του Ν. Μολυβιάτη, από το Άρδην τ. 10 Οκτώβριος-Νοέμβριος 1997
Κἀθε Καλοκαίρι οι Αθηναίοι ζοῦν µε το άγχος του καύσωνα. Η επειρία του 1987 ήταν τόσο δραματική που είναι αδύνατο για όσους την έζησαν να διαγραφεί από τη µνήµη τους. 0 καύσωνας σε συνδυασµό µε την ατμοσφαιρική ρύπανση εἷχε ως αποτέλεσµα το θάνατο σχεδόν χιλίων ατόμων. Η αύξηση των θανάτων που παρατηρήθηκε στην Αθήνα ήταν της τάξης του 97%.Στις υπόλοιπες αστικές περιοχές το ποσοστό έφτασε το 33%, ενώ στις µη αστικές το 27%. Η ημερήσια θνησιμότητα αυξάνεται θεαματικά, όταν η θερµοκρασία ξεπερνά τους 30 βαθμούς Κελσίου. Κάτω από αυτήν τη θερµοκρασία, όπως έχουν δείξει σχετικές έρευνες,mδεν επηρεάζεται η θνησιμότητα (βλ.mεργασίες Κλ. Κουτσιγιάννη).
Ανάλογη έρευνα στις ΗΠΑ έδειξεπως µια αύξηση τεσσάρων βαθμών θαmείχε ως αποτέλεσµα την αύξηση των θανάτων κυρίως ηλικιωμένων ατόμων που πάσχουν από Καρδιοαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα. Επιστρέφοντας στα καθ᾽ ηµάς να σηµειώσουµε ότι σε µια πόλη, όπως η Αθήνα, που οἱ κάτοικοί της ξεπερνούν τα 4.000.000, µόνο το 45% των νοσοκοµειακών κλινών διαθέτει κλιματιστικά μηχανήματα! Όσο για τον προγραµµατισµό του Υπουργείου Υγείας αρκεί να αναφέρουμε ότι πριν από λίγα χρόνια εγκαινιάστηκε το νοσοκομείο
Καρδίσας που δεν διέθετε κλιµατισμό! Οι υψηλές θερμοκρασίες στις πόλεις το καλοκαίρι και πιο συγκεκριµέγα στην Αθήνα θα είναι µια κατάσταση μόνιμη. Τα υψηλά κτίρια, οἱ ασφαλτοστρωµένοι δρόμοι, τα πεζοδρόμια, τα υλικά των οικοδοµών και πλήθος άλλα τεχνικά στοιχεία απορροφούν κι ᾱποθηκεύουν µεγάλες ποσότητες θερμότητας από τον ήλιο. Σε πολύ µεγαλύτερο ποσοστό από τη βλάστηση και το έδαφος των αγροτικών περιοχών. Τη νύχτα, επειδή το περιβάλλον ψύχεται εκπέµπει την αποθηκευμένη θερμότητα δηµιουργώντας αφόρητη κατάσταση. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ρυπαντικό στρώμα που υπάρχει πάνω από την Αθήνα Και γενικά τις αστικές περιοχές. Διοξείδιο του άνθρακα, σωατίδια σκόνης, υδρατµοί κι άλλα αέρια που προέρχονται από τις εξατµίσεις των αυτοκινήτων και τις Καµινάδες των εργοστασίων, απορροφούν
έρος της θερµικής ακτινοβολίας και Ν επανεκπέµπουν προς τα κάτω. Όλα τα παραπάνω σε συσχετισμό µε την αδυναµία εξαερισμού της πόλης, λόγω της άναρχης δόµησης και της αντελούς έλλειψης ελεύθερων χώρων και πράσινου, δημιουργούν το λεγόµενο θερμικό Κλίµα κλιβάνου. Φαινόµενο που έχει μελετηθεί ιδιαίτερα στη Μεγάλη Βρετανία (σ.σ εκεί το ογοµάζουν “νησίδα θερμότητας”) κι έχουν καταλήξει στα παρακάτω βασικά συμπεράσματα:
1. Οι αστικές περιοχές παρουσιάζουν υψηλότερες θερμοκρασίες από 5,5-10 βαθμούς Κελσίου.
2. Το φαινόμενο διαρκεί όλο το χρόνο, µε έντονες εποχιακές διακυμάνσεις.
3. Οι μεγαλύτερες µεταβολές σημειώνονται το Καλοκαίρι.
Στην αρχή του σηµειώματος αναφερθήκαµε στα Κλιματιστικά Και τη µεγάλη έλλειψη που εμφανίζουν τα νοσοκοµεία. Σίγουρα όµως αυτά δεν εἷναι η λύση του προβλήματος, αφού ως γνωστό συμβάλλουν στο φαινόµενο του θερμοκηπίου. Η καταπολέµηση ενός προβλήματος επιχειρείται μ’
ένα µέσο που το επιτείνει. Πραγµατικός φαύλος κύκλος. Η φύση εκδικείται. Και δεν εκδικείται γενικώς και ᾱορίστως, αλλά ένα μοντέλο ανάπτυξης το οποίο στο όνοµα του κέρδους προξένησε Και συνεχίζει να προξενεί τεράστιες καταστροφές στο περιβάλλον. Εκατοντάδες ρυπογόνες βιοµηχανίες δίπλα σε κατοικημένες περιθχές, συνοικίες γκέτο χωρίς ίχνος πράσινου, πολεοδομικό αλαλούμ, εκατοµμύρια αυτοκίνητα σε άσκοπες µετακινήσεις, απουσία ολοκληρωμένου συγκοινωνιακού σχεδιασμού µε αιχμή τα µέσα μαζικής συγκοινωνίας, τσιµεντοποίηση των τελεὐταίων ελεύθερων χώρων κτλ. Παρά τις κατά Καιρούς διακηρὔξεις της σοσιαλνεοφιλελεύθερης Κυβέρνησης περί επίλυσης των
προβλημάτων, ένα είναι βέβαιο. Δεν θα υπάρξει η παραμικρή βελτίωση, όσο τα προβλήματα που σχετίζονται µε το περιβάλλον επιχειρείται να επιλυθούν µέσω των καμπύλων ζήτησης και προσφοράς εντός των πλαισίων της αγοράς.
Η επιλογή του νέου αεροδρομίου στα Σπάτα κι όχι στο Τατόι, η Κατασκευή του μετρό αντί τραμ, Και η προσπάθεια ανάληψης των Ολυμπιακών Αγώνων (που θα αποκόψει την πρόσβαση στην παραλία µε τις εγκαταστάσεις στο Φλοίσβο Και τον Άγιο Κοσµά, θα καταστρέψει τον υγρότοπο στο Σχοινιά, θα τσιµεντοποιήσει τους
Θρακομακεδόνες κ.λπ.) αποτελούν την οριστική ταφόπλακα της Αθήνας. Κάτι που χρεώνονται αποκλειστικά οἱ πρασινογάλαζοι “εκσυγχρονιστές” και όσοι τους σιγοντάρουν ιδιοτελώς ή ανιδιοτελώς…