τώρα;
Πρόκειται για την σχεδίαση και υλοποίηση του παραμεθόριου φράχτη με τον οποίο η χώρα μας προσδοκά να ελέγξει την παράνομη μετανάστευση. Καθώς δύο υπουργεία (Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη) εμπλέκονται στο ζήτημα, έπρεπε να περάσει πρώτα η Γεωγραφική Υπηρεσία του Στρατού και να οριοθετήσει τον χώρο πριν αναλάβει την υλοποίηση η Αστυνομία. Στον νότιο λοιπόν Έβρο, κοντά σε σημείο που διακινείται τακτικά η λαθρομετανάστευση (Μελισσοκομείο), υπάρχει η συγκεκριμένη νησίδα – ελληνικό προγεφύρωμα – γεμάτη άγρια δάσωση. Στην προσπάθεια καθαρισμού του χώρου με το ανάλογο μηχάνημα εμφανίστηκαν καμμιά τριανταριά Τούρκοι στρατιώτες και διακόπηκαν οι εργασίες. Σήμερα έμεινε εκεί μόνο μια σκηνή για μικρή τουρκική φρουρά και περιπλέχθηκαν τα πράγματα αλλά από το σημείο αυτό μέχρι τον δημόσιο ισχυρισμό πως «οι Τούρκοι κατέλαβαν εθνικό έδαφος» θέλει πολλή ηττοπάθεια, κακοήθεια ή προκατάληψη. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν οι αρχικοί χειρισμοί έγιναν όπως έπρεπε για να αποφευχθεί μια αχρείαστη αντιπαράθεση, πόσο μάλλον όταν είναι γνωστή η στάση των Τούρκων σε όλα μας τα διμερή θέματα. Ατυχής και η σχετική δήλωση Δένδια, έδωσε λαβή για τέτοιον σχολιασμό και ενέτεινε το δημόσιο αίσθημα ανασφάλειας. Το έργο που ξεκίνησε για την ενίσχυση κι επέκταση του φράχτη και των συνοδών έργων θα συνεχιστεί, είτε γίνει συνεννόηση με την Ερντογανία επί του συγκεκριμένου σημείου είτε όχι, μάλιστα οφείλουμε να επισπεύσουμε την τόνωση της δύναμης της Συνοριοφυλακής στον Έβρο που μήνες τώρα περιμένει τους 400 νεοπροσληφθέντες. Πιθανόν ο ισλαμοφασίστας γείτονας να θέλει μία ακόμη εκκρεμότητα στα διμερή μας θέματα, ίσως θέλει να φρενάρει την αποτρεπτική οργάνωση της πλευράς μας, πάντως για κατάληψη ελληνικού εδάφους δεν μπορούμε να μιλάμε. Αν μπούμε στη λογική αυτή θα πρέπει να μνημονεύσουμε κάμποσες …ελληνικές καταλήψεις τουρκικού εδάφους σε άλλα σημεία του Έβρου, πράγμα φυσικά αστείο.
Βεβαίως κανείς δεν μπορεί να παραβλέπει την ευρύτερη συγκυρία, που βαίνει επιδεινούμενη για τα ελληνικά συμφέροντα, εντός της οποίας η ιστορία με την νησίδα στον Έβρο μπορεί να συμπληρώσει το τοπίο της τουρκικής επιθετικότητας, μπορεί και να παίξει τον ρόλο της θρυαλλίδας. Ενδεικτική είναι η ιστορία του 1969 η σχετική με το νησάκι Ζhenbao (Damansky στα ρωσικά): με έκταση 740 στρεμμάτων βρίσκεται μέσα στον ποταμό Ussuri, που ορίζει τα ρωσοκινεζικά σύνορα κοντά στη Μαντζουρία. Η διαμάχη των δύο τότε κομμουνιστικών κρατών (επί Μπρέζνιεφ – Μάο) ήταν ευρύτερη, απείλησε και με σύρραξη παγκοσμίων διαστάσεων αλλά είχε να κάνει και με την κυριαρχία σε τρία παρόμοια νησάκια της ποτάμιας μεθορίου. Πάνω στο Ζενμπάο οι Κινέζοι επιτέθηκαν στους Ρώσους, υπήρξαν δεκάδες θύματα κι από τις δύο πλευρές και τελικά επικράτησε το Πεκίνο. Η κινεζική κυριαρχία επί της νήσου επικυρώθηκε το 1991, με την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Εμείς ως Ελλάς σίγουρα δεν θα πολεμήσουμε για την νησίδα του Έβρου. Όμως, όπως έγραψε ο Θουκυδίδης πριν δυόμιση χιλιετίες, «οἷς εἰ ξυγχωρήσετε, καί ἄλλο τι μεῖζον εὐθύς ἐπιταχθήσεσθε, ὡς φόβω καί τοῦτο ὑπακούσαντες».
