Ποιος είπαμε ότι εκμεταλλεύεται πολιτικά την επιστήμη;
Του Παναγιώτη Χούπα
Η πεποίθηση στην κοινωνία είναι διάχυτη: η υγειονομική κρίση χρησιμοποιείται από τις ελίτ ως εργαλείο. Αντιλαϊκά μέτρα περνούν χωρίς αντίσταση, κατακτημένα εργασιακά δικαιώματα χάνονται, οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι. Πολλοί ηγέτες, νεοφιλελεύθεροι οι περισσότεροι, κρύβονται πίσω από «την επιστήμη», αποφασίζουν και διατάσσουν, καταδυναστεύουν τους λαούς.
Σύμφωνοι, αυτό είναι κακό. Σύμφωνοι, αυτοί είναι οι «κακοί». Μήπως όμως και οι «καλοί» είναι εξίσου κακοί, αν όχι χειρότεροι;
Ας δούμε μερικά γεγονότα.
Στην μικρή πόλη Γκρέιτ Μπάρινγκτον (Great Barrington) της Μασσαχουσέτης, την Κυριακή 4 Οκτωβρίου, μαζεύτηκαν τρεις πανεπιστημιακοί καθηγητές.
Οι ειδικοί αυτοί, από τις σχολές επιστημών υγείας των πανεπιστημίων Χάρβαρντ, Οξφόρδης και Στάνφορντ, υπέγραψαν-παρουσίασαν μια διακήρυξη. Ονομάστηκε «Διακήρυξη του Great Barrington» και προτείνει την αντιμετώπιση της τρέχουσας πανδημίας από τον ιό SARS-CoV-2, μέσω αυτού που ονομάζει «εστιασμένη προστασία» («focused protection»).
Οι συγγραφείς, αλλά και όσοι συνυπέγραψαν έκτοτε, συμπάσχοντας προφανώς με τους δοκιμαζόμενους από τον ιό και τις επιπτώσεις του συνανθρώπους, θεωρούν ότι «Η πιο κοινωνικά ευαίσθητη προσέγγιση που εξισορροπεί τους κινδύνους και τα οφέλη από την επίτευξη της «ανοσίας αγέλης» είναι να επιτραπεί σε εκείνους που διατρέχουν τον ελάχιστο κίνδυνο θανάτου να ζήσουν τη ζωή τους κανονικά, για να αποκτήσουν ανοσία στον ιό μέσω φυσικής λοίμωξης, προστατεύοντας καλύτερα όσους διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο».
Πρόκειται για την εκδοχή της επίτευξης πληθυσμιακής ανοσίας (της αγέλης) μέσω φυσικής νόσησης. Μια στρατηγική «προφύλαξης μετά από τμηματοποίηση» («segmenting and shielding»), της οποίας σύντομη ανάλυση (και αποδόμηση) θα βρει ο αναγνώστης σε προηγούμενο άρθρο (Η αγέλη σπέρνει, ο ιός θερίζει).
Βεβαίως, αυτό καθαυτό το εγχείρημα των τριών επιστημόνων είναι όχι μόνο θεμιτό αλλά και σεβαστό. Αλίμονο εάν διαπρεπείς καθηγητές Ιατρικών σχολών κορυφαίων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων δεν μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα και δημόσια για θέματα της αρμοδιότητάς τους, ιδιαίτερα όταν θανατηφόρος ιός θέτει σε κίνδυνο την Παγκόσμια Υγεία.
Στη διάθεση του αναγνώστη όμως, πρέπει να τεθούν και τα παρακάτω:
Η συνάντηση διοργανώθηκε από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Έρευνας, ένα ίδρυμα της Αμερικανικής (κεντρο)δεξιάς, που δηλώνει ότι τάσσεται υπέρ της προσωπικής ελευθερίας, της ελεύθερης επιχειρηματικότητας, των περιουσιακών δικαιωμάτων, των μικρών κυβερνήσεων και του «υγιούς» χρήματος.
Η εν χορδαίς και οργάνοις (εξοχή, αρχοντικό, ξύλινη επένδυση, δρύινο τραπέζι, προβολείς, κάμερες, σαμπάνια) υπογραφή-παρουσίαση, εκτός της έτοιμης εκ των προτέρων ιστοσελίδας, έτυχε άμεσης και αλυσιδωτής προώθησης από τα μίντια.
Εκστασιασμένοι δημοσιογράφοι και αναλυτές πληροφορούσαν και πληροφορούν το κοινό ότι, ούτε λίγο ούτε πολύ, μια ευμεγέθης ρωγμή στο μέχρι πρότινος συμπαγές σώμα των επιστημόνων έλαβε χώρα και ότι η τεράστια απήχηση της διακήρυξης δίχασε τους ειδικούς σε δύο ισοδύναμα και ισότιμα στρατόπεδα.
Προς υποστήριξη έσπευσαν και οι κάθε λογής αρνητές, ακόμα κι εκείνοι που δεν δέχονται καν την ύπαρξη του ιού ή/και την ύπαρξη πανδημίας (!), κυρίως όμως όσοι αναλώνονται νυχθημερόν στο διαδίκτυο για να αλιεύσουν την παραμικρή αστοχία, το παραμικρό γλωσσικό σφάλμα, τον παραμικρό δισταγμό ή προβληματισμό, την παραμικρή αισιόδοξη και καλόπιστη δήλωση κάθε σοβαρού επιστήμονα και να τα χρησιμοποιήσουν μετά ως «αδιάσειστα στοιχεία» για την υποβάθμιση της λαίλαπας.
Η πλειονότητα των επιστημόνων βεβαίως, απέρριψε τη διακήρυξη της ομάδας των τριών, χαρακτηρίζοντάς την άποψή της από ακραία και περιθωριακή έως αντιδεοντολογική και επικίνδυνη.
Εμπεριστατωμένη συλλογική απάντηση συντάχθηκε αμέσως και ονομάστηκε «Μνημόνιο John Snow», από το όνομα του Άγγλου πρωτοπόρου γιατρού που, με ορθολογισμό και απλή αλλά σοβαρή μεθοδολογία κατάφερε να σταματήσει την επιδημία χολέρας στο Λονδίνο το 1854.
Η ιδέα ότι ο επιστημονικός κόσμος είναι τάχα διχασμένος, απερρίφθη επίσης: κανένας διχασμός της επιστήμης δεν υφίσταται, εφόσον πίσω από την διακήρυξη δεν υπάρχει και πολλή επιστήμη, αλλά πλάνες, ευχολόγια, ανεδαφικά σχέδια και δυστυχώς πολιτική.
Πριν αλέκτορα φωνήσαι, το πρωί της 5ης Οκτωβρίου, ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ Άλεξ Έιζαρ (Alex Azar) έσπευσε να συναντηθεί με τους 3 επιστήμονες. Την επομένη, τιτίβισε περιχαρής ότι όσα άκουσε προσέφεραν «ισχυρή ενίσχυση στην στρατηγική της κυβέρνησης Τραμπ, δηλαδή στην επιθετική προστασία των ευπαθών με ταυτόχρονο άνοιγμα σχολείων και χώρων εργασίας»!
Να λοιπόν που μερικοί κάνουν αυτό ακριβώς για το οποίο κατηγορούν τους άλλους: πολιτικοποιούν «την επιστήμη».
Χωρίς περιστροφές: Είναι πασιφανής πλέον η επιδίωξη ηγετών σαν τον Τραμπ να καλλιεργηθεί ένας ψευδής διαχωρισμός «καλού» και «κακού».
Από τη μια μεριά η κακιά «Παγκοσμιοποίηση», γενική και αόριστη, απρόσωπη και ομιχλώδης και από την άλλη ορισμένοι «Δον Κιχώτες», συγκεκριμένοι και αναγνωρίσιμοι υπερπατριώτες πολιτικοί, θεματοφύλακες βωμών και εστιών. Έτσι ο οπαδός-ψηφοφόρος δεν γνωρίζει ποιος είναι απέναντι, γνωρίζει όμως πολύ καλά ποιος είναι ο «σωτήρας».
Η λαϊκίστικη αυτή προπαγάνδα, δεν θα μπορούσε παρά να είναι σαν τους εμπνευστές της και τους οπαδούς τους: χοντροκομμένη και ακαταλόγιστη, τρομακτική και γελοία ταυτόχρονα.
Ο υπουργός Έιζαρ, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, σε ερώτηση βουλευτή κατά τη συνεδρίαση της υποεπιτροπής για την αντιμετώπιση της πανδημίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δήλωνε ότι «η ανοσία της αγέλης δεν αποτελεί στρατηγική της κυβέρνησης των ΗΠΑ». Την Τρίτη 6 Οκτωβρίου λέει άλλα. Διατείνεται ότι η διακήρυξη που υποστηρίζει την ανοσία της αγέλης, υποστηρίζει και τη στρατηγική του!
Στην εικόνα που ακολουθεί παρατίθενται τα τιτιβίσματα του κυρίου υπουργού την Τρίτη 6 Οκτωβρίου:
Ο προσεκτικός αναγνώστης θα αναγνωρίσει τη λέξη-κλειδί «diverse» (διαφορετικές, ποικίλες) όταν ο υπουργός αναφέρεται σε επιστημονικές απόψεις. Ο Τραμπ και οι υπουργοί του, φανατικοί πολέμιοι της διαφορετικότητας, στην περίπτωση της πανδημίας την επικαλούνται ως σύμμαχο! Είναι κατά της διαφορετικότητας όταν αυτή υποτίθεται ότι απειλεί πατρίδα, θρησκεία και οικογένεια, αλλά υπέρ της όταν απειλεί την τρέχουσα (μη αρεστή) επιστημονική θέση! Είναι κακοί οι διαφορετικοί της κοινωνίας (π.χ. μετανάστες), αλλά καλοί οι διαφορετικοί της επιστήμης! Η συντηρητική κατά τα λοιπά διακυβέρνηση Τραμπ, είναι προοδευτική στην επιστήμη!
Φυσικά, οι δακρύβρεχτες δηλώσεις περί προστασίας των ευπαθών διαψεύδονται από την πραγματικότητα. Στον χρόνο που κύλησε και κατά πάσα βεβαιότητα και μέχρι τις αμερικανικές εκλογές, και ενώ οι νεκροί στις ΗΠΑ έφτασαν τις 230.000, ο Τραμπ και οι υπουργοί του ασχολούνται μόνο με το «άνοιγμα» Πολιτειών και περιφερειών και καθόλου με την, ούτως ή άλλως ανέφικτη, «εστιασμένη προστασία».
Η πρεμούρα τους είναι να ανοίξουν και όχι να προστατέψουν.
Σε κάθε περίπτωση, ισχύει στο ακέραιο η δήλωση διαπρεπούς Ιταλού καθηγητή της Φιλοσοφίας σε ανύποπτο χρόνο: «Αναπόφευκτα, εφόσον τα αξιώματα τής επιστημονικής γνώσης αμφισβητούνται από προβεβλημένους λαϊκιστές, ο λαϊκισμός εκτός από τον πολιτικό στίβο εισάγεται και στην επιστημονική κουλτούρα».
Ο αναγνώστης καλείται να κλείσει τα αυτιά του στις Σειρήνες των λαϊκιστών και στις διακηρύξεις τους.
Υ.Γ Ως «άσκηση για το σπίτι», ο αναγνώστης προτρέπεται να διερευνήσει τη σχέση τού ενός από τους τρεις επιστήμονες της Διακήρυξης, με τον καθηγητή Γιάννη Ιωαννίδη.
Πηγές:
