του Γ. Παπαγιαννόπουλου, από το Άρδην τ. 27, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2000
Άλλαξαν τα πράγματα. Νέα εποχή, νέα ήθη, νέα(;) έθιμα. Στο πολύ κοντινό παρελθόν, ήταν τιμή κι ευθύνη να ‘σαι μπροστά, επικεφαλής, ν’ αγωνίζεσαι, να διεκδικείς. Ν’ ανοίγεις δρόμους μέσα από την εμπειρία, τη μόρφωση, την πάλη.
Σε συνέπαιρνε το άγνωστο, αυτό που ερχόταν, η μάχη για ένα καλύτερο αύριο. Συμμετείχες σ’ ένα όραμα συλλογικό, ήσουν παρών και εσύ, χρήσιμος, το συν-διαμόρφωνες.
Άλλαξαν τα πράγματα, έπεσαν οι θερμοκρασίες. Από τη μια η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η μονοκρατορία του ιμπεριαλισμού, από την άλλη η κόπωση, συν τα νέα τζάκια και όλοι οι λαθρεπιβάτες που έφτασαν ως τη δεκαετία του ’90 για να βολευτούν, το σκηνικό ανατράπηκε.
Σκόνη καλύπτει όλες τις ελπίδες του χθες. Αντίθετα βγήκαν από τα ερμάρια όλα τα κακώς κείμενα, όλα όσα είχε απωθήσει μια υγιής συλλογική δράση, μια τεραστίων διαστάσεων προσπάθεια για την ανάδειξη του πολιτισμού και της πολιτικής, ως πρωταρχικών συστατικών στοιχείων μιας ευνομούμενης, ανοιχτής, δημοκρατικής κοινωνίας που να στηρίζεται στην αλληλεγγύη, την κοινωνική συνοχή και την προκοπή του λαού μας.
Ζούμε μια ανεστραμμένη εικόνα.
Οι τελευταίοι, έσονται πρώτοι. Η Κατινιά, ο ωχαδελφισμός, η αρπαχτή, ο δοσιλογισμός στην ημερήσια διάταξη. Μαυρίζει η ψυχή σου. Πώς να μεγαλώσει υγιής η νέα γενιά χωρίς πρότυπα; Τα πανεπιστήμια, αντί για κέντρα έρευνας, μόρφωσης και αναζήτησης, τείνουν να μετατραπούν σε διαχειριστές πόρων και (παραεξουσίας. Αυτό που μαθαίνουν όλοι, ιδιαίτερα οι νέοι, είτε στην “πιάτσα” είτε στις σχολές τους, είναι: Ο ελιγμός. Η επιβίωση. Η συναλλαγή. Μ’ άλλα λόγια: η σιωπή, η αρετή της σιωπής. Και ναι μεν διαφωνούμε με τα “ψεύτικα ταλόγια τα μεγάλα”, αλλά από αυτό το σημείο, μέχρι την “άκρα του τάφου σιωπή” που επικρατεί σήμερα, η διαφορά, είναι μεγάλη.
Έχουμε ανάγκη ένα ταρακούνημα. Άλλως, θα κυριαρχήσει η σιωπή. Η σκόνη θα κατακάτσει πάνω από τις τελευταίες ελεύθερες συνειδήσεις- και το βαθύ, μεθ’ υποκλίσεως χαιρέτισμα, που’ χε εξαφανιστεί από την εποχή του Διαφωτισμού, θα ξαναγίνει εφιαλτική καθημερινότητα.
Οι όποιες αντιστάσεις θα αναπτυχθούν πάλι σκόρπια, “από κάτω”, και από τις εναπομείνασες πνευματικές πρωτοπορίες.
Μην περιμένετε τίποτα από τους “θεσμικούς”. Ο ρόλος τους είναι πλέον άλλος. Περί άλλων τυρβάζουν. Και μην φωνάζετε πολύ. “Σιγά, η πατρίδα κοιμάται”.